ဘိကၡဳနီသာသနာ

by Dhammagarden Ashin on Monday, April 30, 2012 at 10:13am ·

      ဘိကၡဳနီသာသနာႏွင့္ ဘိကၡဳနီမတို႕၏ က်င့္ဝတ္ဝိနည္းမ်ားအေၾကာင္း ေမးထားလုိ႕ ရွာေဖြစုေဆာင္းၿပီး
အက်ဥ္းေရးသားတင္ေပးလုိက္ပါတယ္။

ျမတ္ဗုဒၶ ဝဇၨီတုိင္း၊ ေဝသာလီျပည္ မဟာဝုန္ေတာအတြင္းရွိ ကုဋာဂါရေက်ာင္းတုိက္မွာ ပၪၥမဝါကို ကပ္ဆုိစဥ္
မဟာသကၠရာဇ္ ၁၀၇-ခုႏွစ္(ဘီစီ ၅၈၅)မွာ ဘိကၡဳနီသာသနာစတင္ေပၚထြန္းခဲ့ပါတယ္။
မိေထြးေတာ္ေဂါတမီက သာကီဝင္မင္းသမီးမ်ားႏွင့္အတူ သာသနာ့ေဘာင္ဝင္ေရာက္ၿပီး ရဟန္းျပဳရန္
ေတာင္းပန္သည့္အတြက္ ဘုရားရွင္ ခြင့္ျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

အရွင္အာနႏၵာမေထရ္ဟာ ဒီဘိကၡဳနီသာသနာျဖစ္ေပၚလာရဖုိ႕အတြက္ အဓိကစြမ္းေဆာင္ခဲ့သူပါ။
ဘုရားရွင္ကုိ အႀကိမ္ႀကိမ္ေတာင္းပန္လုိ႕ အမ်ဳိးသမီးမ်ား သာသနာ့ေဘာင္ဝင္ေရာက္ခြင့္ကုိ ဘုရားရွင္
ခြင့္ျပဳခဲ့ရတာျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေတာင္မွ မင္းမ်ဳိးမင္းႏြယ္ျဖစ္တဲ့ မိေထြးေတာ္ေဂါတမီကုိ ဂ႐ုဓမၼ(၈)ပါးကို လုိက္နာႏုိင္မွ သာသနာ့ဘာင္
ဝင္ခြင့္ေပးမယ္။ မလုိက္နာႏုိင္ဘူးဆုိရင္ေတာ့ ဝင္ခြင့္မေပးဘူးလုိ႕ မိန္႕ေတာ္မူလုိ႕ ဂ႐ုဓမၼ (၈)ပါးကုိ
လုိက္နာမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားေတာ့မွ ဘိကၡဳနီျဖစ္ခြင့္ရၾကတာပါ။

ဂ႐ုဓမၼ(၈)ပါး

၁။   ဘိကၡဳနီမသည္ သိကၡာဝါတစ္ရာရေစကာမူ ယေန႕မွ ရဟန္းျပဳလာတဲ့ ရဟန္းဘိကၡဳသံဃာကုိ
      ရွိခုိးျခင္း၊ ခရီးဦးႀကိဳဆုိျခင္း၊ လက္အုပ္ခ်ီျခင္း၊ ႐ုိေသျခင္းကို ျပဳက်င့္ရမည္။
၂။   ဘိကၡဳနီမသည္ ရဟန္းေယာက္်ားမရွိေသာေက်ာင္း၌ ဝါမဆုိရ။
၃။   ဘိကၡဳနီမသည္ လ-ခြဲတုိင္း (ဆယ္ငါးရက္တစ္ႀကိမ္) ဘိကၡဳသံဃာထံမွ ဥပုသ္ေမးျခင္း၊ အဆုံးမ
      ခံရန္ခ်ဥ္းကပ္ျခင္းကုိ ေလွ်ာက္ထားရမည္။
၄။   ဝါကၽြတ္ၿပီးေသာအခါ ဘိကၡဳသံဃာ၊ ဘိကၡဳနီသံဃာတုိ႕ေရွ႕ေမွာက္၌ ျမင္ျခင္း၊ ၾကားျခင္း၊
      ယုံမွား သံသယရွိျခင္းဟူေသာအေၾကာင္းသုံးပါးရွိပါက ေျပာၾကားႏုိင္ပါေၾကာင္း ဖိတ္ၾကားရမည္။
၅။   သံဃာဒိေသသ္အာပတ္သင့္သည္ရွိေသာ္ ဘိကၡဳ၊ ဘိကၡဳနီႏွစ္ဖက္သံဃာေရွ႕ေမွာက္၌ ပကၡမာနတ္က်င့္ရမည္။
၆။   ႏွစ္ႏွစ္ပတ္လုံး သိကၡာပုဒ္ေျခာက္ပါးတုိ႕၌ က်င့္ၿပီးေသာသိကၡမာန္အား ဘိကၡဳ ဘိကၡဳနီသံဃာတုိ႕
      အထံ၌ ပဥၥင္းခံျခင္းကို ရွာရမည္။
၇။   ရဟန္းေယာက္်ားဘိကၡဳကို မည္သည့္အေၾကာင္းေၾကာင့္မွ် မဆဲေရးရ၊ မၿခိမ္းေျခာက္ရ။
၈။   ရဟန္းေယာက္်ားတို႕ကုိ ဆုံးမေျပာဆုိျခင္းမျပဳရ။

