ရုိဟင္ဂ်ာဆုိတာဘာလဲ? (ေပးစာ-၁၂၈)
႐ိုဟင္ဂ်ာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဆိုသည့္ အသံဗလံမ်ား ထြက္ေပၚလာသည္မွာ အခ်ိန္ကာလတစ္ခုပင္ ႐ွိေနပါၿပီ။ ၎တို႔ ဘယ္ကလာသလဲ ဆိုသည္ကို အက်ယ္အက်ယ္ အျငင္းပြားေနႀကသည့္ ျမန္မာမ်ား ဒုႏွင့္ ေဒးပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ ဤစာစုတြင္ ၎တို႔အေႀကာင္းကို တေစ့တေစာင္း ေဆြးေႏြးခ်င္ပါသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ သမိုင္းရာဇဝင္မွာ တကယ္႐ွိရဲ႕လား။
႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုေသာ အသံုးအႏႈန္းကို သမိုင္းဆိုင္ရာ website မ်ားတြင္ အေထာက္အထားမ်ား ႐ွာေဖြေလ့လာ ဖူးပါသည္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အေထာက္အထားမ်ားအနက္မွ အေစာဆံုးဟု ေတြ႕ရွိရေသာ အေထာက္အထားမ်ားသည္ ၎တို႕ဘာသာ ေဖာ္ထုတ္ထားသည့္ စာတမ္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ ၁၈၂၀ ခုႏွစ္ ဝန္းက်င္မွ စတင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္း မွသာ ၎တို႕ကို ႏိုင္ငံတကာမွ စတင္ အာ႐ံုစိုက္လာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထို ့ေႀကာင့္ အႏွီ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုသူမ်ား၏ ဇစ္ျမစ္သည္ ဒြိဟ ျဖစ္ေစလွသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္
႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ဘင္ဂလီ အႏြယ္ဝင္မ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေႀကာင့္ ၎တို႔အေႀကာင္းကို ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ ႏွင့္ပင္ စတင္ပါမည္။ မွတ္တမ္းမ်ားအရ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဖက္၌ အစိုးရမွ စစ္ဆင္ ေရးမ်ား ျပဳလုပ္၍ ႏွင္ထုတ္မႈေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္တြင္ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ခိုလႈံမႈမ်ား စတင္ခဲ့သည္။ အတိအက် ဆိုပါလွ်င္ ခိုလႈံသူ စုစုေပါင္း ၂၀၀,၀၀၀ ဦးခန္ ့ ျဖစ္သည္။ ဤေနရာတြင္ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ႏိုင္ငံ အေႀကာင္းကို အနည္းငယ္ ျဖည့္စြက္လိုပါသည္။ ဧရိယာစတုရန္းမိုင္ ၅၅,၅၉၈ က်ယ္ဝန္းေသာ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ ႏိုင္ငံသည္ ၁၉၇၁ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံမွ ခြဲထြက္ ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၇၈-၈၀ ကာလ ပိုင္း အတြင္း ၄င္းႏိုင္ငံသည္ လူဦးေရ ၈၈သန္းေက်ာ္႐ွိၿပီး ၉၈% မွာ ဘဂၤလီ လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ လြတ္လပ္ေရးရျပီးေသာအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဖက္ျခမ္းမွ အႏွီ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုသူမ်ား ပင္ရင္းႏိုင္ငံသို႔ ျပန္လည္ခိုလႈံၾကသည္။ လြတ္လပ္ေရးရကာစ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ႏိုင္ငံ အတြက္ ထိုကဲ့သို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား အစုအၿပံဳလိုက္ ဝင္ေရာက္လာျခင္းသည္ ယင္းႏိုင္ငံအတြက္ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး တိုးေစသည္။ သို႔ေသာ္ မ်ိဳးႏြယ္တူ၊ ဘာသာစကားႏွင့္ ကိုးကြယ္မႈတို႔ တူညီမႈေၾကာင့္ လက္သင့္ခံခဲ့သည္။ အႏွီ ႐ိုုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုုင္ငံ Chittagong ျပည္နယ္၊ Cox's Bazaar ၿမိဳ႕ေလး၏ အျပင္ဘက္တြင္ အစုုလိုုက္ အၿပံဳလိုုက္ ခိုုလႈံၾကသည္။ ၎တို႔၏ ခိုုလႈံမႈေၾကာင့္ ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္နိုုင္ငံသည္ ကုုလသမဂၢထံ အကူအညီေတာင္းခံခဲ့ၿပီး ကုုလသမဂၢအကူအညီျဖင့္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား ထူေထာင္ေပး ခဲ့သည္။ ၂၀၀၇ ခုုႏွစ္ေနာက္ပိုုင္းတြင္မူ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၏ အလြန္အမင္း ေၾကာက္ခမန္းလိလိ ေဖာင္းဖြလာ ေနေသာ လူဦးေရႏွင့္ ေနထိုင္မႈဆိုင္ရာ အၾကပ္အတည္းမ်ားေၾကာင့္ ယင္းအစိုုးရသည္ အႏွီ ရိုုဟင္ဂ်ာမ်ား အေပၚတြင္ သေဘာထား မူဝါဒမ်ား ေျပာင္းလဲလာေတာ့သည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္သည္ ႐ိုုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚတြင္ ၾကည္ၾကည္ျဖဴျဖဴ မရွိေတာ့ေပ။
၁၉၉၉ ႏွစ္လည္ပိုုင္းအတြက္ ဘ႑ာေရးဆိုုင္ရာ အခက္အခဲမ်ားေၾကာင့္ ကုုလသမဂၢမွ ရိုုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ စီမံကိန္းမ်ားကိုု ဖ်က္သိမ္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုုးရအား အေၾကာင္းၾကား ခဲ့သည္။ ထိုုစဥ္မွ၍ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုုင္ငံသည္ ထိုုထိုု ရိုုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ တာဝန္ကိုု လံုုးလံုုးလ်ားလ်ား ယူလိုုက္ရေတာ့သည္။ သိုု ့ရာတြင္ ႏွစ္ကာလ ၾကာျမင့္လာသည္ႏွင့္အမွ် အႏွီ ရိုုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ အဆမတန္ ေပါက္ပြားႏႈန္းေၾကာင့္ ခိုုလႈံသူဦးေရမ်ား မ်ားျပားလာျခင္း၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုုင္ငံ၏ လူဦးေရမွာလည္း တိုုးျမင့္လာျခင္း၊ ရိုုဟင္ဂ်ာ ခိုုလႈံမႈမ်ားေသာ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ဒုုစရိုုက္မႈမ်ား ပိုုမိုုထူေျပာလာျခင္း၊ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားႏွင့္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားျခင္း