ဘာအေရးႀကီးဆံုးလဲ?Resized_U Panna (1)
အ႐ွင္ပညာသီဟာဘိဝံသ(ပဥၥနိကာယ္)
၂၀-၁၂-၂၀ဝ၈-ေန႔တြင္ ေရႊတိဂုံ ေစတီေတာ္ရင္ျပင္ ခ်မ္းသားႀကီးတန္ေဆာင္း၌ က်ဥ္းပေသာ ေစတီယဂၤဏ စာေလွ်ာက္ ေမးပြဲသို႔ စာေထာက္ စာမ ေဆာက္႐ြက္ရန္ သြားရ၏။
စာသင္းသားဘဝက အမရပူရၿမိဳ႔၊ မဟာဂႏၶာ႐ံုေက်ာင္းတိုက္၌ ေက်ာင္းတစ္ ေဆာင္ တည္းမွာ အတူေနစာသင္ဖက္ ဦးပညာဓမၼာဘိဝံသႏွင့္ ေတြ႔ၿပီး စကား ေျပာျဖစ္သည္။
ဦးပညာဓမၼာဘိဝံသက “သူသည္ လည္ပင္က်ီးေပါင္းတက္ေရာဂါ ျဖစ္ၿပီးကထဲက ယခု စာဝါလည္းမပို႔ခ်၊ တရားလည္း လိုက္ပါ ေဟာေျပာျခင္း မလုပ္ေတာ့ဘဲ၊ ညစဥ္ (၁)နာရီ၊(၁)နာရီခြဲ အိပ္ရာမွထၿပီး ေနကုန္ တရားအားထုတ္ေၾကာင္း”ေျပာျပ၏။ တဆက္တည္း-
“ မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ့ တရားေတာ္မ်ားကို ဦးစြာနာယူ၊ေနာက္ မူရင္း ပိဋကတ္ေတာ္နဲ႔ တိုက္ဆိုင္ၾကည့္႐ႈ႔ၿပီး တရားအားထုတ္ပါက ႐ွင္း႐ွင္း လင္းလင္း အသိပါပါျဖင့္ ပို၍အားထုတ္လို႔ေကာင္းေၾကာင္း”ကို ေျပာျပသည္။
ထိုအေၾကာင္းအရာကို ဆြမ္းဝိုင္း၌ စာခ်ဆရာေတာ္မ်ားကို ေနာက္တစ္ေန႔မွာ ေျပာျပျဖစ္၏။
စာခ်ဆရာေတာ္မ်ားက“ဆရာေတာ္ႀကီး၏တရားေတာ္မ်ားကို ပိဋကတ္ေတာ္ႏွင့္ တိုက္ဆိုင္ၾကည့္႐ႈ႔ အားထုတ္မည့္သူ မ်ားအတြက္ လြယ္ကူေစရန္ ပိဋကတ္ က်မ္းညႊန္း အျပင္ အဓိကက်၍ သတိမထားမိေသာ တရားေတာ္ကိုလည္း ေယာဂီမ်ား သတိျပဳမိ ေစရန္ ေရးသားသင့္ေၾကာင္း” ကို အႀကံျပဳၾကသည္။
သို႔ေပမယ္ ဆရာေတာ္ႀကီး၏ တရားေတာ္ကို ေဝဘန္တာမ်ိဳး မျဖစ္ေစဘဲ “ဆရာေတာ္ႀကီး၏ တရားေတာ္ကို နာယူ ခံစား ပူေဇာ္ျခင္း” မ်ိဳး ျဖစ္ရန္ အထူးလိုအပ္ ေၾကာင္းကိုပါ ထပ္ေလာင္းသတိေပးၾကသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ဤေဆာင္းပါးမ်ားသည္ ဆရာေတာ္ႀကီး တရားေတာ္မ်ားကို ေဝဘန္ျခင္းမ်ိဳးမဟုတ္၊ ၾကည္ညိဳစိတ္ျဖင့္ တရားေတာ္ကို နာယူၿပီး ခံစား ပူေဇာ္ျခင္း မွ်သာ ျဖစ္ပါသည္။ အကယ္၍ ဆရာေတာ္ႀကီး ဆိုလိုရင္း အာေဘာ္သို႔ မခ်ဥ္းကပ္ မိကလည္း စာေရးသူ၏ ညံ့ျဖင္းမႈ႔သာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း။
ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ လိုရင္းကိုသာ အမ်ားနားလည္ေအာင္ ေပါေပါ့ပါးပါးေလး ေဟာထားေပမယ့္ တရားအားထုတ္ ၾကမည့္ေယာဂီမ်ားအတြက္ အေတာ္ျပည့္စံုၿပီး၊ ပိဋကတ္ တတ္ကြ်မ္းသူမ်ားကေတာ့ ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ ပိဋကတ္ကို မည္သို႔ထုတ္ယူ ေဟာေျပာထားသည္ကို အတုယူႏိုင္ရန္ ပိဋကတ္ႏွင့္ တိုက္ဆိုင္ၾကည့္႐ႈ႔ေလ့လာဖို႔ အလြန္ေကာင္း၏။
ဝိမုတၲိသကၤန္းတိုက္မွ ဓမၼဒါနျပဳထားေသာ ဆရာေတာ္ႀကီး၏ တရားေတာ္ ပုဒ္ေရ(၄၇၀)ပါ ဒီဗြီဒီ၊ အမ္ပီသရီး စီဒီျပား ကလည္း အဆင့္သင့္႐ွိသျဖင့္ ၁၃၁၆-ခုႏွစ္၊တပိုတြဲလဆန္း(၂)ရက္ေန႔ ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ တရားေတာ္ကို စတင္ နာယူၿပီး ခံစား ပူေဇာ္ေရးသားျခင္း ျဖစ္၏။ သမၼာသတိ အေၾကာင္းကို ေဟာၾကား ေတာ္မူထား၏။
မွန္ကန္စြာ ေအာင္းေမ့တာ၊မွန္ကန္စြာ အမွတ္ရတာကို သမၼာသတိ-ဟု ေခၚ၏။ ထိုသတိ၏ ဆန္႔က်င္ဖက္ကို မသိျခင္းအဝိဇၨာ-ဟု အလြယ္မိန္႔ဆို၏။ ပိဋကတ္ေတာ္တြင္ သတိပ႒ာန္ေလးပါးကို သမၼာသတိ၊ေမာဟျပဓာန္းေသာ အကုသိုလ္စိတ္ကို ပမာဒ-ေမ့ေလ်ာ့ျခင္းဟူ၍ ဖြင့္ဆို၏။
ေယာဂီမ်ားအတြက္ ဘာအေရးႀကီးဆံုးလဲ?
ဝိပႆနာတရားကို အားထုတ္ၾကသည့္ ေယာဂီမ်ားအတြက္ သတိသည္ အေရးႀကီးဆံုး ျဖစ္၏။ သတိမပါက ဝိပႆနာအလုပ္ အားထုတ္၍ မျဖစ္၊ မဂ္ဉာဏ္သို႔လည္း မခ်ဥ္းကပ္ႏိုင္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ မဂၢင္႐ွစ္ပါးလံုး အကုန္ ပ်က္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္၏။ တရား႐ႈ႔ပြားၾကသူမ်ားအဖို႔ အာ႐ံုကို သိဖို႔ဆိုရာမွာ သတိသည္ အခရာက်၏။
မဂၢင္ယာဥ္ကို သမၼာဒိ႒ိက ဦးေဆာင္ေမာင္းႏွင္၏။ သို႔ေပမယ့္ သမၼာသတိေခၚ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ႔ ဘရိတ္မ႐ွိက မဂၢင္ယာဥ္ႀကီးသည္ ပ်က္စီးျခင္း၊ လိုရာခရီးသို႔ မေရာက္ႏိုင္ျခင္း၊ လမ္းလြဲျခင္းတို႔ျဖင့္ အဆံုးသတ္၏။ အရိယာမဂ္သို႔ မခ်ဥ္းကပ္သျဖင့္ လိုလား အပ္ေသာကိစၥမၿပီး အခ်ည္းႏွီးျဖစ္၏။
အစားအေသာက္ကို မည္သို႔ပင္ စီမံခ်က္ျပဳတ္ ထားပါေစ ဆားမပါက ေပါ့ပ်က္ပ်က္ျဖင့္ အရသာမ႐ွိသကဲ့သို႔၊ သတိမပါက မည္သည့္တရားကိုမွ် အားထုတ္၍ မျဖစ္ႏိုင္။ တရားအားထုတ္ျခင္းဟူသည္ အ႐ႈခံအာ႐ံုကို သတိမလြတ္ေစဘဲ စူးစူးစိုက္စိုက္သိေနေအာင္ အားထုတ္ရ၏။ သတိမကပ္က အ႐ႈခံတရားကို မသိႏိုင္ပါ။
သတိလြန္တယ္၊ ပိုတာဆိုတာ မ႐ွိ။သတိသည္ လိုတယ္သာ ႐ွိ၏။သတိသည္ တရား႐ႈ႔ပြားသူအတြက္ အၿမဲတမ္းလိုေန၏။ ဝီရိယလြန္သြား တာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္၏။ ဝီရိယလြန္က စိတ္ပ်ံ႔လြင့္ျခင္း ဥဒၶစၥအဖို႔သို႔ ကပ္ေရာက္တတ္၏။ အလြန္အမင္း အားထုတ္ျခင္း ဝီရိယေနာက္သို႔ သတိ သမာဓိ ပညာတို႔ မလိုက္ပါႏိုင္၍ အ႐ႈခံအာ႐ံုမွ စိတ္သည္ လြတ္ထြက္ႀကံေတြးေနတတ္၏။
အလားတူ ဝိပႆနာဘာဝနာ ပြားမ်ား အားထုတ္သူမ်ားအဖို႔ သမာဓိ လြန္ကလည္း မေကာင္း၊ ထိနမိဒၶေခၚ ငိုက္မည္း ျခင္းျဖစ္တတ္၏။ သမာဓိသည္ အ႐ႈခံအာ႐ံုေပၚ၌ စြဲၿမဲစြာကပ္တည္ေနသျဖင့္ ဝီရိယမစိုက္လွ်င္ အခ်ိန္ၾကာလာက ငိုက္တတ္၏။
