ႏွလံုးေရာဂါ ကာကြယ္နည္းငါးသြယ္
၁။ ေန႔စဥ္ ပံုမွန္ေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ျခင္း
သင္ဟာ ေန႔စဥ္လန္းဆန္းတက္ၾကြတဲ့ ပုံမွန္ေလ့က်င့္ခန္းမ်ိဳးျပဳလုပ္ျခင္းမရွိပါက ႏွလံုးေရာဂါပိုမိုျဖစ္ပြားႏိုင္ပါတယ္။ ေန႔စဥ္ ပုံမွန္မိနစ္၂၀ခန္႔ လမ္းေလွ်ာက္ေပးျခင္းျဖင့္ ႏွလံုးေရာဂါကို ကာကြယ္ႏိုင္ေၾကာင္း Philipine Heart Association ကရွင္းလင္းေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
၂။ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း
"သင္သည္ ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ရမည့္ အစားဆက္လက္ေသာက္သံုးေနပါက ပ်က္စီးျခင္းဟူေသာ ေလ်ာ္ေၾကးတစ္ခုကို ေပးဆပ္ရမည္။" ဟု ေဟာင္ေကာင္ တကၠသိုလ္မွ သုေတသနပညာရွင္မ်ားက ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးသူဟာ ေဆးလိပ္မွာပါတဲ့ ပါ၀င္ပစၥည္းေတြ ခႏၶာကိုယ္တြင္းကို လွ်င္ျမန္စြာ ၀င္ေရာက္တဲ့အခါ သင့္ရဲ႕ ႏွလံုးဟာ ေကာင္းေကာင္းမညႇစ္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ ေသြးေၾကာ(Blood Vessels)ေတြ တင္းက်ပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ႏွလံုးဟာ အနားမယူႏိုင္ဘဲ ေသြးေၾကာမ်ားတင္းက်ပ္လာတဲ့အတြက္ ေသြးခဲျခင္း( Blood Clotting)ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေဆးလိပ္ေသာက္သူဟာ ႏွလံုးေရာဂါကို ႏွစ္ဆပို၍ ျဖစ္ပြားႏိုင္ပါတယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္လို႔ ႏွလံုးေရာဂါျဖစ္ ေနသူဟာ ေဆးလိပ္ေသာက္သံုးျခင္းကို သံုးေလးႏွစ္ခန္႔ ေရွာင္ၾကဥ္ျပီးခ်ိန္မွာ မူလပံုမွန္နီးပါးျပန္ေကာင္းႏိုင္ေၾကာင္း ေတြ႔ရပါတယ္။
၃။ ၀ိုင္ႏွင့္ အရက္ေသစာ ေသာက္သံုးျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း
"တန္ေဆး လြန္ေဘး" ဆိုတဲ့ဆို႐ုိးစကားအတိုင္း အရက္အလြန္အကြၽံေသာက္သံုးျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ႏိုင္မွသာ ႏွလံုးေရာဂါ ကို ကာကြယ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
၄။ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားကို မေတြးေတာျခင္း
စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ စိတ္ဖိစီးမႈေတြ၊ ကံမေကာင္း အေၾကာင္းမလွလို႔ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ဘ၀ေပးျပႆနာမွ ရရွိလာတဲ့ စိတ္ဖိစီးမႈေတြေၾကာင့္ ႏွလံုးေရာဂါကို ပိုမိုျဖစ္ေပၚေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ စိတ္တိုလြယ္တဲ့သူ၊ ရန္လိုတတ္တဲ့သူ ေတြဟာ ႏွလံုးေရာဂါ ရႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ စိတ္ဖိစီးမႈျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကို ေတြးေတာျခင္း မျပဳဘဲ စိတ္ကိုျငိမ္းခ်မ္းစြာထားျခင္းျဖင့္ ႏွလံုးေရာဂါကို ကာကြယ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
၅။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ မျဖစ္ေပၚေအာင္ေနထိုင္ျပဳမူျခင္း
