မး- ဒီေရာဂါကို မကုသခဲ့ရင္ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုးက်ိဳးဘာေတြျဖစ္ တတ္ပါသလဲ။
ေျဖ-ဆီးခ်ိဳေရာဂါ ေကာင္းေကာင္း ထိန္းထားနိုင္ရန္ ဆီးခ်ိဳ ဆိပ္တက္ျခင္းနဲ႔ ေရာဂါပိုးဝင္ျခင္းအျဖစ္နည္း တတ္ပါ တယ္။ မ်က္စိထိခိုက္ျခင္း၊ ေက်ာက္ ကပ္ထိခိုက္ျခင္း၊ အာ႐ုံေၾကာထိခိုက္ ျခင္း၊ ႏွလုံးထိခိုက္ျခင္း၊ ဦးေႏွာက္ထိ ခိုက္ျခင္းစတာေတြကိုျဖစ္ေစတတ္ပါ တယ္။ သိပ္ေၾကာက္ၿပီး အခ်ိဳဓာတ္ကို ထိန္းလြန္းျပန္ရင္လည္းေသြးအခ်ိဳဓာတ္ က်တာေတြျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ေမး-အခ်ိဳဓာတ္ထိမ္းတဲ့ေနရာမွာ အက်ိဳးသက္ေရာက္ေစတဲ့ အခ်က္ေတြ ရွိလၽွင္ သိလိုပါတယ္။
ေျဖ-
၁။ ေရာဂါကုေနစဥ္မွာေနထိုင္ မေကာင္းျဖစ္ရင္ လူနာရဲ့ ဇီဝလိုအပ္ ခ်က္ေတြေျပာင္းလဲသြားေစနိုင္ပါတယ္။ အဲဒီေနထိုင္မေကာင္းတာ သိပ္ဆိုးရြား ရင္ ဥပမာ ႏွလုံးေသြးေၾကာက်ဥ္းထိ ခိုက္မွုျဖစ္ရင္ ဆီးခ်ိဳေသာက္ေဆးအစား အင္ဆူလင္ကို အစားထိုးသုံးရပါတယ္။ ပိုးဝင္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ခါတိုင္းထိုးေန က် အင္ဆူလင္ဟာ ၂ဝ-၅ဝ ရာခိုင္ႏွုန္း ပိုလိုလာပါတယ္။
၂။ ခြဲစိတ္ကုသျခင္း
၃။ ဓမၼတာနဲ႔ သေႏၶတားေဆး ေၾကာင့္ အင္ဆူလင္လိုအပ္ခ်က္ အနည္းငယ္ပိုလိုပါတယ္။
၄။ စတီးရြိက္ PREONISOLONE ေဆးေတြေသာက္ ရင္ အင္ဆူလင္ပိုလိုအပ္ပါတယ္။
၅။ ကိုယ္ဝနေဆာင္စဥ္ ကိုယ္ဝန္ စတင္တည္တဲ့ ပထမ (၃)လမွာ ေမြး ရာ အဂၤါခၽြတ္ယြင္းျခင္းျဖစ္တဲ့အတြက္ အခ်ိဳဓာတ္ကို ေကာင္းေကာင္းထိန္းရပါ မယ္။ ၃ လေက်ာ္ၿပီးရင္ အင္ဆူလင္ နည္းနည္းခ်င္းစီပိုပိုတိုးရပါတယ္။ နို႔တိုက္စဥ္ ပထမ (၆) ပတ္မွာ အင္ဆူ လင္လိုအပ္ခ်က္နည္းသြားပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္မွာ ဆီးကိုခ်က္ၿပီး ဆီးခ်ိဳစစ္ေဆးျခင္းထက္ ေသြးအခ်ိဳ ဓာတ္ကိုစက္နဲ႔ဘဲစစ္သင့္ပါတယ္။
၆။ ေဆးဝါးမ်ား ျဖစ္ၾကတဲ့ ေသြးေပါင္က်ေဆး $ ဘီတာ Blocker ေသာက္ထားရင္ အင္ဆူလင္ထိုးေဆး ေၾကာင့္ ေသြးအခ်ိဳဓာတ္က်တာကို ၾကာ ေစနိုင္ျခင္းႏွင့္ သတိျပဳမွုနည္းေစနိုင္တဲ့ အတြက္ blsoprolol ေဆးကိုသုံးၾကပါ တယ္။
Thiazide ဆီးေဆးေသာက္တာ မ်ားရင္ ဆီးခ်ိဳေရာဂါကို ပိုဆိုးေစပါ တယ္။ အစာအိမ္ေလေဆးျဖစ္တဲ့ Cimetidine ေသာက္ထားရင္ ဆီးခ်ိဳက် ေဆး (Metformin) ရဲ့ အာနိသင္ပို တက္ေစပါတယ္။
