ကိုယ္ဘယ္လိုလူမ်ဳိးလဲ"

စီမံခန္႔ခြဲမႈပညာရပ္အျမင္႔ပိုင္းေတြကို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက စိတ္၀င္တစားရွိၾကေပမယ့္၊ ကိုယ္႔ကိုယ္ ကိုဦး ဆံုး ဆန္းစစ္ဖို႔ကို ေမ႔ေနတတ္ၾကတာသတိထားမိတယ္။ ႐ိုးစင္းလြန္းလို႔ ေက်ာ္သြားတာျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ပထ မ ဦးဆံုးက ကိုယ့္အေၾကာင္းကိုပကတိအျမင္နဲ႔သိရွိဖို႔ကပိုၿပီး အေရးႀကီးပါတယ္။ Self Analyzing လုပ္တယ္ လို႔ေခၚတယ္။ တခ်ဳိ႕ကဘာကိုေတြ႕ေတြ႕ အေကာင္းမျမင္တတ္ၾကဘူး။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့လည္း ဘာသာေရး ႐ႈေထာင့္ ကၾကည့္ၿပီး အေကာင္းေတြခ်ည္း ျမင္ေလ႔ရွိတတ္ၾကတယ္။

အေကာင္းျမင္၀ါဒသမား

တခ်ဳိ႕ကအရာအားလံုးကို အေကာင္းခ်ည္း႐ႈေထာင္႔က ျမင္တတ္ၾကတယ္။ ခြင္႔လႊတ္စိတ္လည္း ႀကီးမား ၾကတယ္။ အားလံုးကို ကိုယ့္လိုပဲ အေကာင္းလို႔လည္းယူဆတတ္ၾကတယ္။ ေယဘုယ်သေဘာအားျဖင့္ အေကာင္းျမင္ မႈဟာ လက္ခံရမယ့္အရာျဖစ္ပါတယ္။ မဇၩိမပဋိပဒါသေဘာနဲ႔ေျပာရရင္ အေကာင္းမျမင္လြန္း ဖို႔ပဲ လိုပါတယ္။ ဖန္ခြက္ထဲေရတစ္၀က္ရွိေနတာမ်ဳိးကိုဘာလို႔ ေရတစ္၀က္ပဲရွိရတာလဲဆိုတဲ႔ အဆိုးျမင္ မႈ ထက္ စာရင္ ““ဖန္ခြက္ထဲမွာ ေရတစ္၀က္ေတာင္ရွိေနေသးတာပဲ”” ဆိုတဲ႔အေကာင္းျမင္မႈကေတာ႔ လက္ခံ ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ သီအိုရီဆန္ဆန္၊ အမ်ားဖတ္ေကာင္း၊ ၾကားေကာင္းေအာင္ ေရးရ၊ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ႔ အေကာင္းျမင္ ၀ါဒသမားဟာ ေကာင္းပါတယ္။ အေကာင္းမျမင္လြန္းဖို႔ပဲ လိုတယ္လို႔ သံုးသပ္ခ်င္ပါတယ္။ အေကာင္းျမင္ လြန္းရင္ တံု႔ေႏွးတတ္တယ္၊ ခရီးၾကာတတ္တဲ႔ သေဘာရွိတယ္။ ရလဒ္မျပည့္မီ တတ္ဘူး ဆို တာ နဲ႔လည္း တြဲဖက္ၿပီး သတိခ်ပ္ေစလိုပါတယ္။

အဆိုးျမင္၀ါဒသမား

အဆိုးျမင္လြန္းတာကေတာ႔ လက္ခံႏိုင္စရာမရွိပါဘူး။ ဘယ္ေလာက္ေကာင္းတာေတြ ေတြ႕ေန ေတြ႕ ေန၊ ရေန ရေနအလိုမျပည့္တတ္ၾကတဲ႔သူေတြပါ။ ကိုယ္ကသာအေကာင္းမလုပ္ႏိုင္တာ၊ သူမ်ားလုပ္သမွ်ကို အဆိုးခ် ည္း ျမင္ေနတတ္တဲ့ လူတန္းစားပါ။ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ အႏၲရာယ္ရွိတဲ႔ လူတန္းစားျဖစ္သလို၊ လူ႔ အဖြဲ႕အစည္းကို ဘာမွအက်ဳိးမျပဳတဲ့လူတန္းစားလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

