ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ပထမ ပထမ ဆိုတာေတြရဲ႕ပထမဦးဆုံး (ရွားပါးဓာတ္ပုံေတြ)

• ဇန္န၀ါရီလ 19, 2012 တြင္ 11:30am မွာ ငွက္ကေလး မွ တင္သြင္းခဲ့သည္။
• စာပို႔မယ္   View Blog

* ကြ်န္မတို႕ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားသည္ ဗာရာဏသီျပည္၊ မိဂဒါ၀ုန္ေတာ နႏၵိယ၀ိဟာရေက်ာင္းေတာ္တြင္
ပထမဆံုး၀ါဆိုေတာ္မူခဲ႕ပါတယ္။

* ပထမဆံုးသရဏဂံုတည္ခဲ႕သူႏွင္႕ ျမတ္စြာဘုရားအား ပထမဆံုးဆြမ္းကပ္လွဴဒန္းခဲ႕သူမ်ားမွာတဖုႆႏွင္႔ဘလႅိကုန္သည္ညီေနာင္တို႕ျဖစ္ပါတယ္။
* ေဂါတမျမတ္စြာဘုရား ဘုရားအျဖစ္သို႕ေရာက္ရွိၿပီး ပထမဆံုးတရားေဟာၾကားေတာ္မူေသာတရားမွာ ဓမၼစၾကာတရားျဖစ္ပါတယ္
* ေရႊတိဂုန္ေစတီေတာ္ႀကီးအား ဥကၠာလာပမင္းႀကီးက မဟာသကၠရာဇ္ (၂၀၃)ခုႏွစ္၊ တေပါင္းလျပည္႕ေန႕တြင္ တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ႕သည္။ စတင္တည္စက အျမင္႕ (၄၄ေတာင္) (၆၆ေပ) ရွိပါတယ္။
* ဆူးေလေစတီေတာ္ကုိ သာသနာႏွစ္ (၂၃၅) ခုႏွစ္က တည္ခဲ႕ပါတယ္။

* ရန္ကုန္ျမိဳ႕ကုိ ၿဗိတိသွ်တို႕ သိမ္းပိုက္ၿပီးေနာက္ သကၠရာဇ္ (၁၂၂၄) ခုႏွစ္တြင္ ဆူးေလေစတီေတာ္ႀကီးအား ပထမဆံုးအႀကိမ္
ထီးေတာ္တင္ခဲ႕ပါတယ္။
(၁၈၄၄)ခုႏွစ္က ဖူးေမွ်ာ္ရေသာ ဆူးေလေစတီေတာ္

ဗိုလ္တေထာင္ဘုရား၏စိန္ဖူးေတာ္အား (၁၉၅၄) ခုႏွစ္၊ ဇန၀ါရီလ (၃) ရက္ေန႕တြင္ တင္ခဲ႕ပါတယ္။
ပိဋကတ္သံုးပံုကုိ ပထမဦးဆံုးေအာင္ျမင္စြာ အာဂံုေဆာင္ႏိုင္ခဲ႕ေသာပုဂၢိဳလ္ထူးမွာ မင္းကြန္းဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးျဖစ္ပါတယ္
ပိဋကတ္သံုးပံုကုိ ပထမဆံုးေအာင္ျမင္စြာ အာဂံုေဆာင္ႏိုင္ခဲ႕ေသာ မင္းကြန္းဆရာေတာ္

ကမာၻ႕ေျမပံုတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအား ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ ထည္႕သြင္းေဖာ္ျပခဲ႕ေသာေျမပံုမွာ (၁၃၇၅) ခုႏွစ္က ထုတ္ေ၀ခဲ႕ေသာ (ကတ္တလန္) (Cultland) ေျမပံုျဖစ္ပါတယ္။

တင္ျပႏိုင္စြမ္းရွိသည္႕ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေစာဆံုးေျမပံုျဖစ္သည္။ (၁၆) ရာစုမွ ျမန္မာႏိုင္ငံေျမပံုျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းအေစာဆံုး၀င္ေရာက္ခဲ႕ေသာ မ်ိဳးႏြယ္စုမွာ ထိဗက္-ျမန္မာ၊ မြန္-ခမာတို႕ျဖစ္ၾကပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို႕ ပထမဆံုးေရာက္ရွိလာေသာ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးမွာဆာ-ရက္(လ္)-ဖစ္ခ်္ (Sir Ralph Fitch) ျဖစ္ၿပီး၊ ၁၅၅၈ ခုႏွစ္ နႏၵဘုရင္လက္ထက္က ပဲခူးၿမိဳ႕သို႕ ေရာက္ရွိခဲ႕ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာပထမဦးဆံုးဘုရင္မွာအဘိရာဇာ အမည္ရွိေသာ သာကီ၀င္မင္းျဖစ္ၿပီး၊ ဧရာ၀တီျမစ္အေ၇ွ႕ဘက္ကမ္းတြင္ သက္ႆရဌ မည္ေသာ တေကာင္းျပည္ႀကီးကုိ တည္ေထာင္ခဲ႕ပါတယ္။

ပထမျမန္မာႏိုင္ငံကုိ စတင္တည္ေထာင္ခဲ႕သူမွာ အေနာ္ရထာမင္း (နန္းစံႏွစ္ ၁၀၄၄-၁၀၇၇ )ျဖစ္ပါတယ္။

ကုန္ေဘာင္မင္းဆက္၏ ပထမဆံုးဘုရင္မွာအေလာင္းမင္းတရားႀကီး ဦးေအာင္ေဇယ် (နန္းစံႏွစ္ ၁၇၅၂-၁၇၆၀) ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာေျမေပၚတြင္ ပထမဆံုးေျခကုတ္စခန္း တည္ေဆာက္သြားခဲ႕သူမွာေပၚတူဂီအေျမာက္တပ္သား ငဇင္ကာ ေခၚ ဖိလစ္ဒီ-ဘရစ္တို (Philippe de Britto) ျဖစ္ၿပီး ခရစ္ႏွစ္ (၁၆၀၅) ခုႏွစ္တြင္ သံလွ်င္ၿမိဳ႕တြင္ တည္ေဆာက္ခဲ႕ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာ႕ပထမဆံုးေနျပည္ေတာ္မွာဘီစီ (၃၀၀၀) က ေပၚေပါက္ခဲ႕ေသာ သု၀ဏ္ဏဘုမၼိ ေနျပည္ေတာ္ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာပထမဆံုးၿမိဳ႕လႊတ္ေတာ္သည္သကၠရာဇ္ (၅၇၃) ခုႏွစ္ ေဇယ်သိခၤမင္းလက္ထက္တြင္ ေပၚေပါက္ခဲ႕ပါတယ္။

ျမန္မာ႕ပထဆံုးၿမိဳ႕ေတာ္မွာ အေနာ္ရထာမင္း (၁၀၄၄ ေအဒီ) ကတည္ေထာင္ခဲ႕ေသာ ပုဂံၿမိဳ႕ျဖစ္ပါတယ္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕အား အေလာင္းမင္းတရားႀကီးက (၁၇၅၅) ခုႏွစ္၊ေမလ (၂) ရက္ေန႕တြင္စတင္တည္ေထာင္ခဲ႕ပါတယ္။