ပညာလြန္လွ်င္လည္း ေကာက္က်စ္သည့္အဖို႔သို႔ ကပ္ေရာက္တတ္၏။ တရားေတာ္၌ စိတ္ခ်ယံုၾကည္ျခင္း သဒၶါ႐ွိမွျဖစ္၏။
သဒၶါနည္းၿပီး ပညာလြန္သူမ်ားသည္ တရားေတာ္ေပၚ၌ အေပါက္အၾကား႐ွာတတ္၏။ ေဝဘန္ျခင္း၊ ေလကန္ျခင္း၊ တျခားေယာဂီ တို႔အား သူ႔အျမင္၊ သူ႔အထင္မ်ားကို အခ်ိန္ျပည့္ လိုက္ေျပာေနတတ္၏။
အ႐ွင္အာနႏၵာ၊ အ႐ွင္ေသာဏ မေထရ္တို႔သည္ ဝီရိယလြန္ေနၾကသျဖင့္ တရားထူး မရနိုင္ဘဲ ျဖစ္ခဲ့ၾကရ၏။ ဝီရိယ သတိ သမာဓိ ပညာ ဣေၿႏၵတရားမ်ားကို ခ်ိန္ညွိၿပီး အားထုတ္ၾကပါမွ အရဟတၲမဂ္ေခၚ တရားထူးကို ရသြားၾက၏။
တရားအၿမဲ အားထုတ္ၾကသူမ်ားသည္ သမထေခၚသမာဓိကို မထူေထာင္ ေတာ့ဘဲ ဝိပႆနာကို တိုက္႐ိုက္ အားထုတ္ၾက၏။ ထြက္သက္၊ ဝင္သက္ႏွင့္ ဝမ္းဗိုက္ ပိန္၊ ေဖါင္းကို တစ္ဆဲေလးငါးမီနစ္ေလာက္ သမာဓိ ထူေထာင္သည့္အေနျဖင့္ သမထကို ဦးစြာ႐ႈ႔ပြားပါက ဝိပႆနာကူးရာတြင္ မေရာက္ႏိုင္ဘဲ ပိန္းေဖါင္းႀကီးဆီ စိတ္က သြားေနတတ္၍ အေႏွာက္အယွက္လို ျဖစ္ေနတတ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ အၿမဲအားထုတ္သည့္ ေယာဂီတို႔သည္ ဝိပႆနာကိုသာ တိုက္႐ိုက္ ပြားမ်ားအားထုတ္သင့္၏။
ဆရာေတာ္ႀကီးက ဝိပႆနာကို တိုက္႐ိုက္ အားထုတ္ၾကရမည္ကို ဤသို႔ ဆံုးမေတာ္မူခဲ့သည္-
“ထင္ရာေဝဒနာကို သတိကပ္လွ်က္ ျဖစ္ပ်က္႐ႈ႔“ဟု တိတိက်က် ေဟာျပေတာ္ မူခဲ့၏။ အဲလို ဝိပႆနာကို တိုက္႐ိုက္အား ထုတ္ပါ-ဟု မေျပာ႐ံုသာ တမယ္သာ ႐ွိ၏။
တရားအားထုတ္သူမ်ားအဖို႔ သတိသည္ အလြန္အေရးႀကီး၍ သတိပ႒ာန္ (သတိပ႒ာန)ဟုသာ ဆိုသည္။ ဝီရိယပ႒ာန္၊ သမာဓိပ႒ာန္-ဟု ဘုရား႐ွင္ မိန္႔ဆိုေတာ္မမူ။
သတိအေရးႀကီးပံုကို ဆရာေတာ္ႀကီးက ေဖၚျပပါဥပမာတို႔ျဖင့္ ျမင္သာထင္သာ ႐ွိေစရန္ေဟာျပေတာ္မူခဲ့၏။
ၾကက္သြန္လွီးၾကသည့္အခါ သတိလက္လြတ္ျဖစ္က ဓား႐ွတတ္၏။ သတိမထားပါက သူမ်ားဖိနပ္မကိုပင္ မွားစီးတတ္ ၏။ေက်ာက္တုန္းႀကီးႀကီးကိုပင္ သတိလြတ္က ခလုပ္တိုက္မိတတ္၏။ ထို႔အတူ အမ်ားအျမင္၌ တရားထိုင္ ေနသည္ဟု ထင္ရေသာ္လည္း သတိ မစိုက္ပါက စိတ္သႏၱာန္၌ အလြန္ ထင္႐ွားေနေသာ ေဝဒနာကို ပင္ မ႐ႈ႔ပြားမိဘဲ အလကားထိုင္ေနတာမ်ိဳး ျဖစ္ေန တတ္ေၾကာင္း သတိေပးေတာ္မူ၏။
ဝိပႆနာပညာျဖစ္ေပၚဖို႔ရန္ သတိသည္ အဓိကအေၾကာင္းရင္း ျဖစ္၏။ ဝိပႆနာ ဉာဏ္အတြက္ သမာဓိသည္ အနည္းဆံုး ခဏိက(တစ္ခဏတည္) သမာဓိဆိုက ျဖစ္ႏိုင္၏။ သတိကား အၿမဲတမ္း အ႐ႈခံအာ႐ံု၌ တည္ေနမွ ျဖစ္၏။ အာ႐ံုကိုသိေအာင္ ေဖၚေပးေနတာ သတိ ျဖစ္၏။ သတိသည္ ဝိပႆနာဉာဏ္ျဖစ္ကို ျဖစ္ေစ၏။
တရားအားထုတ္ၾကသည့္ ေယာဂီမ်ားအဖို႔ သတိသည္ မ႐ွိမျဖစ္ အေရးႀကီးလိုအပ္၏။ ေယာဂီမ်ားသည္ သတိမကင္းေသာ စိတ္ျဖင့္သာ ေနၾကရ၏။ ဆရာေတာ္ႀကီးက “သတိအေရးႀကီးတယ္” ဟု မိန္႔ေတာ္မူျခင္းမွာ ပဓာနအေၾကာင္း အေနျဖင့္ မိန္႔ေတာ္မူျခင္း ျဖစ္၏။ မကင္းႏိုင္ေသာနည္းျဖင့္ ဝီရိယ၊ သမာဓိ၊ ပညာတို႔သည္လည္း ေယာဂီမ်ားအဖို႔ လိုအပ္၏။
သမၼာသတိကို ေကာင္းစြာအမွတ္ရျခင္း၊ မေမ့ျခင္း-ဟု အလြယ္ျပန္ဆိုေတာ္မူ၏။ မေမ့ျခင္းကို စာ၌ အပၸမာဒဟု ဆို၏။ ကမၼ႒ာန္းအာ႐ံုကို ေမ့မထား၊ လြတ္မထားပါမွ အ႐ႈ႔ခံအာ႐ံုကို သိႏိုင္၏။ သတိကို အ႐ႈခံကမၼ႒ာန္းအာ႐ံုကို ေဖၚေပးေသာတရားဟု မွတ္သားအပ္၏။ ႐ႈ႔သိ္စိတ္၌ အ႐ႈခံေဝဒနာေပၚ ၚေနျခင္းကို သိရျခင္းသည္ သတိေၾကာင့္ ျဖစ္၏။ သတိေဖၚေပးေသာ အ႐ႈခံေဝဒနာကို သမၼာဒိ႒ိ(ပညာ)က ျဖစ္ပ်က္ျမင္ေအာင္ ႐ႈ႔ပြားရမွာ ျဖစ္၏။ (စိတ္သႏၱာန္၌ ထင္႐ွာျခင္းသည္ ျဖစ္၊ကြယ္ေပ်ာက္ ျခင္းသည္ ပ်က္-ဟု အလြယ္မွတ္႐ႈ႔။) သတိေခၚအပၸမာဒတရား၏ ဆန္႔က်င္ဖက္ သတိလြတ္ျခင္း ၊ေမ့ေလ်ာ့ျခင္း ပမာဒေၾကာင့္ မသိျခင္း အဝိဇၨာျဖစ္၏။ထိုအဝိဇၨာ အဘယ္မွ်အျပစ္ႀကီးသည္ကို ဓမၼပဒ၊အပၸမာဒဝဂ္၊သမာဝတီဝတၳဳလာ “အပၸမာေဒါ အမတံ ပဒံ” ဂါထာျဖင့္ သတိ ေပးဆံုးမေတာ္မူခဲ့၏။ သတိ၏အႏၱရာယ္သည္ ေမ့မႈ႔၊မသိမႈ႔ အဝိဇၨာ ျဖစ္၏။
အဝိဇၨာသည္ သံသရာက်င္လယ္ရျခင္း၏ မူလ၊အဓိကအေၾကာင္းျဖစ္သည္ကို ေယာဂီတိုင္း သိၾက၏။မသိလို႔တြယ္၊ တြယ္လို႔ ႏြယ္၊ႏြယ္လို႔ သံသရာ၌ မလြတ္ႏိုင္ဘဲ လယ္ေနၾကရျခင္း ျဖစ္၏။
အပၸမာဒေခၚသတိတရားသည္ နိဗၺာန္သို႔ ေရာက္ရန္ အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္၏။သတိ မကင္းေသာစိတ္၊ကမၼ႒ာန္းအာ႐ံု၌ သတိ ကပ္လွ်က္ ျဖစ္ပ်က္ကို ႐ႈ႔သိေနျခင္းသည္ မအို မနာ မေသ နိဗၺာန္သို႔သာ ေရာက္ဖို႔ျဖစ္၏။
ေလာက၌ ေမြးဖြားခဲ့သူမွန္သမွ် မေသသူဆိုတာ မ႐ွိႏိုင္၊ သို႔ေပမယ့္ သတိႏွင့္ျပည့္စံုသူတို႔သည္ မၾကာျမင့္မီ ဘဝမ်ား၌ မဂ္ဉာဏ္ဖိုလ္ဉာဏ္ကို ထိုးထြင္း သိျမင္လွ်က္ နိဗၺာန္သို႔ မ်က္ေမွာက္ျပဳၾကသျဖင့္ မေသသူမ်ားဟု ဆိုႏိုင္၏။ မေမ့ၾကသူတို႔သည္ ဒါနမႈ႔၊သီလမႈ႔၊ ဘာဝနာမႈ႔တို႔ျဖင့္ ေကာင္းမႈ႔ကို ျမတ္ႏိုးၿပီး၊ ကုသိုလ္အလုပ္တို႔ကို အားႀကိဳးေဆာင္႐ြက္ ျပဳလုပ္ၾကသျဖင့္ ဝဋ္ဘဝတို႔၌ အလြန္ၾကျမင့္စြာ က်င္လည္ မေနၾကရေတာ့၍ မေမ့သူမ်ားကို မေသသူမ်ား ဟု ဆိုျခင္းျဖစ္၏။
သတိကင္းေပ်ာက္ ေမ့ေလ်ာ့၍ ေနျခင္းသည္ ေသျခင္း၏အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္၏။ ေမ့ေလ်ာ့ေပါဆ ေနၾကသူမ်ားသည္ ေသသူမ်ားႏွင့္မျခား။ ေမ့ေလ်ာ့သူတို႔သည္ ျဖစ္အိုနာေသ သံသရာဘဝေတြမွ မလြတ္ေျမာက္ႏိုင္ၾကဘဲ သံသရာထဲ အိုလို႔ခ်ည္း၊ နာလို႔ခ်ည္း၊ ေသလို႔ခ်ည္းျဖစ္ေနၾကရသျဖင့္ ေသသူမ်ားႏွင့္တူ၏။ အေသမွ မလြတ္ေျမာက္ႏိုင္၍ ျဖစ္၏။ သံသရာအဆံုး မသတ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ဟူ၏။