ဒီဂရုဓမၼ(၈)ပါးကို အေလးျမတ္လုိက္နာႏုိင္မွ ဘိကၡဳနီျပဳခြင့္ေပးမည္ဟု ကတိေတာင္းခံၿပီးမွ ဘိကၡဳနီ
သာသနာကုိ ဘုရားရွင္ခြင့္ျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ဘိကၡဳနီတုိ႕အတြက္ ပညတ္ေသာသိကၡာပုဒ္(၃၁၁)

ဘိကၡဳနီမတို႕အတြက္ ဘုရားရွင္က အခါအားေလ်ာ္စြာ ပညတ္တဲ့သိကၡာပုဒ္က (၃၁၁)ပုဒ္ရွိပါတယ္။

၁။    က်ဴးလြန္မိလွ်င္ ရဟန္းဘဝ၌ ဆက္လက္ရပ္တည္ႏုိင္ခြင့္မရွိ။ လူဝတ္လဲရသည္အထိအျပစ္ႀကီး
       ေလးေသာပါရာဇိကသိကၡာပုဒ္(၈)ပုဒ္
၂။    က်ဴးလြန္မိလွ်င္ ဘိကၡဳ၊ ဘိကၡဳနီ ႏွစ္ဖက္ေသာသံဃာေရွ႕ေမွာက္၌ က်င့္ရသည့္ ဒုတိယအျပစ္
       ႀကီးဆုံးျဖစ္ေသာ သံဃာဒိေသသ္သိကၡာပုဒ္(၁၇)ပုဒ္
၃။    လက္ခံယူေဆာင္သိမ္းဆည္းထားသည့္ပစၥည္းကို စြန္႕ပစ္ရသည္အထိ
       ျဖစ္ေသာ နိႆဂၢိယပါစိတ္သိကၡာပုဒ္(၃၀)ပုဒ္
၄။    ပစၥည္းစြန္႕ရမႈမပါ။ ေဒသနာၾကား႐ုံမွ်ျဖင့္ ေျပေပ်ာက္ႏုိင္ေသာ ပါစိတ္သိကၡာပုဒ္ (၁၆၆)ပုဒ္
၅။    သီးျခားေဒသနာေျပာၾကားရေသာ ပါဋိေဒသနီယသိကၡာပုဒ္(၈)ပါး။
၆။    လုိက္နာက်င့္သုံးထုိက္ေသာ ေသခိယသိကၡာပုဒ္(၇၅)ပါး
၇။    အဓိက႐ုဏ္းျဖစ္လွ်င္ ၿငိ္္မ္းေစႏုိ္င္ေသာအဓိကရဏသမထ(၇)ပါး

       စုစုေပါင္း ဘိကၡဳနီမမ်ားက်င့္ရသည့္ သိကၡာပုဒ္ (၃၁၁)ပါးရွိသည္။
       ထုိ(၃၁၁)တြင္ အျပစ္ႀကီးဆုံး သိကၡာပုဒ္ကား (၈)ပုဒ္ရွိသည္။

