Saturday, October 5, 2013
အဝလြန္တာဟာ မ်ဳိး႐ိုးဗီဇမရွိဘဲ အဝလြန္တာမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေရာဂါေတြေၾကာင့္ ဝတဲ့မ်ဳိး႐ုိးမရွိဘဲ ဝႏုိင္ပါတယ္။
-ဥပမာ- Cushion Syndrome လို႔ေခၚတဲ့ ေကာ္တီကိုစတီး႐ြိဳက္ ေဟာ္မုန္းေတြမ်ားေနတဲ့ ေရာဂါစုေၾကာင့္ ဝႏိုင္တယ္။
-တခ်ဳိ႕မ်ဳိး႐ိုးဗီဇဆိုင္ရာ ေရာဂါေတြ ဥပမာ-ကေလးေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတဲ့ Prader Wille Syndrome ေၾကာင့္လည္း ဝတတ္ပါတယ္။
-Hypothyroidism လို႔ေခၚတဲ့ လည္ပင္းႀကီး ေဟာ္မုန္းေတြ နည္းတဲ့ အေျခအေနေၾကာင့္ ဝတတ္ပါတယ္။
-ေနာက္တစ္ခုက စပ္ေဆးေတြ ေသာက္တာေၾကာင့္ ဝတတ္ပါတယ္။ စပ္ေဆးေတြထဲမွာ Dexamethasone လို႔ေခၚတဲ့ စတီး႐ြိဳက္ေဆးေတြ ပါဝင္တတ္ပါတယ္။ အဲဒီ စပ္ေဆးေတြကို ဒူးနာသက္သာခ်င္လို႔ဆိုၿပီး သြားဝယ္ေသာက္ရင္း ဝလာတာပါ။ တခ်ဳိ႕ မိန္းကေလးေတြက ဝေဆးဆိုၿပီး ဝယ္ရင္ ေဆးဆိုင္ေတြက ဒီစတီးရြိဳက္ပါတဲ့ စပ္ေဆးေတြကို ေပးတတ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီမိန္းကေလးက ပါးေလးေခ်ာင္က်ေနရာကေန တျဖည္းျဖည္း ပါးေလးေဖာင္းလာတယ္။ သူ႔စိတ္ထဲမွာ ဝလာတယ္ထင္တာ၊ တကယ္ေတာ ေဖာလာတာပါ။ ဒီလိုျဖစ္ရင္း၊ ျဖစ္ရင္းစတီးရြိဳက္ေတြ လြန္လာၿပီး Cushion Syndrome ျဖစ္လာပါတယ္။ ကုပ္ပိုးေတြ တက္လာတယ္။ မ်က္ႏွာက လျပည့္ဝန္းႀကီးလို ျဖစ္လာတယ္။
ႏႈတ္ခမ္းေမြးေတြ ေပါက္လာတယ္။ အပ်ဳိတန္မဲ့ ဗိုက္ေၾကာေတြ ျပတ္လာတယ္။ ပိန္တဲ့ မိန္းကေလး အေတာ္မ်ားမ်ားက ဝခ်င္လို႔ ဆိုၿပီး စပ္ေဆးေတြ ဝယ္ေသာက္ၾကတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ စပ္ေဆးေတြက ေသာက္လိုက္ရင္ ထမင္းစားလို႔ ေကာင္းလာတယ္၊ ကိုက္ခဲနာက်င္တာေတြ ေပ်ာက္တယ္။ ေဖာလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စပ္ေဆးေတြကို သတိထားၿပီး ေရွာင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ မဝေသးတဲ့သူေတြက ကိုယ္အေလးခ်ိန္နဲ႔ ကိုယ့္ခါးကို အျမဲတိုင္းေနဖို႔ လိုပါတယ္။
ကိုယ္အေလးခ်ိန္က မတက္ေအာင္ ထိန္းရတာက ပိုလြယ္ပါတယ္။ ဝၿပီးမွ ျပန္ေလွ်ာ့ရတာ ခက္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကေလးေတြမွာ အဆင္သင့္အစာ (Junk Food)ေတြ စားတာမ်ားလို႔ ကေလးေတြက ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ အဝလြန္တဲ့ ကေလးေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒါကို ဂ႐ုစိုက္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ဝတာကို ပိန္ေအာင္ေလွ်ာ့တာက လွခ်င္လို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ က်န္းမာေအာင္ ေလွ်ာ့တာ၊ ေရာဂါေတြ အႏၲရာယ္ကေန ကင္းေဝးခ်င္လို႔ ေလွ်ာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဝပင္ဝေသာ္ျငား Metabolically Healthy ျဖစ္ေအာင္ ေနရပါမယ္။ ဆိုလိုတာက ဝရင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို ထပ္တက္မလာေအာင္ ထိန္းရမယ္၊ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ အဆီပိုေတြ တက္မလာေအာင္ ထိန္းရမယ္။
ခါးအတိုင္းအတာကို ေလွ်ာ့ရမယ္။ ဒါဆိုရင္ ဝရင္ေတာင္မွ အသက္အႏၲရာယ္ရွိႏိုင္တဲ့ ေရာဂါေတြ မရွိေအာင္ကာကြယ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ အရင္တုန္းက ဝတဲ့သူ ပိန္ေအာင္လုပ္တာက လွခ်င္လို႔လို႔ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ ပိန္မွလွမယ္ဆိုၿပီး ပိန္ေဆးေသာက္တာ၊ က်န္းမာေရး ေလ့က်င့္ခန္းေတြ လုပ္တာေတြ လုပ္ၾကတယ္။ အခု အဲဒီအယူအဆ ေျပာင္းသြားပါၿပီ။ သုေတသန ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြအရ ဝတာကို ေလွ်ာ့လိုက္ပါ။ ဒါဆိုရင္ ေသြးတိုးေရာဂါ ျဖစ္ႏႈန္းလည္း က်မယ္။ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ ျဖစ္ႏႈန္းလည္း က်မယ္၊ ဒူးနာေဝဒနာလည္း သက္သာမယ္။
ကင္ဆာျဖစ္ႏႈန္းလည္း ေလ်ာ့က်မယ္လို႔ ေတြ႕ရွိလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဝတဲ့သူေတြ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေလွ်ာ့သင့္တာ က လွခ်င္လို႔မဟုတ္ပါဘူး။ က်န္းမာေရး ဆိုးက်ဳိးေတြမရေအာင္၊ အသက္အႏၲရာယ္ မစိုးရိမ္ရေအာင္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
က်န္းမာေရးစာတိုမ်ားစုစည္းမ ွဳ
အဝလြန္တာဟာ မ်ဳိး႐ိုးဗီဇမရွိဘဲ အဝလြန္တာမ်ဳိးလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေရာဂါေတြေၾကာင့္ ဝတဲ့မ်ဳိး႐ုိးမရွိဘဲ ဝႏုိင္ပါတယ္။
-ဥပမာ- Cushion Syndrome လို႔ေခၚတဲ့ ေကာ္တီကိုစတီး႐ြိဳက္ ေဟာ္မုန္းေတြမ်ားေနတဲ့ ေရာဂါစုေၾကာင့္ ဝႏိုင္တယ္။
-တခ်ဳိ႕မ်ဳိး႐ိုးဗီဇဆိုင္ရာ
-Hypothyroidism လို႔ေခၚတဲ့ လည္ပင္းႀကီး ေဟာ္မုန္းေတြ နည္းတဲ့ အေျခအေနေၾကာင့္ ဝတတ္ပါတယ္။
-ေနာက္တစ္ခုက စပ္ေဆးေတြ ေသာက္တာေၾကာင့္ ဝတတ္ပါတယ္။ စပ္ေဆးေတြထဲမွာ Dexamethasone လို႔ေခၚတဲ့ စတီး႐ြိဳက္ေဆးေတြ ပါဝင္တတ္ပါတယ္။ အဲဒီ စပ္ေဆးေတြကို ဒူးနာသက္သာခ်င္လို႔ဆိုၿပီး သြားဝယ္ေသာက္ရင္း ဝလာတာပါ။ တခ်ဳိ႕ မိန္းကေလးေတြက ဝေဆးဆိုၿပီး ဝယ္ရင္ ေဆးဆိုင္ေတြက ဒီစတီးရြိဳက္ပါတဲ့ စပ္ေဆးေတြကို ေပးတတ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီမိန္းကေလးက ပါးေလးေခ်ာင္က်ေနရာကေန တျဖည္းျဖည္း ပါးေလးေဖာင္းလာတယ္။ သူ႔စိတ္ထဲမွာ ဝလာတယ္ထင္တာ၊ တကယ္ေတာ ေဖာလာတာပါ။ ဒီလိုျဖစ္ရင္း၊ ျဖစ္ရင္းစတီးရြိဳက္ေတြ လြန္လာၿပီး Cushion Syndrome ျဖစ္လာပါတယ္။ ကုပ္ပိုးေတြ တက္လာတယ္။ မ်က္ႏွာက လျပည့္ဝန္းႀကီးလို ျဖစ္လာတယ္။
