(၇)ႏွစ္တိုင္ေသာ္လည္း မေမ့ႏိုင္ေသးတဲ့ နာဂစ္အိပ္မက္ဆိုး

လပြတၱာၿမိဳ႕နယ္အတြင္း တစ္ေနရာတြင္ နာဂစ္မုန္တိုင္းေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားေသာ အပ်က္အစီးမ်ားကို ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု − အီးပီေအ)

 

 ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္အႀကီးမားဆံုးႏွင့္ ဆံုး႐ံႈးမႈအမ်ားဆံုး သဘာ ၀ေဘးအႏၲရာယ္အျဖစ္ သမိုင္း တြင္ခဲ့သည့္ ဆုိင္ကလုန္းမုန္တိုင္း နာဂစ္တိုက္ခတ္ခဲ့သည္မွာ ယေန႔ ခုနစ္ႏွစ္တင္းတင္း ျပည့္ပါၿပီ။ လပြတၱာ၊ ဘိုကေလးႏွင့္ ျပင္စလူ ၿမိဳ႕နယ္တို႔သာမက ျမစ္၀ကြၽန္း ေပၚေဒသ တစ္ခုလံုးအတြက္ ၾကမၼာဆိုး၀င္ေစခဲ့သည့္ နာဂစ္ဟု ေခၚေသာ နာမည္ေက်ာ္ ထိုမုန္ တိုင္းႀကီးသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ခုနစ္ႏွစ္ ေမလ ၂ ရက္က ျမန္မာႏုိင္ငံကို ဒုကၡအႀကီးအက်ယ္ ေပးခဲ့ပါ သည္။ လူဦးေရ တစ္သိန္းေလး ေသာင္းနီးပါး ေသဆံုးခဲ့ရၿပီး မုန္ တုိင္း၀င္ေမႊခဲ့ရာ ေဒသမ်ားသည္ သုသာန္တစျပင္လို ေန႔ခ်င္းည ခ်င္း ေျပာင္းလဲသြားခဲ့သည္။

နာဂစ္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးသြားသည့္ အိမ္ေရွ႕တြင္ေတြ႕ရေသာ ကြမ္းၿခံကုန္းေဒသခံ မိသားစုတစ္စု (ဓာတ္ပံု − အီးပီေအ)
နာဂစ္ေၾကာင့္ ေၾကမြသြား သည့္ ေဒသမ်ားတြင္အခ်ိန္ကာလ အားျဖင့္ ခုနစ္ႏွစ္ၾကာခဲ့ခ်ိန္၌ အ တိတ္ဆိုးကို ေမ့ႏုိင္ပါၿပီလား။ သင္ခန္းစာေကာင္းေကာင္း ယူ ႏိုင္ခဲ့ပါၿပီလား။ ပင္လယ္ကမ္း႐ိုး တန္းႏွင့္ ထိစပ္ေနသည့္ ေနရာ၊ ယခုလိုမိုးႀကိဳႏွင့္မုိးဦးကာလတို႔ တြင္ ဘဂၤလား ပင္လယ္ေအာ္မွ မုန္တုိင္းတို႔ မ်က္စပစ္ရာေနရာ ျဖစ္သည့္ နာဂစ္မုန္တိုင္းေဘးသင့္ ခဲ့ရာေဒသမ်ားအတြက္ ယင္းအ ေမးမ်ားကို ေျဖဆိုရန္ အေျဖတစ္ ခုရွိရန္လိုအပ္ေနဆဲျဖစ္ပါသည္။