“မသာ ပို႔ေပးေနရတာ သတိလြတ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ေတြ ျဖစ္ေနၾကလို႔၊ အကယ္၍ သတိသာ အၿမဲ႐ွိေနၾကမယ္ဆိုရင္ မေသရာ နိဗၺာန္ေရာက္ၾကၿပီး လူေသပင္ မ႐ွိႏိုင္ေတာ့၍ မသာပင္ ပို႔စရာမလို” ဟု ဆံုးမေတာ္မူခဲ့၏။
သားေရးသမီးေရး စီးပြားေရးသက္သက္သာ လုပ္ေနၾကျခင္းသည္ အဖန္ဖန္ ေသခ်င္ေနၾကေသး၍ ျဖစ္၏။ “နင္မိုက္ပံု ငါျမင္၊ နင္ အဖန္ဖန္ေသခ်င္လို႔။ အိုပြဲ နာပြဲ ေသပြဲ ငိုပြဲေတြ အၿမဲ နင္ ႏြဲရခ်ည္းေသးရဲ့” ဟု အားမရဟန္ျဖင့္ ဆံုးမေတာ္မူခဲ့၏။
ဒါနမႈ႔၊ သီလမႈ႔၊ ဘာဝနာမႈ႔ေတြကို ျပဳရေကာင္းမွန္မသိၾက၊ သစ္တံုးႀကီးကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနၾက သျဖင့္ ေသသူႏွင့္ဘာမွမထူး ။ ေမ့ေလ်ာ့စြာ ေသၿပီးေနာက္တြင္ အပါယ္ဘဝ တို႔သို႔ ေရာက္ၾကမည္ျဖစ္၍ “အေသဆိုးနဲ႔ေသသူမ်ား” ဟု ထိထိမိမိ ဆံုးမေတာ္ မူေတာ္မူခဲ့၏။ “ေမ့ေမ့ေလ်ာ့ေလ်ာ့နဲ႔ေသရင္ အေသဆိုးမယ္” တဲ့။ ေျပာတတ္လိုက္တာ။ အဝိဇၨာမသိျခင္းႏွင့္ ေနာက္ဘဝ အပါယ္ ေရာက္ၾက မည္ျဖစ္၍ ေသခ်င္း ဆိုးႏွင့္ ေသသူဟု ဆိုျခင္း ျဖစ္၏။
မေမ့မႈ႔သတိ လြတ္သြားလိုက္သည္ႏွင့္ ေမ့မႈ႔၊ မသိမႈ႔အဝိဇၨာ ဝင္ေတာ့၏။ အဝိဇၨာဝင္ရင္ အားလံုး အမွားခ်ည္းသာ ျဖစ္ေတာ့၏။ “အမွားဟူသေ႐ႊ႔ႏွင့္ ႀကံဳ၊ အမွန္ဟူသေ႐ႊ႔ႏွင့္ လႊဲရျခင္းသည္” ေမ့မႈ႔၊မသိမႈ႔ အဝိဇၨာေၾကာင့္ ျဖစ္၏။
အိုနာေသေရးႏွင့္တြဲၿပီး ဆင္းရဲပြဲႀကီး ႏြဲေနျခင္းသည္ ဘာလိုေနလို႔လဲ? သတိေလး လိုေနလို႔။ အိုပြဲ နာပြဲ ေသပြဲေတြ၊ ငိုပြဲႀကီးေတြ၊ ဆင္းရဲပြဲႀကီးေတြ ဆင္ႏြဲေနရျခင္းသည္ သတိမ႐ွိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္၏-ဟု ေကာက္ ခ်က္ခ်ျပေတာ္မူခဲ့၏။
မအိုခ်င္ဘဲႏွင့္အို၊ မနာခ်င္ဘဲႏွင့္နာ၊ မေသခ်င္ဘဲႏွင့္ေသျဖစ္ေနရျခင္းသည္ သတိလြတ္၍ျဖစ္၏။ အပါယ္ေဘးႀကီးေတြ မက်ေရာက္ခ်င္ဘဲႏွင့္ က်ေရာက္ ေနရျခင္းသည္လည္း ေမ့လို႔ ျဖစ္သည္။
ျဖစ္ပ်က္ေပၚခိုက္ မသိလိုက္တာႏွင့္ အဝိဇၨာႀကီးဝင္၊ ထိုမသိမႈ႔ အဝိဇၨာႀကီးျဖင့္ ေသက အပါယ္ေရာက္ၾကမည္။ သုျဗဟၼနတ္သား၏ အေျြခအရံ နတ္သမီးငါးရာတို႔သည္ နႏၵဝန္ဥယ်ာဥ္ ပင္လယ္ကသစ္ပင္ေပၚ တက္၍ သီခ်င္းတေၾကာ္ေၾကာ္ျဖင့္ ပန္းမ်ား ဆြတ္ခူး ေနၾကစဥ္ ေသဆံုးၾကၿပီး အဝီစိငရဲ၌ က်ေရာက္သြား ၾက၏။ သတိလြတ္ခ်ိန္၌ ေသၾကေသာေၾကာင့္ ျဖစ္၏။ ထိုအေၾကာင္းအရာကိုလည္း သာဓကေဆာင္ ေဟာျပေတာ္မူခဲ့၏။
ခိုေတြ ငွက္ေတြ ေၾကာင္ေတြ ေျမြေတြ အဖမ္းခံထိၾကျခင္းသည္ သတိလြတ္ခ်ိန္၌ ျဖစ္၏။ ေသမင္းကလည္း သတိလြတ္ ခ်ိန္ဖမ္းတတ္၏။ သတိလြတ္ရင္ အေသဆိုးႏွင့္ ေသတတ္၏။ ေဘးအတန္တန္ ရန္အသြယ္ႏွင့္ ေတြ႔ေနျခင္းသည္ သတိလြတ္၍ျဖစ္၏။ ေက်ာင္းေအာက္မွာ ႐ွိေနေသာေ ခြးေတြ၊ ေရထဲငါးေတြ၊ ျခတြင္းထဲက ျခေတြ သတိလြတ္ခဲ့လို႔ ျဖစ္ၾက၏။ ေမ့ေလ်ာ့ျခင္းျဖင့္ ေသၾက၍ တိရစၦာန္ျဖစ္ရသည္ကို ရည္ညႊန္းေျပာ ဆိုျခင္း ျဖစ္၏ ။ တိရစၦာန္ေတြ မ်ားသေလာက္ သတိလြတ္သူ၊ သတိခြ်တ္သူေတြ မ်ားေၾကာင္းကို ထင္႐ွားေစရန္ ညႊန္ျပခဲ့၏။
“ေမ့ၿပီးေနသူတို႔အတြက္ အပါယ္ေလးပါသည္ သူတို႔အၿမဲေနရာ အိမ္ႏွင့္တူ၏” ဟု ဗုဒၶမိန္႔ေတာ္မူခဲ့၏။
သစ္တံုးကို ဓားျဖင့္ခုတ္တာေတာင္ သတိက ဒီနားေလး ခုတ္မယ္ဟု သတိထားၿပီးမွ ဝီရိယက အားစိုက္ခုတ္ျခင္း ျဖစ္၏။ သတိမထားဘဲ ခုတ္ခ်င္သည့္ေနရာ ေလွ်ာက္ခုတ္ေနရင္ ျပတ္ခ်င္သလို ျပတ္မည္ျဖစ္၏။ အစားအေသာက္ အေနအထိုင္ သတိမထား၊ မဆင္မခ်င္ စားေသာက္ ရင္ ေခါင္းကိုက္ ဇက္ထိုး ေအာ့အန္ စသည္ျဖစ္ျခင္းသည္ စားသတိမ႐ွိ၍ ျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ အရာရာတိုင္း သတိလက္ကိုင္မထားရင္ ပစၥဳပၸန္မွာ လည္း ေကာင္းက်ိဳးမရ။ သံသရာ၌လည္း အပါယ္က်။ တရားအားထုတ္ သူပင္ တရားထူးမရ၊ထင္႐ွားရာ ေဝဒနာကို သတိမကပ္၍ ျဖစ္ပ်က္ကို မသိႏိုင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္၏။
ဓမၼကထိက ဆရာေတာ္တစ္ပါး ေဟာၾကားေသာ တရားတစ္ပုဒ္၌ တရားထူးဆိုတာ မ႐ွိေၾကာင္း သစၥာေလးပါးတရားသာ ႐ွိေၾကာင္း ကို ေဟာထားသည္ကို ၾကားရ၏။ ပိဋတ္ေတာ္၌ မဂ္ဉာဏ္ဖိုလ္ဉာဏ္ကို (ဝိေသသံ-တရားထူးကို)ဟု ရံဖန္ မိန္႔ဆိုျခင္းကို မဖတ္မိ၍ ျဖစ္ဟန္တူ၏။ မဂ္ဖိုလ္တရားကို တရားထူး-ဟု ပိဋကတ္ေတာ္၌ သံုးႏံႈးေလ့႐ွိ၏။
“ျဖစ္တိုင္းပ်က္တိုင္း သတိမလြတ္ေစနဲ႔၊ စားခ်င္တာ၊ ေရေသာက္ခ်င္တာ၊ ဆာေလာင္မြတ္သိပ္တာ ဒုကၡေဝဒနာ ေပၚတာကို ျဖစ္ပ်က္ မ႐ႈ႔ဘူး ။ ေရသာေသာက္လိုက္တာ၊ လက္ဖက္သုပ္ေလးကို စားလိုက္တာ။ သတိမပါဘူး။ သတိလြတ္ေနတယ္၊ ေရမေသာက္ခင္ေလး၊ လက္ဖက္သုပ္ မစားခင္ေလး စားခ်င္ေသာက္ခ်င္တဲ့ ေဝဒနာေလးကို ျဖစ္ပ်က္႐ႈ႔လိုက္” ဟု အေသးစိပ္ ေဟာျပ၏။ ဆရာေတာ္ႀကီးေခတ္ ေယာဂီမ်ားလည္း ယေန ႔ေခတ္ ေယာဂီ တို႔ႏွယ္ တရားစခန္းသို႔ လက္ဖက္ ဆီစိမ္ကေလးမ်ား ေဆာက္ယူလာၾကဟန္တူ၏။
“ ငါစားတယ္၊ ငါးေသာက္တယ္ဆိုတဲ့ ဒိ႒ိ၊ စားခ်င္းတယ္၊ ေသာက္ခ်င္တယ္ဆိုတဲ့ တဏွာ၊ ဆာေနတာကို မစားရ၊ မေသာက္ရလို႔ တင္းမာေနတဲ့ ေဒါသေတြဟာ သတိကပ္လွ်က္ ျဖစ္ပ်က္႐ႈ႔မိရင္ မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ သတိကင္းေနရင္ေတာ့ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ဒိ႒ိေပၚတာကို မသိလိုက္ဘူး” ဟု အက်ိဳးအျပစ္ကိုပါ မိန္႔ေတာ္မူခဲ့၏။