(၁၈၂၄) ခုႏွစ္က ရန္ကုန္ဆိပ္ကမ္းျမင္ကြင္း

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ ပထမဆံုးအမည္မွာ ဥကၠလာပ ၿမိဳ႕ပါ။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ ပထမဆံုးေျမကြက္အက်ယ္မွာ အက်ယ္အ၀န္းႏွစ္မိုင္ပတ္လည္ခန္႕သာရွိၿပီး ယေန႕ေခတ္အမွတ္အသားျဖင္႕ဆိုလွ်င္ ေျမာက္ဘက္တြင္ ဆူးေလေစတီေတာ္၊ ေတာင္ဘက္တြင္ရန္ကုန္ျမစ္၊အေရွ႕ဘက္တြင္ ကုန္သည္လမ္းႏွင္႕ သိမ္ျဖဴလမ္းဆံုး၀န္းက်င္၊ အေနာက္ဘက္တြင္ လမ္း (၃၀) ခန္႕အထိျဖစ္ၿပီး၊ (၁၇၅၅) ခုႏွစ္၊ ေမလ (၂) ရက္ေန႕တြင္ စတင္ခဲ႕ပါတယ္။ ၿမိဳ႕တည္ေဆာက္ရာတြင္ လက္၀ဲသုႏၵရ(ဦးေန)ႏွင္႕ ေ၀ဌဳရာဇာတို႕ ပူးတြဲတာ၀န္ယူခဲ႕ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္းသို႕ ၀င္ေရာက္ခဲ႕ေသာ အေနာက္ႏိုင္ငံမွနယ္ခ်ဲ႕မ်ားကုိ ပထမဆံုးေခ်မႈန္းခဲ႕သူမွာ အေနာက္ဘက္လြန္ မင္းျဖစ္ပါတယ္။

မႏၱေလးၿမိဳ႕တြင္ (၁၈၇၀) ျပည္႕ႏွစ္၊ ဇူလုိုင္လ(၃၀) ရက္ေန႕က ပထမဆံုးခရစ္ယာန္ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းကုိ ဖြင္႕လွစ္ခဲ႕ရာ မင္းတုန္းမင္းကိုယ္စား ကင္း၀န္မင္းႀကီး၊ ေယာမင္းႀကီးႏွင္႕ကုလား၀န္တို႕ တက္ေရာက္ၾကပါတယ္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၏ပထမဆံုးၿမိဳ႕ေတာ္၀န္မွာ ဦးေဇယ်နႏၵျဖစ္ၿပီး၊ (၁၇၅၅)ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ(၁)ရက္ေန႕တြင္ ခန္႕အပ္ျခင္းခံရပါတယ္။

ျမန္မာဘုရင္အစိုးရႏွင္႕ ႏိုင္ငံျခားအစိုးရတို႕၏ ပစၥည္း၀ယ္ယူတင္သြင္းေရးရာဆိုင္ရာ ပထမဆံုးစာခ်ဳပ္မွာ (၁၈၆၇)ခုႏွစ္၊ ဇူလႈိင္လ(၂)ရက္ေန႕က (ေတာ႕ဖင္ဒေလ-အင္- C0)ႏွင္႕စက္ပစၥည္း၀ယ္ယူရန္ ခ်ဳပ္ဆိုေသာ စာခ်ဳပ္ျဖစ္ပါတယ္။

မႏၱေလးၿမိဳ႕အား မင္းတုန္းမင္းတရားႀကီးက (၁၈၅၇) ခုႏွစ္၊ ဇန၀ါရီလ(၂၈) ရက္ေန႕တြင္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ႕ပါတယ္။

မႏၱေလးၿမိဳ႕ကုိ စတင္တည္ေထာင္ခဲ႕ေသာ မင္းတုန္းမင္း (၁၈၁၄-၁၈၇၈)

မႏၱေလးၿမိဳ႕ေတာ္အတြင္း စြယ္ေတာ္စင္ႏွင္႕ဗဟိုစင္တို႕ကုိ(၁၈၅၇) ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ(၄) ရက္ေန႕တြင္စတင္ေဆာက္ လုပ္ခဲ႕ပါတယ္။

သႀကၤန္အခါ၌ မ႑ပ္မ်ားေဆာက္ၿပီး ေရပက္ကစားျခင္းသည္ ပုဂံေခတ္၊ နရသီဟပေတ႕မင္းလက္ထက္မွစတင္ခဲ႕ပါတယ္

ျမန္မာလူမ်ိဳးတို႕၏ေနအိမ္တြင္ နတ္အုန္းကုိခ်ိတ္ဆြဲၿပီးကိုးကြယ္ျခင္းဓေလ႕သည္အေနာ္ရထာမင္းလက္ထက္မွစတင္ခဲ႕ ပါတယ္။

ျမန္မာ႕အေစာဆံုးစာၾကည္႕တိုက္မွာ(၁၁) ရာစုက အေနာ္ရထာမင္းႀကီး သထံုၿမိဳ႕မွပုဂံသို႕ သယ္ေဆာင္လာေသာစာအုပ္ မ်ားထားရွိရာ စာၾကည္႕တိုက္ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာ႕ပထမဦးဆံုးအခမဲ႕လူထုစာၾကည္႕တိုက္မွာ(ဘားနက္) အခမဲ႕စာၾကည္႕တိုက္ (Bernard Free Library) ျဖစ္ၿပီး၊ Sir Charles Edward Bernard က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ (ယခုရန္ကုန္ေဆးရံုႀကီးေရွ႕ အထက(၁)လသာေက်ာင္းေနရာ) တြင္ (၁၈၈၃) ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလ(၂၁) ရက္ေန႕က စတင္ဖြင္႕လွစ္ခဲ႕ပါတယ္။

ဘုရင္ႏွင္႕အတူ ပလႅင္ေပၚမွာထိုင္ၿပီး ပထမဆံုးကန္ေတာ႕ခံခဲ႕သည္႕ မိဖုရားေခါင္ႀကီးမွာ နန္းမေတာ္မယ္ႏု (မသ ၁၁၄၆- ၁၂၀၂) ျဖစ္ပါတယ္။

အီတလီႏိုင္ငံ၊ ေရာမၿမိဳ႕ရွိ ခရစ္ယာန္ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီးထံ ျမန္မာဘာသာျဖင္႕ပထမဆံုးစာေရးခဲ႕ေသာ ျမန္မာလူမ်ိဳးမွာ   ျမန္မာ႕ပထမဆံုး ခရစ္ယာန္ဂိုဏ္းခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ ဂါလီဇီယာေရာက္ရွိစဥ္က (ဂၽြန္) အမည္ခံ ျမန္မာလူမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္ 6 ႀကိမ္ေျမာက္ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီး ပိုင္းယပ္စ္ထံ (၁၇၇၂) ခုႏွစ္ေလာက္က ေပရြက္ေပၚေရးခဲ႕ေသာ စာျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာဘာသာျဖင္႕ ပထမဆံုးေရးခဲ႕ေသာစာကုိ လက္ခံခဲ႔ေသာ ပုပ္ရဟန္းမင္းႀကီး