အတၱအက်ဳိးစီးပြားမ်ားလြန္းတဲ႔လူေတြ၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုလိုတာထက္ပိုၿပီး အထင္ႀကီးတတ္ၾကတဲ႔ လူတန္းစားေ တြျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္မပါရင္မၿပီးဘူး လို႔ထင္တတ္ၾကၿပီး၊ကိုယ္လုပ္မွအရာေရာက္မယ္။ မွန္ကန္မယ္လို႔ တစ္ဖက္ေ စာင္းနင္း အထင္ရွိၾကတဲ႔လူမ်ဳိး လည္းျဖစ္ပါတယ္။ တျဖည္းျဖည္း လူ႔အသိုင္းအ၀န္းနဲ႔ ေ၀းကြာ တတ္ၿပီး၊ အသိုင္းအ၀န္းရဲ႕ဖယ္ၾကဥ္ျခင္းကိုလည္း ခံၾကရတဲ႔သူေတြျဖစ္ပါတယ္။ ခပ္ျပင္းျပင္းေျပာရရင္ စိတ္ေ ရာ ဂါတစ္စံုတစ္ရာရွိေနတတ္တဲ႔သူေတြလို႔လည္း ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ ေလာေလာဆယ္ျမန္မာ့ႏိုင္ ငံေရးေ လာကမွာ၊ စီးပြားေရးေလာကမွာအေတာ္ကေလး အေတြ႔ရမ်ားပါတယ္။ တျခားစီမံ ခန္႔ခြဲေရးပညာ ရပ္ေတြ ကို မေလ႔လာခင္မွာ ကိုယ့္အေနနဲ႔အရာရာကို အဆိုးခ်ည္းျမင္ေနတတ္တဲ႔သူဟုတ္-မဟုတ္ေလ ႔လာဆန္း စစ္ၾကည့္ႏိုင္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ အဆိုး ျမင္ အေျခခံစိတ္ဓာတ္ကို မဖယ္ရွားႏိုင္သေရြ႕ ဘာမွျဖစ္ လာမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ အမွန္သံုးသပ္ႏိုင္ဖို႔က အေရးအႀကီးတကာ့ထဲက အေရးႀကီးဆံုးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ပကတိကိုပဲျမင္ပါေစ