အျပစ္ႀကီးေလးေသာသိကၡာပုဒ္(၈)ပုဒ္မွာ-

၁။    ေမထုန္မွီဝဲမႈ
၂။    သူတစ္ပါးပစၥည္းခုိးမႈ
၃။    လူသတ္မႈ
၄။    စ်ာန္မဂ္ဖုိလ္မရဘဲ ရသည္ဟု  လိမ္ညာေျပာဆုိမႈ
       (ရဟန္းေယာက္်ားမ်ားမွာ ဤေလးပုဒ္သာရွိသည္)

၅။    ေယာက္်ားမ်ား (ပခုံးညႇပ္႐ုိးေအာက္ ပုဆစ္ဒူးဝန္းအထက္ပုိင္း၌ )ကုိင္တြယ္သုံးသပ္သည္ကုိ သာယာမႈ။
၆။    ပါရာဇိကအာပတ္က်ေနသည့္ဘိကၡဳနီကို ကာကြယ္ေပးလုိ၍ အျပစ္ကို မေျပာဘဲ ဖုံးလႊမ္းထားမႈ
၇။    သံဃာက ႏွင္ထုတ္ထားေသာရဟန္း၏ေနာက္လုိက္လုပ္မႈ
၈။    (က)ေယာက္်ားက လက္ဆဲြသည္ကုိ သာယာမႈ
       (ခ) မိမိဝတ္ထားေသာသကၤန္းကုိ ကုိင္သည္ကုိ သာယာမႈ
       (ဂ) ေယာက္်ား၏အနီး၌ ရပ္မႈကို သာယာမႈ
       (ဃ) ေယာက်္ားႏွင့္နီးနီးကပ္ကပ္ေန၍ စကားေျပာမႈကုိ သာယာမႈ
       (င) ေယာက္်ားခ်ိန္းဆုိေသာေနရာသို႕ သြားမႈ
       (စ) မိမိထံသို႕ ေယာက္်ားလာသည္ကုိ သာယာမႈ
       (ဆ) ကုိယ္လက္ႏွီးေႏွာလုိသျဖင့္ အမုိးအကာ ဖုံးကြယ္ရာသို႕ ဝင္ေနမႈ
       (ဇ) ကုိယ္လက္ႏွီးေႏွာလုိသျဖင့္ မိမိကိုယ္ကုိ ေယာက္်ားအနီးသုိ႕ တုိးေပးမႈ

မွတ္ခ်က္။ (က)မွ (ဇ)အထိကို တစ္ေပါင္းတည္းျဖစ္ေစ၊ တစ္ခုျခင္းျဖစ္ေစ၊ ရွစ္ခုလုံးျပည့္ေအာင္ျဖစ္ေစ
             က်ဴးလြန္လွ်င္ပါရာဇိကအာပတ္သင့္၏။ တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးကုိသာ က်ဴးလြန္လွ်င္ ထုလႅစၥဥ္းအာပတ္သင့္၏။

ဘိကၡဳနီအတြက္ သကၤန္း(၁၀)ထည္

၁။       သင္းပုိင္(ခါးဝတ္သကၤန္း)
၂။       ဧကသီ(ကုိယ္ရုံသကၤန္း)
၃။       ဒုကုဋ္(ႏွစ္ထပ္သကၤန္းႀကီး)
၄။       ေရသႏုတ္(ေရခ်ဳိးသင္းပုိင္)
၅။       ရင္လႊမ္းတဘတ္(ရင္စီးသကၤန္း)
၆။       ဥတုႏွီးသကၤန္း(ရာသီလာသည့္အခါ သုံးသည့္သကၤန္း)
၇။       အိပ္ရာခင္း
၈။       မ်က္ႏွာသုတ္ပုဝါ
၉။       ပရိကၡာရေစာဠ(ပိတ္တုိဖ်င္စ၊ သုံးေဆာင္စရာအဝတ္စ)
၁၀။     အမာလႊမ္းသကၤန္း
         (အနာေရာဂါျဖစ္သည့္အခါ ျပည္ေသြးေခၽြးတို႕ ေပသျဖင့္သုံးသည့္သကၤန္း)