‘‘နာဂစ္ကို ေၾကာက္တာအခု ထိရွိေသးတယ္။ လူေတြက စီးပြား ေရးလုပ္စားဖို႔ဆိုရင္ အဲဒီလိုမ်ား ထပ္ျဖစ္မလား၊ ဆံုး႐ံႈးမႈေတြ ရွိမ လား၊ လူေတြဒုကၡေရာက္မလား ဆိုၿပီးအခုထိထိတ္လန္႔ၿပီး အလုပ္ ေတြ လုပ္ခ်င္တာေတာင္ မလုပ္ရဲ ၾကဘူး။ ေၾကာက္ေနၾကတယ္’’ဟု ခုနစ္ႏွစ္တိုင္သည္အထိ နာဂစ္၏ ေျခာက္လွန္႔ဆဲခံေနရသူ ျပင္စလူ ၿမိဳ႕နယ္ ေအာင္လႈိင္ရြာမွ ေဒၚစန္း ေဌးကေျပာပါသည္။
 ေဒၚစန္းေဌးသည္ နာဂစ္မုန္ တိုင္း၀င္စဥ္က သစ္ပင္တစ္ပင္ ေပၚတြင္ တစ္ညလံုးနီးပါးေနခဲ့ရ ၿပီးမွ အသက္ေဘးမွ လြတ္ေျမာက္ ခဲ့ေသာ္လည္း မုန္တုိင္းေၾကာင့္ ၎၏ေဆြမ်ိဳးေျခာက္ဦးကို ဆံုး႐ံႈး ခဲ့သည္။ လူဦးေရေသာင္းခ်ီ ရွိ သည့္ ျပင္စလူၿမိဳ႕နယ္တြင္ မုန္ တိုင္းေဘးမွ လြတ္ေျမာက္ခဲ့သူ ရာဂဏန္းခန္႔ လူဦးေရတြင္ ေဒၚ စန္းေဌးတစ္ေယာက္ ပါ၀င္ခဲ့ သည္။ နာဂစ္မတုိင္မီ မုန္တုိင္း ဒဏ္ အေတြ႕အႀကံဳ မရွိခဲ့ေသာ္ လည္း နာဂစ္အလြန္တြင္မူေဒသခံ အားလံုး ရာသီဥတု သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို အာ႐ံုစိုက္သည့္ အေလ့အထရွိလာသည္ဟု ၎ကဆိုသည္။

‘‘အင္တာနက္ထဲကလည္း မုန္တိုင္းေတြရွိတယ္ေျပာရင္ တစ္ ေယာက္တစ္ေပါက္နဲ႔ ကြၽန္မတို႔ ၾကားရပါတယ္။ စေလာင္းရွိတဲ့ သူေတြကေတာ့ ေသခ်ာသိၾက တာေပါ့။ ကြၽန္မတို႔ကေတာ့ သူ မ်ားေျပာမွ သိရတာ’’ဟု ေဒၚစန္း ေဌးကေျပာသည္။

နာဂစ္မုန္တုိင္းေၾကာင့္ လူ တစ္သိန္းေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ရျခင္း အတြက္ အစိုးရက ယေန႔အခ်ိန္ အထိ တာ၀န္ခံသည့္စကားမေျပာ ေသးပါ။ မိုးေလ၀သဌာန၏ သ တင္းထုတ္ျပန္သတိေပးမႈႏွင့္ ယင္းကာလက အစိုးရပုိင္အႀကီး အကဲပုဂၢိဳလ္မ်ား အခ်ိတ္အဆက္ လြဲခဲ့ေၾကာင္း သတင္းမ်ားထြက္ ေပၚလာခဲ့ဖူးသည္။ သို႔ေသာ္ ဘ၀ မ်ားစြာ စုတ္ျပတ္သြားခဲ့သည့္ လ ပြတၱာႏွင့္ျပင္စလူၿမိဳ႕နယ္ ေဒသခံ မ်ားကေတာ့ အစိုးရအေပၚ ယေန႔ အခ်ိန္အထိ အယံုအၾကည္မဲ့ေန ဆဲပင္ျဖစ္ပါသည္။
‘‘နာဂစ္ျဖစ္တုန္းကတစ္နာရီ မိုင္ ၆၀၊ မုိင္ ၅၀ ပဲေျပာၿပီးေတာ့ ၁၂၀ တုိက္သြားတာ ခံစားရေတာ့ သူတို႔ေၾကညာတဲ့ဟာ ကြၽန္မတို႔ က သိပ္မယံုသလိုျဖစ္ေနတယ္။
အခုရက္ေတြမွာလည္း ေလျပင္း ေတြတိုက္မယ္။ မိုးႀကိဳးေတြပစ္ မယ္လို႔ ေၾကညာေနတယ္။ ကြၽန္ မတို႔က ေၾကာက္တာပဲသိတယ္။ ခံစားရတဲ့သူေတြဆိုေတာ့’’ ဟု လပြတၱာၿမိဳ႕နယ္မွ ေဒၚမုိးေအးက ေျပာသည္။