ပကတိအရွိတရားကိုပဲ မွန္မွန္ကန္ကန္ျမင္ႏိုင္ၾကသူေတြ ျဖစ္ေစခ်င္ပါတယ္။ အေကာင္းျမင္လြန္းရင္၊ အဆိုးျမင္ လြန္းရင္ ေအာင္ျမင္မႈနဲ႔စကတည္းက ေ၀းေနၿပီလို႔ သံုးသပ္ႏိုင္ပါတယ္။ သိန္း (၁၀၀) လိမ္ဖို႔ လာ တဲ႔ သူကို အေကာင္းျမင္လြန္းရင္ သိန္း (၁၀၀) ပါသြားမွာအေသအခ်ာပါပဲ။ လိမ္ဖို႔ လာတဲ႔သူကို အရင္ဦးဆံုး အမွန္ျမင္ႏိုင္ဖို႔က အေရး ႀကီးပါတယ္။ ၿပီးေတာ႔မွ ကိုယ့္အမ်ဳိးျဖစ္ေနရင္ (၁၀) သိန္းပဲေပးလိုက္ပါ။ သိန္း (၉၀) သက္သာသြားမယ့္အျပင္ မိတ္လည္းပ်က္ေတာ႔မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ အေကာင္းျမင္လြန္းတာကေရာ၊ အဆိုးျမင္ လြန္းတာကေရာ အဆံုးအျဖတ္ကို (၁၀၀%) မွား ေစတဲ႔အျမင္ေတြပါ၊ အရွိသေဘာကို အရွိသေ ဘာပဲ ပကတိျမင္ပါ။ ၿပီးမွဆံုးျဖတ္ပါ။ အဲဒီအဆံုးအျဖတ္ဟာ (၁၀၀%) ျပည့္မွားတဲ႔ အဆံုးအျဖတ္ မ ဟုတ္ေတာ႔ ပါဘူး။
တခ်ဳိ႕က ကိုယ့္ကိုအခြင္႔အလမ္းေပးဖို႔ လာတာေတြလည္း ရွိတတ္ပါတယ္။ အဆိုးျမင္လြန္းတဲ့သူက အဲဒီ လူမ်ဳိး ကို ျငင္းပယ္တတ္ေလ႔ရွိပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ လူေတာ္ေတြ အမ်ားစုက မဖားတတ္ၾကပါဘူး။ လိုက္ လိုက္ေ လ်ာေလ်ာမေနတတ္လို႔ အဆုိးျမင္ေနရင္ အဲဒီလူက ကိုယ့္ဆီက ထြက္သြားမွာပါ။ တစ္ခ်ိန္က Food Centre ကုမၸဏီ မွာ အင္မတန္ေတာ္တဲ႔ Lee Iaacocca ဆိုတဲ့ CEO တစ္ေယာက္ရွိပါတယ္။ သူ႔အရည္ အခ်င္း က သူ႔ ကိုေက်ာ္ေစာမႈျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ အဆိုးအျမင္ရွိတ့ဲ Jr.Ford က အလုပ္ ထုတ္ခဲ႔လို႔၊ လူေတာ္တစ္ဦးဆံုး႐ံႈးခဲ့ရဖူးတယ္။ ၿပိဳင္ဘက္ Chrysler Motor ကုမၸဏီမွာ CEO သြားလုပ္ၿပီး Ford ကိုၿပန္ၿပီး ၿပိဳင္ဆိုင္ခဲ႔တာေၾကာင့္ စီးပြားေရးအရ Ford မ်ားစြာနစ္နာခဲ့ရပါတယ္။ ကိုယ့္ကို အလုပ္ အေကၽြးျပဳေ နတဲ႔ လူေတာ္တစ္ဦးအေပၚအဆိုးျမင္ခဲ႔တာေၾကာင္႔ ၿပိဳင္ဘက္တစ္ဦးအျဖစ္ ေျပာင္း သြားခဲ့ျခင္းဟာ ဘယ္ေလာက္ နစ္နာမႈရွိေစခဲ႔သလဲဆိုတာ စဥ္းစားၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပကတိ အရွိ တရား ကိုပဲ အမွန္ျမင္ႏိုင္ တဲ႔သူျဖစ္ေစလိုပါတယ္။