စသည့္အေၾကာင္းတရားမ်ားေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္မွ ၎တို႔ အေပၚ ဖိႏွိပ္မႈမ်ား စတင္ လာေတာ့သည္။၂၀၁၀ ႏွစ္ဦးပိုုင္းမွ စတင္၍ Cox's Bazaar ၿမိဳ႕ထဲရွိ လန္ခ်ားဆြဲသူ ရိုုဟင္ဂ်ာမ်ားအား ရဲႏွင့္ ေဒသခံအခ်ိဳ႕မွ လန္ခ်ားေပၚမွ ဆြဲခ်ခဲ့သည္။ ေဆာက္လုုပ္ေရး လုုပ္ငန္းခြင္မ်ားတြင္ အလုုပ္လုုပ္ကိုုင္ေနေသာ ရိုုဟင္ဂ်ာအခ်ိဳ႕အားလည္း ေဒသခံ အာဏာပုိင္မ်ားမွ အေထာက္အထား စာရြက္စာတမ္း ခိုုင္လံုုျခင္း မရွိဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။ ေဒသခံ မ်ားမွလည္း ရိုုဟင္ဂ်ာ ဆန္ ့က်င္ေရးကိုု စုုေဝးဆႏၵျပၾကသည္။ ယင္းသိုု ့ရိုုဟင္ဂ်ာမ်ားေၾကာင့္ အဘက္ဘက္ မွ စီးပြာေရး၊ ႏိုုင္ငံေရး၊ တရားဥပေဒစိုုးမိုုးေရး အစရွိသည့္ ျပႆနာ မ်ားကိုု ရင္ဆိုုင္ရေသာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုုင္ငံသည္ ေနာက္ဆံုုးတြင္ ၎တို႔အား ခိုုလံႈခြင့္ မေပးလိုုေတာ့ေၾကာင္း အတိအလင္း ေၾကျငာခဲ့သည္။ ကုုလသမဂၢမွ ရိုုဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္ အကူအညီေပးရန္ ကမ္းလွမ္းလာေသာ ရံပံုုေငြအေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၃ သန္း ကိုုပင္ ျငင္းဆိုုခဲ့သည္။ ထိုုအခ်ိန္မွစ၍ ႐ိုုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကိုု စြန္ ့ခြာ၍ ေရလမ္းမွ တဆင့္ အျခားႏိုုင္ငံမ်ားသိုု ့ ဝင္ေရာက္ခိုုလႈံရန္ ႀကိဳးစားၾကေလေတာ့သည္။ ထိုုသိုု ့ ဝင္ေရာက္ခိုုလႈံရန္ ႀကိဳးစားေသာႏိုုင္ငံမ်ားမွာ အိႏၵိယႏိုုင္ငံ၊ ထိုုင္းႏိုုင္ငံ၊ မေလးရွား၊ အင္ဒိုုနီးရွားႏွင့္ ၾသစေၾတးလ် စသည္တိုု ့ ျဖစ္ၾကသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ဆိုသည့္ အသံဗလံမ်ား ထြက္ေပၚလာသည္မွာ အခ်ိန္ကာလတစ္ခုပင္ ႐ွိေနပါၿပီ။ ၎တို႔ ဘယ္ကလာသလဲ ဆိုသည္ကို အက်ယ္အက်ယ္ အျငင္းပြားေနႀကသည့္ ျမန္မာမ်ား ဒုႏွင့္ ေဒးပင္ ျဖစ္ပါ သည္။ ဤစာစုတြင္ ၎တို႔အေႀကာင္းကို တေစ့တေစာင္း ေဆြးေႏြးခ်င္ပါသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုတာ သမိုင္းရာဇဝင္မွာ တကယ္႐ွိရဲ႕လား။
႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုေသာ အသံုးအႏႈန္းကို သမိုင္းဆိုင္ရာ website မ်ားတြင္ အေထာက္အထားမ်ား ႐ွာေဖြေလ့လာ ဖူးပါသည္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ အေထာက္အထားမ်ားအနက္မွ အေစာဆံုးဟု ေတြ႕ရွိရေသာ အေထာက္အထားမ်ားသည္ ၎တို႕ဘာသာ ေဖာ္ထုတ္ထားသည့္ စာတမ္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ ၁၈၂၀ ခုႏွစ္ ဝန္းက်င္မွ စတင္ခဲ့ၿပီး ၁၉၈၀ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္း မွသာ ၎တို႕ကို ႏိုင္ငံတကာမွ စတင္ အာ႐ံုစိုက္လာျခင္း ျဖစ္ပါသည္။ ထို ့ေႀကာင့္ အႏွီ ႐ိုဟင္ဂ်ာဆိုသူမ်ား၏ ဇစ္ျမစ္သည္ ဒြိဟ ျဖစ္ေစလွသည္။
႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္
႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ဘင္ဂလီ အႏြယ္ဝင္မ်ား ျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေႀကာင့္ ၎တို႔အေႀကာင္းကို ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ ႏွင့္ပင္ စတင္ပါမည္။ မွတ္တမ္းမ်ားအရ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဖက္၌ အစိုးရမွ စစ္ဆင္ ေရးမ်ား ျပဳလုပ္၍ ႏွင္ထုတ္မႈေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္တြင္ အစုလိုက္ အၿပံဳလိုက္ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ခိုလႈံမႈမ်ား စတင္ခဲ့သည္။ အတိအက် ဆိုပါလွ်င္ ခိုလႈံသူ စုစုေပါင္း ၂၀၀,၀၀၀ ဦးခန္ ့ ျဖစ္သည္။ ဤေနရာတြင္ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ႏိုင္ငံ အေႀကာင္းကို အနည္းငယ္ ျဖည့္စြက္လိုပါသည္။ ဧရိယာစတုရန္းမိုင္ ၅၅,၅၉၈ က်ယ္ဝန္းေသာ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ ႏိုင္ငံသည္ ၁၉၇၁ခုႏွစ္၊ မတ္လ ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံမွ ခြဲထြက္ ခဲ့ပါသည္။ ၁၉၇၈-၈၀ ကာလ ပိုင္း အတြင္း ၄င္းႏိုင္ငံသည္ လူဦးေရ ၈၈သန္းေက်ာ္႐ွိၿပီး ၉၈% မွာ ဘဂၤလီ လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ပါသည္။ လြတ္လပ္ေရးရျပီးေသာအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဖက္ျခမ္းမွ အႏွီ ရိုဟင္ဂ်ာ ဆိုသူမ်ား ပင္ရင္းႏိုင္ငံသို႔ ျပန္လည္ခိုလႈံၾကသည္။ လြတ္လပ္ေရးရကာစ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ႏိုင္ငံ အတြက္ ထိုကဲ့သို႔ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ား အစုအၿပံဳလိုက္ ဝင္ေရာက္လာျခင္းသည္ ယင္းႏိုင္ငံအတြက္ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုး တိုးေစသည္။ သို႔ေသာ္ မ်ိဳးႏြယ္တူ၊ ဘာသာစကားႏွင့္ ကိုးကြယ္မႈတို႔ တူညီမႈေၾကာင့္ လက္သင့္ခံခဲ့သည္။ အႏွီ ႐ိုုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုုင္ငံ Chittagong ျပည္နယ္၊ Cox's Bazaar ၿမိဳ႕ေလး၏ အျပင္ဘက္တြင္ အစုုလိုုက္ အၿပံဳလိုုက္ ခိုုလႈံၾကသည္။ ၎တို႔၏ ခိုုလႈံမႈေၾကာင့္ ဘဂၤလား ေဒ့ရွ္နိုုင္ငံသည္ ကုုလသမဂၢထံ အကူအညီေတာင္းခံခဲ့ၿပီး ကုုလသမဂၢအကူအညီျဖင့္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ား ထူေထာင္ေပး ခဲ့သည္။ ၂၀၀၇ ခုုႏွစ္ေနာက္ပိုုင္းတြင္မူ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၏ အလြန္အမင္း ေၾကာက္ခမန္းလိလိ ေဖာင္းဖြလာ ေနေသာ လူဦးေရႏွင့္ ေနထိုင္မႈဆိုင္ရာ အၾကပ္အတည္းမ်ားေၾကာင့္ ယင္းအစိုုးရသည္ အႏွီ ရိုုဟင္ဂ်ာမ်ား အေပၚတြင္ သေဘာထား မူဝါဒမ်ား ေျပာင္းလဲလာေတာ့သည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္သည္ ႐ိုုဟင္ဂ်ာမ်ားအေပၚတြင္ ၾကည္ၾကည္ျဖဴျဖဴ မရွိေတာ့ေပ။