အပၸမာဒတရား လက္ကိုင္ထားသျဖင့္ အရဟတၲဖိုလ္ေပါက္ ဆိုက္ေရာက္သြားသည့္ ရဟႏၱာတစ္ပါး အေၾကာင္းကိုလည္း အားၾကအတုယူႏိုင္ရန္ ဤသို႔ ေဟာျပေတာ္မူခဲ့၏။
အမ်ိဳးအမည္ မထင္႐ွားေသာ ရဟန္းတစ္ပါးသည္ ဘုရား႐ွင္ထံေတာ္မွ အရဟတၲဖိုလ္ေပါက္ ကမၼ႒ာန္းကို နာယူၿပီး ေတာရေဆာက္တည္ အားထုတ္၏။ မည္သို႔ပင္ ဝါယမစိုက္ အားထုတ္ပါေသာ္လည္း အရဟတၲဖိုလ္ေပါက္ မေရာက္ႏိုင္ခဲ့။
“ကမၼ႒ာန္းတရား ဘုရားထံမွ အထူးျပဳ ထပ္၍ နာယူအံ့” ဟု ႀကံေတြးၿပီး ေတာအရပ္ကို စြန္႔ခြါလွ်က္ ဘုရား႐ွင္သီတင္း သံုးေတာ္မူရာ သာဝတၳိၿမိဳ႔ ေဇတဝန္ေက်ာင္းေတာ္သို႔ ျပန္လာခဲ့၏။
လမ္းခရီးတြင္ ႀကီးစြာေလာင္ၿမွိဳက္ေနေသာ ေတာမီးႀကီးကို ေတြ႔ရ၏။ေႏြရာသီ၌ ေျခာက္ေသြ႔ေသာသစ္ကိုင္းတို႔ အခ်င္း ခ်င္းပြတ္ဖန္မ်ား၍ လည္းေကာင္း၊ ျမက္ေျခာက္၊ သစ္႐ြက္ေျခာက္တို႔၌ လူ႔ ပေယာဂေၾကာင့္လည္းေကာင္း မီးေလာင္ျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္တတ္၏။
ထိုသို႔ ေတာမီးေလာင္ေနသည္ကို ေတြ႔ျမင္လိုက္ရသည္ႏွင့္ ရဟန္းေတာ္သည္ ေတာင္ေပၚသို႔ ေျပးတက္ခါ ႐ႈသိစိတ္ကို ကမၼ႒ာန္း အာ႐ံုေပၚတင္ လွ်က္” ေတာမီးႀကီးသည္ ေလာင္စာ ႀကီးႀကီးငယ္ငယ္ အသြယ္သြယ္ကို ဝါးမွ်ိဳေလာင္ၿမွိဳက္ သကဲ့သို႔၊ အလားတူ အရဟတၲမဂ္ ဉာဏ္ ေတာမီးသည္ လည္း သံေယာဇဥ္ အထူအပါး မွန္သမွ် အားလံုးကို ေလာင္ၿမွိဳက္ႏိုင္၏” ဟူ၍ မ႐ႈ႔ပြားမီ ဤသို႔ ဆင္ခ်င္စဥ္းစား မိပါသတဲ့။
ဘုရား႐ွင္သည္ ေက်ာင္းေတာ္မွေနလွ်က္ ထိုေတာေနရဟန္း၏ စိတ္ျဖစ္အင္ကို ၾကားေတာ္မူၿပီး “ရဟန္း၊အဲလိုပါဘဲ ေတာမီးႀကီးသည္ ႀကီးႀကီး ငယ္ငယ္ ေလာင္စာဟူသမွ် ေလာင္ၿမွိဳက္သကဲ့သိုိ႔ႏွယ္ သတၲဝါတို႔၏စိတ္သႏၱာန္၌ျဖစ္ေသာ သံေယာ ဇဥ္အထူအပါး ကိေလသာမ်ားကို ဉာဏ္မီးျဖင့္ ေလာက္ၿမွိဳက္ေစလွ်က္ ေနာက္ထပ္တစ္ဖန္ ျဖစ္ျခင္းမ႐ွိေအာင္ အားထုတ္သင့္ တယ္” ဟု ဉာဏ္ဖြင့္ အလုပ္ေပးကမၼ႒ာန္းကို မိန္႔ေတာ္မူ၏။ ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္တိုင္ ေရာင္ျခည္ေတာ္ ေျခာက္သြယ္ ထြန္းလင္းေစ၍ ထိုေတာေနရဟန္း၏ ေ႐ွ႔၌ ထိုင္ေတာ္မူၿပီး ေဟာျပေနသကဲ့သို႔ တရားေတာ္ကို ဤသို႔ မိန္႔ေတာ္မူသည္။
“အပၸမာဒေခၚျငား သတိတရား၌ ေမြ႔ေပ်ာ္ေသာရဟန္းသည္ ပမာဒေခၚ သတိေပ်ာက္ကင္း ေမ့ေလ်ာ့ျခင္းကို ေၾကာက္ဖြယ္အလား ေဘးအားျဖင့္႐ႈ႔ျမင္၏။ သံေယာဇဥ္ငယ္ႀကီး အသီးသီးကို သတိေဖးကူ ဉာဏ္မီးပူျဖင့္ ေလာင္ၿမွိဳက္ေစ၏။ ႀကီးစြာ ေတာမီး အ႐ွိန္ႀကီးက သီးသီးေလာင္စာ အျဖာျဖာ ကို ေလာင္ၿမွိဳက္ရာ သကဲ့သို႔ ျဖစ္၏”
ေဒသနာေတာ္၏ အဆံုး၌ ေတာေနရဟန္းသည္ ထိုင္ေနလွ်က္ပင္ သံေယာဇဥ္အားလံုး ျပဳတ္ျပဳတ္ျပဳန္း ေလာက္ၿမွိက္ၿပီး ပဋိသမၻိဒါေလးပါးႏွင့္အတူ အရဟတၲဖိုလ္ေပါက္ေရာက္႐ွိၿပီး ေကာင္းကင္ခရီးျဖင့္ ၾကြခ်ီေတာ္မူလွ်က္ ဘုရား႐ွင္ ေ႐ႊကိုယ္ေတာ္ကို မတ္ရပ္ လက္အုပ္ခ်ီ ႐ွိခိုး၍ ခ်ီးမြမ္းေတာ္မူကာ ဖဲခြါၾကြသြား၏။
ေသၿပီးေနာက္ ငရဲ တိရစၦာန္ ၿပိတၲာ အသူရကာယ္ဟူေသာ အပါယ္ေလးဘံုသို႔ ေရာက္ၾကရျခင္းသည္ ထိုေမ့ျခင္း ပမာဒလွ်င္ အရင္ခံ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ သတိကင္းျခင္း၊ ေမ့ေလ်ာ့ျခင္းကို ေၾကာက္ဖြယ္ေဘးအလား သတိထားၾကရမည္။ ဤစာပိုဒ္ အစား သစိတၲံ မႏုယုေဥၨထ-စာပိုဒ္အစားသြင္းလွ်က္ မိမိစိတ္၌ ျဖစ္ေပၚခိုက္ ေဝဒနာကို အဖန္ဖန္႐ႈ႔ရမည္ကို ေဟာျပ၏။
သတၲဝါအမ်ား ဝဋ္ဘဝထိုထို၌ နစ္မြန္းၾကသည္ တြယ္ၿငိတတ္ေသာ သံေယာဇဥ္ေၾကာင့္ ျဖစ္၏။ ထိုသံေယာဇဥ္အတြယ္ အၿငိေလာင္စာကို အပၸမာဒ၌ ေမြ႔ေပ်ာ္ေသာ ေယာဂီသည္ အပၸမာဒေခၚ သတိေၾကာင့္ ရအပ္ေသာဉာဏ္မီးျဖင့္ ပယ္သတ္ ေလာင္ကြ်မ္းပစ္ပါမွ သံေယာဇဥ ္အမွ်င္တန္းကို ႐ွင္ခန္းျဖတ္ပစ္ႏိုင္မည္ ျဖစ္၏။
တရားေတာ္၌ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက ရဟန္းေတာ္ကေလးကို ဘုရား႐ွင္ ေျပာျပေနသလိုမ်ိဳး ေယာဂီမ်ားအား ႐ႈ႔ကြက္ ဤသို႔ ေဟာျပခဲ့ ၏။ ေတာမီးက ေလာင္စားမွန္သမွ် အကုန္ေလာင္းသကဲ့သို႔ ဒုကၡေဝဒနာ အႏုအငယ္ ေလးေတြ၊ ဒုကၡေဝဒနာအလတ္၊ အႀကီးေတြ ပ်က္ေနျခင္းသည္ မီးေလာင္သကဲ့သို႔ ေလာင္ေနျခင္းမ်ိဳးျဖစ္ေန၏။ ထိုကဲ့သို႔ ထင္ခိုက္ေဝဒနာကို ျဖစ္ပ်က္႐ႈ႔ျခင္း မဂၢသစၥာ ဉာဏ္မီးျဖင့္ ကိေလသာငယ္ႀကီး အသီးသီး ကို ေလာင္ၿမိဳက္ေစရန္ ဖိဖိစီးစီး ၾကပ္ၾကပ္႐ႈ႔ေပး၊ မေမ့ေလ်ာ့ႏွင့္ သတိေလး ကပ္ၿပီး႐ႈ႔ေပး၊ ႐ႈ႔ေပး-ဟု အနီးကပ္ တိုက္႐ိုက္ေျပာေန သလိုမ်ိဳး ေပၚခိုက္ေဝဒနာကို သတိကပ္ ျဖစ္ပ်က္ျမင္ေအာင္႐ႈ႔ခိုင္း၏။
ဤတရားေတာ္တြင္ သတိအေရးႀကီးေၾကာင္း၊ သတိသည္သာ ကိစၥအာလံုး ၿပီးႏိုင္ေၾကာင္းကို သတိဥၥ ခြါဟံ ဘိကၡေဝ သဗၺတၳိကံ ဝဒါမိ-(သတိသည္ ကိစၥအားလံုး ၿပီးေစႏိုင္၏-ဟု ငါဘုရား ေဟာေတာ္မူ၏။) ေဒသနာေတာ္အကိုးျဖင့္ သြားရပ္ ထိုင္ေလ်ာင္း စားေသာက္ေနထိုင္ ျပဳမူ ကိစၥဟူသမွ် သတိမလြတ္ေစဘဲ ႐ႈ႔ပြားထုတ္ႏိုင္က (၇)ရက္၊ သို႔မဟုတ္၊ (၇)လ၊သို႔မဟုတ္ (၇)ႏွစ္ျဖင့္ တရားထူး ရႏိုင္ေၾကာင္း အားမထုတ္ခ်င္စရာအခ်က္ တစ္ကြက္ကေလးမွ် မ႐ွိေအာင္ ဆံုးမေတာ္မူခဲ့ပါသည္။
မွတ္ခ်က္။ ။ မႏၱေလး မဟာ၀ိသုဒၶါရုံတုိက္သစ္၊ စည္ရွင္ေက်ာင္းမွာ မိမိေနစဥ္က စာခ်တန္းစာ၀ါတက္ခဲ့ဘူး၊ ပရိယတၱိကြ်မ္းက်င္ တက္ေျမာက္ျပီး- တရားေဟာ တရားျပ က်မ္းျပဳ စာေရးဆရာ ဓမၼကထိကျဖစ္တဲ့ ဆရာေတာ္ အရွင္ပညာသီဟာဘိ၀ံသရဲ့ စာေပ ေဆာင္းပါးမ်ားကုိ အလွ်င္းသင့္ သလုိ ေဖၚျပေပး သြားပါမည္။