အမွီလြန္သူမ်ား

Passive ဆိုတဲ႔ ေ၀ါဟာရဟာ သူမ်ားကို မွီလြန္းတာကိုကိုယ္စားျပဳပါတယ္။ ကမၻာ႔ဘီလီယံနာ သူေဌးႀကီး ႐ူးပတ္ မားေဒါ႔ရဲ႕ သားဟာ အေဖ ဘယ္ေလာက္ပဲခ်မ္းသာခ်မ္းသာ၊ အရြယ္ေရာက္တာနဲ႔ သူ႔ေျခေ ထာက္ေပၚ ရပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားခဲ႔ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ သားသမီးေတြဟာ အရြယ္လြန္တဲ႔အထိ မိဘေတြ အေပၚ ဆက္ၿပီး မွီေနၾကဆဲကို ေတြ႕ေနရပါတယ္။ မိဘေတြကေျမးေတြရတဲ႔အထိ သားသမီးေတြကိုဆက္ၿပီး ေထာက္ ပံ့ေနရ တယ္။ အေတာ္ရွက္စရာေကာင္းလွပါတယ္။ သူမ်ားအေပၚအမွီလြန္တဲ႔သူေတြဟာ တိုးတက္ မႈရွိတတ္ ၾကသူေတြမဟုတ္ပါဘူး။
Supervisor, Manager အဆင့္ေရာက္ၾကၿပီဆိုရင္ အေပၚက ၫႊန္ၾကားခ်က္ကို ေစာင္႔မေနဘဲ ကိုယ္ Initiative နဲ႔ ျဖစ္သင့္တာေတြကို လုပ္ေဆာင္သင္႔ပါတယ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကအေပၚက ၫႊန္ၾကားခ်က္ ကိုပဲ ေစာင့္ေမွ်ာ္တတ္ၾကပါတယ္။ မွွီတဲ႔သဘာ၀ထဲကတစ္ခုျဖစ္ပါတယ္။

တက္ႂကြသူမ်ား၊ တံု႔ျပန္အားရွိသူမ်ား
Active person လို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ဘယ္အရာမဆို တက္တက္ႂကြႂကြ ေဆာင္ရြက္လုပ္ကိုင္တတ္ ၾကသူေ တြျဖစ္တယ္။ သူမ်ားကို မွီခိုမႈ မလုပ္လိုတတ္ၾကပါဘူး။ အၿမဲတမ္းေလ႔လာေနတတ္ၾကၿပီး အနာ ဂတ္ကို ေမွ်ာ္လင္႔ေနတတ္ၾကသူမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔အလုပ္ ကိုယ့္အလုပ္ မခြဲျခားဘဲသူမ်ားကိုပါ တြဲေခၚ တတ္ၾကသူမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္မ်ဳိးကေတာ့ Reactive Oriented ဆိုတဲ႔ သက္ေရာက္မႈရွိမွ တံု႔ျပန္ တတ္ၾကသူ မ်ားပဲျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕အိမ္ေထာင္ဦးစီးေတြဟာ လက္ဖက္ရည္ဆိုင္မွာထိုင္ၿပီး အာလာပ သလာ ပ ေျပာရင္း အေရမရ၊ အဖတ္မရအခ်ိန္ေတြကို ကုန္ဆံုးေစတတ္တာေတြ႔ဖူးမွာပါ။ ဇနီးသည္က ဆန္အိုး ထဲမွာ ဆန္မရွိေတာ႔ ဘူး။ အလုပ္ေလးဘာေလးလုပ္ၿပီး ေငြရွာပါဦးေျပာမွ အလုပ္ရွာ တတ္ၾက သူေတြကို Reactive Oriented ျဖစ္သူေတြလို႔ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ့လည္း နာနာ က်ည္း က်ည္းေျပာမွ မခံခ်င္ စိတ္နဲ႔ႀကိဳးစား တတ္ၾကၿပီး၊ အဲဒီလိုသက္ေရာက္မႈတစ္ခုခုမရွိသမွ် ကာလပတ္လံုး ဘာ မွမလုပ္ၾက၊ မကိုင္ၾကသူမ်ား ျဖစ္ ၾကပါတယ္။