အရက္ကလည္း ဆီး ခ်ိဳေသာက္ေဆးရဲ့ စြမ္းအားကိုပိုတက္ေစ လို႔ ေသြးအခ်ိဳဓာတ္ကိုနည္းေစပါတယ္။ Salicylate အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးက အင္ဆူလင္ရဲ့ စြမ္းရည္ကို ပိုတက္ေစ ပါတယ္။
ေမး-ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္မွာ ေသြး
အခ်ိဳဓာတ္တက္ရင္ကေလးကိုဘယ္လို ထိခိုက္ေစတတ္ပါသလဲ ေျဖ-မိခင္ရဲ့ေသြးအခ်ိဳဓာတ္ထက္ တဲ့အတြက္ကေလးရဲ့ မုန္႔ခ်ိဳအိတ္ထိခိုက္ ျခင္း၊ ႀကီးထြားလြန္းေသာကေလးျဖစ္ ျခင္း မီးတြင္းမွာ ကေလးကေသြးအခ်ိဳ ဓာတ္ေလ်ာ့နည္းျခင္းျဖစ္တတ္ပါတယ္။
ေမး-ေန႔မေစ့/လမေစ့ ကေလးမ်ား နဲ႔ ဆီးခ်ိဳအေၾကာင္းသိလိုပါတယ္။
ေျဖ- လမေစ့ကေလးကိုေမြးရင္သုံး တတ္တဲ့ ဘီတာ ၂ ကို လုံ႔ေဆာ္တဲ့ ေဆးနဲ႔ Dexamethazone က ေန႔မေစ့ လမေစ့ ကေလးေတြမွာျဖစ္တတ္တဲ့ အသက္ရွူမွုခက္ခဲတဲ့ ေရာဂါကို ကုသ ေပးနိုင္ပါတယ္။ အဲဒီေဆးေတြကို သုံးတဲ့ အတြက္ကေလးမွာ ေသြးအခ်ိဳဓာတ္ေတြ ထက္မယ္။ အင္ဆူလင္လိုအပ္ခ်က္ေတြ ပိုလာပါလိမ့္မယ္။
ေမး- ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိတဲ့သူဟာ ခြဲ စိပ္ကုသမွုခံယူလို႔ရပါသလား။
ေျဖ- Type I ဆီးခ်ိဳေရာဂါရွိၿပီး အျမန္ခြဲဖို႔မလိုတဲ့ Major ခြဲစိတ္တာ ဆိုရင္ မခြဲခင္ႀကိဳတင္ေဆး႐ုံတက္၊ ေပးေနက် အင္ဆူလင္ေပးမယ္၊ ေသြး စစ္မယ္၊ ခြဲမဲ့ေန႔က်ရင္ အေရျပား ေအာက္ အင္ဆူလင္ထိုးတာရပ္ၿပီး ပိုက္ တန္းလန္းနဲ႔ ဆက္လႊတ္ေနမယ္ခြဲၿပီး အေရျပားေအာက္ထိုးတဲ့ အင္ဆူလင္ေပး ၿပီး ၁ နာရီၾကာမွ ပိုက္တန္းလန္းနဲ႔ လႊတ္တဲ့ အင္ဆူလင္ရပ္ရပါမယ္။ ေရာ ဂါပိုးျပင္းထန္စြာဝင္မယ္၊ 'ဝ'မယ္၊ အသည္းေရာဂါလူနာ၊ စတီးရြိက္သုံးထား တဲ့သူဆိုရင္ အင္ဆူလင္ပိုလိုအပ္ပါ တယ္။ Type II ဆီးခ်ိဳေရာဂါမွာ အေသး စားခြဲစိတ္တာဆိုရင္ ဆီးခ်ိဳကိုေကာင္း ေကာင္းထိမ္းနိုင္ရင္မခြဲခင္ မနက္မွာ ေဆးေသာက္တာရပ္ရပါမယ္။
ေမး-အသက္ႀကီးမွျဖစ္တဲ့ 'ဝ'တဲ့ သူေတြမွာေတြ႕ရတတ္တဲ့ Type II အမ်ိဳး အစားဆီးခ်ိဳကို အင္ဆူလင္ထိုးၾကပါသ လား။
အဲဒီလူေတြဟာ ဆီးခ်ိဳက်ေဆးစား ေဆးေတြနဲ႔ မတိုးရင္ေတာ့ အင္ဆူလင္ ထိုးရပါလိမ့္မယ္။ ပိန္တဲ့လူမွာဆိုရင္စစ ခ်င္း Gliclazide, Glipizioe ေမးေတြ ကို အရင္သုံးၿပီးမရရင္ Pioglitazone လိုေဆးေတြသုံးပါတယ္။ 'ဝ'တဲ့ လူက် ေတာ့ ပထမဆုံး Metformin သုံးမယ္ မရရင္ Piogli Tazone လိုေဆးေတြသုံး ပါတယ္။
HEALTH CARE *mg mandalay
No comments:
Post a Comment