အ႐ွင္ပညာသီဟာဘိဝံသ(ပဥၥနိကာယ္)
ေမတၱာမ်ားျဖင့္
ေမတၱာဥယ်ာဥ္
2011-ခု၊ မတ္လ ၃၀-ရက္၊ ဗုဒၶဟူးေန႔။
မွတ္ခ်က္=ေမတၱာဥယ်ာဥ္ဆိုဒ္မွကူးယူတင္ၿပသည္
အ႐ွင္ပညာသီဟာဘိဝံသ(ပဥၥနိကာယ္)
၂၀-၁၂-၂၀ဝ၈-ေန႔တြင္ ေရႊတိဂုံ ေစတီေတာ္ရင္ျပင္ ခ်မ္းသားႀကီးတန္ေဆာင္း၌ က်ဥ္းပေသာ ေစတီယဂၤဏ စာေလွ်ာက္ ေမးပြဲသို႔ စာေထာက္ စာမ ေဆာက္႐ြက္ရန္ သြားရ၏။
စာသင္းသားဘဝက အမရပူရၿမိဳ႔၊ မဟာဂႏၶာ႐ံုေက်ာင္းတိုက္၌ ေက်ာင္းတစ္ ေဆာင္ တည္းမွာ အတူေနစာသင္ဖက္ ဦးပညာဓမၼာဘိဝံသႏွင့္ ေတြ႔ၿပီး စကား ေျပာျဖစ္သည္။
ဦးပညာဓမၼာဘိဝံသက “သူသည္ လည္ပင္က်ီးေပါင္းတက္ေရာဂါ ျဖစ္ၿပီးကထဲက ယခု စာဝါလည္းမပို႔ခ်၊ တရားလည္း လိုက္ပါ ေဟာေျပာျခင္း မလုပ္ေတာ့ဘဲ၊ ညစဥ္ (၁)နာရီ၊(၁)နာရီခြဲ အိပ္ရာမွထၿပီး ေနကုန္ တရားအားထုတ္ေၾကာင္း”ေျပာျပ၏။ တဆက္တည္း-
“ မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ႀကီးရဲ့ တရားေတာ္မ်ားကို ဦးစြာနာယူ၊ေနာက္ မူရင္း ပိဋကတ္ေတာ္နဲ႔ တိုက္ဆိုင္ၾကည့္႐ႈ႔ၿပီး တရားအားထုတ္ပါက ႐ွင္း႐ွင္း လင္းလင္း အသိပါပါျဖင့္ ပို၍အားထုတ္လို႔ေကာင္းေၾကာင္း”ကို ေျပာျပသည္။
ထိုအေၾကာင္းအရာကို ဆြမ္းဝိုင္း၌ စာခ်ဆရာေတာ္မ်ားကို ေနာက္တစ္ေန႔မွာ ေျပာျပျဖစ္၏။
စာခ်ဆရာေတာ္မ်ားက“ဆရာေတာ္ႀကီး၏တရားေတာ္မ်ားကို ပိဋကတ္ေတာ္ႏွင့္ တိုက္ဆိုင္ၾကည့္႐ႈ႔ အားထုတ္မည့္သူ မ်ားအတြက္ လြယ္ကူေစရန္ ပိဋကတ္ က်မ္းညႊန္း အျပင္ အဓိကက်၍ သတိမထားမိေသာ တရားေတာ္ကိုလည္း ေယာဂီမ်ား သတိျပဳမိ ေစရန္ ေရးသားသင့္ေၾကာင္း” ကို အႀကံျပဳၾကသည္။
သို႔ေပမယ္ ဆရာေတာ္ႀကီး၏ တရားေတာ္ကို ေဝဘန္တာမ်ိဳး မျဖစ္ေစဘဲ “ဆရာေတာ္ႀကီး၏ တရားေတာ္ကို နာယူ ခံစား ပူေဇာ္ျခင္း” မ်ိဳး ျဖစ္ရန္ အထူးလိုအပ္ ေၾကာင္းကိုပါ ထပ္ေလာင္းသတိေပးၾကသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ဤေဆာင္းပါးမ်ားသည္ ဆရာေတာ္ႀကီး တရားေတာ္မ်ားကို ေဝဘန္ျခင္းမ်ိဳးမဟုတ္၊ ၾကည္ညိဳစိတ္ျဖင့္ တရားေတာ္ကို နာယူၿပီး ခံစား ပူေဇာ္ျခင္း မွ်သာ ျဖစ္ပါသည္။ အကယ္၍ ဆရာေတာ္ႀကီး ဆိုလိုရင္း အာေဘာ္သို႔ မခ်ဥ္းကပ္ မိကလည္း စာေရးသူ၏ ညံ့ျဖင္းမႈ႔သာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း။
ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ လိုရင္းကိုသာ အမ်ားနားလည္ေအာင္ ေပါေပါ့ပါးပါးေလး ေဟာထားေပမယ့္ တရားအားထုတ္ ၾကမည့္ေယာဂီမ်ားအတြက္ အေတာ္ျပည့္စံုၿပီး၊ ပိဋကတ္ တတ္ကြ်မ္းသူမ်ားကေတာ့ ဆရာေတာ္ႀကီးသည္ ပိဋကတ္ကို မည္သို႔ထုတ္ယူ ေဟာေျပာထားသည္ကို အတုယူႏိုင္ရန္ ပိဋကတ္ႏွင့္ တိုက္ဆိုင္ၾကည့္႐ႈ႔ေလ့လာဖို႔ အလြန္ေကာင္း၏။
ဝိမုတၲိသကၤန္းတိုက္မွ ဓမၼဒါနျပဳထားေသာ ဆရာေတာ္ႀကီး၏ တရားေတာ္ ပုဒ္ေရ(၄၇၀)ပါ ဒီဗြီဒီ၊ အမ္ပီသရီး စီဒီျပား ကလည္း အဆင့္သင့္႐ွိသျဖင့္ ၁၃၁၆-ခုႏွစ္၊တပိုတြဲလဆန္း(၂)ရက္ေန႔ ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ တရားေတာ္ကို စတင္ နာယူၿပီး ခံစား ပူေဇာ္ေရးသားျခင္း ျဖစ္၏။ သမၼာသတိ အေၾကာင္းကို ေဟာၾကား ေတာ္မူထား၏။
မွန္ကန္စြာ ေအာင္းေမ့တာ၊မွန္ကန္စြာ အမွတ္ရတာကို သမၼာသတိ-ဟု ေခၚ၏။ ထိုသတိ၏ ဆန္႔က်င္ဖက္ကို မသိျခင္းအဝိဇၨာ-ဟု အလြယ္မိန္႔ဆို၏။ ပိဋကတ္ေတာ္တြင္ သတိပ႒ာန္ေလးပါးကို သမၼာသတိ၊ေမာဟျပဓာန္းေသာ အကုသိုလ္စိတ္ကို ပမာဒ-ေမ့ေလ်ာ့ျခင္းဟူ၍ ဖြင့္ဆို၏။
ေယာဂီမ်ားအတြက္ ဘာအေရးႀကီးဆံုးလဲ?
ဝိပႆနာတရားကို အားထုတ္ၾကသည့္ ေယာဂီမ်ားအတြက္ သတိသည္ အေရးႀကီးဆံုး ျဖစ္၏။ သတိမပါက ဝိပႆနာအလုပ္ အားထုတ္၍ မျဖစ္၊ မဂ္ဉာဏ္သို႔လည္း မခ်ဥ္းကပ္ႏိုင္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ မဂၢင္႐ွစ္ပါးလံုး အကုန္ ပ်က္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္၏။ တရား႐ႈ႔ပြားၾကသူမ်ားအဖို႔ အာ႐ံုကို သိဖို႔ဆိုရာမွာ သတိသည္ အခရာက်၏။
မဂၢင္ယာဥ္ကို သမၼာဒိ႒ိက ဦးေဆာင္ေမာင္းႏွင္၏။ သို႔ေပမယ့္ သမၼာသတိေခၚ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ႔ ဘရိတ္မ႐ွိက မဂၢင္ယာဥ္ႀကီးသည္ ပ်က္စီးျခင္း၊ လိုရာခရီးသို႔ မေရာက္ႏိုင္ျခင္း၊ လမ္းလြဲျခင္းတို႔ျဖင့္ အဆံုးသတ္၏။ အရိယာမဂ္သို႔ မခ်ဥ္းကပ္သျဖင့္ လိုလား အပ္ေသာကိစၥမၿပီး အခ်ည္းႏွီးျဖစ္၏။
အစားအေသာက္ကို မည္သို႔ပင္ စီမံခ်က္ျပဳတ္ ထားပါေစ ဆားမပါက ေပါ့ပ်က္ပ်က္ျဖင့္ အရသာမ႐ွိသကဲ့သို႔၊ သတိမပါက မည္သည့္တရားကိုမွ် အားထုတ္၍ မျဖစ္ႏိုင္။ တရားအားထုတ္ျခင္းဟူသည္ အ႐ႈခံအာ႐ံုကို သတိမလြတ္ေစဘဲ စူးစူးစိုက္စိုက္သိေနေအာင္ အားထုတ္ရ၏။ သတိမကပ္က အ႐ႈခံတရားကို မသိႏိုင္ပါ။
သတိလြန္တယ္၊ ပိုတာဆိုတာ မ႐ွိ။သတိသည္ လိုတယ္သာ ႐ွိ၏။သတိသည္ တရား႐ႈ႔ပြားသူအတြက္ အၿမဲတမ္းလိုေန၏။ ဝီရိယလြန္သြား တာမ်ိဳး ျဖစ္တတ္၏။ ဝီရိယလြန္က စိတ္ပ်ံ႔လြင့္ျခင္း ဥဒၶစၥအဖို႔သို႔ ကပ္ေရာက္တတ္၏။ အလြန္အမင္း အားထုတ္ျခင္း ဝီရိယေနာက္သို႔ သတိ သမာဓိ ပညာတို႔ မလိုက္ပါႏိုင္၍ အ႐ႈခံအာ႐ံုမွ စိတ္သည္ လြတ္ထြက္ႀကံေတြးေနတတ္၏။
အလားတူ ဝိပႆနာဘာဝနာ ပြားမ်ား အားထုတ္သူမ်ားအဖို႔ သမာဓိ လြန္ကလည္း မေကာင္း၊ ထိနမိဒၶေခၚ ငိုက္မည္း ျခင္းျဖစ္တတ္၏။ သမာဓိသည္ အ႐ႈခံအာ႐ံုေပၚ၌ စြဲၿမဲစြာကပ္တည္ေနသျဖင့္ ဝီရိယမစိုက္လွ်င္ အခ်ိန္ၾကာလာက ငိုက္တတ္၏။
