သကၠာယဒိဌိဆိုသည္မွာ

သကၠာယဒိဌိဆိုတာ - ထင္ရွားရွိတဲ႕ ရုပ္-နာမ္အေပါင္းကို အတၱေကာင္၊ ငါေကာင္လို႕ အျမင္မွား၊ အယူမွား၊အမွတ္မွားပါ။ သကၠာယဒိဌိဆိုတဲ႕ ပါဠိအမည္ထဲမွာ သ - က တစ္ခု၊ ကာယ- က တစ္ခု၊ ဒိဌိ-က တစ္ခု၊ ဒီသံုးခုကိုတြဲစပ္ထားတာပါ။
သ-ထင္ရွားရွိတယ္လို႕ အနက္ရွိ။
ကာယ- အေပါင္း လို႕ အနက္ရွိ။
ဒိဌိ- အျမင္မွား အယူမွား လို႕ အနက္ရွိ။
သ+ ကာယ =သကၠာယ (ထင္ရွားရွိတဲ႕ ရုပ္ နာမ္ အေပါင္း)

ဒီေတာ႕ သကၠာယ ဒိဌိဆိုတာ = ထင္ရွားရွိတဲ႕ ရုပ္ နာမ္ အေပါင္းကို အတၱေကာင္၊ငါေကာင္၊ သတၱ၀ါေကာင္၊ အေနနဲ႕ အထင္အျမင္မွား၊ အမွတ္မွား၊ အယူမွားတာကို သကၠာယဒိဌိ လို႕ေခၚပါတယ္။
ျမင္ရာ၌ သကၠာယ ဒိဌိျဖစ္ပံု - ျမင္ဆဲခဏမွာ ၊ မ်က္ေစ႕ရုပ္ ထင္ရွားရွိတယ္၊ ျမင္စရာအဆင္းရုပ္ရွိတယ္၊ျမင္သိမွဳစိတ္ နာမ္ရွိတယ္။ တကယ္ထင္ရွားရွိတဲ႕ မ်က္ေစ႕၊ အဆင္း ဆိုတဲ႕ ရုပ္နဲ႕ ျမင္သိတယ္ဆိုတဲ႕ နာမ္ ဒီရုပ္ နာမ္ကို အတၱေကာင္ ငါေကာင္လို႕ ထင္ေနတာ သကၠာယ ဒိဌိ ပါပဲ။

အထင္အျမင္မွားပံုကေတာ႕ မ်က္ေစ႕နဲ႕ တစ္ကိုယ္လံုးကိုလဲ ငါလို႕ထင္တယ္။ ျမင္သိတာကိုလဲ ငါလို႕ထင္တယ္။ ငါက ျမင္တယ္၊ ျမင္တာငါပဲလို႕ ထင္တတ္တာမ်ိဳး။ မ်က္စိ၊ ျမင္သိတာ၊ ျမင္ရတာ၊ အဲဒီသံုးမ်ိဳးလံုးကို ငါလို႕ထင္တယ္။ အဲဒါဟာ သကၠာယဒိဌိပါ။ သူတစ္ပါးကို ျမင္ရတဲ႕ အခါလဲ လူကိုျမင္တယ္။ မိိိန္းမကိုျမင္တယ္။ ေယာက်္ားကိုျမင္တယ္။ စသည္ျဖင္႕ အသက္ရွင္ေနတဲ႕ အတၱေကာင္ ၊ သတၱ၀ါေကာင္ အေနျဖင္႕ ထင္မွတ္တယ္။ ဒါလဲ သကၠာယ ဒိဌိပါ။ ျမင္သိတာေလး တစ္ခုကေနျပီးေတာ႕ သိတဲ႕စိတ္နဲ႕ တစ္ကြ တစ္ကိုယ္လံုးကို တစ္ေပါင္းတည္းပဲ ငါလို႕ စြဲလန္းသြားတယ္။ဒါလဲ သကၠာယ ဒိဌိပါ။မ်က္စိ၊ အဆင္း၊ ျမင္သိစိိတ္ ဆိုတဲ႕ ဒီသံုးခုအေပါင္းကို ငါေကာင္၊ သတၱ၀ါေကာင္ လို႕ ထင္ေနတာပါပဲ။ ဒီအတၱစြဲ သကၠာယဒိဌိ အစြဲက ကင္းခဲပါတယ္။ ပကတိ လူေတြမွာ ဒီအစြဲက ရွိေနတာပါပဲ။

