မာတင္လူသားကင္းပာာ ဇန္န၀ါရီ ၁၅ ၊ ၁၉၂၉ခုနွစ္မွာေမြးဖြားၿပီး ၊ ေမြးတုန္းနာမည္က မိုက္ကယ္လူသားကင္းၿဖစ္ၿပီး
ေနာက္ေတာ့သူ ့နာမည္ကို မာတင္လူသားကင္းလို ့ေၿပာင္းလဲခဲ့ပါတဃ္ ။
သူ ့အဘိုးပာာ Altantaၿပည္နယ္မွာရွိတဲ့ Ebenzer Baptist ဘုရားေက်ာင္းမွာ မိသားစု ဘုန္းေတာ္ၾကီးအေနဲ ့၁၉၁၄ကေန
၁၉၃၁အထိ (၁၇ )နွစ္ၾကာေအာင္ စတင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတဃ္။ သူ ့အေဖကလည္းပဲ သူ ့အဘိုးေနရာမွာ မေသခင္အထိ
တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါတဃ္ ။ မာတင္လူသာကင္းပာာ သူ ့အေဖမေသမီ ၁၉၆၀ခုနွစ္အထိ ဘုရားေက်ာင္းရဲ ့တြဲဖက္
ဘုန္းေတာ္ၾကီးအၿဖစ္နဲ ့တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ပါတဃ္။
မာတင္လူသားကင္း ပာာ အမည္းေတြၾကီးပဲသီးသန္ ့တက္တဲ ့ Georgiaၿပည္နဃ္က ေက်ာင္းေတြမွာ မူလတန္းပညာက
စတင္ ပညာသင္ၾကားခဲ့ၿပီး အသက္ ၁၅နွစ္မွာ အထက္တန္းေက်ာင္း ေအာင္ခဲ့ပါတဃ္။ ၁၉၄၈မွာ B.A degreeကို သူ ့
အေဖေကာ ၊ သူ ့အဘိုးပါ ရရွိခဲ့တဲ ့Altantaၿပည္နဃ္ နီဂရိုး အဖြဲ ့အစည္းက ခြဲၿခားတည္ေထာင္ထားတဲ ့ Morehouse
ေကာလိပ္က ေနရရွိခဲ့ပါတဃ္။
ခရစ္ယာန္ဘာသာအေၾကာင္းကို သူ အၿဖဴ စီနီယာစာသင္ခန္းရဲ ့ အတန္းေခါင္းေဆာင္အၿဖစ္ ေရြးခ်ဃ္ခံခဲ့ရတဲ
့Pennsylvaniaၿပည္နယ္က Crozer ခရစ္ယာန္ဘုန္းေတာ္ၾကီးေလ့က်င့္ေရးေကာလိပ္ မွာ (၃)နွစ္ေလာက္သင္ၾကားၿပီးတဲ့
အခါ ၁၉၅၁မွာ B.D degree ခ်ီးၿမွင့္ၿခင္းခံခဲ့ရပါတဃ္။ Crozerေကာလိပ္ကအကူအညီနဲ ့ပဲ ၁၉၅၃မွာ မာတင္လူသားကင္း
ပာာ Boston Universityမွာ Doctorဘြဲ ့အတြက္ ဆက္လက္ပညာသင္ၾကားခဲ့ၿပီး ၁၉၅၅ခုနွစ္မွာ Doctorဘြဲ ့ကိုရရွိခဲ့ပါတယ္။ Bostonမွာေက်ာင္းတက္ေနတုန္းမွာပဲ Coretta Scott ( ကိုတာ စေကာ့ )နဲ ့ေတြ ့ၿပီး သူ နဲ ့ခ်စ္ၾကိဳက္ကာ လက္
ထက္ခဲ့ၿပီး သား (၂)ေယာက္ ၊ သမီး(၂)ေယာက္ထြန္းကားခဲ့ပါတဃ္။
၁၉၅၄ခုနွစ္မွာ မာတင္လူသားကင္းပာာ Alabamaၿပည္နဃ္ ၊ Montgomeryမွာရွိတဲ ့Dexter Avenue Baptist ဘုရား
ေက်ာင္းရဲ ့ ဘုန္းေတာ္ၾကီးၿဖစ္လာခဲ့ပါတဃ္။ မာတင္ပာာ လူမည္းေတြကို ကာကြယ္ထာက္ပံ့တဲ ့ အဖြဲ ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး
ေကာ္မတီရဲ ့ မန္ဘာတစ္ေယာက္ၿဖစ္ၿပီး သူ ့လူမ်ိဳးအတြက္ဆိုင္တဲ ့ လူအခြင္ ့အေရးလႈပ္ရွားမႈေတြမွာ အရမ္းတက္ၾကြတဲ့