ပညာလြန္လွ်င္လည္း ေကာက္က်စ္သည့္အဖို႔သို႔ ကပ္ေရာက္တတ္၏။ တရားေတာ္၌ စိတ္ခ်ယံုၾကည္ျခင္း သဒၶါ႐ွိမွျဖစ္၏။
သဒၶါနည္းၿပီး ပညာလြန္သူမ်ားသည္ တရားေတာ္ေပၚ၌ အေပါက္အၾကား႐ွာတတ္၏။ ေဝဘန္ျခင္း၊ ေလကန္ျခင္း၊ တျခားေယာဂီ တို႔အား သူ႔အျမင္၊ သူ႔အထင္မ်ားကို အခ်ိန္ျပည့္ လိုက္ေျပာေနတတ္၏။
အ႐ွင္အာနႏၵာ၊ အ႐ွင္ေသာဏ မေထရ္တို႔သည္ ဝီရိယလြန္ေနၾကသျဖင့္ တရားထူး မရနိုင္ဘဲ ျဖစ္ခဲ့ၾကရ၏။ ဝီရိယ သတိ သမာဓိ ပညာ ဣေၿႏၵတရားမ်ားကို ခ်ိန္ညွိၿပီး အားထုတ္ၾကပါမွ အရဟတၲမဂ္ေခၚ တရားထူးကို ရသြားၾက၏။
တရားအၿမဲ အားထုတ္ၾကသူမ်ားသည္ သမထေခၚသမာဓိကို မထူေထာင္ ေတာ့ဘဲ ဝိပႆနာကို တိုက္႐ိုက္ အားထုတ္ၾက၏။ ထြက္သက္၊ ဝင္သက္ႏွင့္ ဝမ္းဗိုက္ ပိန္၊ ေဖါင္းကို တစ္ဆဲေလးငါးမီနစ္ေလာက္ သမာဓိ ထူေထာင္သည့္အေနျဖင့္ သမထကို ဦးစြာ႐ႈ႔ပြားပါက ဝိပႆနာကူးရာတြင္ မေရာက္ႏိုင္ဘဲ ပိန္းေဖါင္းႀကီးဆီ စိတ္က သြားေနတတ္၍ အေႏွာက္အယွက္လို ျဖစ္ေနတတ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ အၿမဲအားထုတ္သည့္ ေယာဂီတို႔သည္ ဝိပႆနာကိုသာ တိုက္႐ိုက္ ပြားမ်ားအားထုတ္သင့္၏။
ဆရာေတာ္ႀကီးက ဝိပႆနာကို တိုက္႐ိုက္ အားထုတ္ၾကရမည္ကို ဤသို႔ ဆံုးမေတာ္မူခဲ့သည္-
“ထင္ရာေဝဒနာကို သတိကပ္လွ်က္ ျဖစ္ပ်က္႐ႈ႔“ဟု တိတိက်က် ေဟာျပေတာ္ မူခဲ့၏။ အဲလို ဝိပႆနာကို တိုက္႐ိုက္အား ထုတ္ပါ-ဟု မေျပာ႐ံုသာ တမယ္သာ ႐ွိ၏။
တရားအားထုတ္သူမ်ားအဖို႔ သတိသည္ အလြန္အေရးႀကီး၍ သတိပ႒ာန္ (သတိပ႒ာန)ဟုသာ ဆိုသည္။ ဝီရိယပ႒ာန္၊ သမာဓိပ႒ာန္-ဟု ဘုရား႐ွင္ မိန္႔ဆိုေတာ္မမူ။
သတိအေရးႀကီးပံုကို ဆရာေတာ္ႀကီးက ေဖၚျပပါဥပမာတို႔ျဖင့္ ျမင္သာထင္သာ ႐ွိေစရန္ေဟာျပေတာ္မူခဲ့၏။
ၾကက္သြန္လွီးၾကသည့္အခါ သတိလက္လြတ္ျဖစ္က ဓား႐ွတတ္၏။ သတိမထားပါက သူမ်ားဖိနပ္မကိုပင္ မွားစီးတတ္ ၏။ေက်ာက္တုန္းႀကီးႀကီးကိုပင္ သတိလြတ္က ခလုပ္တိုက္မိတတ္၏။ ထို႔အတူ အမ်ားအျမင္၌ တရားထိုင္ ေနသည္ဟု ထင္ရေသာ္လည္း သတိ မစိုက္ပါက စိတ္သႏၱာန္၌ အလြန္ ထင္႐ွားေနေသာ ေဝဒနာကို ပင္ မ႐ႈ႔ပြားမိဘဲ အလကားထိုင္ေနတာမ်ိဳး ျဖစ္ေန တတ္ေၾကာင္း သတိေပးေတာ္မူ၏။
ဝိပႆနာပညာျဖစ္ေပၚဖို႔ရန္ သတိသည္ အဓိကအေၾကာင္းရင္း ျဖစ္၏။ ဝိပႆနာ ဉာဏ္အတြက္ သမာဓိသည္ အနည္းဆံုး ခဏိက(တစ္ခဏတည္) သမာဓိဆိုက ျဖစ္ႏိုင္၏။ သတိကား အၿမဲတမ္း အ႐ႈခံအာ႐ံု၌ တည္ေနမွ ျဖစ္၏။ အာ႐ံုကိုသိေအာင္ ေဖၚေပးေနတာ သတိ ျဖစ္၏။ သတိသည္ ဝိပႆနာဉာဏ္ျဖစ္ကို ျဖစ္ေစ၏။
တရားအားထုတ္ၾကသည့္ ေယာဂီမ်ားအဖို႔ သတိသည္ မ႐ွိမျဖစ္ အေရးႀကီးလိုအပ္၏။ ေယာဂီမ်ားသည္ သတိမကင္းေသာ စိတ္ျဖင့္သာ ေနၾကရ၏။ ဆရာေတာ္ႀကီးက “သတိအေရးႀကီးတယ္” ဟု မိန္႔ေတာ္မူျခင္းမွာ ပဓာနအေၾကာင္း အေနျဖင့္ မိန္႔ေတာ္မူျခင္း ျဖစ္၏။ မကင္းႏိုင္ေသာနည္းျဖင့္ ဝီရိယ၊ သမာဓိ၊ ပညာတို႔သည္လည္း ေယာဂီမ်ားအဖို႔ လိုအပ္၏။
သမၼာသတိကို ေကာင္းစြာအမွတ္ရျခင္း၊ မေမ့ျခင္း-ဟု အလြယ္ျပန္ဆိုေတာ္မူ၏။ မေမ့ျခင္းကို စာ၌ အပၸမာဒဟု ဆို၏။ ကမၼ႒ာန္းအာ႐ံုကို ေမ့မထား၊ လြတ္မထားပါမွ အ႐ႈ႔ခံအာ႐ံုကို သိႏိုင္၏။ သတိကို အ႐ႈခံကမၼ႒ာန္းအာ႐ံုကို ေဖၚေပးေသာတရားဟု မွတ္သားအပ္၏။ ႐ႈ႔သိ္စိတ္၌ အ႐ႈခံေဝဒနာေပၚ ၚေနျခင္းကို သိရျခင္းသည္ သတိေၾကာင့္ ျဖစ္၏။ သတိေဖၚေပးေသာ အ႐ႈခံေဝဒနာကို သမၼာဒိ႒ိ(ပညာ)က ျဖစ္ပ်က္ျမင္ေအာင္ ႐ႈ႔ပြားရမွာ ျဖစ္၏။ (စိတ္သႏၱာန္၌ ထင္႐ွာျခင္းသည္ ျဖစ္၊ကြယ္ေပ်ာက္ ျခင္းသည္ ပ်က္-ဟု အလြယ္မွတ္႐ႈ႔။) သတိေခၚအပၸမာဒတရား၏ ဆန္႔က်င္ဖက္ သတိလြတ္ျခင္း ၊ေမ့ေလ်ာ့ျခင္း ပမာဒေၾကာင့္ မသိျခင္း အဝိဇၨာျဖစ္၏။ထိုအဝိဇၨာ အဘယ္မွ်အျပစ္ႀကီးသည္ကို ဓမၼပဒ၊အပၸမာဒဝဂ္၊သမာဝတီဝတၳဳလာ “အပၸမာေဒါ အမတံ ပဒံ” ဂါထာျဖင့္ သတိ ေပးဆံုးမေတာ္မူခဲ့၏။ သတိ၏အႏၱရာယ္သည္ ေမ့မႈ႔၊မသိမႈ႔ အဝိဇၨာ ျဖစ္၏။
အဝိဇၨာသည္ သံသရာက်င္လယ္ရျခင္း၏ မူလ၊အဓိကအေၾကာင္းျဖစ္သည္ကို ေယာဂီတိုင္း သိၾက၏။မသိလို႔တြယ္၊ တြယ္လို႔ ႏြယ္၊ႏြယ္လို႔ သံသရာ၌ မလြတ္ႏိုင္ဘဲ လယ္ေနၾကရျခင္း ျဖစ္၏။
အပၸမာဒေခၚသတိတရားသည္ နိဗၺာန္သို႔ ေရာက္ရန္ အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္၏။သတိ မကင္းေသာစိတ္၊ကမၼ႒ာန္းအာ႐ံု၌ သတိ ကပ္လွ်က္ ျဖစ္ပ်က္ကို ႐ႈ႔သိေနျခင္းသည္ မအို မနာ မေသ နိဗၺာန္သို႔သာ ေရာက္ဖို႔ျဖစ္၏။
ေလာက၌ ေမြးဖြားခဲ့သူမွန္သမွ် မေသသူဆိုတာ မ႐ွိႏိုင္၊ သို႔ေပမယ့္ သတိႏွင့္ျပည့္စံုသူတို႔သည္ မၾကာျမင့္မီ ဘဝမ်ား၌ မဂ္ဉာဏ္ဖိုလ္ဉာဏ္ကို ထိုးထြင္း သိျမင္လွ်က္ နိဗၺာန္သို႔ မ်က္ေမွာက္ျပဳၾကသျဖင့္ မေသသူမ်ားဟု ဆိုႏိုင္၏။ မေမ့ၾကသူတို႔သည္ ဒါနမႈ႔၊သီလမႈ႔၊ ဘာဝနာမႈ႔တို႔ျဖင့္ ေကာင္းမႈ႔ကို ျမတ္ႏိုးၿပီး၊ ကုသိုလ္အလုပ္တို႔ကို အားႀကိဳးေဆာင္႐ြက္ ျပဳလုပ္ၾကသျဖင့္ ဝဋ္ဘဝတို႔၌ အလြန္ၾကျမင့္စြာ က်င္လည္ မေနၾကရေတာ့၍ မေမ့သူမ်ားကို မေသသူမ်ား ဟု ဆိုျခင္းျဖစ္၏။
သတိကင္းေပ်ာက္ ေမ့ေလ်ာ့၍ ေနျခင္းသည္ ေသျခင္း၏အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္၏။ ေမ့ေလ်ာ့ေပါဆ ေနၾကသူမ်ားသည္ ေသသူမ်ားႏွင့္မျခား။ ေမ့ေလ်ာ့သူတို႔သည္ ျဖစ္အိုနာေသ သံသရာဘဝေတြမွ မလြတ္ေျမာက္ႏိုင္ၾကဘဲ သံသရာထဲ အိုလို႔ခ်ည္း၊ နာလို႔ခ်ည္း၊ ေသလို႔ခ်ည္းျဖစ္ေနၾကရသျဖင့္ ေသသူမ်ားႏွင့္တူ၏။ အေသမွ မလြတ္ေျမာက္ႏိုင္၍ ျဖစ္၏။ သံသရာအဆံုး မသတ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ဟူ၏။