အဘိဓမၼာ စာေပက်မ္းဂန္ေတြကို ေလ႕လာထားတဲ႕ ပုဂၢိဳလ္ေတြမွာေတာ႕ ဒီအတၱစြဲဟာ အေတာ္အတန္နည္းပါးတယ္လို႕ ဆိုရမွာပါ။ ဒါေပမယ္႕ လံုး၀ကင္းတာေတာ႕ မဟုတ္ပါဘူး။ သုတမယ ဥာဏ္ေလာက္နဲ႕ေတာ႕ ဒီအတၱစြဲက မကင္းႏိုင္ပါဘူး။ ျမင္တိုင္း၊ သိတိုင္း မျပတ္လိုက္ရွဳျပီး ရွဳသိေနတဲ ႕ ဘာ၀နာမယ ဥာဏ္နဲ႕ ဆိုရင္ေတာ႕ အနတၱလို႕ သိတိုင္း သိတိုင္း ဒီအတၱစြဲ ကင္းေနပါတယ္။ ဒါေပမယ္႕ မရွဳပဲ ေနတဲ႕ အခါက်ေတာ႕ ဒီအတၱစြဲက ျပန္လာတာပဲ။ အရိယမဂ္ေရာက္မွ ဒီအတၱစြဲက လံုးလံုးကင္းသြားတာ။ အဲဒီ အရိယမဂ္ဥာဏ္ ျဖစ္ေပၚလာသည္႕တိုင္ေအာင္ ၀ိပႆနာဥာဏ္ျဖင္႕ ရွဳသိျပီး ပယ္ဖို႕ရာ အေရးၾကီးပါတယ္။

ၾကားဆဲ ခဏမွာလဲ ျမင္ဆဲလိုပါပဲ နားရုပ္က ထင္ရွားရွိတယ္။ ၾကားရတဲ႕ အသံရုပ္ကလဲ ထင္ရွားရွိတယ္။ၾကားသိတဲ႕ စိတ္ နာမ္ကလဲ ထင္ရွားရွိတယ္။ အဲဒီ ထင္ရွားရွိတဲ႕ ရုပ္ နာမ္ အေပါင္းကို ငါပဲ အသက္ရွင္ေနတဲ႕ အေကာင္ပဲလို႕ ထင္မွတ္စြဲလန္းတယ္။ အသံရွင္ျဖစ္တဲ႕ သူတစ္ပါးကိုလဲ အသက္ရွင္ေနတဲ႕ ထင္မွတ္စြဲလန္းတယ္။ ဒါဟာထင္ရွားရွိတဲ႕ ရုပ္ နာမ္ အေပါင္းကို အတၱေကာင္လို႕ အထင္မွား အျမင္မွား အယူမွားတဲ႕ သကၠာယ ဒိဌိျဖစ္ပါတယ္။

နံဆဲ ခဏမွာလဲ ႏွာေခါင္းရုပ္က ထင္ရွားရွိတယ္။ အနံ႕ရုပ္ကလဲ ထင္ရွားရွိတယ္။ နံသိတဲ႕ စိတ္ နာမ္လဲ ထင္ရွားရွိတယ္။ အဲဒီရုပ္ နာမ္ အေပါင္းကို အသက္ရွင္ေနတဲ႕ ငါေကာင္၊ သတၱ၀ါေကာင္လို႕ ထင္မွတ္ စြဲလန္းတယ္။ ဒါလဲ သကၠာယဒိဌိျဖစ္ပါတယ္။