၁၉၉၉ ႏွစ္လည္ပိုုင္းအတြက္ ဘ႑ာေရးဆိုုင္ရာ အခက္အခဲမ်ားေၾကာင့္ ကုုလသမဂၢမွ ရိုုဟင္ဂ်ာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ စီမံကိန္းမ်ားကိုု ဖ်က္သိမ္းမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုုးရအား အေၾကာင္းၾကား ခဲ့သည္။ ထိုုစဥ္မွ၍ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုုင္ငံသည္ ထိုုထိုု ရိုုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ တာဝန္ကိုု လံုုးလံုုးလ်ားလ်ား ယူလိုုက္ရေတာ့သည္။ သိုု ့ရာတြင္ ႏွစ္ကာလ ၾကာျမင့္လာသည္ႏွင့္အမွ် အႏွီ ရိုုဟင္ဂ်ာမ်ား၏ အဆမတန္ ေပါက္ပြားႏႈန္းေၾကာင့္ ခိုုလႈံသူဦးေရမ်ား မ်ားျပားလာျခင္း၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုုင္ငံ၏ လူဦးေရမွာလည္း တိုုးျမင့္လာျခင္း၊ ရိုုဟင္ဂ်ာ ခိုုလႈံမႈမ်ားေသာ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ဒုုစရိုုက္မႈမ်ား ပိုုမိုုထူေျပာလာျခင္း၊ ေဒသခံ ျပည္သူမ်ားႏွင့္ ပဋိပကၡ ျဖစ္ပြားျခင္း စသည့္အေၾကာင္းတရားမ်ားေၾကာင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္မွ ၎တို႔ အေပၚ ဖိႏွိပ္မႈမ်ား စတင္ လာေတာ့သည္။၂၀၁၀ ႏွစ္ဦးပိုုင္းမွ စတင္၍ Cox's Bazaar ၿမိဳ႕ထဲရွိ လန္ခ်ားဆြဲသူ ရိုုဟင္ဂ်ာမ်ားအား ရဲႏွင့္ ေဒသခံအခ်ိဳ႕မွ လန္ခ်ားေပၚမွ ဆြဲခ်ခဲ့သည္။ ေဆာက္လုုပ္ေရး လုုပ္ငန္းခြင္မ်ားတြင္ အလုုပ္လုုပ္ကိုုင္ေနေသာ ရိုုဟင္ဂ်ာအခ်ိဳ႕အားလည္း ေဒသခံ အာဏာပုိင္မ်ားမွ အေထာက္အထား စာရြက္စာတမ္း ခိုုင္လံုုျခင္း မရွိဟူေသာ အေၾကာင္းျပခ်က္ျဖင့္ ဖမ္းဆီးခဲ့သည္။ ေဒသခံ မ်ားမွလည္း ရိုုဟင္ဂ်ာ ဆန္ ့က်င္ေရးကိုု စုုေဝးဆႏၵျပၾကသည္။ ယင္းသိုု ့ရိုုဟင္ဂ်ာမ်ားေၾကာင့္ အဘက္ဘက္ မွ စီးပြာေရး၊ ႏိုုင္ငံေရး၊ တရားဥပေဒစိုုးမိုုးေရး အစရွိသည့္ ျပႆနာ မ်ားကိုု ရင္ဆိုုင္ရေသာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုုင္ငံသည္ ေနာက္ဆံုုးတြင္ ၎တို႔အား ခိုုလံႈခြင့္ မေပးလိုုေတာ့ေၾကာင္း အတိအလင္း ေၾကျငာခဲ့သည္။ ကုုလသမဂၢမွ ရိုုဟင္ဂ်ာမ်ားအတြက္ အကူအညီေပးရန္ ကမ္းလွမ္းလာေသာ ရံပံုုေငြအေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၃ သန္း ကိုုပင္ ျငင္းဆိုုခဲ့သည္။ ထိုုအခ်ိန္မွစ၍ ႐ိုုဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကိုု စြန္ ့ခြာ၍ ေရလမ္းမွ တဆင့္ အျခားႏိုုင္ငံမ်ားသိုု ့ ဝင္ေရာက္ခိုုလႈံရန္ ႀကိဳးစားၾကေလေတာ့သည္။ ထိုုသိုု ့ ဝင္ေရာက္ခိုုလႈံရန္ ႀကိဳးစားေသာႏိုုင္ငံမ်ားမွာ အိႏၵိယႏိုုင္ငံ၊ ထိုုင္းႏိုုင္ငံ၊ မေလးရွား၊ အင္ဒိုုနီးရွားႏွင့္ ၾသစေၾတးလ် စသည္တိုု ့ ျဖစ္ၾကသည္။
No comments:
Post a Comment