“မသာ ပို႔ေပးေနရတာ သတိလြတ္ေသာ ပုဂၢိဳလ္ျဖစ္ေတြ ျဖစ္ေနၾကလို႔၊ အကယ္၍ သတိသာ အၿမဲ႐ွိေနၾကမယ္ဆိုရင္ မေသရာ နိဗၺာန္ေရာက္ၾကၿပီး လူေသပင္ မ႐ွိႏိုင္ေတာ့၍ မသာပင္ ပို႔စရာမလို” ဟု ဆံုးမေတာ္မူခဲ့၏။
သားေရးသမီးေရး စီးပြားေရးသက္သက္သာ လုပ္ေနၾကျခင္းသည္ အဖန္ဖန္ ေသခ်င္ေနၾကေသး၍ ျဖစ္၏။ “နင္မိုက္ပံု ငါျမင္၊ နင္ အဖန္ဖန္ေသခ်င္လို႔။ အိုပြဲ နာပြဲ ေသပြဲ ငိုပြဲေတြ အၿမဲ နင္ ႏြဲရခ်ည္းေသးရဲ့” ဟု အားမရဟန္ျဖင့္ ဆံုးမေတာ္မူခဲ့၏။
ဒါနမႈ႔၊ သီလမႈ႔၊ ဘာဝနာမႈ႔ေတြကို ျပဳရေကာင္းမွန္မသိၾက၊ သစ္တံုးႀကီးကဲ့သို႔ ျဖစ္ေနၾက သျဖင့္ ေသသူႏွင့္ဘာမွမထူး ။ ေမ့ေလ်ာ့စြာ ေသၿပီးေနာက္တြင္ အပါယ္ဘဝ တို႔သို႔ ေရာက္ၾကမည္ျဖစ္၍ “အေသဆိုးနဲ႔ေသသူမ်ား” ဟု ထိထိမိမိ ဆံုးမေတာ္ မူေတာ္မူခဲ့၏။ “ေမ့ေမ့ေလ်ာ့ေလ်ာ့နဲ႔ေသရင္ အေသဆိုးမယ္” တဲ့။ ေျပာတတ္လိုက္တာ။ အဝိဇၨာမသိျခင္းႏွင့္ ေနာက္ဘဝ အပါယ္ ေရာက္ၾက မည္ျဖစ္၍ ေသခ်င္း ဆိုးႏွင့္ ေသသူဟု ဆိုျခင္း ျဖစ္၏။
မေမ့မႈ႔သတိ လြတ္သြားလိုက္သည္ႏွင့္ ေမ့မႈ႔၊ မသိမႈ႔အဝိဇၨာ ဝင္ေတာ့၏။ အဝိဇၨာဝင္ရင္ အားလံုး အမွားခ်ည္းသာ ျဖစ္ေတာ့၏။ “အမွားဟူသေ႐ႊ႔ႏွင့္ ႀကံဳ၊ အမွန္ဟူသေ႐ႊ႔ႏွင့္ လႊဲရျခင္းသည္” ေမ့မႈ႔၊မသိမႈ႔ အဝိဇၨာေၾကာင့္ ျဖစ္၏။
အိုနာေသေရးႏွင့္တြဲၿပီး ဆင္းရဲပြဲႀကီး ႏြဲေနျခင္းသည္ ဘာလိုေနလို႔လဲ? သတိေလး လိုေနလို႔။ အိုပြဲ နာပြဲ ေသပြဲေတြ၊ ငိုပြဲႀကီးေတြ၊ ဆင္းရဲပြဲႀကီးေတြ ဆင္ႏြဲေနရျခင္းသည္ သတိမ႐ွိေသာေၾကာင့္ ျဖစ္၏-ဟု ေကာက္ ခ်က္ခ်ျပေတာ္မူခဲ့၏။
မအိုခ်င္ဘဲႏွင့္အို၊ မနာခ်င္ဘဲႏွင့္နာ၊ မေသခ်င္ဘဲႏွင့္ေသျဖစ္ေနရျခင္းသည္ သတိလြတ္၍ျဖစ္၏။ အပါယ္ေဘးႀကီးေတြ မက်ေရာက္ခ်င္ဘဲႏွင့္ က်ေရာက္ ေနရျခင္းသည္လည္း ေမ့လို႔ ျဖစ္သည္။
ျဖစ္ပ်က္ေပၚခိုက္ မသိလိုက္တာႏွင့္ အဝိဇၨာႀကီးဝင္၊ ထိုမသိမႈ႔ အဝိဇၨာႀကီးျဖင့္ ေသက အပါယ္ေရာက္ၾကမည္။ သုျဗဟၼနတ္သား၏ အေျြခအရံ နတ္သမီးငါးရာတို႔သည္ နႏၵဝန္ဥယ်ာဥ္ ပင္လယ္ကသစ္ပင္ေပၚ တက္၍ သီခ်င္းတေၾကာ္ေၾကာ္ျဖင့္ ပန္းမ်ား ဆြတ္ခူး ေနၾကစဥ္ ေသဆံုးၾကၿပီး အဝီစိငရဲ၌ က်ေရာက္သြား ၾက၏။ သတိလြတ္ခ်ိန္၌ ေသၾကေသာေၾကာင့္ ျဖစ္၏။ ထိုအေၾကာင္းအရာကိုလည္း သာဓကေဆာင္ ေဟာျပေတာ္မူခဲ့၏။
ခိုေတြ ငွက္ေတြ ေၾကာင္ေတြ ေျမြေတြ အဖမ္းခံထိၾကျခင္းသည္ သတိလြတ္ခ်ိန္၌ ျဖစ္၏။ ေသမင္းကလည္း သတိလြတ္ ခ်ိန္ဖမ္းတတ္၏။ သတိလြတ္ရင္ အေသဆိုးႏွင့္ ေသတတ္၏။ ေဘးအတန္တန္ ရန္အသြယ္ႏွင့္ ေတြ႔ေနျခင္းသည္ သတိလြတ္၍ျဖစ္၏။ ေက်ာင္းေအာက္မွာ ႐ွိေနေသာေ ခြးေတြ၊ ေရထဲငါးေတြ၊ ျခတြင္းထဲက ျခေတြ သတိလြတ္ခဲ့လို႔ ျဖစ္ၾက၏။ ေမ့ေလ်ာ့ျခင္းျဖင့္ ေသၾက၍ တိရစၦာန္ျဖစ္ရသည္ကို ရည္ညႊန္းေျပာ ဆိုျခင္း ျဖစ္၏ ။ တိရစၦာန္ေတြ မ်ားသေလာက္ သတိလြတ္သူ၊ သတိခြ်တ္သူေတြ မ်ားေၾကာင္းကို ထင္႐ွားေစရန္ ညႊန္ျပခဲ့၏။
“ေမ့ၿပီးေနသူတို႔အတြက္ အပါယ္ေလးပါသည္ သူတို႔အၿမဲေနရာ အိမ္ႏွင့္တူ၏” ဟု ဗုဒၶမိန္႔ေတာ္မူခဲ့၏။
သစ္တံုးကို ဓားျဖင့္ခုတ္တာေတာင္ သတိက ဒီနားေလး ခုတ္မယ္ဟု သတိထားၿပီးမွ ဝီရိယက အားစိုက္ခုတ္ျခင္း ျဖစ္၏။ သတိမထားဘဲ ခုတ္ခ်င္သည့္ေနရာ ေလွ်ာက္ခုတ္ေနရင္ ျပတ္ခ်င္သလို ျပတ္မည္ျဖစ္၏။ အစားအေသာက္ အေနအထိုင္ သတိမထား၊ မဆင္မခ်င္ စားေသာက္ ရင္ ေခါင္းကိုက္ ဇက္ထိုး ေအာ့အန္ စသည္ျဖစ္ျခင္းသည္ စားသတိမ႐ွိ၍ ျဖစ္၏။ ထို႔ေၾကာင့္ အရာရာတိုင္း သတိလက္ကိုင္မထားရင္ ပစၥဳပၸန္မွာ လည္း ေကာင္းက်ိဳးမရ။ သံသရာ၌လည္း အပါယ္က်။ တရားအားထုတ္ သူပင္ တရားထူးမရ၊ထင္႐ွားရာ ေဝဒနာကို သတိမကပ္၍ ျဖစ္ပ်က္ကို မသိႏိုင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္၏။
ဓမၼကထိက ဆရာေတာ္တစ္ပါး ေဟာၾကားေသာ တရားတစ္ပုဒ္၌ တရားထူးဆိုတာ မ႐ွိေၾကာင္း သစၥာေလးပါးတရားသာ ႐ွိေၾကာင္း ကို ေဟာထားသည္ကို ၾကားရ၏။ ပိဋတ္ေတာ္၌ မဂ္ဉာဏ္ဖိုလ္ဉာဏ္ကို (ဝိေသသံ-တရားထူးကို)ဟု ရံဖန္ မိန္႔ဆိုျခင္းကို မဖတ္မိ၍ ျဖစ္ဟန္တူ၏။ မဂ္ဖိုလ္တရားကို တရားထူး-ဟု ပိဋကတ္ေတာ္၌ သံုးႏံႈးေလ့႐ွိ၏။
“ျဖစ္တိုင္းပ်က္တိုင္း သတိမလြတ္ေစနဲ႔၊ စားခ်င္တာ၊ ေရေသာက္ခ်င္တာ၊ ဆာေလာင္မြတ္သိပ္တာ ဒုကၡေဝဒနာ ေပၚတာကို ျဖစ္ပ်က္ မ႐ႈ႔ဘူး ။ ေရသာေသာက္လိုက္တာ၊ လက္ဖက္သုပ္ေလးကို စားလိုက္တာ။ သတိမပါဘူး။ သတိလြတ္ေနတယ္၊ ေရမေသာက္ခင္ေလး၊ လက္ဖက္သုပ္ မစားခင္ေလး စားခ်င္ေသာက္ခ်င္တဲ့ ေဝဒနာေလးကို ျဖစ္ပ်က္႐ႈ႔လိုက္” ဟု အေသးစိပ္ ေဟာျပ၏။ ဆရာေတာ္ႀကီးေခတ္ ေယာဂီမ်ားလည္း ယေန ႔ေခတ္ ေယာဂီ တို႔ႏွယ္ တရားစခန္းသို႔ လက္ဖက္ ဆီစိမ္ကေလးမ်ား ေဆာက္ယူလာၾကဟန္တူ၏။
“ ငါစားတယ္၊ ငါးေသာက္တယ္ဆိုတဲ့ ဒိ႒ိ၊ စားခ်င္းတယ္၊ ေသာက္ခ်င္တယ္ဆိုတဲ့ တဏွာ၊ ဆာေနတာကို မစားရ၊ မေသာက္ရလို႔ တင္းမာေနတဲ့ ေဒါသေတြဟာ သတိကပ္လွ်က္ ျဖစ္ပ်က္႐ႈ႔မိရင္ မျဖစ္ေတာ့ဘူး။ သတိကင္းေနရင္ေတာ့ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ဒိ႒ိေပၚတာကို မသိလိုက္ဘူး” ဟု အက်ိဳးအျပစ္ကိုပါ မိန္႔ေတာ္မူခဲ့၏။
အပၸမာဒတရား လက္ကိုင္ထားသျဖင့္ အရဟတၲဖိုလ္ေပါက္ ဆိုက္ေရာက္သြားသည့္ ရဟႏၱာတစ္ပါး အေၾကာင္းကိုလည္း အားၾကအတုယူႏိုင္ရန္ ဤသို႔ ေဟာျပေတာ္မူခဲ့၏။
