ဒၶျမတ္စြာ
ဘုရားက အိႏိၵိယနိုင္ငံ မဇၥိဳမေဒသတြင္ ပြင့္ေတာ္မူခဲ့သည္။ ထို႔ေၾကာင့္
အိႏၵိယနိုင္ငံကစျပီး ဗုဒၶ ဘာသာ ထြနး္ကား ခဲ့တာ မဆန္းပါ။ ဗုဒၶ ပြင့္ေတာ
မူခဲ့တဲ့ အိႏၵိယနိုင္ငံမွာ ဗုဒၶဘာသာ က ဘာလို႔ က်ဆံုးျပီး ေပ်ာက္ကြယ္
သြားခဲ့ရသည့္ အေၾကာင္းအား ( ဗုဒၶဘာသာမ်ားသိမွတ္ဖြယ္ရာမ်ားမွ--ေကာက္နွဳတ္)
တင္ျပလိုက္ပါသည္။
ေအဒီ ၁၀၀၀ေလာက္အထိ အိႏၵိယနိုင္ငံတြင္ ဗုဒၶဘာသာ နွင့္ ဗုဒၶ၀ါဒမ်ား အမ်ားအျပား ရွိခဲ့ေသးသည္။ ဗုဒၶဘာသာ သမိုင္း မွတ္တမ္းအရ ပထမဆံုး အျဖစ္ ဗုဒၶဘာသာ တိုက္ျဖတ္မူဟာ အိႏၵိယမွာ သုဂၤမင္းမ်ား လက္ထက္ မွာ ျဖစ္ေပၚ ခဲ့တယ္။ ပုႆိမၾတမင္း ဟာ ျဗဟၼဏ၀ါဒ ကိုလြန္စြာ ၾကည္ညီဳ တဲ့မင္းျဖစ္သည္။ ဒီမင္းဟာ ဗုဒၶဘာသာက ိုၾကည္ညိဳ ခဲ့တဲ့ ေမာရိယမငး္ဆက ္ပ်က္စီးျပီး ဘီစီ၂ရာစုမွာ ေပၚလာတဲ့ သုဂၤမငး္ဆက္ မွ မင္းတစ္ပါး ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာ ဘုနး္ၾကီးေက်ာင္းမ်ားစြာ ကိုဖ်က္ဆီးခဲ့တဲ့ မင္းျဖစ္တယ္လို႔ ဒိဗ်ာဓန မွတ္တမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ဒီမင္းဟာ အမိန္႔ျပန္တမ္း စာေစာင္ထဲမွာ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းသာမေဏ တစ္ပါးရဲ႔ ဦးေခါင္း တစ္လံုးကို ဆက္သနိုင္ရင္ အသျပာ100 ဆုခ်ီးျမွင့္မယ္ လို႔ ျပန္တမ္း ထုတ္ခဲ့ပါသည္။ သူဟာ ဗုဒၶဘာသာ ကိုနွိမ္နင္း ေအာင္ျမင္တဲ့ အထိမ္းအမွတ္ အျဖစ္ နွင့္ဘီစီ ၂ရာစု မွာ ျမင္းတစ္ေကာင္ကို ယဇ္ပူေဇာ္တဲ့ ယဇ္ပြဲၾကီးျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ကႆမိယျပည္နယ္ က ဘုရင္နာရာ ကလညး္ ဗုဒၶ၀ိဟာရ ေထာင္ေပါငး္မ်ားစြာ ကို မီးရွိဳ ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္။ မဟိရကုလဘုရင္ လက္ထက္ကလည္း ေစတီပုထိုးမ်ားနွင့္ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမ်ား ျဖိဳဖ်က္ခဲ့သည္။ ရဟန္းသံဃာ မ်ားစြာကိုလည္း သတ္ျဖတ္ခဲ့သည္။ ဗင္ဆင့္ ေရးသားေသာ အိႏိၵယသမိုင္း စာအုပ္တြင္ ဂုတၱမင္းဆက္ ( 619-637ေအဒီ)က ဘုရင္သသကမင္းသည္ ဗုဒၶဂါယာမွာ ရွိတဲ့ ေဗာဓိပင္ကို အျမစ္က လွန္တူးျပီးမီးရွိဳ႔ ဖ်က္ဆီး ပစ္ခဲ့တယ္ ဟုဆိုထားသည္။