ကိုယ့္အသိနဲ႔ကိုယ္တက္ႂကြၾကသူမ်ား
တခ်ဳိ႕က သူမ်ားေျပာတာမႏွစ္သက္ၾကပါဘူး။ ကိုယ့္အသိနဲ႔ကိုယ္ ကိုယ့္ဘ၀ကို ထုဆစ္လိုသူမ်ား ျဖစ္ၾကပါ တယ္။ အဲဒီလိုလူမ်ဳိးမ်ားကလည္း တက္ႂကြသူမ်ားျဖစ္ပါတယ္။ "Proactive" ျဖစ္ၾကသူမ်ား လို႔သတ္မွတ္ တယ္။ Active နဲ႔ ကြာျခားတာက Proactive သမားေတြက အသိၪာဏ္ပိုႀကီးၾကသူမ်ား ပျဲဖစ္ေလ႔ရွိၾကပါ တယ္။ ႀကီးမားတဲ႔ အနာဂတ္ကို ေကာင္းေကာင္းထားႏိုင္ၾကၿပီး၊ သူတို႔ဘ၀တိုးတက္ ျမင္႔မားေရး အတြက္ အၿမဲတမ္းႀကံ ဆေနတတ္ၾကသူမ်ား၊ အၿမဲတမ္း အရည္အေသြးျဖည့္ဆည္းေနတတ္ၾကသူမ်ား ျဖစ္ေလ႔ ရွိၾက ပါ တယ္။ တခ်ဳိ႕သားသမီးေတြ စာႀကိဳးစားဖို႔ကို မိဘေတြက အၿမဲတြန္းေနရၿပီး၊ တခ်ဳိ႕သားသမီးေတြကေတာ႔ သူ႔အသိ စိတ္နဲ႔သူ စာႀကိဳးစားၾကတဲ႔သူေတြကို ေတြ႕ဖူးမွာပါ။ တခ်ဳိ႕က်ေတာ႔လည္း ေက်ာင္းစာေတြအျပင္၊ အျပင္ ဗဟုသုတရွာႀကံဖို႔ ေလ႔လာအားေကာင္းၾကတဲ႔သူေတြရွိေနၾကပါေသးတယ္။ ပညာပိုလိုခ်င္လို႔ ငယ္ ငယ္ က အလုပ္တစ္ဖက္လုပ္ရင္း ရတဲ႔၀င္ေငြနဲ႔ အပိုသင္တန္းတက္ၾကတဲ႔သူေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အဲဒီလို လူေတြ က Proactiveသမားေတြျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအရည္အခ်င္းရွိၾကတဲ႔လူေတြကလည္း ႀကီးပြား တိုး တက္ေလ႔ရွိၾကပါ တယ္။ ဘ၀တစ္ေလွ်ာက္လံုးမွာ သူမ်ားက ေျပာစရာအနည္းဆံုးနဲ႔ ကိုယ့္ဘ၀ကို ထုဆစ္ သြားၾကတဲ႔ သူေတြျဖစ္ပါတယ္။

တီထြင္ႀကံဆႏိုင္ၾကသူမ်ား

အျမင္႔မားဆံုး အရည္အေသြး ပိုင္ဆိုင္ၾကသူေတြျဖစ္ပါတယ္။ Bill Gates တို႔ ွ Steve Jobs တို႔ က ထင္ရွား တဲ့ ဥပမာေတြျဖစ္ပါတယ္။ သူတို႔ဟာ အလိုအေလ်ာက္ Proactive သမားေတြျဖစ္ၾကတယ္။ ဒီထက္ ပိုတဲ႔ အရည္ အေသြးက သူမ်ားစဥ္းစားၾကသလိုမစဥ္းစားတတ္ၾကပါဘူး။ လမ္းေဟာင္းက ခြဲထြက္စဥ္းစား တတ္ၾက သူ ေတြ ျဖစ္ေလ႔ရွိၾကတယ္။ အၿမဲတမ္းထူးျခားတာတစ္ခုခု လုပ္ျပလိုသူေတြလည္း ျဖစ္ၾကတယ္။ အ ထူးျခား ဆံုးကေတာ႔ အနာဂတ္အျမင္ အလြန္သန္စြမ္းၾကသူေတြျဖစ္ေလ႔ရွိၾကပါတယ္။ အဲဒီအနာဂတ္ အျမင္ သန္စြမ္းမႈ က သူတို႔တီထြင္ႀကံဆႏိုင္ေအာင္ ေမာင္းႏွင္လိုက္တဲ႔ မဟာတြန္းအားပဲျဖစ္ပါတယ္။

