လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း အေထြေထြ

 

လည္ေခ်ာင္း နာေနပါသလား။ နားနားေနေန ေနပါ၊ ေဆးခန္း ျပပါ

လည္ေခ်ာင္းနာတယ္ ဆိုတာကလည္း လူေတြ ခံစားရေလ့ရွိတဲ့ ေဝဒနာေတြထဲမွာ ထိပ္ပိုင္းက ပါဝင္ေနမယ္ လို႔ ထင္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကေလးေတြနဲ႔ ဆယ္ေက်ာ္သက္ ေတြမွာေတာ့ ပိုၿပီးေတြ႔ရတတ္ ပါတယ္။ လည္ေခ်ာင္းနာ တိုင္းကေတာ့ စိုးရိမ္စရာ မဟုတ္ေပမယ့္ အခံရေတာ့ ခက္တာပါပဲ။
လည္ေခ်ာင္း နာမယ္၊ ႏွာရည္ေတြ က်မယ္၊ ေခ်ာင္းဆိုးမယ္၊ အသံဝင္မယ္၊ မ်က္စိေတြနီမယ္ ဆိုတာေတြက ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေၾကာင့္ ျဖစ္တာေတြ မ်ားၿပီး ေဆးဝါးမလိုဘဲ ေပ်ာက္ကင္းတတ္တာ မ်ိဳးပါ။ အဲဒီထဲမွာမွ Streptococcus ေခၚတဲ့ ဘက္တီးရီးယားေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ ေရာဂါကေတာ့ ဂ႐ုစိုက္ရပါတယ္။ ေရာဂါ ပိုဆိုးလာ တတ္သလို မၾကာခဏ ျဖစ္ပါမ်ားၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္ ေလးဘက္နာေတြ၊ ႏွလံုးေရာဂါေတြပါ ျဖစ္တတ္တာ ေၾကာင့္ ပါပဲ။

ဘယ္လိုပ်ံ႕ႏွံ႔သလဲ
ဘယ္သူမဆို အဲဒီ လည္ေခ်ာင္းနာ ေရာဂါကို ကူးစက္ခံစားရႏိုင္ ေပမယ့္ အမ်ားအားျဖင့္ေတာ့ ေက်ာင္းေနရြယ္ ကေလးသူငယ္နဲ႔ ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြမွာ အမ်ားဆံုး ေတြ႔ရတာ ပါပဲ။ ဒီေရာဂါျဖစ္ေစတဲ့ ဘက္တီးရီးယားပိုး Streptococcus က ႏွာေခါင္းနဲ႔ လည္ေခ်ာင္းေတြမွာ ရွိေနတတ္ေလေတာ့ ႏွာေခ်၊ ေခ်ာင္းဆိုး၊ လက္ဆြဲ ႏႈတ္ဆက္တာမ်ိဳး ကေနေတာင္မွ အလြယ္တကူ ကူးစက္ႏိုင္တာပါပဲ။

ဒီေရာဂါပိုး ရွိေနၿပီး ကုသမႈခံယူ မထားတဲ့ သူတေယာက္ဟာ ေရာဂါလကၡဏာေတြ ျပင္းထန္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ ပ်ံ႕ႏွံ႔ ကူးစက္ေစဖို႔ အလြယ္ကူဆံုး အခ်ိန္ပါပဲ။ ဒါေလာက္တင္ မကပါဘူး၊ ရက္သတၱပတ္ သံုးပတ္ေလာက္ အထိ ေရာဂါကူးစက္ ပ်ံ႕ပြား ေစႏိုင္ပါေသးတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္တိုင္လည္း လက္ေဆးတဲ့ အေလ့အထကို မပ်က္ေစဘဲ ကေလးလူငယ္ေတြ ကိုလည္း သင္ၾကားေပးဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ တကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းေရး လုပ္ေဆာင္ေပးတာက ေရာဂါပိုး ကူးစက္ပ်ံ႕ပြားမႈ ကို အထူးသျဖင့္၊ ဒီလည္ေခ်ာင္းနာ ေရာဂါမ်ိဳးကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္တာ အေသအခ်ာပါပဲ။

႐ိုး႐ိုးလည္ေခ်ာင္းနာနဲ႔ Streptococcus  လည္ေခ်ာင္းနာ
လည္ေခ်ာင္းနာ ေဝဒနာတိုင္းကေတာ့ အႏၲရာယ္ ရွိတဲ့ Streptococcus လည္ေခ်ာင္းနာ မဟုတ္ၾက ပါဘူး။ အထက္မွာ ဆိုခဲ့သလိုပဲ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ လည္ေခ်ာင္းနာေတြမွာေတာ့ လည္ ေခ်ာင္း နာမယ္၊ ႏွာရည္ေတြ က်မယ္၊ ေခ်ာင္းဆိုးမယ္၊ အသံဝင္မယ္၊ မ်က္စိေတြ နီမယ္ စသျဖင့္ ေဆးဝါး အထူးတလည္ ကုသဖို႔ မလိုအပ္ဘဲ နားေနရင္း၊ ပါရာစီတေမာေလာက္ ေသာက္ရင္း ေပ်ာက္ကင္း ႏိုင္ၾကပါတယ္။