ျမန္မာ႕ပထမဆံုး ရာဇ၀င္က်မ္းမွာ ရွင္မဟာသီလ၀ံသ (၁၅၀၂) ခုႏွစ္က ေရးသားခဲ႕ေသာ ရာဇ၀င္ေက်ာ္က်မ္း ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ေစလႊတ္ခဲ႕ေသာ ပထမဆံုး ပညာေတာ္သင္အဖြဲ႕တြင္ ေမာင္ေရႊအိုး၊ ေမာင္ေရႊဘင္၊ေမာင္ထြန္းေအာင္ႏွင္႕ ေမာင္ညႊန္႕တို႕ ပါ၀င္ၿပီး၊ (၁၈၅၇) ခုႏွစ္က အိႏိၵႏိုင္ငံ၊ ကာလကတၱားၿမိဳ႕သို႕ ပညာေတာ္သင္ခရီးသြားေရာက္ခဲ႕ပါတယ္။

ပထမဆံုးပညာေတာ္သင္အဖြဲ၀င္ ေမာင္ေရႊဘင္

မန္မာ႕ပထမဆံုးခဲစာလံုးမ်ားကုိ ဘိုးေတာ္ဘုရားမင္း လက္ထက္ (၁၇၄၀) ျပည္႕ႏွစ္တြင္ သံလ်င္ၿမိဳ႕သို႕ ေရာက္ရွိလာေသာ ဘုရင္ဂ်ီဘုန္းေတာ္ႀကီး မက္ေကာ-ကာပါးနီး က အီတလီႏိုင္ငံ၊ ေရာမၿမိဳ႕သို႕ ျပန္အေရာက္တြင္ တီထြင္ျပဳလုပ္ခဲ႕ျခင္းျဖစ္ပါတယ္

• ျမန္မာဘာသာျဖင္႕ပထမဆံုးပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ႕ေသာစာအုပ္မွာ (Alphabetum Barmanum) ျမန္မာသင္ပုန္းႀကီး ျဖစ္ၿပီး၊ (၁၇၇၆) ခုွစ္တြင္ အီတလီႏိုင္ငံ၊ ေရာမၿမိဳ႕ရွိ ဘရင္ဂ်ီသာသနာျပဳ ပံုႏွိပ္တိုက္တြင္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ႕ပါတယ္။ ပုပ္ရဟန္းမင္း ႀကီး (Pole Pius 6) ကုိအမူးျပဳထုတ္ေ၀ခဲ႔ျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ စာမ်က္ႏွာ(၁၁၅) မ်က္ႏွာ ပါ၀င္ပါတယ္။

ျမန္မာဘာသာျဖင္႔ ပထမဆံုးပံုႏွိပ္ ထုတ္ေ၀ခဲ႔ေသာစာအုပ္

• ျမန္မာအကၡရာျဖင္႕ ေၾကးနန္းရိုက္နည္းကုိ ေယာမင္းႀကီးဖိုးလႈိင္က တီထြင္ခဲ႕တာပါ။

ေၾကးနန္းရိုက္နည္းကုိ တီထြင္ခဲ႔သူ ေယာမင္းႀကီး ဦးဘိုးလႈိင္

• ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေရျမဳပ္ဗံုးကုိ ပထမဆံုးတီထြင္ခဲ႕သူမွာ ကေနာက္မင္းသားၾကီးျဖစ္ၿပီး ေအာင္ပင္လယ္ကန္တြင္ သကၠရာဇ္ (၁၂၄၀) ျပည္႕ႏွစ္က ေအာင္ျမင္စြာစမ္းသပ္ႏိုင္ခဲ႕ပါတယ္။

ေရျမဳပ္ဗံုးကုိ ပထမဆံုတီထြင္ခဲ႕သူ ကေနာင္မင္းသား

• ျမန္မာအကၡရာမ်ားႏွင္႕ ဂဏန္းမ်ားပါသည္႕ ျမန္မာ႕ပထမဆံုးနာရီမွာ ျမန္မာ႕ပထမဆံုးခရစ္ယာန္ ဂိုဏ္းခဳပ္ဆရာေတာ္ျဖစ္ ခဲ႕သူ ဆရာေတာ္ ပီယို-ဂါလီဇီယာမွ မြန္ဘုရင္သမိန္ေထာထံ (၁၇၄၃) ခုႏွစ္က ဆက္သခဲ႕ေသာ တိုင္ကပ္နာရီႀကီးျဖစ္ပါ တယ္။ယင္းနာရီႀကီးအား ေရာမျမိဳ႕မွာ ျပဳလုပ္ခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာပထမဆံုးပံုႏွိပ္တိုက္မွာ မင္းတုန္းမင္းႀကီး မႏၱေလးၿမိဳ႕၊ ေရႊနန္းေတာ္ေျမာက္ဥယ်ာဥ္တြင္ တည္ခဲ႕ေသာ ပံုႏွိပ္တိုက္ျဖစ္ပါတယ္။

• ျမန္မာ႕ပထမဆံုးဒဂၤါးသြန္းစက္ရံုကုိ မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္ (၁၈၅၆)ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ (၁၁) ရက္ေန႕တြင္ မႏၱေလးၿမိဳ႕၌ စတင္ဖြင္႕လွစ္ခဲ႔ၿပီး၊ ထိုေန႕မွပင္ ျမန္မာပထမဆံုးဒဂၤါးမ်ားေသာ ေဒါင္းတံဆိပ္ဒဂၤါးျပားမ်ားကုိ သြန္းလုပ္ခဲ႕ပါတယ္။

ျမန္မာ႕ပထမဆံုးဒဂၤါးသြန္းစက္ရံု

ျမန္မာ႕ပထမဆံုးဒဂၤါးျပားမ်ားကုိ မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္၊ (၁၈၆၅) ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ(၁၁) ရက္ေန႕တြင္ သြန္းလုပ္ထုတ္ေ၀ခဲ႕ ပါတယ္။

ျမန္မာ႕အေစာဆံုးဒဂၤါးျပားမ်ား

• ျမန္မာလူမ်ိဳးထဲမွ ေလာ႕ဂရစ္သမ္ (Logarithm) ေခၚ ဂဏန္းတြက္ပံုကုိ ပထမဆံုးတက္ေျမာက္အသံုးျပဳခဲ႕သူမွာ ဘိုးေတာ္ဘုရား ၏ သားေတာ္ မကၡရာမင္းသားျဖစ္ပါတယ္။