ဆီးခ်ိဳေရာဂါေ၀ဒနာရွင္ဟာ ဆီးခ်ိဳေ၀ဒနာမရွိိသူထက္ ႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္ေရာဂါ (Coronary Heart Disease)ကိုေလးဆ ပိုမိုျဖစ္ေပၚႏိုင္ပါတယ္။ ေသြးတြင္းသၾကားဓာတ္မ်ားေနတဲ့ ဆီးခ်ိဳေ၀ဒနာရွင္ေတြဟာ ႏွလံုးေသြးေၾကာ ေရာဂါကို ကာကြယ္ကုသႏိုင္ဖို႔ ခက္ခဲလွပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳေ၀ဒနာမရွိဘဲ ေသြးမဆံုးေသးတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာသာ ကုသႏိုင္ ေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။
ႏွလံုးေရာဂါ အတြက္ သိသင့္ေသာ အေရးႀကီး လကၡဏာသံုးရပ္
၁။ ရင္ဘတ္ေအာင့္တာမေပ်ာက္ရင္ ခါတိုင္းေအာင့္ေနၾကပံုစံမဟုတ္ဘဲ ရင္ဘတ္ေအာင့္ေနၿပီး စကၠန္႔အနည္းငယ္အတြင္း သက္သာ သြားခဲ့ရင္ ႏွလံုးေရာဂါေၾကာင့္ရင္ဘတ္ေအာင့္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါဟာ အစာအိမ္မွအက္ဆစ္ေတြအစာ မ်ိဳျပြန္ကိို ဆန္တက္တာေၾကာင့္ရင္ပူတာပါ။ ရင္ဘတ္ေအာင့္တာ တျဖည္းျဖည္း ပိုဆိုးလာၿပီး အနည္းဆံုး မိနစ္အနည္းငယ္ခန္႔ထိ မေပ်ာက္မွသာႏွလံုးေရာဂါအတြက္ စိုးရိမ္ရမွာပါ။ ၂။ အသက္႐ႈမဝရင္ လူအမ်ားစုမွာ အသက္ရွဴမဝတာဟာ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားတာေၾကာင့္ ျဖစ္တာပါ။ အသက္ရွဴလို႔မရ တဲ့ ခံစားမႈမ်ိဳးဟာ Hyperventilation ေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီးေသြးထဲမွာကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ေတြနည္းသြားပါ တယ္။ Treadmill စက္မွာ လမ္းေလွ်ာက္ႏိုင္ၿပီး လမ္းေလွ်ာက္အၿပီး အေျခအေန ပိုမဆိုးရင္ မစိုးရိမ္ရပါ ဘူး။ လူနာဟာဒီေန႔မွာေနေကာင္းေနၿပီး ေနာက္တစ္ေန႔မွာ ေလွကားတက္ရင္ေလွကားထစ္ေတြမွာနား ၿပီး အသက္ဝေအာင္ရွဴၿပီးမွ ေလွကားထစ္ေတြ တက္လို႔ရတယ္ဆိုရင္ စိုးရိမ္စရာအေျခအေနပါ။ ၃။ တစ္ခါမွမခါးစားရဖူးေသာခႏၶာကိုယ္အထက္ပိုင္းနာက်င္ရင္ တစ္ခါတစ္ရံႏွလံုးတိုက္ခိုက္ခံရတာဟာ ရင္ဘတ္ေအာင့္တဲ့လကၡဏာမျပတတ္ပါဘူး။ေရွးဦး စြာေမး႐ိုးမွာနာတာ၊ တံေတာင္ဆစ္မွာနာတာ၊ ဒါမွမဟုတ္ သြားနာတာေတြအေနနဲ႔ လကၡဏာျပတတ္ပါ တယ္။ ဒါဟာႏွလံုးေသြးေၾကာပိတ္တာေၾကာင့္ နာက်င္တာျဖစ္ၿပီး အာ႐ံုေၾကာမွ တစ္ဆင့္ ဘယ္ဘက္ လက္ ဒါမွမဟုတ္ ေမး႐ိုးကိုနာက်င္တာေတြ ေရာက္သြားတာပါ။ ဒီလို တစ္ခါမွ မခံစားရဖူးတဲ့ နာက်င္မႈ အသစ္ေတြ ခံစားရရင္လ်စ္လ်ဳ႐ႈမထားပါနဲ႔။ ခြဲျခားႏိုင္ေသာနည္းလမ္းႏွစ္ခု ေအာက္ပါတို႔မွာ သင္ခံစားေနရတဲ့ ေဝဒနာကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈသင့္သလား ဒါမွမဟုတ္ ဆရာဝန္ ကို ပင့္ရမလားဆိုတာကို ခြဲျခားႏိုင္တဲ့နည္းလမ္းႏွစ္ခုပါ။ ၁။ ေလ့က်င့္ခန္းမွန္မွန္လုပ္ပါ။ ႏွလံုးသန္မာဖို႔ ေလ့က်င့္ခန္းမွန္မွန္လုပ္ေနရင္ ေကာင္းတဲ့နာက်င္တာနဲ႔မေကာင္းတဲ့နာက်င္ တာေတြကို သင္ခြဲျခားသိရွိႏိုင္ပါတယ္။ လႈပ္လႈပ္ရွားရွားလုပ္ေနရင္းနဲ႔ ခံစားရတဲ့ ေဝဒနာ ပိုဆိုးလာရင္ ဆရာ၀န္ပင့္သင့္ပါတယ္။ ၂။ သင့္မွာရွိေသာျဖစ္ႏိုင္ေခ်မ်ားကိုေလ့လာပါ။ သင့္မိဘေတြဟာ အသက္၉၀ အရြယ္ထိ အသက္ရွင္ေနၿပီး သင့္ရဲ႕ေသြးတြင္း ကိုလက္စထ ေရာအဆင့္ဟာ ပံုမွန္ျဖစ္ေနရင္ တံေတာင္ဆစ္မွာနာေနတာဟာ တင္းနစ္ကစား တာေၾကာင့္ျဖစ္ႏုိင္ပါ တယ္။ သင္ခံစားရတဲ့ေဝဒနာဟာ ႏွလံုးေရာဂါမွန္း မေသခ်ာရင္ ဆရာဝန္နဲ႔ျပဖို႔အၿမဲသတိရပါ။ (၂၀၀၈ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၉ရက္ေန႔ထုတ္ Good Health ဂ်ာနယ္) |
No comments:
Post a Comment