ယေန႕ေခတ္ သီလရွင္တုိ႕၏ အသုံးအေဆာင္မ်ား

၁။       ဂုိက္တုိ(ေခၽြးခံ) (တစ္ေတာင္ႏွင့္တစ္မုိက္)
၂။       အက်ႌ (ႏွစ္ေတာင့္ထြာ)
၃။       ကုိက္ရွည္ (ႏွစ္ေတာင္သုံးမုိက္)
၄။       ကုိယ္ရုံ(ငါးေတာင္ထြာ)
၅။       ခါးဝတ္(ထဘီ)(ငါးေတာင္)
၆။       ပခုံတင္ပင္နီ(ေျခာက္ေတာင္)

ဘိကၡဳနီသာသနာကြယ္ေပ်ာက္ရျခင္းအေၾကာင္းမ်ား

၁။       ရဟန္းေယာက္်ားတို႕၏ အားေပးခ်ီးေျမႇာက္မႈ နည္းပါးျခင္း
၂။       ရဟန္းေယာက္်ားတုိ႕သည္ မိန္းမသားတို႕၏ သာသနာ့ေဘာင္ဝင္ေရာက္မႈကုိ
          မလုိလားျခင္း။
၃။       သဂၤါယနာတင္ပြဲႀကီးမ်ားတြင္ ဘိကၡဳနီမ်ား ပါဝင္ခြင့္မရျခင္း။
၄။       လူဒါယကာတို႕၏ အားေပးခ်ီးေျမႇာက္မႈနည္းျခင္း
၅။       သိကၡာပုဒ္မ်ား တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ပညတ္ထားျခင္း
၆။       ေခတ္ဆုိးေခတ္ပ်က္တုိ႕ႏွင့္အႀကိမ္ႀကိမ္ေတြ႕ႀကဳံခဲ့ရျခင္း။
၇။       သဒၶါ၊ ပညာ နည္းပါးလာျခင္း။
၈။       ပရိဗုိဇ္ရဟန္းမအသြင္ျဖင့္ အစားထုိးလုိက္ျခင္းတို႕ေၾကာင့္ ဘိကၡဳနီသာသနာ
          ကြယ္ေပ်ာက္ ခဲ့ျခင္းျဖစ္တယ္လုိ႕ သုံးသပ္ရပါတယ္။

သာသနာႏွစ္(၄၅၀)(ဘီစီ-၉၄) ၀႗ဂါမဏိမင္းႀကီးလက္ထက္ စတုတၳသဂၤါယနာတင္ၿပီးေနာက္
သာသနာႏွစ္(၁၀၀၀)ေက်ာ္ (ေအဒီ(၄၅၆)ခန္႕တြင္ ဘိကၡဳနီသာသနာကြယ္ခဲ့တယ္လုိ႕ခန္႕မွန္းရပါတယ္။

သာသနာႏွစ္တစ္ေထာင္ခန္႕တြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားဟာ က်ပ္တည္းလွေသာ ဘိကၡဳနီအျဖစ္မွ
အဝတ္ျဖဴကုိ ဝတ္ေသာ ပရိဗုိဇ္ရဟန္းမအသြင္သုိ႕ ေျပာင္းလဲၿပီး သာသနာ့အရိပ္ကုိ ခုိလုံခဲ့ၾကတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဘိကၡဳနီတို႕လုိ႕ စနစ္တက် သိမ္ဝင္၍ ရဟန္းျဖစ္ခဲ့ၾကသူမ်ားမဟုတ္ေတာ့ဘူး။
(ဂ)ပါးသီလကုိ အၿမဲနိစၥ ေစာင့္ထိန္းၾကတဲ့ သူေတာ္စင္မ်ားသာျဖစ္ေတာ့တယ္။

ေရွးေခတ္ သီလရွင္မ်ား၏အဝတ္အေရာင္ႏွင့္ပတ္သက္လုိ႕ ေလ့လာၾကည့္ေတာ့-
မင္းတုန္းမင္းေခတ္ သီလရွင္တုိ႕၏ အဝတ္အစားအေရာင္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး
ဗန္းေမာ္ဆရာေတာ္၏စာခ်ဳိးတစ္ခုကို ေတြ႕ရပါတယ္။