• ျမန္မာ႕ပထမဆံုးအဂၤလိပ္-ျမန္မာအဘိဓာန္ကုိ ဘိုးေတာ္ဘုရား(ဗဒံုမင္း) ၏သားေတာ္ မကၡရာမင္းသားက ျပဳစုၿပီး (၁၈၄၁) ခုႏွစ္တြင္ အိႏိၵယႏိုင္ငံ၊ ကာလကတၱား (Calcutta) ၿမိဳ႕၌ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာလူမ်ိဳးထဲမွ အဂၤလိပ္စြယ္စံုက်မ္းကုိ ျမန္မာဘာသာသို႕ ပထမဆံုးဘာသာျန္ဆိုခဲ႕သူမွာ ဘိုးေတာ္ဘုရား၏သားေတာ္ မကၡရာမင္းသားျဖစ္ၿပီး (ရီးစ္-စြယ္စံုက်မ္း) (Ree's Encyclopedia) ကုိ ျမန္မာဘာသာသို႕ ျပန္ဆိုခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာႏိုင္ငံသို႕ ပထမဆံုးေရာက္ရွိခဲ႕ေသာ ခရစ္ယာန္သာသနာျပဳဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားမွာ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ၊ ပဲရစ္ၿမိဳ႕မွ ဘုန္းေတာ္ႀကီး (Fr.Genoud) ႏွင္႕ (Fr.Joret) တို႕ျဖစ္ၾကၿပီး သန္လ်င္ၿမိဳ႕သို႕ (၁၆၈၉) ခုႏွစ္က ေရာက္ရွိခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပထမဆံုး ကာတိုလိပ္သာသနာျပဳအသင္းကုိ (ဘားနဘိုက္-ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ား) (Barnabite Fathers) ကသန္လ်င္ၿမိဳ႕တြင္ (၁၇၂၁) ခုႏွစ္က စတင္တည္ေထာင္ခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာပထမဆံုးခရစ္ယာန္ဂိုဏ္ခ်ဳပ္ဆရာေတာ္မွာ ကာသိုလိပ္ဂိုဏ္ခ်ဳပ္ဆရာေတာ္ ပီယို-ဂါလီဇီယာ (Mgr. Pio Gallizia) ျဖစ္ၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႕ (၁၇၂၈) ခုႏွစ္၊ ေမလက ေရာက္ရွိခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာလူမ်ိဳးထဲမွ ပထမဆံုးခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ျဖစ္လာသူမွာ (ေမာင္ေနာ) ျဖစ္ၿပီး၊ (၁၈၁၉)ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ(၂၇)ရက္ေန႕ တြင္ ဆရာယုဒသန္ (Saya Judson) ၏ ႏွစ္ျခင္းကုိ ခံယူခဲ႕ပါတယ္။

ပထမဆံုးခရစ္ယာန္ဘာသာ၀င္ျဖစ္လာသူ ေမာင္ေနာ ႏွစ္ျခင္းခံေနစဥ္

• ျမန္မာလူမ်ိဳးထဲမွ ပထမဆံုးခရစ္ယန္ဘာသာ၀င္ျဖစ္လာေသာ အမ်ိဳးသမီးမွာ (ေဒၚမင္းေလး) ျဖစ္ပါတယ္။

• ျမန္မာပထမဆံုးခရစ္ယာန္စာသင္ေက်ာင္းကုိ ေဒၚမင္းေလးက (၁၈၂၀) ျပည္႕ႏွစ္တြင္ စတင္ဖြင္႕လွစ္ခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပထမဆံုးႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္သာသနာျပဳဘုရားရွိခိုးေက်ာင္းကို ဆရာယုဒသန္က ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕တြင္ (၁၈၂၇) ခုႏွစ္က တည္ေထာင္ခဲ႕ပါတယ္။

ျမန္မာ႕ပထမဆံုးႏွစ္ျခင္းခရစ္ယာန္သာသနာ ဘုရားရွိခိုးေက်ာင္း

• တိုင္းတစ္ပါးျဖင္႕ ပထမဆံုးလက္မွတ္ေရးထိုးခဲ႕ေသာစာခ်ဳပ္မွာ အီတလီႏိုင္ငံႏွင္႕ျဖစ္ၿပီး မႏၱေလးၿမိဳ႕တြင္ (၁၈၁၇) ခုႏွစ္၊ မတ္လ(၃) ရက္ေန႕က လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာႏိုင္ံသို႕ ပထမဆံုးေရာက္ရွိလာေသာကင္မရာမွာ ဘိုးေတာ္ဘုရားလက္ထက္ (၁၇၉၇)ခုႏွစ္၊ မတ္လ (၂၁) ရက္ေန႕က အေရွ႕အႏိၵယမွ (Captain Hiram Cox) ယူေဆာင္လာေသာ (Camear obscura) ေခၚ ေသတၱာကင္မရာျဖစ္ပါတယ္။

• ျမန္္မာလူမ်ိဳးထဲမွ လူမႈ၀န္ထမ္းအလုပ္ကုိ ပထမဆံုးမ်ိဳးခ်ေပးခဲ႕သူမွာ ေဒၚဦးဇြန္း (သီလရွင္ ဘြားသုမာလာ) (မသ ၁၂၃၀- ၁၃၀၆) ျဖစ္ပါတယ္။

လူမႈ၀န္ထမ္းအလုပ္ကုိ ပထမဆံုး မ်ိဳးခ်ေပးခဲ႕သူ ေဒၚဦးဇြန္း

• မင္းကြန္းၿမိဳ႕ရွိ မင္းကြန္းလူအိုရံုကုိ ရဟန္းအစ္မႀကီး၊ ေဒၚဦးဇြန္းက (၁၉၁၅) ခုႏွစ္တြင္ စတင္တည္ေဆာက္ခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာ႕ပထမဆံုး ျမန္မာ-အဂ္လိပ္အဘိဓာန္ကုိ (ေဒါက္တာအဒိုနီရမ္-ဂ်ပ္ဆင္) (Dr Adoniram Judson) ေခၚ ဆရာယုဒ သန္ (Saya Judson) က (၁၈၄၈) ခုႏွစ္တြင္ျပဳစုခဲ႕ပါတယ္။

ျမန္မာ႕ပထမဆံုး ျမန္မာ-အဂၤလိပ္အဘိဓာန္ျပဳစုသူ ဆရာဂ်ပ္ဆင္

• ႏိုင္ငံျခားသို႕ ပထမဆံုးသြားေရာက္ခဲ႕ေသာ ျမန္မာသံတမန္အဖြဲ႕မွာ မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္ (၁၈၅၆) ခုႏွစ္က အိႏိၵယႏိုင္ငံ၊ ကာလကတၱား (Calcutta) ၿမိဳ႕သို႕ သြားခဲ႕ေသာအဖြဲ႕ျဖစ္ၿပီး၊ ဒီပဲယင္း၀န္ေထာက္မင္း ဦးညမဲ၊ သူ၏ညီ ဦးခဲ၊ ဖန္ခ်က္၀န္ ဦးဖန္၊ ေက်ာက္ေျမာင္းအတြင္း၀န္ ဦးေ၇ႊအိုး၊ ျမင္း၀န္ ဦးေအာင္သူတို႕ပါ၀င္ၾကပါတယ္။

