ေလယာဥ္ ပ်က္က်ရင္ အႏၱရာယ္ ကင္းေအာင္ ေလယာဥ္ကို ခ်ီမႏုိင္မည့္ ေလထီးမ်ဳိး တပ္သင့္ မသင့္

ေလယာဥ္ ပ်က္က်သည့္ အခါ ေလယာဥ္ တစ္စင္းလံုးကို ခ်ီမၿပီး ခပ္ညင္ညင္ သာသာ ေျမႀကီးေပၚ ခ်ေပးမည့္ ေလထီးႀကီးမ်ဳိး ခရီးသည္တင္ ေလယာဥ္ေတြမွာ တပ္ဆင္လိုက္ရင္ မေကာင္းဘူးလား။

အသက္ (၄၂) ႏွစ္ အရြယ္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသား ေရွ႕ေန ဂၽြန္ဖေရဆီသည္ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ထုတ္ Cessna 182 တစ္ေယာက္စီး ေလယာဥ္ေလးနဲ႔ ပ်ံသန္းေနတုန္း ခ်ဳိးေကြ႕လိုက္စဥ္ ခ်ိန္သားမက်သျဖင့္ ေလယာဥ္သည္ လိမ့္ထြက္သြားသည္။ ေျမျပင္ အထက္ ေပ (၄၀၀) အကြာတြင္ ျဖစ္ရာ ေျမေပၚ အက်ကလည္း ျမန္သည္။

ကံေကာင္းသည့္ တစ္ခ်က္မွာ Cessna ေလယာဥ္တြင္ အသက္ကယ္ နည္းပညာေကာင္း တစ္ခုပါသည္။ ေျမႀကီးဆီ ထိုးဆင္းေနခ်ိန္တြင္ ဖေရဆီသည္ ေခါင္းေပၚက လက္ကိုင္ကြင္းကို ေဆာင့္ဆြဲလိုက္သည္။ ေလယာဥ္သည္ ၀ုန္းဆို အျပင္းအထန္ ေဆာင့္တက္သြားသည္။

““ေသၿပီထင္တာ။ ေနာက္ တစ္စကၠ႔န္ ေလာက္ ေနေတာ့ ပိုျပင္းတဲ့ ေဆာင့္ခ်က္လာတယ္။ ေလယာဥ္က သစ္ပင္ေတြ ေပၚတင္ၿပီး ေအာက္ကို ျပဳတ္က်တယ္””ဟု ဖေရစီက ေျပာျပသည္။ ေက်ာေအာင့္တာေလာက္သာ ျဖစ္ၿပီး၊ ဖေရစီ အသက္ရွင္ခဲ့သည္။

ဖေရစီကို ကယ္လိုက္သည့္ နည္းပညာ ကားေလယာဥ္ တစ္စီးလံုးကို ဆြဲခ်ီႏုိင္ေသာ ေလထီးျဖစ္၏။ ထိုေလထီးေၾကာင့္ ေလယာဥ္ေျမေပၚသို႔ အျပင္းအထန္ စိုက္ဆင္းေနသည့္ အရွိန္ ေလ်ာ႔သြားကာ ဖေရစီလည္း အသက္ေဘးမွ လြတ္သြားခဲ့သည္။

ထိုေလထီးမ်ဳိးကို ဖေရစီတို႔လို အေပါ့စား တစ္ေယာက္စီး၊ ႏွစ္ေယာက္စီး ေလယာဥ္ေလးမ်ားတြင္ တပ္ဆင္ အသံုးျပဳႏုိင္ေနၿပီ။ ေလထီး ထုတ္လုပ္သူမ်ားကေတာ့ ထိုေလထီးမ်ဳိးကို ခရီးသည္တင္ ေလယာဥ္ႀကီးေတြမွာလည္း ထည့္သံုးလို႔ ရႏုိင္သည္။ ထိုအခါ ေလယာဥ္ ပ်က္က်လို႔ ေသရတယ္ ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ရွား သြားလိမ့္မည္ဟု ဆိုေနၾကၿပီ။ ဒါဆို ဘာေၾကာင့္ ေလယာဥ္ ကုမၸဏီႀကီးေတြ ေလထီးတပ္ဖို႔ မစဥ္းစား ၾကေသးတာလဲ ေတြးစရာ ရွိလာသည္။

Cessna ၊ Cirrus တို႔က ထုတ္လုပ္ေသာ ေလယာဥ္ငယ္ေလးမ်ားတြင္ ေလထီးကို ေလယာဥ္ ကိုယ္ထည္ အေပၚပိုင္းတြင္ တပ္ဆင္ထားသည္။ ေလထီး ဖြင့္လိုက္သည့္အခါ ေလယာဥ္သည္ တစ္မိနစ္ကို ေပ (၁၇၀၀) ႏႈန္းျဖင့္ ခပ္ညင္ညင္ က်ဆင္းသည္။ ေလထီးျဖင့္ က်လာေသာ ေလယာဥ္က ေျမျပင္ကို ႐ိုက္အားသည္ (၁၂) ေပ အျမင့္ကေန ေလယာဥ္ကို ပစ္ခ်လိုက္သည့္ ႐ိုက္အား ေလာက္သာ ရွိေတာ့သျဖင့္ အသက္အႏၲရာယ္ မရွိသေလာက္ ျဖစ္ေၾကာင္း Cessna ေလယာဥ္ ထုတ္လုပ္ေရးမွ အမႈေဆာင္ အရာရွိခ်ဳပ္ ထရာဗစ္ကလမ္က ေျပာသည္။