Streptococcus လည္ေခ်ာင္းနာ
ဒီလည္ေခ်ာင္းနာ ေရာဂါကေတာ့ စၿပီးျဖစ္လို႔ ၃ ရက္အတြင္းမွာ  -
-       အာေခါင္ လည္ေခ်ာင္းအစပ္မွာ အနီနဲ႔ အျဖဴ အဖတ္ေတြ ေပၚလာတတ္ပါတယ္။
-       အစာမ်ိဳရ ခက္လာတတ္ပါတယ္။
-       လည္ပင္းတဝိုက္မွာ နာၿပီးေရာင္ရမ္းတဲ့ အက်ိတ္ ေတြ ေပၚလာတတ္ပါတယ္။
-       အာသီးက နီရဲၿပီး ႀကီးေနတာ ေတြ႔ရမွာပါ။
-       ေခါင္းကိုက္မယ္။
-       ဗိုက္ေအာင့္မယ္။
-       ဖ်ားမယ္။
-       ေနရထိုင္ရ မအီမသာျဖစ္ၿပီး ႏံုးခ်ိေနမယ္။
-       ခႏၶာကိုယ္မွာ အစက္အေျပာက္ေတြ ထြက္မယ္။ အဲသလိုလကၡဏာေတြ ေပၚလာတတ္ပါတယ္။

ဒီေရာဂါ ေသခ်ာေအာင္ စစ္ေဆးတာကေတာ့ လည္ေခ်ာင္းထဲက အရည္ကို ဝါဂြမ္းေလးနဲ႔ တို႔ယူၿပီး ပိုးစစ္ေဆးတဲ့ နည္းကို သံုးၾကပါတယ္။ သူတို႔ ဖြံ႔ၿဖိဳး တိုးတက္တဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာေတာ့ Streptococcus ပိုးကို အျမန္ စစ္ေဆးႏိုင္တဲ့ Rapid Step Test လုပ္ႏိုင္ၿပီး ၅ မိနစ္အတြင္း အေျဖရ ၾကပါတယ္။ အဲဒီ စမ္းသပ္နည္းနဲ႔ ပိုးမေတြ႔ရင္ နည္းနည္း ရက္ၾကာတဲ့ ပိုးေမြးနည္းနဲ႔ ေရာဂါ ရွာႏိုင္ ပါတယ္။

ေဆးကုသပံုနဲ႔ ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း
ဒီေရာဂါ ေသခ်ာရင္ေတာ့ အမ်ားအားျဖင့္ ပဋိဇီဝေဆးကို ၁၀ ရက္ တိုက္ေကြ်းေလ့ ရွိပါတယ္။ အဲဒီပိုးသတ္ေဆး တိုက္လိုက္ရင္ ၂၄ နာရီ အတြင္းမွာပဲ အဖ်ားက်သြားတတ္ၿပီး ကူးစက္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းလည္း နည္းသြားပါ တယ္။ ၂ ရက္ ၃ ရက္ ေလာက္ၾကာရင္ တျခားေဝဒနာေတြ အားလံုးလည္း သက္သာေပ်ာက္ကင္းလာၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
အေျခအေန ေကာင္းလာေပမယ့္ ေဆးကိုေတာ့ ၫႊန္းတဲ့အတိုင္း ရက္အတိအက်၊ ေဆးပမာဏ အတိအက် ဆက္ၿပီး တိုက္ေကြ်းဖို႔ လိုအပ္ပါေသးတယ္။ ႏို႔မို႔ရင္ က်န္ေနေသးတဲ့ ပိုးေတြက အာေခါင္မွာ၊ လည္ေခ်ာင္းမွာ ခိုေအာင္းေနရာက ျပန္ျဖစ္တတ္ ပါတယ္။

ဒီေရာဂါပိုးေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္တဲ့၊ ႏွလံုးထိခိုက္တဲ့ ေလးဖက္နာ၊ ေသြးထဲ ေရာဂါပိုးေတြ ပ်ံ႕ႏွံ႔တာ၊ ေက်ာက္ကပ္ ထိခိုက္တာေတြ မျဖစ္ေအာင္ ဆရာဝန္ေတြက သင့္ေလ်ာ္တဲ့ ပဋိဇီဝေဆးကို အလြန္ ခ်ိန္ဆရ ပါတယ္။