နာဂစ္မုန္တုိင္းျမန္မာႏုိင္ငံ သို႔ ၀င္ေရာက္ၿပီးရက္ပိုင္းအၾကာ တြင္ အေမရိကန္သမၼတကေတာ္ ေလာ္ရာဘုရွ္က ထုတ္ျပန္ခ်က္ တစ္ခုျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ ထုတ္ျပန္ ခ်က္တြင္ နာဂစ္အႏၲရာယ္ကို သ တိျပဳမိခဲ့ေသာ္လည္း အစိုးရပိုင္ မီဒီယာမ်ားသည္ မုန္တုိင္းလမ္း ေၾကာင္းေပၚမွ ျပည္သူမ်ားအား အခ်ိန္ကိုက္သတင္းေပးႏုိင္ရန္ ပ်က္ကြက္ခဲ့သည္ဟု သံုးသပ္ထား ေၾကာင္း အေမရိကန္ စာေရးဆရာမ Emma Larkin က နာဂစ္ျဖစ္ရပ္မွန္ အတြင္းေရး ဇာတ္လမ္းမ်ား စာအုပ္၌ ေရးသားထားသည္။ နာဂစ္မုန္တုိင္း အလြန္ကာ လတြင္ အစိုးရက ျမစ္၀ကြၽန္းေပၚ ေဒသအမ်ားစုကို သဘာ၀ေဘး အႏၲရာယ္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရး အတြက္ စီမံခ်က္ခ်၍ သင္တန္း မ်ားေပးခဲ့သည္။

 ေဘးအႏၲရာယ္ ျပေျမပံုမ်ားကို ေဒသခံမ်ားအား ျဖန္႔ေ၀ခဲ့သည္။ ေဒသတြင္း မုန္တိုင္းဒဏ္ခံ အေဆာက္အအံု ၅၇ လံုး တည္ေဆာက္ေပးသည္။ ထုိ႔အတြက္ေၾကာင့္ ၎တို႔ အေန ျဖင့္ သဘာ၀ေဘး ႀကိဳတင္ကာ ကြယ္ေရးအတြက္ အသိပညာရခဲ့ သည္ဟု လပြတၱာႏွင့္ျပင္စလူၿမိဳ႕ နယ္ေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ အစိုးရ၏ ကတိက၀တ္ ပ်က္မႈတစ္ခုႏွင့္ ၎တုိ႔၏စိုးရိမ္္မႈ ကို ယခုလိုရင္ဖြင့္သည္။

‘‘အခု ႀကိဳတင္ကာကြယ္ဖို႔ ေတာ့ သိရွိတယ္။ ဒီမွာက အ ေၾကာင္းဟယ္ဆိုရင္ လြတ္ရာေန ရာကို ေျပးဖို႔ ရွဲယ္တာ(မုန္တုိင္း ဒဏ္ခံအေဆာက္အအံု) အပိုင္ဆို တာ မရွိဘူး။ ရွိတဲ့ရဲွယ္တာက် ေတာ့ မေကာင္းဘူးေလ။ အက္ ကြဲေနတယ္။ သင္တန္းလာပို႔ခ် တုန္းက ရွဲယ္တာေနာက္တစ္လံုး ေဆာက္ေပးမယ္ဆိုၿပီး အခုထိလည္း မလာေသးဘူး’’ဟုျပင္စလူၿမိဳ႕နယ္ ေအာင္လႈိင္ေက်းရြာေဒသခံမ်ားက ေျပာသည္။

ယင္းေက်းရြာသို႔ လူမႈ၀န္ ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ျပန္လည္ ေနရာခ်ထားေရး ၀န္ႀကီးဌာန၊ မုိး/ ဇလဌာန တာ၀န္ရွိသူမ်ား ဦး ေဆာင္၍ ၂၀၁၄ ႏို၀င္ဘာလခန္႔ က လာေရာက္ကာ သဘာ၀ေဘး ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရးအတြက္ သင္တန္းေပးျခင္းႏွင့္ ေရကာတာ ေဆာက္ရန္ ေျမေနရာတုိင္းတာျခင္းတို႔လုပ္ခဲ့ၿပီး ရွဲယ္တာတစ္လံုး တည္ေဆာက္ေပးရန္ ကတိေပး ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။