လူတစ္ေယာက္ပါ ။ ၁၉၅၅ ၊ ဒီဇင္ဘာ လမွာေတာ့ ပထမဆံုး နီဂရိုး အၾကမ္းမဖက္ဆႏၵၿပေရးအဖြဲ ့ရ ့ဲ ့့ေခါင္းေဆာင္ရာ
ထူးကိုလဲ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ လက္ခံရယူခဲ့ပါတဃ္ ။ ဘတ္စ္ကား သပိတ္ေမာက္မႈအေရးအခင္းမွာေၿပာခဲ့တဲ ့ မိန္ ့ခြန္း
ကိုGunnar Jahn ရဲ ့ ့ဂုဏ္ၿပဳတာကိုခံခဲ့ရပါတယ္ ။ ဒီသပိတ္မႈပာာ ၃၈၂ရက္ၾကာေညာင္းခဲ့ၿပီး ၊ ဒီဇင္ဘာ ၂၁ရက္ ၊
၁၉၆၅မွာ ေတာ့ အေမရိကန္ဗပာိုတရားရံုးခ်ဳပ္ကေန ဘတ္စ္ကားေပၚမွာ အမည္းေတြကို ခြဲၿခားဆက္ဆံတာပာာ တရားမ၀င္ တဲ့ ဥပေဒၿဖစ္တဃ္ ၊ နီဂရိုးနဲ ့ အၿဖဴေတြ တစ္တန္းတည္းစီးေစလို ့ေၾကညာခဲ့ပါတဃ္ ။ ဒီသပိတ္ရက္ေတြအတြင္း
မွာေတာ့ မာတင္ပာာ ဖမ္းဆီးခံထားရၿပီး၊ သူ ့အိမ္လည္းဗံုး အေဖာက္ခံရပါတဃ္။ ကိုယ္ေရးကိုယ္တာအလြဲသံုးစားမႈနဲ့လည္း တရားစြဲဆိုခံထားရပါတယ္ ။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ နီဂရိုးေတြရဲ ့ပထမဆံုးဆႏၵၿပမႈရဲ ့ ေခါင္းေဆာင္အေနနဲ႔လည္း သိရွိလာခဲ့ပါတဃ္ ။
၁၉၅၇မွာေတာ့ လွ်င္ၿမန္စြာၾကီးထြားလာတဲ့ ဆႏၵၿပမႈေတြကို ဦးေဆာင္ကြပ္ကဲတဲ ့ ေတာင္ပိုင္း ခရစ္ယာန္မ်ား ညီလာခံၾကီးရဲ ့ ေခါင္းေဆာင္အၿဖစ္ ေရြးခ်ဃ္တင္ေၿမွာက္ခံ ခဲ့ရပါတဃ္ ။ အဖြဲ ့ရဲ ့ စံၿပေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္ၿဖစ္ၿပီး ဆႏၵၿပတဲ ့နည္းလမ္းေတြကိုေတာ့ ဂႏၵီရဲ ့အၾကမ္းမဖက္နည္းလမ္းအတိုင္းလုပ္ေဆာင္ပါခဲ့တဃ္။ ၁၉၅၇ကေန ၁၉၆၈ ၊ ( ၁၁ )
နွစ္ကာလအတြင္းမွာေတာ့ ကင္းပာာ ေၿခာက္ မီလီယမ္ မိုင္ ခရီးထြက္ခဲ့ၿပီး တရားမမွ်တမႈေတြ ၊ ဆႏၵၿပပြဲေတြမွာ အၾကိမ္(၂၅၀ )ထက္မနည္း မိန္ ့ခြန္းေၿပာခဲ့ကာ ဒီလိုအလုပ္ေတြမ်ားေနတဲ့ ကာလအတြင္းမွာပဲ စာအုပ္ ( ၅ )အုပ္တင္မက မေရမတြက္နိုင္တဲ့ေဆာင္းပါးေတြလည္း ေရးသားခဲ့ပါတဃ္ ။ ဒီနွစ္ေတြၾကားထဲမွာပဲ Alabamaၿပည္နယ္ ၊ Birminghamမွာ
နီဂရိုးေတြ မဲေပးခြင့္ကိုပိတ္ပင္တဲ့ ဥပေဒအား ဆႏၵၿပမႈကို ဦးေဆာင္ခဲ့ပါတဃ္ ။ ၿမိဳ ့ေတာ္WashingtonD.C ကိုလူ၂၅၀,၀၀၀ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ခ်ီတက္ဆႏၵၿပမႈကို ဦးေဆာင္ခဲ့ၿပီး သူ ့ရဲ ့နာမည္အၾကီးဆံုးမိန္ ့ခြန္း
"က်ြန္ုပ္မွာအိပ္မက္ရွိတဃ္" ဆိုတာကို ေၿပာၾကားခဲ့ပါတဃ္ ။
သမၼတာ ဂ်ြန္အက္ဖ္ကေနဒီနဲ ့လည္း ေတြ ့ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး သမၼတာ လင္ဒြန္း ဘီ.ဂ်ြန္ဆန္ အတြက္လည္းလႈံေဆာ္ေပး
