ျခင္မွတဆင့္ ကူးစက္တတ္တဲ့ေရာဂါျဖစ္တဲ့ ငွက္ဖ်ားေရာဂါဟာ အခုအခါမွာ ယင္းတို႕ကို သတ္တဲ့ ေဆး၀ါးမ်ားကို ယဥ္ပါးလာျခင္း၊ ကုသမႈ ေနွာင့္ေနွးရျခင္း ၊ ထိေရာက္စြာ ကုသနိုင္မႈ မရွိေသးျခင္း တို႕ေၾကာင့္ အခ်ဳိ႕ေသာ ေနရာမွာ လူသားတို႔အား ဒုကၡၾကီးစြာ ေပးေနဆဲျဖစ္တာကို ေတြ႕ရပါတယ္။.
ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ျပင္းထန္ျပီဆိုပါလွ်င္ အေရးေပၚ ေဆးကုသမႈ ခံယူရရွိရန္မွာ အလြန္အေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္ျဖစ္တာေၾကာင့္
ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ေပါမ်ားတဲ့ ေဒသမ်ားသုိ႕ အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ခရီးသြားလာသူမ်ားအေနနဲ႕ အထူးသတိထားသင့္တဲ့ ေရာဂါတစ္ခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။
တစ္ခါတစ္ရံတြင္္ ငွက္ဖ်ားပိုးေပါေသာ အရပ္ေဒသ၌ ဆရာ၀န္မရွိေသာ အခ်ိ္န္ကာလျဖစ္ေနပါက ေ၀ဒနာရွင္အတြက္ အလြန္ခက္ခဲလွတဲ့ အေျခအေနနဲ႕ ရင္ဆိုင္ရတတ္ပါတယ္။
ယခုအခါမွာ WHO မွ အေရးေပၚငွက္ဖ်ားကုသနည္း (Emergency self-treatment or stand-by emergency treatment “SBET”) ဟု ထုတ္ျပန္ထားျပီး အဆိုပါ ေဆးမ်ားကို ခရီးသြားမ်ားအေနျဖင့္ ယင္းတို႕သြားရာခရီးတြင္ လိုအပ္လာသည့္အခါ မိမိတို႕ကိုယ္တိုင္ ေဆးညႊန္းအတိုင္း ေသာက္သံုးနိုင္ရန္ သယ္ေဆာင္သြားနိုင္ပါတယ္။ အေရးေပၚငွက္ဖ်ားေဆး အညႊန္းကို ငွက္ဖ်ားေရာဂါလို႕ သံသယရွိျပီး ေရာဂါလကၡဏာ ျပသည့္အခ်ိန္မွစ၍ ၂၄နာရီအတြင္း ေဆးကုသမႈခံယူရန္ မျဖစ္နိုင္ေသာအခါတြင္ သံုးရန္ရည္ရြယ္ပါတယ္။
SBET ဟုိေခၚေသာ အေရးေပၚငွက္ဖ်ား ကုသမႈနည္းတြင္ ငွက္ဖ်ားေဆးမ်ားပါ၀င္တာျဖစ္ျပီး အေရးေပၚကုသမႈကိုခံယူရန္ အတြက္ ေအာက္ပါ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္အားလံုးနွင့္ ျပည့္စံုရန္ လိုအပ္ပါတယ္။
၁။ ေရာဂါေ၀ဒနာ ခံစားေနရသူသည္ ငွက္ဖ်ားအျဖစ္မ်ားေသာ သို႕မဟုတ္ ငွက္ဖ်ားပိုးကူးစက္နိုင္ရန္ အလားအလာရွိေသာ ေနရာတြင္တစ္ပတ္ထက္ပို၍ ေနထိုင္ခဲ့ျခင္း
၂။ ထိုေ၀ဒနာရွင္မွာခ်မ္းတုန္၍ ျဖစ္ေစ မတုန္ဘဲျဖစ္ေစ ဖ်ားျခင္း၊ ၀မ္းဗိုက္ေအာင့္ျခင္း၊ မူးေ၀ျခင္း၊ ပ်ဳိ႕အန္ျခင္း၊ ၾကြက္သားဆိုင္မ်ားနာက်င္ေနျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ျခင္း စေသာ ေ၀ဒနာမ်ားကို ခံစားေနရျခင္း။
၃။ ၁၂နာရီမွ ၂၄ နာရီအတြင္း ေဆးကုသမႈ ခံယူရန္ မတတ္သာေသာ ေနရာသို႕ေရာက္ရွိေနျခင္း စသည္တို႕ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုသုိ႕ေသာ လကၡဏာမ်ားျဖင့္ ျပည့္စံုေနေသာသူသည္ အဆိုပါ အေရးေပၚငွက္ဖ်ားကုသမႈေဆး၀ါးမ်ားကို ခံယူနိုင္ပါတယ္။ ထိုသို႕ ေဆးေသာက္ျပီးသည္နွင့္ တျပိဳင္နက္ ေဆးကုသမႈခံယူနိုင္မည့္ ေနရာကို အေရးေပၚရွာေဖြရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေဆးအညႊန္းကေတာ့ ယင္း အေရးေပၚကုသမႈမွာ ေဆးအမ်ဳိးအစား ၂ ခုပါ၀င္မည္ျဖစ္ျပီး ေဆး ၂မ်ဳိးစလံုးကို အညႊန္းအတိုင္း အတိအက်ေသာက္ရမည္ျဖစ္ပါတယ္။
ပထမေန႕ ၊ ဒုတိယေန႕ နွင္ တတိယေန႕ ။
ေဆးတစ္လံုးတြင္ ၅၀ မီလီဂရမ္အားပါေသာ Artisunate ေဆးျပားကို ၄ ျပားကို တစ္ၾကိမ္ သာ ေသာက္ရပါမယ္။
စတုတၳေန႕ ။
ေဆးတစ္လံုးတြင္ ၂၅၀မီလီဂရမ္အားပါေသာ Mefloquine ေဆးျပားကို ၃ ျပားကို စတုတၳေန႕တြင္ ေသာက္ သံုးရမည္ျဖစ္ျပီး ေနာက္ထပ္ ၆ နာရီ မွ ၁၂ နာရီ အၾကာတြင္ ေဆးျပား ၂ ျပားကို ထပ္မံေသာက္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
SBET ဟုေခၚေသာ အေရးေပၚငွက္ဖ်ား ကုထံုးဟာ ေရာဂါလကၡဏာ ျပသူမ်ားကိုသာ အေရးေပၚကုသရန္ ျဖစ္ျပီး ငွက္ဖ်ားေရာဂါ ကာကြယ္ဖို႕အတြက္ ထုုတ္လုပ္ထားေသာ ေဆးမဟုတ္ေၾကာင္း သတိထားသင့္ပါတယ္။
Information sheet for Standby Emergency Treatment of Malaria, Thai Travel Clinic, Hospital for Tropical Disease, Bangkok ကို သင့္သလိုဘာသာျပန္ပါတယ္။
ကိုေလး
ေလာကအလွ အြန္လိုင္း မဂၢဇင္းဖတ္မိသမွ် ျပန္လည္တင္ေပးျခင္းသာျဖစ္ပါသည္။
No comments:
Post a Comment