စားသိဆဲ မွာလဲ လွ်ာရုပ္က ထင္ရွားရွိတယ္။ စားသိရတဲ႕ အရသာရုပ္ ထင္ရွားရွိတယ္။ အရသာသိတဲ႕ စိတ္ နာမ္လဲ ထင္ရွားရွိတယ္။ အဲဒီရုပ္ နာမ္ အေပါင္းကို အသက္ရွင္ေနတဲ႕ ငါေကာင္၊ သတၱ၀ါေကာင္လို႕ ထင္မွတ္ စြဲလန္းတယ္။ အဲဒါလဲ သကၠာယဒိဌိ ျဖစ္ပါတယ္။

ေတြ႕ထိရာဌာန ကေတာ႕ အလြန္က်ယ္ျပန္႕ပါတယ္။ တစ္ကိုယ္လံုး ေနရာတစ္ကာ က ထိသိႏိုင္တာပဲ။ ေသြးသားေကာင္းတဲ႕ေနရာမွန္သမွ် အကုန္လံုးပဲ။ ေျခေထာက္က ေခါင္းထိ တစ္ကိုယ္လံုး၊ အတြင္းေရာ အျပင္ေရာ အေတြ႕ အထိေတြျပည္႕လို႕ ။ဟိုနားက ထိေတြ႕လိုက္ ဒီနားက ထိေ တြ႕လိုက္ နဲ႕ ေတြ႕ထိတိုင္းေတြ႕ထိရာဌာနက ကာယပသာဒ ေခၚတဲ႕ ကိုယ္အၾကည္ရုပ္ကလဲ ထင္ရွားရွိတယ္။ ေတြ႕ထိရတဲ႕ရုပ္ကလဲ ထင္ရွားရွိတယ္။ ထိသိတဲ႕စိတ္ နာမ္လဲ ထင္ရွားရွိတယ္။ ဒီထင္ရွားရွိတဲ႕ ရုပ္ နာမ္ေတြကို တစ္ေပါင္းတည္းျပဳုျပီးေတာ႕ ငါပဲ အသက္ရွင္ေနတဲ႕ အေကာင္ပဲလို႕ ထင္မွတ္စြဲလန္းေနတယ္။ အဲဒါလဲ သကၠာယဒိဌိ ျဖစ္ပါတယ္။

စိတ္ကူး၊ စဥ္းစား၊ ၾကံသိဆဲ မွာလဲ ၾကံစည္တိုင္း မွီရာ ရုပ္ ထင္ရွားရွိတယ္။ စိတ္ကူး ၾကံသိရတဲ႕ အာရုံလဲ ထင္ရွားရွိတယ္။ အဲဒီလို ထင္ရွားရွိတဲ႕ရုပ္ နာမ္ အေပါင္းကို စြဲမွီျပီးေတာ႕ငါ စိတ္ကုူးေနတယ္။ ငါၾကံေတြးေနတယ္။ ငါသိေနတယ္လို႕ ထင္မွတ္ေနတာလဲ သကၠာယဒိဌိ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမင္တာ၊ ၾကားတာ၊ နံတာ၊ စားသိတာ၊ ထိသိတာ၊ ၾကံသိတာ ေတြအကုန္လံုးေပါင္းျပီးေတာ႕လဲ ငါေကာင္ အတၱေကာင္လို႕ ထင္မွတ္ေနတာလဲ သကၠာယဒိဌိ ျဖစ္ပါတယ္။

ဓမၼာ႕ မိတ္ေဆြတို႕အတြက္ သကၠာယဒိဌိ ျဖစ္ေပၚပံုေလးမ်ားကို မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး၏ တကၠသိုလ္ ၀ိပႆနာ တရားေတာ္ စာအုပ္မွ ထုတ္ႏွဳတ္၍ သကၠာယဒိဌိ ကင္းစင္ ႏိုင္ေစရန္ ဆႏၵမြန္ျဖင္႕………………..
Nyan soe

http://buddhismworld.ning.com/profiles/blogs/6371237:BlogPost:351340