စစ္ႏွင့္ဆိုင္ေသာ ေရွးအစဥ္အဆက္ ျမန္မာစာေပမ်ား တြင္ 'စစ္အဂၤါေလးပါး'ကို အေျခတည္၍ အျမဲဆိုေလ့ရိွသည္။ စစ္အဂၤါေလးပါးဟူေသာ္ကား 'ဆင္လည္းတစ္ပါး၊ ျမင္းလည္း တစ္ပါး၊ ရထားလည္း တစ္ပါး၊ ေျခသည္လည္း တစ္ပါး' ျဖစ္ သည္။ ထို စစ္အဂၤါေလးပါးကိုပင္ 'ေသနဂၤ'ဟူ၍လည္း ေခၚ ေသးသည္။ သို႔ရာတြင္ ထို စစ္အဂၤါေလးပါးမွာ ပါဠိက်မ္းမ်ား၊ သကၠတက်မ္းမ်ားကို မီွး၍ ဆိုျခင္းမွ်သာ ျဖစ္သည္။ ထို စစ္အဂၤါေလးပါးအနက္ 'ရထား'မွာ ေရွးႏွစ္ေပါင္း ၃ဝဝဝ ခန္႔ကျဖစ္ေသာ မဟာဘာရတ က်မ္းၾကီးတြင္ ဘာရတညီေနာင္ စစ္ထိုးခန္း စသည္တို႔၌ ပါရိွေသာ္လည္း ျမန္မာ့သမိုင္း တစ္ေလွ်ာက္၌ 'ရထားတပ္'ဟူ၍ မရိွခဲ့။ တဖန္ ပါဠိက်မ္း မ်ား၊ သကၠတက်မ္းမ်ား၌ 'ေလွသေဘၤာတပ္'(ေရတပ္) ပါရိွစျမဲ ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ စစ္တပ္ဖဲြ႕ပံု၊ စစ္ခီ်ပံု၊ ခံၿမိဳ႕တည္ပံု စသည္တို႔၌ ျမန္မာစစ္က်မ္းမ်ားက ပါဠိက်မ္းမ်ား၊ သကၠတ က်မ္းမ်ားကို မီွး၍ ဆိုၾကေသာ္လည္း ေရေျမေဒသ ေခတ္ ကာလအေလွ်ာက္ လက္ေတြ႕ ျမန္မာနည္းမ်ားကို တီထြင္ က်င့္သံုးခဲ့ၾကေၾကာင္းျဖင့္
ဤတြင္ ျမန္မာရာဇဝင္မ်ား၌ ေဖာ္ျပထားေသာ တေကာင္းေခတ္၊ သေရေခတၱရာေခတ္ႏွင့္ ပုဂံျပည္ အေနာ္ ရထာမင္းေစာ လက္ထက္ မေရာက္မီေသာ ေခတ္မ်ားပ ျမန္မာတို႔၏ စစ္ဓေလ့ထံုးစံမ်ား မည္သို႔ မည္ပံု ရိွခဲ့ၾက သည္ကိုမူ ေကာင္းစြာ မသိရ။ အေနာ္ရထာမင္းေစာ လက္ထက္ေလာက္မွစ၍သာ နည္းနည္းခ်င္း သိလာရ ေတာ့သည္။
အေနာ္ရထာမင္းေစာ လက္ထက္မွသည္ သီေပါမင္း လက္ထက္အထိ ျမန္မာတို႔ စစ္တပ္ဖဲြ႕ပံုမွာ ေရွးပေဒသရာဇ္ ပံုစံအတိုင္းပင္ ျဖစ္သည္။ မင္းဧကရာဇ္တို႔ စံေနရာျဖစ္ေသာ ရာဇဌာနီ ေနျပည္ေတာ္မ်ားတြင္ အေရွ့၊ အေနာက္၊ ေတာင္၊ ေျမာက္တည္းဟူေသာ ေလးျပင္ေလးရပ္တို႔ကို ေစာင့္ေရွာက္ ရသည့္ ေထာင္မွဴးေလးဦး၊ သူရဲ ၄ဝဝဝ မွ တစ္ပါး အျမဲ ဖဲြ႕စည္းထားေသာတပ္ဟူ၍ မရိွ။ စစ္မက္အေရး ေပၚေပါက္ လာသည့္အခါမ်ားတါင္မွ တစ္ႏိုင္ငံလံုးရိွ ရဲေရာင္သန္မာသူ တို႔ကို ဆင့္ေခၚစုရံုး ဖဲြ႕စည္းတိုက္ခိုက္ေစၾကသည္။