ကြန္ပ်ဴတာရဲ႕ အသံုး၀င္မႈကို နက္နက္နဲနဲ သိသြားတဲ့ Bill Gates ဟာ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာ စားပြဲတိုင္းေပၚမွာ ကြန္ပ်ဴ တာ ရွိေနတဲ႔ေခတ္ကို မလြဲမေသြေရာက္မွာဆိုတဲ႔ အနာဂတ္အျမင္ရွိမႈေၾကာင့္ Software ေတြကို တီ ထြင္ ႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ Apple ရဲ႕ အရွင္သခင္ကလည္း သူ႔ထုတ္ကုန္ေတြဟာ တျခား ထုတ္ ကုန္ေတြ ထက္ နည္းပညာသာလြန္ရမယ္။ အဲဒီလိုနည္းပညာသာလြန္မွ အနာဂတ္ထုတ္ကုန္ေတြဟာ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ စြမ္းအားရွိ မယ္ဆိုတဲ႔ အနာဂတ္အျမင္ေၾကာင္႔ iPhone 5 တစ္လံုးရဲ႕တန္ဖိုးက Samsung တစ္ လံုးေစ်းထက္ (၂) ဆျဖစ္ေန ရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

စီမံခန္႔ခြဲမႈပညာရပ္ဟာ အင္မတန္မွ က်ယ္ျပန္႔တဲ႔ဘာသာရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ လိုက္လို႔မဆံုးတဲ႔အျပင္ တီထြင္ႏိုင္ ရင္ တီထြင္ႏိုင္သလို သီအိုရီေတြ၊ သေဘာတရားအသစ္ေတြ ေဟာကနဲ၊ ေဟာကနဲထြက္လာႏိုင္တဲ႔ ဘာ သာ ရပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီျမင္႔မားတဲ႔ စီမံခန္႔ခြဲမႈေတြကို ႏိုင္နင္းကၽြမ္းက်င္ဖို႔အတြက္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ဘယ္ လို လူမ်ဳိးျဖစ္တယ္ဆိုတာ ဦးဆံုးေ၀ဖန္ဆန္းစစ္ဖို႔ လိုပါလိမ့္မယ္။ အေကာင္းျမင္လြန္း၊ အဆိုးျမင္ လြန္းေန ရင္ ရလဒ္ေကာင္းထြက္ေအာင္ ေဆာင္ၾကဥ္းႏိုင္မယ့္သူမဟုတ္ဘူးဆိုတာ အေျခခံအရကို သိထား သင့္ ပါတယ္။ အခု ဥပမာေပးခဲ႔တဲ႔ Bill Gates တို႔ ွ Steve Jobs တို႔ရဲ႕ သဘာ၀ကိုေလ႔လာရင္ အေကာ င္းျမင္ လြန္း ျခင္း၊ အဆိုးျမင္လြန္းျခင္းမရွိတဲ႔သူေတြဆိုတာ ေတြ႔ရပါလိမ္႔မယ္။ သူတို႔ရဲ႕ အေျခခံ အရည္ အခ်င္း ဟာ ျဖစ္ပ်က္ ေနမႈကိုအရွိသေဘာအတိုင္း အမွန္ျမင္ေနႏိုင္ၾကတာကိုေတြ႔ရပါလိမ္႔မယ္။ ဒါေၾကာင္႔ ႀကီးပြား တိုးတက္ လိုတယ္ဆိုရင္ အရွိကို အရွိအတိုင္း ပကတိျမင္ႏိုင္ၾကဖို႔က အားလံုးထဲမွာ အေရး အႀကီးဆံုး ပဲျဖစ္ပါတယ္။

ေနဇင္လတ္
(Credit to Jobseekers Journal)

ဒီေနရာမွကူးယူမွ်ေဝပါသည္။