ေလယာဥ္မ်ား အတြက္ ေလထီးမ်ား ထုတ္လုပ္ တပ္ဆင္ေပးေနသည့္ လုပ္ငန္းတစ္ခုမွာ အေမရိကန္ ဖေလာ္ရီဒါ ျပည္နယ္ မီယာမီၿမိဳ႕ရွိ Ballistic Recovery Systems (BRS) ျဖစ္သည္။ ကုမၸဏီ ထူေထာင္သူ ေဘာရစ္ ပိုေပါ႔ဗ္သည္ လူငယ္ဘ၀က ေလယာဥ္ငယ္ျဖင့္ ပ်ံသန္းေနစဥ္ ေျမျပင္ အထက္ ေပ(၅၀၀) ခန္႔တြင္ ထိန္းမရျဖစ္ကာ ေလယာဥ္ကို ေရကန္ထဲသို႔ ထိုးဆင္း လိုက္ရသည္။ ထိုအျဖစ္ ႀကံဳရၿပီး ကတည္းက ေလယာဥ္ တစ္ခုခုျဖစ္ရင္ ေလယာဥ္ကို ခ်ီသယ္ႏုိင္မည့္ ေလထီးမ်ဳိး တပ္ဆင္ထားဖို႔ သူအား ထုတ္ခဲ့သည္။

BRS က ထုတ္လုပ္ေနေသာ ေလယာဥ္ ေလထီးသည္ လက္ရွိတြင္ ငါးေယာက္စီး ေလယာဥ္ထိကို သယ္ႏုိင္သည္။ လာမည့္ ငါးႏွစ္ အတြင္း လူ(၂၀) စီး ေလယာဥ္ထိကို သယ္ဆင္းႏုိင္ေသာ ေလထီးမ်ဳိး ထုတ္လုပ္မည္ဟု ပိုေပါ႔ဗ္က ေျပာသည္။ ေလယာဥ္ အရြယ္အစား ႀကီးပါကလည္း ေလထီးႀကီးႀကီး ဖန္တီးၿပီး တပ္ဆင္လိုက္မည္ ဆိုပါက ျဖစ္ႏုိင္သည္ဟု ပိုေပါ့ဗ္က ေျပာသည္။

ၿဗိတိန္ အရပ္ဘက္ ေလေၾကာင္း အာဏာပိုင္အဖြဲ႕ သတင္း ထုတ္ျပန္ခြင့္ ရွိသူကလည္း ခရီးသည္တင္ ေလယာဥ္မ်ားမွာ ေလထီး တပ္ဆင္ျခင္းသည္ ထင္ထားသေလာက္ လူ႔အသက္ ကယ္ႏိုင္စရာ မရွိေၾကာင္း သံုးသပ္ ေျပာၾကားသည္။

““ေလယာဥ္ အင္ဂ်င္ အကုန္လံုး ရပ္သြားတယ္ ဆိုတာမ်ဳိးက ေတာ္ေတာ္ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ တစ္လံုးေလာက္ လည္လို႔ရတယ္ ဆိုရင္ပဲ ေလယာဥ္မွဴးဟာ ေလယာဥ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ၿပီး ဆင္းသက္လို႔ ရႏုိင္ပါေသးတယ္။ အကယ္၍ အင္ဂ်င္ အားလံုး ရပ္သြားၿပီ ဆိုျပန္ေတာ႔လည္း ေလထီး ဖြင့္ဖို႔က အခ်ိန္မ လံုေလာက္ႏုိင္ေတာ့ဘူး”” ဟု ၎က ဆက္လက္ ေျပာၾကားသည္။

ခရီးသည္တင္ ေလယာဥ္ႀကီးမ်ား အတြက္ ေလထီး ဒီဇိုင္း ထုတ္ဖို႔ကလည္း အခက္အခဲ ရွိသည္။ Airbus A380 ေလယာဥ္ႀကီး မ်ဳိးသည္ ခရီးသည္ (၈၅၃) ဦးထိ တင္ေဆာင္ႏုိင္သည္။ အေလးခ်ိန္က ပံုမွန္ ႏွစ္ေယာက္စီး အေပါ႔စား ေလယာဥ္ငယ္မ်ဳိး ထက္ အဆေလးရာေလာက္ ပိုေပးသည္။ ဒါေတာင္ ခရီးသည္မ်ားႏွင့္ ခရီးေဆာင္ အိတ္မ်ား၏ အေလးခ်ိန္မ်ား ထည့္မတြက္ရေသး။