ထို႔ျပင္ ပါတလိပုဋ္မွာရွိတဲ့ ဗုဒၶေျခေတာ္ရာ ေက်ာက္ျပားကိုလညး္ ဖ်က္ဆီးပစ္ ခဲ့သည္။ ဒါပင္မယ့္ သူဖ်က္ဆီးခဲ့တဲ့ ေဗာဓိပင္ကို ေဒသခံ ဘုရင္ခံ ပူရာဏ၀ါမန္က ျပန္လည္စိုက္ပ်ိဳးခဲ့သည္ ဟုဆိုထားသည္။
၁၂ရာစုတြင္ အိႏၵိယျပည္မွာ ဗုဒၶဘာသာကို အၾကီးအက်ယ္ ဖ်က္ဆီးႏွိပ္ကြက္ခံရသည္။ ေအဒီ1193မွာ ေျမာက္ပိုင္းက ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားသည္ တိဗက္ႏွင့္ နိေပါ တို႔သို႔ ေျပးၾကရသည္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာင္ပိုင္းကိုေျပးၾကရသည္။
အိႏၵိယနိုင္ငံ မွာဗုဒၶဘာသာ ကြယ္ေပ်ာက္ခဲ့ရျခင္း ဟာ တိုငး္ျပည္သူသား မၾကည္ညိဳလို႔မဟုတ္ပါ။
ဘုရင္ေတြ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြက ဘာသာေရး ႏွိပ္ကြပ္မူေတ ြလုပ္ခဲ့၍ ျဖစ္သည္ဟ ုထင္ရွားေနသည္။ သာသနာထြန္းကား မူသည ္အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ မင္းတို႔ရဲ႔ ေစာင့္ေရွာက္မူ ၊ ေထာက္ပံမူ မရဘဲ မျဖစ္နိုင္ပါ။ ထို႔အတူ ျပည္ရွင္မင္းတို႔က သာသနာေတာ္က ိုမၾကည္ညိဳလို႔ ဖ်က္ဆီးရင္လညး္ သာသနာေတာ္ က်ဆံုး သည္။ အခုအခ်ိန္ တြင္ အိႏၵိယနိုင္ငံတြင္ ဗုဒၶဘာသာျပန္လည္ ရွင္သန္နိုးထ လာခဲ့ပါျပီ ။ အခန္႔သင့္ လွ်င္ ထိုအေၾကာင္းက ိုဆက္လက္ မွီျငမ္း ေရးသား တင္ျပပါအုနး္မည္ ေဖာ္ျပပါအုနး္မည္။
ေအဒီ ၁၀၀၀ေလာက္အထိ အိႏၵိယနိုင္ငံတြင္ ဗုဒၶဘာသာ နွင့္ ဗုဒၶ၀ါဒမ်ား အမ်ားအျပား ရွိခဲ့ေသးသည္။ ဗုဒၶဘာသာ သမိုင္း မွတ္တမ္းအရ ပထမဆံုး အျဖစ္ ဗုဒၶဘာသာ တိုက္ျဖတ္မူဟာ အိႏၵိယမွာ သုဂၤမင္းမ်ား လက္ထက္ မွာ ျဖစ္ေပၚ ခဲ့တယ္။ ပုႆိမၾတမင္း ဟာ ျဗဟၼဏ၀ါဒ ကိုလြန္စြာ ၾကည္ညီဳ တဲ့မင္းျဖစ္သည္။ ဒီမင္းဟာ ဗုဒၶဘာသာက ိုၾကည္ညိဳ ခဲ့တဲ့ ေမာရိယမငး္ဆက ္ပ်က္စီးျပီး ဘီစီ၂ရာစုမွာ ေပၚလာတဲ့ သုဂၤမငး္ဆက္ မွ မင္းတစ္ပါး ျဖစ္သည္။ ဗုဒၶဘာသာ ဘုနး္ၾကီးေက်ာင္းမ်ားစြာ ကိုဖ်က္ဆီးခဲ့တဲ့ မင္းျဖစ္တယ္လို႔ ဒိဗ်ာဓန မွတ္တမ္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ဒီမင္းဟာ အမိန္႔ျပန္တမ္း စာေစာင္ထဲမွာ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းသာမေဏ တစ္ပါးရဲ႔ ဦးေခါင္း တစ္လံုးကို ဆက္သနိုင္ရင္ အသျပာ100 ဆုခ်ီးျမွင့္မယ္ လို႔ ျပန္တမ္း ထုတ္ခဲ့ပါသည္။ သူဟာ ဗုဒၶဘာသာ ကိုနွိမ္နင္း ေအာင္ျမင္တဲ့ အထိမ္းအမွတ္ အျဖစ္ နွင့္ဘီစီ ၂ရာစု မွာ ျမင္းတစ္ေကာင္ကို ယဇ္ပူေဇာ္တဲ့ ယဇ္ပြဲၾကီးျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ကႆမိယျပည္နယ္ က ဘုရင္နာရာ ကလညး္ ဗုဒၶ၀ိဟာရ ေထာင္ေပါငး္မ်ားစြာ ကို မီးရွိဳ ဖ်က္ဆီးခဲ့သည္။ မဟိရကုလဘုရင္ လက္ထက္ကလည္း ေစတီပုထိုးမ်ားနွင့္ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမ်ား ျဖိဳဖ်က္ခဲ့သည္။ ရဟန္းသံဃာ မ်ားစြာကိုလည္း သတ္ျဖတ္ခဲ့သည္။ ဗင္ဆင့္ ေရးသားေသာ အိႏိၵယသမိုင္း စာအုပ္တြင္ ဂုတၱမင္းဆက္ ( 619-637ေအဒီ)က ဘုရင္သသကမင္းသည္ ဗုဒၶဂါယာမွာ ရွိတဲ့ ေဗာဓိပင္ကို အျမစ္က လွန္တူးျပီးမီးရွိဳ႔ ဖ်က္ဆီး ပစ္ခဲ့တယ္ ဟုဆိုထားသည္။
ထို႔ျပင္ ပါတလိပုဋ္မွာရွိတဲ့ ဗုဒၶေျခေတာ္ရာ ေက်ာက္ျပားကိုလညး္ ဖ်က္ဆီးပစ္ ခဲ့သည္။ ဒါပင္မယ့္ သူဖ်က္ဆီးခဲ့တဲ့ ေဗာဓိပင္ကို ေဒသခံ ဘုရင္ခံ ပူရာဏ၀ါမန္က ျပန္လည္စိုက္ပ်ိဳးခဲ့သည္ ဟုဆိုထားသည္။
၁၂ရာစုတြင္ အိႏၵိယျပည္မွာ ဗုဒၶဘာသာကို အၾကီးအက်ယ္ ဖ်က္ဆီးႏွိပ္ကြက္ခံရသည္။ ေအဒီ1193မွာ ေျမာက္ပိုင္းက ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားသည္ တိဗက္ႏွင့္ နိေပါ တို႔သို႔ ေျပးၾကရသည္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကေတာင္ပိုင္းကိုေျပးၾကရသည္။
အိႏၵိယနိုင္ငံ မွာဗုဒၶဘာသာ ကြယ္ေပ်ာက္ခဲ့ရျခင္း ဟာ တိုငး္ျပည္သူသား မၾကည္ညိဳလို႔မဟုတ္ပါ။
ဘုရင္ေတြ အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြက ဘာသာေရး ႏွိပ္ကြပ္မူေတ ြလုပ္ခဲ့၍ ျဖစ္သည္ဟ ုထင္ရွားေနသည္။ သာသနာထြန္းကား မူသည ္အုပ္ခ်ဳပ္ေသာ မင္းတို႔ရဲ႔ ေစာင့္ေရွာက္မူ ၊ ေထာက္ပံမူ မရဘဲ မျဖစ္နိုင္ပါ။ ထို႔အတူ ျပည္ရွင္မင္းတို႔က သာသနာေတာ္က ိုမၾကည္ညိဳလို႔ ဖ်က္ဆီးရင္လညး္ သာသနာေတာ္ က်ဆံုး သည္။ အခုအခ်ိန္ တြင္ အိႏၵိယနိုင္ငံတြင္ ဗုဒၶဘာသာျပန္လည္ ရွင္သန္နိုးထ လာခဲ့ပါျပီ ။ အခန္႔သင့္ လွ်င္ ထိုအေၾကာင္းက ိုဆက္လက္ မွီျငမ္း ေရးသား တင္ျပပါအုနး္မည္ ေဖာ္ျပပါအုနး္မည္။
No comments:
Post a Comment