ႏႈတ္ခမ္းေမြးေတြ ေပါက္လာတယ္။ အပ်ဳိတန္မဲ့ ဗိုက္ေၾကာေတြ ျပတ္လာတယ္။ ပိန္တဲ့ မိန္းကေလး အေတာ္မ်ားမ်ားက ဝခ်င္လို႔ ဆိုၿပီး စပ္ေဆးေတြ ဝယ္ေသာက္ၾကတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ စပ္ေဆးေတြက ေသာက္လိုက္ရင္ ထမင္းစားလို႔ ေကာင္းလာတယ္၊ ကိုက္ခဲနာက်င္တာေတြ ေပ်ာက္တယ္။ ေဖာလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ စပ္ေဆးေတြကို သတိထားၿပီး ေရွာင္ဖို႔ လိုပါတယ္။ မဝေသးတဲ့သူေတြက ကိုယ္အေလးခ်ိန္နဲ႔ ကိုယ့္ခါးကို အျမဲတိုင္းေနဖို႔ လိုပါတယ္။
ကိုယ္အေလးခ်ိန္က မတက္ေအာင္ ထိန္းရတာက ပိုလြယ္ပါတယ္။ ဝၿပီးမွ ျပန္ေလွ်ာ့ရတာ ခက္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကေလးေတြမွာ အဆင္သင့္အစာ (Junk Food)ေတြ စားတာမ်ားလို႔ ကေလးေတြက ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ အဝလြန္တဲ့ ကေလးေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။ ဒါကို ဂ႐ုစိုက္ေပးဖို႔ လိုပါတယ္။ ဝတာကို ပိန္ေအာင္ေလွ်ာ့တာက လွခ်င္လို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ က်န္းမာေအာင္ ေလွ်ာ့တာ၊ ေရာဂါေတြ အႏၲရာယ္ကေန ကင္းေဝးခ်င္လို႔ ေလွ်ာ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဝပင္ဝေသာ္ျငား Metabolically Healthy ျဖစ္ေအာင္ ေနရပါမယ္။ ဆိုလိုတာက ဝရင္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ကို ထပ္တက္မလာေအာင္ ထိန္းရမယ္၊ ခႏၶာကိုယ္ထဲမွာ အဆီပိုေတြ တက္မလာေအာင္ ထိန္းရမယ္။
ခါးအတိုင္းအတာကို ေလွ်ာ့ရမယ္။ ဒါဆိုရင္ ဝရင္ေတာင္မွ အသက္အႏၲရာယ္ရွိႏိုင္တဲ့ ေရာဂါေတြ မရွိေအာင္ကာကြယ္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါ တယ္။ အရင္တုန္းက ဝတဲ့သူ ပိန္ေအာင္လုပ္တာက လွခ်င္လို႔လို႔ သတ္မွတ္ၾကပါတယ္။ ပိန္မွလွမယ္ဆိုၿပီး ပိန္ေဆးေသာက္တာ၊ က်န္းမာေရး ေလ့က်င့္ခန္းေတြ လုပ္တာေတြ လုပ္ၾကတယ္။ အခု အဲဒီအယူအဆ ေျပာင္းသြားပါၿပီ။ သုေတသန ေတြ႕ရွိခ်က္ေတြအရ ဝတာကို ေလွ်ာ့လိုက္ပါ။ ဒါဆိုရင္ ေသြးတိုးေရာဂါ ျဖစ္ႏႈန္းလည္း က်မယ္။ ႏွလံုးေသြးေၾကာက်ဥ္းေရာဂါ ျဖစ္ႏႈန္းလည္း က်မယ္၊ ဒူးနာေဝဒနာလည္း သက္သာမယ္။
ကင္ဆာျဖစ္ႏႈန္းလည္း ေလ်ာ့က်မယ္လို႔ ေတြ႕ရွိလာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဝတဲ့သူေတြ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ေလွ်ာ့သင့္တာ
က်န္းမာေရးစာတိုမ်ားစုစည္းမ
No comments:
Post a Comment