လူ (၅၀၀) တင္ႏုိင္သည့္ ဘိုုးရင္း (၇၄၇) ေလယာဥ္ႀကီးမ်ဳိးကို ခပ္ညင္ညင္ သယ္ဆင္းႏုိင္ေအာင္ ေလထီးသည္ မည္မွ်ႀကီးရမည္ နည္းတြက္ၾကည့္ သည့္အခါ ေလထီး ပြင္႔တစ္ခုလွ်င္ ေဘာလံုး တစ္ကြင္းစာ ေလာက္ရွိရမည္။ ထိုသို႔ေသာ ေလထီးပြင့္ (၂၁) ပြင့္ကို ေပါင္းစုၿပီး ဖြင့္ပါမွ ဘိုးရင္း (၇၄၇) ေလယာဥ္ကို ခပ္ညင္ညင္ သယ္ဆင္း ႏုိင္မည္ဟု အေျဖ ထြက္လာသည္။

““ေလယာဥ္ အေလးခ်ိန္ တစ္ေပါင္ကို ခပ္ညင္ညင္ သယ္ဆင္းဖို႔ ေလထီး ပိတ္သား တစ္စတုရန္းေပ လိုအပ္တယ္”” ဟု ပိုေပါ႔ဗ္က တြက္ခ်က္ျပသည္။

ထိုမွ်ႀကီးႀကီး လိုမည္ဆိုပါက မျဖစ္ႏုိင္။ အျခားေသာနည္းျဖင့္ ေဖာက္ထြက္ စဥ္းစားၾကသူမ်ားက ေလထီး ပမာဏ ေလွ်ာ့ခ်ႏုိင္ေအာင္ အေရးေပၚ အေျခအေန ႀကံဳသည္ႏွင့္ ေလယာဥ္ ေတာင္ပံ၊ အင္ဂ်င္စသည့္ မလိုတာမ်ားကို အရင္ ျဖဳတ္ခ်လိုက္မည္၊ ခရီးသည္ေတြ ပါေသာ ေလယာဥ္ ကုိယ္ထည္ပိုင္း ႀကီးသာက်န္မွ ေလထီးဖြင္႔မည္။ ထိုအခါ ေလထီး ပမာဏ ေလွ်ာ့သံုးႏုိင္မည္ဟု တင္ျပၾကသည္။

ကရာတန္ ကလည္း ထိုအိုင္ဒီယာ ကို ေထာက္ခံသည္။

““အဲဒီလိုဆို ၀ိတ္ေလ်ာ့ သြားေတာ့ ေလထီး ခပ္နည္းနည္းနဲ႔ သယ္ဆင္းႏုိင္မယ္။ ေတာင္ပံေတြ အင္ဂ်င္ေတြကို ၿမိဳ႕ေပၚေတာ႔ ျဖဳတ္မခ် မိေစနဲ႔ေပါ႔ဗ်ာ”” ဟု အရႊန္းေဖာက္သည္။

ေနာက္အိုင္ဒီယာ တစ္ခုကား ထို႔ထက္ပင္ ေရွ႕ေရာက္ေသးသည္။ မလိုတာမ်ား ျဖဳတ္ခ်ၿပီးလွ်င္ ေလယာဥ္ ကိုယ္ထည္ႀကီးကိုပါ အစိတ္စိတ္ခြဲကာ တစ္ခုခ်င္းစီ အတြက္ သပ္သပ္ေလထီးမ်ားျဖင့္ ခ်ိတ္ဆြဲၿပီး ခပ္ညင္ ညင္ဆင္းေစမည္ ျဖစ္သည္။

ထိုအိုင္ဒီယာသည္ ေကာင္းမြန္ေသာ္လည္း ထိုသို႔ လုပ္မည္ဆိုပါက လက္ရွိ သံုးေနေသာ ေလေၾကာင္း စနစ္ တစ္ခုလံုးကို အစအဆံုး ျပင္ပစ္ကာ ေလယာဥ္ ဒီဇိုင္းမ်ားကိုပါ အသစ္ကစ ျပင္ဆြဲၾကရမည္ ျဖစ္သည္။ စနစ္က ေကာင္းေသာ္လည္း ယခုထိ အေကာင္အထည္ ေပၚသည့္ဆီ မေရာက္ေသး။

““နည္းပညာအရ ဆိုရင္ အထက္က ေျပာတာမ်ဳိးေတြ လုပ္လို႔ရေနၿပီ။ အစိုးရေတြ၊ လုပ္ငန္းႀကီးေတြက စီးပြားေရး တြက္ေျခကိုက္မႈ ဆိုတာနဲ႔ ခ်ိန္ထိုးေနၾကတာေၾကာင့္ လက္ရွိ အဆင္ေျပေနတဲ့ ပံုစံကေန ခြဲမထြက္ ႏုိင္ျဖစ္ေနၾကတာ။ ျပည္သူေတြကသာ အင္အား ေကာင္းေကာင္း ေတာင္းဆိုၾကမယ္ဆိုရင္ မျဖစ္ႏုိင္စရာ မရွိပါဘူး”” ဟု ပိုေပါ့ဗ္က ေဆာ္ၾသလိုက္သည္။

Messenger
https://www.facebook.com/searchmyanmar/photos/a.356889637687313.84429.120616274