‘‘သဘာ၀ေဘးအႏၲရာယ္ ကာကြယ္ဖို႔ဆိုၿပီး သူတို႔ကေရကာ တာေတြ ဘာေတြ လာတိုင္းထြာ တဲ့အခါ ဒီရြာက က်ိန္းေသအႏၲ ရာယ္က်ေရာက္မယ္တဲ့။ ရွဲယ္ တာကို မျဖစ္မေန မုန္တိုင္းဒဏ္ ခံႏိုင္ေအာင္ လာေဆာက္ေပးမယ္ ဆိုၿပီးေတာ့။ အဲဒီလိုသင္တန္းပို႔ခ် ၿပီးတဲ့ေန႔ကတည္းက တစ္ခါမွ လည္း မလာေတာ့ဘူး။ အခုထိ လည္း လာမေဆာက္ေပးဘူး။ အ ေၾကာင္းအရာ တစ္ခုခုျဖစ္ရင္ ကြၽန္မတို႔ အားငယ္တာေပါ့’’ ဟု ေအာင္လႈိင္ေက်းရြာသူတစ္ဦးက ေျပာသည္။ ယင္းအေၾကာင္းအ ရာကိုလည္း ေနျပည္ေတာ္သို႔ သတင္းစကား ပါးလိုေၾကာင္း ေအာင္လႈိင္ေက်းရြာသားမ်ားက ေျပာၾကသည္။
နာဂစ္ဒဏ္သင့္ခဲ့ရာေဒသ မ်ားတြင္ ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့ဖူးသည့္ ဒုတိယရဲ မွဴးေက်ာ္ဆန္းက မုန္တုိင္းဒဏ္ခံစားခဲ့ရသည့္ ေဒသခံမ်ားမွာ သဘာ၀ေဘး ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရး အသိရွိေနၿပီဟု ယံုၾကည္ေၾကာင္းေျပာသည္။ မုန္တုိင္းသင့္သူ ေဒသခံအမ်ားစုႏွင့္ လက္ပြန္းတတီးေနခဲ့စဥ္ နာဂစ္မွာ သတင္းၾကားထားသည္ထက္ပိုေသာ အရွိန္ျဖင့္ ၀င္လာခဲ့ျခင္းဟု မၾကာခဏေျပာၾကေၾကာင္း ၎၏အေတြ႕အႀကံဳကို ျပန္လည္မွ်ေ၀ပါသည္။

မုိးေလ၀သႏွင့္ ဇလေဗဒ ၫႊန္ၾကားမႈဦးစီးဌာန ဒုတိယၫႊန္ ၾကားေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဦးေက်ာ္မိုးဦးက နာဂစ္မုန္တိုင္းကိုရင္ဆိုင္ခဲ့ရသည့္ ေဒသခံမ်ားမွာ ပင္လယ္ျပင္ႏွင့္ ၎တို႔ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ရာသီဥ တုအေျခအေန ထူးျခားလာၿပီဆို  သည္ႏွင့္ မုိး/ဇလဌာန႐ံုးသို႔ ဖုန္း ဆက္  သတင္းပို႔သည္အထိသဘာ ၀ေဘး ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရး အ သိရွိေနၿပီဟုေျပာသည္။

 ‘‘မိုးေလ၀သ သတင္းကို ေတာ္ေတာ္ေလးစိတ္၀င္စားလာ ၾကတယ္။နည္းနည္းေလးေလျပင္း တိုက္ၿပီဆိုတာနဲ႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ဆီကို တိုက္႐ိုက္ ဖုန္းဆက္ေျပာတယ္။ တစ္ခါတေလက်ရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔စခန္းမရွိတဲ့ၿမိဳ႕ေတြကေန သူတို႔ေတြသတင္းပို႔လို႔သတင္းရတဲ့ အေနအထားမ်ိဳးေလးေတြ ရွိလာတယ္’’ ဟု ဦးေက်ာ္မိုးဦးကေျပာသည္။