• မကၽြမ္းတဲ့မက်င္
• ဇရပ္ေပၚ ၾကက္ျဖဴမ(မယ္သီလ)ကုိ
• ခြန္းစလုိက္ခ်င္။

• အေသြးငယ္ယဥ္
• အသြင္က ေပ်ာ့ေပ်ာင္း
• သူဝတ္ေလ ျဖဴဆြတ္ကယ္ေလ်ာ္ေတပ
• ေတာင္ေျခမွာ က်င့္တရားငယ္ႏွင့္
• ဖြားသီလေက်ာင္း။

ဒီစာခ်ဳိးေလးအတုိင္းဆုိရင္ေတာ့ မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္ သီလရွင္တို႕ရဲ႕ အဝတ္အေရာင္မွာ အျဖဴေရာင္
ျဖစ္တယ္လုိ႕ သီလရွင္ရဲ႕ ျဖဴဆြတ္တဲ့အသြင္ကို ၾကက္ျဖဴမလုိ႕ ဆုိထားၿပီး ပုိၿပီးထင္ရွာေစဖုိ႕ သူဝတ္ေလ
ျဖဴဆြတ္ကယ္ ေလ်ာ္ေတပ-လုိ႕ ဆက္လက္စပ္ဆုိထားတဲ့အတြက္ အဝတ္အေရာင္ဟာ အျဖဴေရာင္လုိ႕
တစ္ထစ္ခ် မွတ္သားႏုိင္ပါတယ္။

သံခ်ဳိဆရာႀကီး ဦးေက်ာ္လွေရးတဲ့ ဦးသူေတာ္အမည္ရွိ ကဗ်ာမွာလည္း အဝတ္မွာ အျဖဴေရာင္
ျဖစ္တယ္ဆုိတာကုိ သိရျပန္တယ္။

• က်ပ္တစ္လုံးငယ္ႏွင့္
• ရပ္သုံးဆယ္ နဂရံက
• အတန္တန္ ဆန္ခံလုိ႕ရေတာ့
• သီလရင္ ျဖဴျဖဴလတ္ကဲ့သုိ႕
• ဇရပ္မွာ အႀကံျပဳပါလုိ႕
• အဝတ္ျဖဴ ဇြတ္ယူလုိ႕ လုသည့္ႏွယ္
• အရြယ္တူ မယ္သူမညဴရစ္ပါႏွင့္
• ဖုိးသူကၿဗဲ။

ဒီသံခ်ဳိကဗ်ာမွာ သီလရင္ ျဖဴျဖဴလတ္ဆုိတဲ့စကားနဲ႕ အဝတ္ျဖဴ ဇြတ္ယူလုိ႕ လုသည့္ႏွယ္
စာသားမ်ားက သီလရွင္တုိ႕ရဲ႕ အဝတ္ဟာ အျဖဴေရာင္ျဖစ္တယ္ဆုိတာကုိ ေပၚလြင္ထင္ရွား
ေစျပန္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေရွးေခတ္သီလရွင္တုိ႕ရဲ႕ အဝတ္အေရာင္ဟာ အျဖဴေရာင္ျဖစ္တယ္
ဆုိတာကုိ သိသာထင္ရွားေစပါတယ္။

တုိက္တြန္းခ်က္

အက်ယ္သိလုိပါက အရွင္ပညာဝံသ(မဟာဓမၼာစရိယM.A) ေရးသားသည့္ မိေထြးေတာ္ေဂါတမီႏွင့္
ဘိကၡဳနီသာသနာစာအုပ္ကုိ ဝယ္၍ဖတ္႐ႈႏိုင္ပါတယ္။ ေရႊတိဂုံေစာင္းတန္းတြင္ ရရွိႏုိင္ပါတယ္။
သိကၡာပုဒ္အက်ယ္မ်ားကို သိလုိပါက ဝိနည္းငယ္ေလးေစာင္တြင္ ပါသျဖင့္ ေလ့လာသင္ယူႏုိင္ပါတယ္။

ဘိကၡဳနီသာသနာအေၾကာင္းကို ေမးျမန္းထားသည့္အတြက္ အက်ဥ္းေရးၿပီး အမ်ားသိရွိႏုိင္ေအာင္
ေရးသားတင္ျပလုိက္ပါတယ္။ အားလုံး က်န္းမာခ်မ္းသာစြာျဖင့္ ဘာသာသာသနာကုိ ေစာင့္ေရွာက္
ႏုိင္ၾကပါေစ။

Dhamma Garden Ashin