ခဲ့ပါတယ္။ အၾကိမ္ (၂၀)ေက်ာ္အဖမ္းခံခဲ့ရၿပီး အနည္းဆံုး ( ၄)ၾကိမ္ေလာက္ အဆဲခံခဲ့ရၿပီး ၊ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ဘြဲ ့( ၅ )ခု
အခ်ီးၿမွင္ ့ခံရကာ ၊ အဲ့ထဲက တစ္ခုကေတာ့ ၁၉၆၃ခုနွစ္ထုတ္ တိုင္းမ္ မဂၢဇင္းရဲ ဒီတစ္နွစ္ရဲ ့ အေကာင္းဆံုးလူဆိုတဲ့ဆုၿဖစ္ပါတဃ္ ။ သူပာာ အေမရိကန္ အမည္းေတြရဲ ့ သေကၤတ ေခါင္းေဆာင္တစ္ေယာက္တင္မပာုတ္ပဲ ကမာၻ ့သိနာမည္
ေက်ာ္ၾကား ေခါင္းေဆာင္ တစ္ေယာက္ပါ ၿဖစ္လာခဲ့ပါတဃ္ ။
အသက္ ၃၅နွစ္အရြဃ္မွာေတာ့ ပာာ နိုဗဃ္ဆုခ်ီးၿမွင့္ခံခဲ့ရၿပီး ကမာၻေပၚမွာ အသက္ငယ္ဆံုးမာတင္လူသားကင္း
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး နိုဗဃ္ဆုရွင္ ၿဖစ္ခဲ့ပါတဃ္။ ဆုကေနရတဲ့ ေငြ ၅၄,၁၂၃ေဒၚလာကိုလည္း လူ ့အခြင့္အေရး
ရပိုင္ခြင့္ဆိုင္ရာလႈပ္ရွားမႈ အေရးအခင္းေတြ တိုးတက္ဖို ့ေနရာမွာ အသံုးခ်သြားမယ္လို ့လည္း ေၾကညာခဲ့ပါတဃ္။
ဧပရယ္ (၄)ရက္ ၊ ၁၉၆၈ခုနွစ္ရဲ ့ ညေနခင္းမွာေတာ့ Tennesseeၿပည္နဃ္၊ Memphisမွာရွိတဲ့ သူေနထိုင္တဲ့မုိတယ္ရဲ့ လသာေဆာင္ေပၚမွာမတ္တပ္ရပ္ၿပီး ဆႏၵၿပမဲ ့ ၿမိဳ ့ရဲ ့သန္ ့ရွင္းေရး အလုပ္သမားေတြကို မိန္ ့ခြန္းေၿပာေနတုန္းမွာပဲ လုပ္ၾကံခံခဲ့ရပါတဃ္။
နို၀င္ဘာလ ၂ရက္ ၊၁၉၈၃မွာေတာ့ သမၼတ Ronald Reaganက ကင္းကိုဂုဏ္ၿပဳတဲ့အေနနဲ ့ အမ်ားၿပည္သူရံုးပိတ္ရက္ ဆိုၿပီးလႊတ္ေတာ္ကို တင္သြင္းခဲ့ပါတယ္။ ပထမဆံုး မာတင္လူသားကင္း ေန ့ကို ဇန္န၀ါရီ ၂၀ ၊ ၁၉၈၆ မွာစတင္က်င္းပခဲ့ၿပီး ေနာက္တက္တဲ့သမၼတ ေဂ်ာ ့ဒဗလ်ဴ ဘြတ္ရွ္ကေနၿပီးေတာ ့ ဇန္န၀ါရီလရဲ ့ သံုးပတ္ေၿမာက္ တနလာၤေန ့ ပာာမာတင္လူသားကင္းလို ့ေၿပာင္းလဲသတ္ မွတ္ခဲ့တာ ၂၀၀၀ခုနွစ္ကစၿပီး ယခုခ်ိန္ထိတိုင္ေအာင္ပါပဲ ။
မာတင္လူသားကင္းနွင္ ့သူဧ။္မိသားစု
လက္ထပ္မဂၤလာပြဲတုန္းက
သမၼတ ဂ်ြန္အက္ဖ္ကေနဒီနဲ ့အိမ္ၿဖဴေတာ္မွာ ေတြ ့ဆံုေဆြးေႏြးစဥ္တံုးက
သူလုပ္ၾကံခံခဲ့ရတဲ ့Tennesseeၿပည္နယ္၊ Memphis မွာရွိတဲ ့မိုတယ္
မာတင္လူသားကင္းနွင္ ့သူဧ။္ဇနီး ကိုတာ စေကာ ့ရဲ ့အုတ္ဂူ
Washington D.Cမွာရွိတဲ ့သူ ့အမွတ္တရ ေက်ာက္တိုင္
သူ ရဲ ့ အေက်ာ္ၾကားဆံုး မိန္ ့ခြန္း "က်ြန္ေတာ့္မွာအိပ္မက္ရွိတယ္" ဆိုတဲ့ ထဲက ေကာက္နႈတ္ခ်က္" I have a dream"speech ကို
http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=smEqnn...
မွာသြားေရာက္ ၾကည္ ့ရႈနားဆင္နိုင္ပါတယ္ ။
http://www.nobelprize.org
၀ိ၀ိ
No comments:
Post a Comment