ေရာဂါ ျဖစ္ေနတဲ့သူကေန တျခားသူေတြကို မကူးစက္ေအာင္ သူ႔ရဲ႕ အစားအစာ၊ အသံုးအေဆာင္၊ ပန္းကန္ခြက္ ေယာက္ေတြက အစ ခြဲျခားေပးထားႏိုင္ရင္ ေကာင္းပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လက္ကို ေရေႏြးနဲ႔၊ ဆပ္ျပာနဲ႔ ေဆးေၾကာ တာ ေကာင္းပါတယ္။ မိသားစုေတြ ေရာၿပီး လူနာနဲ႔ အစာအတူစားတာ၊ မ်က္ႏွာသုတ္ပုဝါ၊ လက္ကိုင္ပုဝါလို မ်ိဳးေတြ အတူတကြ သံုးစြဲတာမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ ဂ႐ုစိုက္ရပါလိမ့္မယ္။
လူနာ ႏွာေခ်၊ ေခ်ာင္းဆိုးတာေတြမွာလည္း တျခားသူကို မကူးစက္ေအာင္ ကာကြယ္ဖံုးအုပ္ လုပ္ေဆာင္ေစသင့္ တာပါပဲ။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ နလံထကာလေရာက္တဲ့ အခါ သြားပြတ္တံေတာင္မွ ေျပာင္းလဲ သံုးသင့္တယ္ လို႔ ဆိုပါ တယ္။

လည္ေခ်ာင္းနာ ေရာဂါ ျဖစ္ေနသူကို ခံစားေနရတာေတြ သက္သာေစဖို႔ ကူညီေဆာင္ရြက္ ေပးရမွာပါပဲ။ ေရမ်ားမ်ား တိုက္တာက အရည္ဓာတ္ကို ျဖည့္ဆည္းေပးရာ က်သလို ဖ်ားေနသူ အတြက္လည္း ေကာင္းမြန္တဲ့ ေစာင့္ေရွာက္နည္း ပါပဲ။ တခု သတိ ထားရမွာက လိေမၼာ္ရည္၊ စပ်စ္ရည္၊ သံပုရာရည္ေတြလို အက္ဆစ္ဓာတ္ ပါဝင္တဲ့ အရည္ေတြက လည္ေခ်ာင္းနာတာကို ပိုၿပီး မခံသာ ျဖစ္ေစတယ္ ဆိုတာ ပါပဲ။ ပူပူေႏြေႏြး စြပ္ျပဳတ္၊ လက္ဖက္ရည္၊ ႏို႔ စတာေတြကေတာ့ သက္ေသာင့္သက္သာ ရွိေစပါလိမ့္မယ္။

ဆိုခဲ့သလိုပါပဲ လည္ေခ်ာင္းနာတာကလည္း ျပႆနာမရွိ သလိုလိုနဲ႔ ျပႆနာ အေတာ္ျဖစ္တဲ့ ေဝဒနာပါ။ လူလည္း မခံသာ၊ စိတ္လည္း အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ရပါတယ္။ ျဖစ္လာတဲ့ လည္ေခ်ာင္းနာက ႐ိုး႐ိုး ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး ေၾကာင့္လား၊ Streptococcus ပိုး ေၾကာင့္လား ဆိုတာကလည္း မွန္းဆၾကည့္႐ံုနဲ႔ သိရတာမ်ိဳး မဟုတ္ေလေတာ့ ထိေရာက္တဲ့ ကုသမႈခံယူဖို႔ ကိစၥမွာ ဆရာဝန္ကို အားကိုးတာသာ အသင့္ေလ်ာ္ဆံုး ဆိုရမွာပါပဲ။

ေၾကာက္စရာေကာင္းသလို ရွိေပမယ့္ အနာသိရင္ ေဆးရွိတဲ့ ေရာဂါျဖစ္ေနေလေတာ့ မေပါ့ဆရင္ ကာလတိုတို မွာ သက္သာေပ်ာက္ကင္းမွာ အေသအခ်ာပါပဲ။ လည္ေခ်ာင္းနာေနတဲ့ လူနာကို လူစုလူေဝး ေနရာေတြ ေရွာင္ရွားေပးရင္ လူနာလည္း အနားရ၊ တျခားသူေတြကိုလည္း ကူးစက္ဖို႔ အခြင့္အလမ္း နည္းတာကို သေဘာေပါက္မွာပါ။
လည္ေခ်ာင္း နာေနပါသလား။ နားနားေနေန ေနပါ၊ ေဆးခန္း ျပပါ၊ မၾကာခင္ သက္သာသြားပါ လိမ့္မယ္။     ။

http://burma.irrawaddy.org/article/2015/01/03/69327.html