ေထာင္ျပဳ ၿမိဳ႕ ဆိုသည္မွာ စစ္မက္အေရးေပၚေပါက္လာခဲ့ေသာ
ထိုၿမိဳ႕မ်ားမွ ေထာက္ပံ့ၾကရသည့္ အစုက်စံနစ္မွာလည္း ေလးရာျပဳၿမိဳ႕ ဆိုလွ်င္ ရဲမက္ ၄ဝဝ အျပင္ တစ္အိမ္လွ်င္ ေငြ တစ္မူးစီ ေပးရသည္။ ထိုရဲမက္ ၄ဝဝ အနက္ ဒိုင္းကိုင္ ၅ဝ၊ ေလးသား ၈ဝ၊ လံွဓား ၅ဝ၊ ေသနတ္ကိုင္ ၈ဝ၊ ဝန္ထမ္း ၅ဝ၊ အေျမာက္တြင္ မီးစာကိုင္ ၉ဝ ဟူ၍ စုစုေပါင္း ရဲမက္ ၄ဝဝ ကို အခိ်ဳးက် ေထာက္ပံ့ရသည္။
ထို႔ျပင္ စစ္မက္ေရး ေပၚေပါက္တိုင္း ထီးရံ၊ နန္းရံ ျဖစ္ေသာ ေစာ္ဘြားမ်ား၊ ၿမိဳ႕စားမ်ားကလည္း မိမိတို႔ တပ္မ်ား ႏွင့္အတူ ဆင့္ဆိုရာသို႔ လိုက္ပါတိုက္ခိုက္ၾကရသည္။ ျမန္မာမင္းမ်ား လက္ထက္တြင္ စစ္ဖက္အမႈထမ္း၊ ၿမိဳ႕ရြာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအမႈထမ္းဟူ၍ သီးျခားမရိွ၊ စစ္မက္အေရး ေပၚေပါက္လွ်င္ ဘုရင္မွအစ အမႈထမ္းတစ္ေယာက္မက်န္ စစ္မႈထမ္းရြက္ရသည္။ တပ္တြင္ ဘုရင္ႏွင့္ အိမ္ေရွ့ မင္းသားတို႔ မပါလွ်င္ ယံုမွတ္ေသာ မင္းသားတစ္ဦးဦး ကို အမွဴးအခ်ဳပ္ ခန္႔အပ္သည္။ ထိုအမွဴးအခ်ဳပ္ကို 'ဗိုလ္မွဴးမင္းသား'ဟု ေခၚသည္။ ျမင္းတပ္တြင္လည္း အထူး ယံုမွတ္ေသာ မင္းသားကို ခန္႔ထားသည္။ 'ျမင္းမွဴးမင္းသား' ဟု ေခၚသည္။ လႊတ္ေတာ္ဝန္ၾကီးဟူသေရြ႕ကား 'အဂၢမဟာ ေသနာပတိ'ဘဲြ႕ကို ခံယူၾကရသည္။
ေရွးရိုးစဥ္လာအရ မွဴးမတ္-မင္းခ်င္း၊ မင္းခစား- အမႈထမ္း၊ သူရဲ-သူခက္တို႔အား အရည္အသြားအေလ်ာက္ ရာထူးမ်ား တိုးတက္ခန္႔ထားပံုမွာ (၁) ေျခ ၁ဝ ပဲြရမွ ျမင္း သို႔ တင္သည္။ (၂) ျမင္း ၁ဝ ပဲြရမွ ဆင္သို႔ တင္သည္။ (၃) ဆင္ ၁ဝ ပဲြရမွ ေလွသို႔ တင္သည္။ (၄) ေလွ ၁ဝ ပဲြ ရမွ ၿမိဳ႕ျပကံေကြ်းေပး၍ သူေကာင္းျပဳသည္။ ဤစံနစ္ကို ေထာက္လွ်င္ 'ေလွတပ္'ကို အေရးအၾကီးဆံုးထားေၾကာင္း သိရသည္။