ႏိုင္ငံျခားသို႕ ပထမဆံုးသြားေရာက္ခဲ႕တဲ႕ ျမန္မာသံတမန္အဖြဲ႕

• ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဆည္ေရစပါးကုိ အေနာ္ရထာမင္းလက္ထက္က ေက်ာက္ဆည္ခရိုင္တြင္ စတင္စိုက္ပ်ိဳးခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ပထမဆံုး မွးသတ္စက္မွာ အိႏိၵယႏိုင္ငံရွိ အဂၤလိပ္အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံမွ အိမ္ေရွ႕မင္းသားတစ္ပါးအား လက္ေဆာင္ဆက္သခဲ႕ေသာ မီးသတ္စက္ျဖစ္ၿပီး (၁၈၁၀) ျပည္႕ႏွစ္တြင္စတင္အသံုးျပဳခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ပထမဆံုးဖြင္႕လွစ္ခဲ႕သည္႕ အဂၤလိပ္စာသင္ေက်ာင္းမွာ ဘႀကီးေတာ္ဘုရားမင္းလက္ထက္ အင္း၀ေနျပည္ ေတာ္မွ ဥေရာပတိုက္သား ေဒါက္တာပရိုက္စ္ (Dr. Price) ၏ ေက်ာင္းျဖစ္ပါတယ္။ လူငယ္ေက်ာင္းသား (၄)ဦးျဖင္႕ စတင္ဖြင္႕လွစ္ခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာလူမ်ိဳးထဲမွ ၿမိဳ႕ျပအင္ဂ်င္နီယာဘြဲ႕ကုိ ပထမဆံုးရရွိခဲ႕သူမွာ ေမာင္ေရႊအိုးျဖစ္ၿပီး၊ ျပင္သစ္ႏိုင္ငံ၊ ပဲရစ္ၿမိဳ႕ရွိ ဗဟို၀ိဇၹာ ႏွင္႕ ထုတ္လုပ္မႈတကၠသိုလ္မွ အင္ဂ်င္နီယာဘြဲ႕ကုိ (၁၈၆၆) ခုႏွစ္၊ၾသဂုတ္လက ရရွိခဲ႕ပါတယ္။

ၿမိဳ႕ျပအင္ဂ်င္နီယာဘြဲ႕ ပထမဆံုးရရွိခဲ႕သူ ေမာင္ေရႊအိုး

• ျမန္မာ႕ပထမဆံုး အမ်ိဳးသားစာသင္ေက်ာင္းကုိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕(၂၃)လမ္းတြင္ (၁၉၂၁)ခုႏွစ္၊ ေဖေဖာ္၀ါရီလ (၂၆)ရက္ေန႕က စတင္တည္ေထာင္ ဖြင္႕လွည္ခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာ႕ပထမဆံုး ယက္ကန္းေက်ာင္းမွာ အရပငရညမိဳ႕မွ ေဆာင္းဒါးစ္ (Saunders) ယက္ကန္းေက်ာင္းျဖစ္ပါတယ္။

• မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္ (၁၈၆၉)ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ(၉) ရက္ေန႕တြင္ ေက်ာက္စိမ္းဥပေဒေတာ္စာအုပ္ကုိ ေျမာက္ဥယ်ာဥ္ေတာ္ ပံုႏွိပ္တိုက္မွ ပထမဆံုးအႀကိမ္ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ႕ပါတယ္။

• ရန္ကုန္တကၠသိုလ္အား (၁၉၂၀)ျပည္႕ႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ (၁) ရက္ေန႕တြင္ စတင္ဖြင္႕လွစ္ခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာႏိုင္ံ၏ ပထမဆံုးေက်ာင္းသားသမဂၢမွာ ၾကည္႕ျမင္တိုင္ေက်ာင္းသားသမဂၢျဖစ္ၿပီး၊ (၁၉၁၆)ခုႏွစ္တြင္ စတင္ဖြဲ႕စည္း ခဲ႕ပါတယ္။

• ပထမဆံုးေက်ာင္းသားသပိတ္သည္ (၁၉၂၀)ျပည္႕ႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ(၅)ရက္ေန႕တြင္ စတင္ေပၚေပါက္ခဲ႕ပါတယ္။

• ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေၾကာင္႕ အက်ဥ္းခံခဲ႕ရေသာ ပထမဆံုးျမန္မာအမ်ိဳးသမွးမွာ မသိန္းတင္ႏွင္႕ အျခားအမ်ိဳးသမီးေလးဦး တို႕ျဖစ္ၾကပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေၾကာင္႕ အက်ဥ္းခ်ခံခဲ႕ရေသာ ပထမဆံုး ျမန္မာအမ်ိဳးသမီး မသိန္းတင္

• ရန္ကုန္တကၠသိုလ္တြင္ ပထမဆံုးပညာဆည္းပူးခဲ႕ေသာ အမ်ိဳးသမီးႏွစ္ဦးမွာ မႏၱေလးၿမိဳ႕မွ ဦးေက်ာ္ရန္သမီး မထား ႏွင္႕ ေမာ္လၿမိဳင္ၿမိဳ႕ စတီးလ္ဘရားသားစ္ (Steel Brothers) စာေရးဆရာႀကီး ဦးေကာင္း၏ သမီး မေမစု တို႕ျဖစ္ၾက ပါတယ္။

• ရန္ကုန္တကၠသိုလ္၏ပထမဆံုးအဓိပတိမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ဒုတိယဘုရင္ခံ (ဆာ-ရယ္ဂ်ီနယ္လ္xကာရက္ေဒါက္) (Sir Regin- ald Craddock) ျဖစ္ပါတယ္။

• ရန္ကုန္တကၠသို္လ္၏ပထမဆံုးဘြဲ႕ႏွင္းသဘင္ကုိ (၁၉၂၁)ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ(၂၈)ရက္ေန႕တြင္ ေရႊတိဂံုဘုရားလမ္းရွိ ဂ်ဴဗလီခန္းမ (Jubilee Hall) အေဆာက္အဦးႀကီးတြင္ က်င္းပခဲ႕ပါတယ္။ ထိုဘြဲ႕ႏွင္းသဘင္ပြဲတြင္ လယ္တီဆရာေတာ္ အားဂုဏ္ထူးေဆာင္ ဥပေဒပါရဂႈဘြဲ႕ ဆက္ကပ္ခဲ႕ပါတယ္။

ရန္ကုန္တကၠသိုလ္၏ ပထမဆံုးဘြဲ႕ႏွင္းသဘင္ က်င္းပခဲ႕ေသာ ဂ်ဴဗလီခန္းမ

• ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ဘြဲ႕ႏ်င္းသဘင္ခန္းမတြင္ ပထမဆံုးဘြဲ႕ႏွင္းသဘင္ အခမ္းနားကုိ (၁၉၃၁)ခုႏွစ္တြင္ က်င္းပခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ပထမဆံုးပါေမာကၡမွာ ဆရာႀကီးဦးေဖေမာင္တင္ (၁၈၈၈-၁၉၇၃) ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုးပါေမာကၡ ဦးေဖေမာင္တင္

• ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပါဌိပထမျပန္စာေမးပြဲမ်ားကုိ (၁၈၇၅)ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ(၁၁)ရက္ေန႕မွ စတင္က်င္းပခဲ႕ပါတယ္။

• ရန္ကုန္သမ၀ါယမ ဒီဂရီေကာလိပ္ကုိ (၁၉၉၇)ခုႏွစ္တြင္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ႕ပါတယ္။

• အိႏိၵယႏိုင္ငံ ကာလကတၱားတကၠသိုလ္ (Calcutta University) ၀င္တန္းစာေမးပြဲကုိ ေအာင္ျမင္ခဲ႕ေသာ ပထမဆံုးျမန္မာ လူမ်ိဳးမွာ တရား၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးသိမ္းေမာင္ (၁၈၉၀-၁၉၇၅)ျဖစ္ပါတယ္။

ကာလကတၱားတကၠသိုလ္၀င္တန္းစာေမးပြဲကုိ ပထမဆံုးေအာင္ျမင္ခဲ႕သူ ဦးသိမ္းေမာင္

• ျမန္မာႏိုင္၏ပထမဆံုးအမ်ိဳးသမီး ျမန္မာစာပါေမာကၡမွာ ေဒၚသန္းေဆြျဖစ္ပါတယ္။

• ျမန္မာ႕ပထမဆံုး ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္အမတ္မွာ ေမာ္လၿမိဳင္မွာ ေဒၚျမျဖစ္ၿပီး၊ (၁၉၂၉)ခုႏွစ္တြင္ အေရြးခံ ရပါတယ္။