အမ်ိဳးအမည္ မထင္႐ွားေသာ ရဟန္းတစ္ပါးသည္ ဘုရား႐ွင္ထံေတာ္မွ အရဟတၲဖိုလ္ေပါက္ ကမၼ႒ာန္းကို နာယူၿပီး ေတာရေဆာက္တည္ အားထုတ္၏။ မည္သို႔ပင္ ဝါယမစိုက္ အားထုတ္ပါေသာ္လည္း အရဟတၲဖိုလ္ေပါက္ မေရာက္ႏိုင္ခဲ့။
“ကမၼ႒ာန္းတရား ဘုရားထံမွ အထူးျပဳ ထပ္၍ နာယူအံ့” ဟု ႀကံေတြးၿပီး ေတာအရပ္ကို စြန္႔ခြါလွ်က္ ဘုရား႐ွင္သီတင္း သံုးေတာ္မူရာ သာဝတၳိၿမိဳ႔ ေဇတဝန္ေက်ာင္းေတာ္သို႔ ျပန္လာခဲ့၏။
လမ္းခရီးတြင္ ႀကီးစြာေလာင္ၿမွိဳက္ေနေသာ ေတာမီးႀကီးကို ေတြ႔ရ၏။ေႏြရာသီ၌ ေျခာက္ေသြ႔ေသာသစ္ကိုင္းတို႔ အခ်င္း ခ်င္းပြတ္ဖန္မ်ား၍ လည္းေကာင္း၊ ျမက္ေျခာက္၊ သစ္႐ြက္ေျခာက္တို႔၌ လူ႔ ပေယာဂေၾကာင့္လည္းေကာင္း မီးေလာင္ျခင္းမ်ိဳး ျဖစ္တတ္၏။
ထိုသို႔ ေတာမီးေလာင္ေနသည္ကို ေတြ႔ျမင္လိုက္ရသည္ႏွင့္ ရဟန္းေတာ္သည္ ေတာင္ေပၚသို႔ ေျပးတက္ခါ ႐ႈသိစိတ္ကို ကမၼ႒ာန္း အာ႐ံုေပၚတင္ လွ်က္” ေတာမီးႀကီးသည္ ေလာင္စာ ႀကီးႀကီးငယ္ငယ္ အသြယ္သြယ္ကို ဝါးမွ်ိဳေလာင္ၿမွိဳက္ သကဲ့သို႔၊ အလားတူ အရဟတၲမဂ္ ဉာဏ္ ေတာမီးသည္ လည္း သံေယာဇဥ္ အထူအပါး မွန္သမွ် အားလံုးကို ေလာင္ၿမွိဳက္ႏိုင္၏” ဟူ၍ မ႐ႈ႔ပြားမီ ဤသို႔ ဆင္ခ်င္စဥ္းစား မိပါသတဲ့။
ဘုရား႐ွင္သည္ ေက်ာင္းေတာ္မွေနလွ်က္ ထိုေတာေနရဟန္း၏ စိတ္ျဖစ္အင္ကို ၾကားေတာ္မူၿပီး “ရဟန္း၊အဲလိုပါဘဲ ေတာမီးႀကီးသည္ ႀကီးႀကီး ငယ္ငယ္ ေလာင္စာဟူသမွ် ေလာင္ၿမွိဳက္သကဲ့သိုိ႔ႏွယ္ သတၲဝါတို႔၏စိတ္သႏၱာန္၌ျဖစ္ေသာ သံေယာ ဇဥ္အထူအပါး ကိေလသာမ်ားကို ဉာဏ္မီးျဖင့္ ေလာက္ၿမွိဳက္ေစလွ်က္ ေနာက္ထပ္တစ္ဖန္ ျဖစ္ျခင္းမ႐ွိေအာင္ အားထုတ္သင့္ တယ္” ဟု ဉာဏ္ဖြင့္ အလုပ္ေပးကမၼ႒ာန္းကို မိန္႔ေတာ္မူ၏။ ဗုဒၶကိုယ္ေတာ္တိုင္ ေရာင္ျခည္ေတာ္ ေျခာက္သြယ္ ထြန္းလင္းေစ၍ ထိုေတာေနရဟန္း၏ ေ႐ွ႔၌ ထိုင္ေတာ္မူၿပီး ေဟာျပေနသကဲ့သို႔ တရားေတာ္ကို ဤသို႔ မိန္႔ေတာ္မူသည္။
“အပၸမာဒေခၚျငား သတိတရား၌ ေမြ႔ေပ်ာ္ေသာရဟန္းသည္ ပမာဒေခၚ သတိေပ်ာက္ကင္း ေမ့ေလ်ာ့ျခင္းကို ေၾကာက္ဖြယ္အလား ေဘးအားျဖင့္႐ႈ႔ျမင္၏။ သံေယာဇဥ္ငယ္ႀကီး အသီးသီးကို သတိေဖးကူ ဉာဏ္မီးပူျဖင့္ ေလာင္ၿမွိဳက္ေစ၏။ ႀကီးစြာ ေတာမီး အ႐ွိန္ႀကီးက သီးသီးေလာင္စာ အျဖာျဖာ ကို ေလာင္ၿမွိဳက္ရာ သကဲ့သို႔ ျဖစ္၏”
ေဒသနာေတာ္၏ အဆံုး၌ ေတာေနရဟန္းသည္ ထိုင္ေနလွ်က္ပင္ သံေယာဇဥ္အားလံုး ျပဳတ္ျပဳတ္ျပဳန္း ေလာက္ၿမွိက္ၿပီး ပဋိသမၻိဒါေလးပါးႏွင့္အတူ အရဟတၲဖိုလ္ေပါက္ေရာက္႐ွိၿပီး ေကာင္းကင္ခရီးျဖင့္ ၾကြခ်ီေတာ္မူလွ်က္ ဘုရား႐ွင္ ေ႐ႊကိုယ္ေတာ္ကို မတ္ရပ္ လက္အုပ္ခ်ီ ႐ွိခိုး၍ ခ်ီးမြမ္းေတာ္မူကာ ဖဲခြါၾကြသြား၏။
ေသၿပီးေနာက္ ငရဲ တိရစၦာန္ ၿပိတၲာ အသူရကာယ္ဟူေသာ အပါယ္ေလးဘံုသို႔ ေရာက္ၾကရျခင္းသည္ ထိုေမ့ျခင္း ပမာဒလွ်င္ အရင္ခံ၏။ ထို႔ေၾကာင့္ သတိကင္းျခင္း၊ ေမ့ေလ်ာ့ျခင္းကို ေၾကာက္ဖြယ္ေဘးအလား သတိထားၾကရမည္။ ဤစာပိုဒ္ အစား သစိတၲံ မႏုယုေဥၨထ-စာပိုဒ္အစားသြင္းလွ်က္ မိမိစိတ္၌ ျဖစ္ေပၚခိုက္ ေဝဒနာကို အဖန္ဖန္႐ႈ႔ရမည္ကို ေဟာျပ၏။
သတၲဝါအမ်ား ဝဋ္ဘဝထိုထို၌ နစ္မြန္းၾကသည္ တြယ္ၿငိတတ္ေသာ သံေယာဇဥ္ေၾကာင့္ ျဖစ္၏။ ထိုသံေယာဇဥ္အတြယ္ အၿငိေလာင္စာကို အပၸမာဒ၌ ေမြ႔ေပ်ာ္ေသာ ေယာဂီသည္ အပၸမာဒေခၚ သတိေၾကာင့္ ရအပ္ေသာဉာဏ္မီးျဖင့္ ပယ္သတ္ ေလာင္ကြ်မ္းပစ္ပါမွ သံေယာဇဥ ္အမွ်င္တန္းကို ႐ွင္ခန္းျဖတ္ပစ္ႏိုင္မည္ ျဖစ္၏။
တရားေတာ္၌ ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးက ရဟန္းေတာ္ကေလးကို ဘုရား႐ွင္ ေျပာျပေနသလိုမ်ိဳး ေယာဂီမ်ားအား ႐ႈ႔ကြက္ ဤသို႔ ေဟာျပခဲ့ ၏။ ေတာမီးက ေလာင္စားမွန္သမွ် အကုန္ေလာင္းသကဲ့သို႔ ဒုကၡေဝဒနာ အႏုအငယ္ ေလးေတြ၊ ဒုကၡေဝဒနာအလတ္၊ အႀကီးေတြ ပ်က္ေနျခင္းသည္ မီးေလာင္သကဲ့သို႔ ေလာင္ေနျခင္းမ်ိဳးျဖစ္ေန၏။ ထိုကဲ့သို႔ ထင္ခိုက္ေဝဒနာကို ျဖစ္ပ်က္႐ႈ႔ျခင္း မဂၢသစၥာ ဉာဏ္မီးျဖင့္ ကိေလသာငယ္ႀကီး အသီးသီး ကို ေလာင္ၿမိဳက္ေစရန္ ဖိဖိစီးစီး ၾကပ္ၾကပ္႐ႈ႔ေပး၊ မေမ့ေလ်ာ့ႏွင့္ သတိေလး ကပ္ၿပီး႐ႈ႔ေပး၊ ႐ႈ႔ေပး-ဟု အနီးကပ္ တိုက္႐ိုက္ေျပာေန သလိုမ်ိဳး ေပၚခိုက္ေဝဒနာကို သတိကပ္ ျဖစ္ပ်က္ျမင္ေအာင္႐ႈ႔ခိုင္း၏။
ဤတရားေတာ္တြင္ သတိအေရးႀကီးေၾကာင္း၊ သတိသည္သာ ကိစၥအာလံုး ၿပီးႏိုင္ေၾကာင္းကို သတိဥၥ ခြါဟံ ဘိကၡေဝ သဗၺတၳိကံ ဝဒါမိ-(သတိသည္ ကိစၥအားလံုး ၿပီးေစႏိုင္၏-ဟု ငါဘုရား ေဟာေတာ္မူ၏။) ေဒသနာေတာ္အကိုးျဖင့္ သြားရပ္ ထိုင္ေလ်ာင္း စားေသာက္ေနထိုင္ ျပဳမူ ကိစၥဟူသမွ် သတိမလြတ္ေစဘဲ ႐ႈ႔ပြားထုတ္ႏိုင္က (၇)ရက္၊ သို႔မဟုတ္၊ (၇)လ၊သို႔မဟုတ္ (၇)ႏွစ္ျဖင့္ တရားထူး ရႏိုင္ေၾကာင္း အားမထုတ္ခ်င္စရာအခ်က္ တစ္ကြက္ကေလးမွ် မ႐ွိေအာင္ ဆံုးမေတာ္မူခဲ့ပါသည္။
မွတ္ခ်က္။ ။ မႏၱေလး မဟာ၀ိသုဒၶါရုံတုိက္သစ္၊ စည္ရွင္ေက်ာင္းမွာ မိမိေနစဥ္က စာခ်တန္းစာ၀ါတက္ခဲ့ဘူး၊ ပရိယတၱိကြ်မ္းက်င္ တက္ေျမာက္ျပီး- တရားေဟာ တရားျပ က်မ္းျပဳ စာေရးဆရာ ဓမၼကထိကျဖစ္တဲ့ ဆရာေတာ္ အရွင္ပညာသီဟာဘိ၀ံသရဲ့ စာေပ ေဆာင္းပါးမ်ားကုိ အလွ်င္းသင့္ သလုိ ေဖၚျပေပး သြားပါမည္။
အ႐ွင္ပညာသီဟာဘိဝံသ(ပဥၥနိကာယ္)
ေမတၱာမ်ားျဖင့္
ေမတၱာဥယ်ာဥ္
2011-ခု၊ မတ္လ ၃၀-ရက္၊ ဗုဒၶဟူးေန႔။
မွတ္ခ်က္=ေမတၱာဥယ်ာဥ္ဆိုဒ္မွကူးယူတင္ၿပသည္
No comments:
Post a Comment