နာဂစ္မုန္တုိင္း ၿပီးဆံုးၿပီး ေနာက္ ကုလသမဂၢလက္ေအာက္ ခံအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ႏုိင္ငံတကာ ပညာရွင္မ်ားပါ၀င္သည့္ ပူးေပါင္း အဖြဲ႕က ျမစ္၀ကြၽန္းေပၚ ေဒသ တြင္ မုန္တုိင္းအႏၲရာယ္အဆိုးရြား ဆံုး ရင္ဆုိင္ခဲ့ရျခင္း၏ အခ်က္ ၁၂ ခ်က္ပါ သံုးသပ္ခ်က္ တစ္ ေစာင္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ယင္း ၁၂ ခ်က္အနက္ သဘာ၀ေဘးအႏၲ ရာယ္မ်ားျဖစ္ေသာ ေလျပင္းမ်ား ႏွင့္ မုန္တိုင္းဒီေရမ်ားကိုကာကြယ္  တားဆီးေပးႏုိင္ေသာ သဘာ၀ ဒီေရေတာမ်ား ျပဳန္းတီးပ်က္စီးေန ျခင္း၊ မိုးေလ၀သဆိုင္ရာ အသိ ပညာဗဟုသုတ အလြန္အားနည္း ျခင္းႏွင့္ ေဒသခံျပည္သူအမ်ားစု သည္ ဆင္းရဲသူမ်ားျဖစ္ျခင္းဟူ ေသာ အခ်က္သံုးခ်က္ကို အေရး ႀကီးဆံုးအျဖစ္ ထပ္မံ စိစစ္ေရြး ခ်ယ္ခဲ့သည္။

နာဂစ္မုန္တုိင္း၀င္ခဲ့ရာ ေဒ သတြင္ သဘာ၀ေဘးအႏၲရာယ္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေရးအတြက္ အ ေျခခံအေဆာက္အအံုမ်ား လိုအပ္ ေနသလို သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ပညာရွင္မ်ား ေထာက္ျပထား သည့္ မုန္တုိင္းဒဏ္ခံ ဒီေရေတာ မ်ား နည္းပါးေနျခင္းမွာလည္းေျမ ျပင္တြင္ ခုနစ္ႏွစ္ၾကာသည့္တိုင္ မေျပာင္းလဲေသးေပ။ ျပည္တြင္း ႏွင့္ ျပည္ပမွ ကြၽမ္းက်င္ပညာရွင္ မ်ားက ဆံုး႐ံႈးမႈတန္ဖိုးေငြသန္း ေပါင္း ၁၂ ထရီလီယံရွိခဲ့သည္ဟု တြက္ခ်က္ျပခဲ့သည့္ နာဂစ္မုန္ တိုင္းသင့္ ေဒသမ်ားတြင္ စီးပြား ေရးအရ ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး အပိုင္း၌ နာလန္မထူႏိုင္ဘဲ ရွိ ေနေသးသည္။

လာျခင္းမေကာင္းေသာ နာ ဂစ္မုန္တိုင္းသည္ နာက်င္မႈမ်ား ျဖင့္ သတိရတမ္းတေနစရာ မ ဟုတ္ပါ။ သို႔ေသာ္ အႀကီးမားဆံုး သဘာ၀ေဘးအျဖစ္ ကမၻာ့အဆင့္ နံပါတ္ (၈)ခ်ိတ္ခဲ့သည့္ အတိတ္ ဆိုးမ်ားကို သတိရၿပီး နာဂစ္ထံမွ သင္ခန္းစာယူႏုိင္ရန္ အေရးပါ ေၾကာင္း မိုးေလ၀သ ပညာရွင္ ေဒါက္တာထြန္းလြင္က အႀကံျပဳ ပါသည္။

‘‘သဘာ၀ေဘး ကာကြယ္ ေစာင့္ေရွာက္ေရးဆိုတာ ဌာန ေပါင္းစံု၊ က႑ေပါင္းစံု အခ်ိဳးညီညီ ေဆာင္ရြက္မွ ေအာင္ျမင္မႈဆိုတာ ရ ႏုိင္မယ္လို႔ သင္ခန္းစာယူႏုိင္မွ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ နာဂစ္မုန္တိုင္း မ်ိဳးျဖစ္ခဲ့ရင္ မေသမေပ်ာက္ၾကရ ေအာင္ ကာကြယ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္’’ ဟု မုိးေလ၀သပညာရွင္ ေဒါက္ တာထြန္းလြင္က အႀကံျပဳသည္။

http://www.7daydaily.com/story/363