ပထမဆံုး ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္အမတ္ ေဒၚႏွင္းျမ

• ကုိလိုနီေခတ္ဦး အစိုးရအထက္တန္းေက်ာင္း အၿမဲတမ္းေက်ာင္းအုပ္ရာထူးကုိ ျမန္မာလူမ်ိဳးထဲမွ ပထမဆံုးခန္႕ထားျခင္းခံ ရသူမွာ ဦးစံရႊ (၁၈၈၂-၁၉၇၂) ျဖစ္ပါတယ္။

• ရန္ကုန္တကၠသိုလ္တြင္ ျမန္မာစာ၀ိဇၹာဂုဏ္ထူးတန္းကုိ ပါေမာကၡဦးေဖေမာင္တင္က (၁၉၂၅) ခုႏွစ္တြင္ စတင္ခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာစာ၀ိဇၹာဂုဏ္ထူးတန္းကုိ ပထမဆံုးတက္ေ၇ာက္ခဲ႕ၿပီး၊ ဂုဏ္ထူးယူခဲ႕သူမွာ ေမာင္စိန္တင္ျဖစ္ပါသည္။

ျမန္မာစာ၀ိဇၹာဂုဏ္ထူးတန္းကုိ ပထမဆံုးတက္ေရာက္ ၿပီး ဂဳဏ္ထူးယူခဲ႕သူ ေမာင္စိန္တင္

• ျမန္မာလူမ်ိဳးထဲမွ ပထမဆံုးစာၾကည္႕တိုက္ပညာဘြဲ႕ရရွိခဲ႕သူမွာ ဦးခင္ေဇာ္ (ဆရာ K) ျဖစ္ပါတယ္။

• ရန္ကုန္တကၠသိုလ္၏ ပထမဆံုးတကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားလူရႊင္ေတာ္မွာ ကုိဘိုးေၾကြ(ပုသိမ္)ျဖစ္ပါတယ္။

• ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ပထမဆံုးစာေပးစာယူသင္တန္းကုိ ပညာေရးတကၠသိုလ္၌ (၁၉၆၈) ခုႏွစ္၊ မတ္လတြင္ စတင္ဖြင္႕လွစ္ခဲ႕ ၿပီး၊ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားမ်ားထံသို႕  သင္ခန္းစာမ်ားကုိ (၁၉၆၈)ခုႏွစ္၊ မတ္လ(၁၉)ရက္ေန႕တြင္ စတင္ေပးပို႕ခဲ႕ ပါတယ္။

• ရန္ကုန္အေ၀းသင္တကၠသိုလ္ (ယခင္ တကၠသိုလ္စာေပးစာယူ) အား (၁၉၉၂)ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ(၉)ရက္ေန႕တြင္ စတင္ဖြင္႕ လွစ္ခဲ႕ၿပီး၊ပထမဆံုးပါေမာကၡမွာ ဦးမ်ိဳးညြန္႕ျဖစ္ပါတယ္။

• ဒဂံုတကၠသိုလ္ကုိ (၁၉၉၃)ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ(၁၅)ရက္ေန႕တြင္စတင္ဖြင္႕လွစ္ခဲ႕ပါတယ္။

• (၁၉၉၅)ခုႏွစ္က ဖြင္႕လွစ္ခဲ႕ေသာ ျမန္မာစာပါရဂူဘြဲ႕၏ပထမဆံုးသင္တန္းသားမွာ ကုိေအာင္ျမင္႕ဦးျဖစ္ပါတယ္။

• ျမန္မာႏိုင္ငံ ဗုဒၵသာသနာအဖြဲ႕၏ ပထမဆံုး ပိဋကတ္ျမန္မာျပန္စာေမးပြဲကုိ (၁၉၆၅)ခုႏွစ္၊ ေမလ(၉)ရက္ေန႕တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္၀န္းလံုးရွိ စာစစ္ဌာန(၁၁၂)ခုတြင္ တစ္ၿပိဳင္တည္း က်င္းပခဲ႕ပါတယ္။

• ေၾကးမံုသတင္းစာကုိ (၁၉၅၇)ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလ(၁)ရက္ေန႕မွာစတင္ထုတ္ေ၀ခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာပထမဆံုးေက်ာင္းသားသပိတ္အစည္းအေ၀းကုိ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္၊ ေရႊက်င္တိုက္၊ ဦးအရိယဘုန္းေတာ္ႀကီး ေက်ာင္းတြင္ (၁၉၂၀)ျပည္႕ႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ(၅)ရက္ေန႕က က်င္းပခဲ႕ပါတယ္။

ျမန္မာပထမဆံုးေက်ာင္းသားသပိတ္အစည္းအေ၀း က်င္းပခဲ႕ေသာ ေက်ာင္းတိုက္

• ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ဖြဲ႕စည္းခဲ႕ေသာ ပထမဆံုးျမန္မာအမ်ိဳးသမီးအသင္းမွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေမာ္တင္လမ္းရွိ ဦးၾကဴးဖိနပ္ဆိုင္၏ အေပၚထပ္၌ (၁၉၁၉)ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ(၁၆)ရက္ေန႕က ဖြဲ႕စည္းခဲ႕ေသာ ျမန္မာအမ်ိဳးသမွး ကုမၼာရီအသင္းျဖစ္ပါတယ္ အသင္း၏ပထမဆံုးဥကၠဌမွာ ေဒၚစုစု (ရိကၡာေတာ္ရ စည္ပင္သာယာေရးအေရးပိုင္ ဦးဘိုးေသာင္၏ဇနီး)ျဖစ္ၿပီး၊အတြင္းေရး မႈးမွာ ေဒၚေစာတင္ (ဖိနပ္ဆိုင္ပိုင္ရွင္ ဦးၾကဴ၏ဇနီး) ႏွင္႕ ေဒၚလွေမ (ဒီဒုတ္ဦးဘခ်ိဳ၏ဇနီး) တို႕ျဖစ္ၾကပါတယ္။

• ျမန္မာပထမဆံုးေက်ာင္းသားရန္ပံုေငြကပြဲကုိ (၁၉၂၃)ခုႏွစ္က ဂ်ဴဗလီခန္းမတြင္ ၿမိဳ႕မအမ်ိဳးသမီးအထက္တန္းေက်ာင္းမွ ေက်ာင္းသူေလးမ်းက ကျပေဖ်ာ္ေျဖသြားခဲ႕ပါတယ္။

ျမန္မာ႔ပထမဆံုးေက်ာင္းရန္ပံုေငြကပြဲမွ ေက်ာင္းသူေလးမ်ား

• ရန္ကုန္ဘူတာႀကီးအား (၁၉၄၇)ခုႏွစ္တြင္ စတင္တည္ေဆာက္ခဲ႕ၿပီး (၁၉၅၄)ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ(၅)ရက္ေန႕တြင္ စတင္ဖြင္႕လွစ္ ခဲ႕ပါတယ္။

(၁၉၄၇)ခုႏွစ္က ရန္ကုန္ဘူတာႀကီး

• ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ဗိုလ္တေထာင္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ စိန္ေပါလ္အမ်ိဳးသားအထက္တန္းေက်ာင္း (ယခု အထက-၆- ဗိုလ္တေထာင္)အား (၁၈၆၀)ျပည္႕ႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလ(၁)ရက္ေန႕တြင္ ခရစ္ယာန္ဂိုဏ္ခ်ဳပ္ႀကီး (ဘီဂန္းဒတ္) က စတင္တည္ေထာင္ခဲ႕ပါတယ္

• ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ သိမ္ျဖဴလမ္းရွိ (ဗရင္ဂ်ီသာသနာျပဳ သီလရွင္မ်ား၏လူအိုရံု (Catholic Home for the Aged Poor) ကုိျပင္သစ္ ႏိုင္ငံမွ ခရစ္ယာန္ဂိုဏ္းအုပ္ႀကီး (ဘီဂန္းဒတ္) က (၁၈၈၉)ခုႏွစ္တြင္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ႕ပါတယ္။

ခရစ္ယာန္ဂိုဏ္းအုပ္ႀကီး ဘီဂန္းဒတ္

ဗရင္ဂ်ီသာသနာျပဳသီလရွင္မ်ား၏ လူအိုရံု

• အင္းစိန္ရဲစံုေထာက္ေက်ာင္းကုိ (၁၉၂၆)ခုႏွစ္၊ ဇြန္လတြင္စတင္ဖြင္႕လွစ္ခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ပထမဆံုးအမ်ိဳးသမီးပုလိပ္အဖြဲ႕ကုိ (၁၉၃၉)ခုႏွစ္ကအင္းစိန္ညမိဳ႕နယ္တြင္ ဖြဲ႕စည္းခဲ႕ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုးအမ်ိဳးသမီးပုလိပ္အဖြဲ႕

• ဆရာ၀န္ဘြဲ႕ကုိပထမဆံုးရရွိခဲ႕သူမွာ Ambrose de Rosario ျဖစ္ၿပီး၊ (၁၈၀၆) ခုႏွစ္က ေဆးပညာကုိ အီတလီႏိုင္ငံတြင္ သြားေရာက္ေလ႕လာဆည္းပူးခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာပထမဆံုးဆရာ၀န္မွာ မြန္လူမ်ိဳး ေဒါက္တာေရွာလူး (Dr. Shaw Lu) (၁၈၃၉-၁၉၂၉)ခုႏွစ္က အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္ ေဆးပညာဘြဲ႕ကုိ ဆြတ္ခူးခဲ႕ပါတယ္။

ျမန္မာ႔ပထမဆံုးဆရာ၀န္ ေဒါက္တာေရွာလူး

• ျမန္မာ႕ပမဆံုးအမ်ိဳးသမီးဆရာ၀န္မွာ ေဒါက္တာေဒၚေစာဆ (Daw Saw Sa) ျဖစ္ၿပီး၊ (၁၉၁၄)ခုႏွစ္မွ (၁၉၂၁)ခုႏွစ္အထိ ဗဟိုအမ်ိဳးသမီးေဆးရံု (ယခင္ ဒပ္ဖရင္ သားဖြားေဆးရံု)တြင္ ေဆးရံုအုပ္ႀကီးအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ႕ပါတယ္။

ျမန္မာ႔ပထမဆံုးအမ်ိဳးသမီးဆရာ၀န္ ေဒၚေစာဆ

• ျမန္မာလူမ်ိဳးထဲမွ ပထမဆံုးသြားစိုက္ဆရာ၀န္ျဖစ္လာသူမွာ သြားစိုက္ဆရာ၀န္ႀကီး ဦးေထာင္ဘို (၁၈၈၅-၁၉၆၄)ျဖစ္ပါ တယ္။ ေရႊတိဂံုေစတီေတာ္အနီးရွိ ဦးေထာင္ဘိုလမ္းမွာ ဆရာႀကီးအား ဂုဏ္ျပဳမွည္႕ေခၚထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။

• ျမန္မာႏိုင္ငံမွ (အမ္-ဘီ-ဘီ-အက္စ္) (MBBS) ဆရာ၀န္ဘြဲ႕ကုိအဂၤလန္ေဆးေကာင္စီမွ (၁၉၃၇) ခုႏွစ္တြင္ ပထမဆံုးအ ႀကိမ္အသိအမွတ္ျပဳခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာႏိုင္ငံတစ္၀န္းရွိ ေက်ာင္းမ်ား ၀ါတြင္၌ တနဂၤေႏြေန႕ႏွင္႕ ဥပုသ္ေန႕မ်ားတြင္ပိတ္ရန္ (၁၉၅၃)ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ(၂၄) ရက္ေန႕တြင္ စတင္သတ္မွတ္ခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာပထမဆံုးတရားရံုးခ်ဳပ္ေရွ႕ေနမွာ (ဆာ-အာသာ-အဂၢါ) (Sir Arthur Eggar) ျဖစ္ၿပီး၊ (၁၉၃၇)ခုႏွစ္တြင္ တာ၀န္ထမ္း ေဆာင္ခဲ႕ပါတယ္။

• ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မ်ားေဆးရံုအား (၁၉၂၈)ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ(၂၃)ရက္ေန႕တြင္ စတင္ဖြင္႕လွစ္ခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာပထမဆံုးသူနာျပဳသင္တန္းကုိ ရန္ကုန္ေဆးရံုႀကီးတြင္ (၁၈၇၇)ခုႏွစ္က စတင္ဖြင္႕လွစ္ခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ပထမဆံုးအလုပ္သမားေဆးရံုႀကီး (Worker's Hospital) အား (၁၉၆၄)ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ(၁၃)ရက္ေန႕တြင္ ဖြင္႕လွစ္ခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာႏိုင္ငံသူနာျပဳတကၠသိုလ္အား (၁၉၉၁)ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ(၅)ရက္ေန႕တြင္စတင္ဖြင္႕လွစ္ခဲ႕ၿပီး၊ ပထမဆံုးေက်ာင္းအုပ္ ႀကီးမွာ ေဒါက္တာေဒၚ၀င္းေမ ျဖစ္ပါတယ္။

• ျမန္မာ အင္တာနက္ (၀က္ဆိုဒ္) (Webside) ထဲတြင္ ပထမဆံုး (MSN - Skype -Yahoo! - Gtalk - Facebook - AIM / ICQ-Jabber - Vkontakte - MySpace - Hyves - imo) ခ်က္မ်ားကုိ စတင္ထည္႕ခဲ႕ေသာ (Webside) မွာ www.minnkoko.weebly.com (ကြန္နရွင္ရွိတဲ႕ေနရာ) ျဖစ္ၿပီး (၂၀၁၁) ခုႏွစ္ ေမလ (၂၃) ရက္ေန႕တြင္ စတင္ ဖြင္႕လွစ္ခဲ႕ ပါတယ္။ (webside) ပိုင္ရွင္အမည္မွာ မင္းကုိကုိ ျဖစ္ၿပီး gmail အေကာင္႕မွာ- koko.minn783@gmail.com  ျဖစ္ ပါတယ္။

• အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဖေလာရင္႔စ္-ႏိုင္တင္ေဂးလ္ (Florence Nightingale) ဆုကုိ ပထမဆံုးဆြတ္ခူးခဲ႕ေသာ ျမန္မာအမ်ိဳး သမီးမွာ ေဆးတပ္မွဴး ဗို္လ္မွွဴးေဒၚခင္အုန္းျမ ျဖစ္ပါတယ္။

ေလာရင္စ္-ႏိုက္တင္ေဂးလ္ဆု ပထမဆံုးဆြတ္ခူးခဲ႕သူ ဗိုလ္မွဴးေဒၚခင္အုန္းျမ

• ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မီးပံုးပ်ံကုိ ပထမဆံုးစီးခဲ႕သူမွာ ထား၀ယ္ၿမိဳ႕သား မီးပံုးပ်ံဦးေက်ာ္ရင္ျဖစ္ၿပီး၊ (၁၉၂၉)ခုႏွစ္က ပထမဆံုး အႀကိမ္ မီးပံုးပ်ံကုိ စီးျပခဲ႕ပါတယ္။

မီးပံုးပ်ံကုိ ပထမဆံုးစီးခဲ႕သူ ဦးေက်ာ္ရင္

• ၿဗိတိသွ်ေခတ္က ျမန္မာတို႕အား မည္သည္႕အခါမွ် ခန္႕အပ္ျခင္းမျပဳခဲ႕သည္႕ ယစ္မ်ိဳးမင္းႀကီးရာထူးကုိ ျမန္မာလူမ်ိဳးထဲမွ ပထမဆံုးခန္႕အပ္ျခင္းခံရသူမွာ ဦးေရႊဇံေအာင္ျဖစ္ပါတယ္။

• Mary Chapman နားမၾကားကေလးငယ္မ်ားေက်ာင္း၏ ပထမဆံုးေက်ာင္းသားမွာ ဟသၤာတၿမိဳ႕မွ ခုႏွစ္ႏွစ္သားေလး ေမာင္ဘိုဘိုျဖစ္ပါတယ္။

• ဒဂံုၿမိဳ႕နယ္၊ သံတမန္လမ္းရွိ Mary Chapman နားမၾကားကေလးငယ္မ်ားေက်ာင္းကုိ Miss Mary Chapman ႏွင္႔ Miss Walden တို႕က (၁၉၂၀)ျပည္႕ႏွစ္တြင္ စတင္တည္ေထာင္ခဲ႕ပါတယ္။

• (၁၉၉၅)ခုႏွစ္က တည္ေထာင္ခဲ႕ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသမိုင္းေကာ္မရွင္၏ မထမဆံုးဥကၠဌမွာ ပညာမင္းႀကီး ဦးေကာင္း (၁၉၀၄-၁၉၅၇) ျဖစ္ပါတယ္။

သမိုင္းေကာ္မရွင္၏ပထမဆံုးဥကၠဌ ဦးေကာင္း

• ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ပထမဆံုးဘုရင္ခံခ်ဳပ္မွာ (ဆာ-ယာကုပ္-ဘတၱလာ) (Sir Jacob Butler) ျဖစ္ပါတယ္။

• ျမန္မာ႔မထမဆံုးးအမ်ိဳးသမီးသံအမတ္ႀကီးမွာ ေဒၚခင္ၾကည္ျဖစ္ၿပီး၊အိႏိၵယႏိုင္ငံႏွင္႕ နီေပါႏိုင္ငံမ်ားဆုိင္ရာ သံအမတ္ႀကီး ျဖစ္တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ႕ပါတယ္။

• အဂၤလိပ္လက္ထက္က ျမန္မာလူမ်ိဳးထဲမွ ပထမဆံုးဘုရင္ခံျဖစ္ခဲ႕သူမွာ (ဆာ-ေဂ်-ေအ-ေမာင္ႀကီး) (Sir Joseph Augustus Maung Gyi) ျဖစ္ပါတယ္။

• ျမန္မာႏိုင္ငံ၏မထမဆံုးသမၼတမွာ ရွမ္းလူမ်ိဳး စပ္ေရႊသိုက္(၁၈၈၆-၁၉၆၂) ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ပထမဆံုးသမၼတ စပ္ေရႊသိုက္

• ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ပထမဆံုး၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မွာ ဦးႏု (၁၉၀၇-၁၉၉၅) ျဖစ္ပါတယ္။

• ျမန္မာ႕ရုပ္ေသးကုိ ဆင္ေပါက္၀ဲရြာသား စာေတာ္ေတာ္ဦးၾကင္ဥႏွင္႔သဘင္၀န္ဦးေသာ္တို႕က (၁၇၇၆)ခုႏွစ္တြင္ စတင္တီ ထြင္ခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာ႕ပထမဆံုးေခတ္သစ္ဇတ္ဆရာမွာ (ဂရိတ္-ဦးဘိုးစိန္) (မသ ၁၂၄၄-၁၃၁၅) ျဖစ္ပါတယ္။

• ျမန္မာ႔ပထမဆံုးရုပ္ရွင္တီး၀ိုင္းဆရာမ်ားမွာ ႏၵိယလူမ်ိဳးတေယာဆရာမ်ားျဖစ္ၾကပါတဲ႕ ကုိတင္၊ ကုိဘူဒါႏွင္႔ ကုိမာမြတ္တို႕ ျဖစ္ၾကပါတယ္။

• ႏိုင္ငံျခားသို႕ သြားေရာက္ေဖ်ာ္ေျဖေသာ ျမန္မာ႕ပထမဆံုးဆိုင္းဆရာမွာ ရြာစားႀကီးစိန္ေဗဒါျဖစ္ၿပီး (၁၉၁၁)ခုႏွစ္က အိႏိၵယ ႏိုင္ငံ၊ ရတနာဂီရိစံ၊ သီေပါမင္းေရွ႕ေတာ္၌ ေဖ်ာ္ေျဖခဲ႔ပါတယ္။

• စႏၵရားကုိ ျမန္မာသံစဥ္ျဖင္႔ ပထမဆံုးတီးခတ္သူမွာ ဆရာညြန္႕ျဖစ္ၿပီး (၁၉၁၀)ျပည္႕ႏွစ္တြင္ စတင္တီးခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာ႔ဆိုင္းေလာကတြင္ ဆိုင္းကုိ ပတ္စာပိုးတီးနည္းအား ရြာစာႀကီးစိန္ေဗဒါက တီထြင္ခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဓာတ္စက္ဓာတ္ျပားမ်ားကုိ (၁၉၀၉)ခုႏွစ္တြင္ ပထမဆံုးအႀကိမ္အသံုးျပဳခဲ႕ပါတယ္။

• ျမန္မာ႕ဇတ္ခံုတြင္ ေအာက္လင္းဓာတ္မီးမ်ားထြန္းေသာ ဇတ္ခံုမ်ိဳးကုိ ပထမဆံုးတီထြင္ခဲ႕သူမွာ ျမန္မာ႔ဇတ္သဘင္ဆရာ ႀကီး ဂရိတ္-ဦးဘိုးစန္ ျဖစ္ပါတယ္။

စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းလို႔ ျပန္လည္ေ၀မွ်ေပးလိုက္ပါတယ္...မၾကည့္ဖူးေသတဲ့သူမ်ားအတြက္ပါ။