ျမန္မာ့ေသနဂၤဗ်ဴဟာ စစ္ပညာမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ စစ္၏အစီအရင္ ခုနစ္ပါး အစရိွသည္တို႔ အေၾကာင္းကို လည္းေကာင္း၊ ျမန္မာ့စစ္စာေပမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ ေသနဂၤ ဗ်ဴဟာက်မ္း အစရိွသည္တို႔အေၾကာင္းကိုလည္
သို႔ ျခြင္းခ်န္ထားျပီးေနာက္ သိသင့္၊ သိထိုက္ ေသး သည္ဟု အထင္ရိွေသာ သီေပါမင္းတရားလက္ထက္ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ မပ်က္သုဥ္းမီအခိ်န္က စစ္တပ္ခန္႔ခဲြအုပ္ခ်ဳပ္ပံုအ
စစ္တပ္ခန္႔ခဲြအုပ္ခ်ဳပ္ပံု
ၾကည္းတပ္ (၁) ဆင္အစု။ ။ဆင္ဝန္၊ ဓနက္ ပလာဆင္ဝန္၊ ဆင္ဝန္ေထာက္၊ ဆင္စာခီ်၊ ေအာက္မားဝန္၊ ေအာက္မား စာေရး၊ ဆင္မွဴး၊ ေသြးေသာက္ၾကီး၊ ေနာက္ေတာ္ဒိုင္း၊ ဆင္ အတတ္ကို ကြ်မ္းက်င္သူ၊ ဆင္ေဆးဆရာ။ (၂) ျမင္းအစု။ ။ျမင္းဝန္၊ ျမင္းတပ္ဗိုလ္၊ ျမင္း စာေရးၾကီး၊ အေဝးျမင္းစာေရး ျမင္းေခါင္း၊ ျမင္းစီး၊ ျမင္း အမႈထမ္း၊ ျမင္းေဆးဆရာ။ (၃) အေျမာက္အစု။ ။အေျမာက္ဝန္၊ အေျမာက္ စာေရး၊ အေျမာက္မွဴး၊ ေသြးေသာက္ၾကီး၊ အၾကပ္အမႈထမ္း။ (၄) စိန္အစု။ ။အေျမာက္ဝန္က အုပ္ခ်ဳပ္သည္။ (၅) ေသနတ္အစု။ ။ေသနတ္ဝန္၊ ေသနတ္ဗိုလ္၊ ေသနတ္စာေရးၾကီး၊ ေသနတ္စာေရး၊ တပ္မွဴး၊ ေသြးေသာက္ ၾကီး၊ အၾကပ္အမႈထမ္း။ (၆) ဓားစဲြ၊ လံွစဲြအစု။ ။ေသနတ္ဝန္ၾကီး၏ လက္ ေအာက္။ (၇) ယြန္း၊ ေကာင္ဟန္အစု။ ။ေသနတ္ဝန္ၾကီး၏ လက္ေအာက္။ (၈) တင္က်ည္းအစု။ ။ေသနတ္ဝန္ၾကီး၏ လက္ေအာက္။ (ဝါးရင္းတုတ္အစုဟူ၍လည္း ေခၚသည္။) (၉) ေလးအစု။ ။ေသနတ္ဝန္ၾကီး၏ လက္ေအာက္။ (ေနာက္တါင္ ေသနတ္ကိုင္ရသည္။) (၁ဝ) ဒိုင္းအစု။ ။ေသနတ္ဝန္ၾကီး၏လက္ေအာက္။ (၁၁) ကာအစု။ ။လက္နက္ကာ အမႈထမ္း၊ ဆင္ကာအမႈထမ္းဟူ၍ ကဲြျပားသည္။ ဆင္ကာအမႈထမ္းမ်ားမွာ အလုပ္ဌာနတြင္ ပါဝင္သည္။
ေရတပ္ (၁) သေဘၤာအစု။ ။ကပၸီတန္၊ စက္ဆရာ၊ သေဘၤာ အမႈထမ္းမ်ား။ (၂) သန္အစု။ ။အေရွးက ေလွေတာ္မ်ားက ဆဲြရ သည္။ မင္းတုန္းမင္းႏွင့္ သီေပါမင္းတို႔ လက္ထက္တြင္ သေဘၤာအစုႏွင့္ ေပါင္းသည္။ (၃) သရပတ္အစု။ ။ေသြးေသာက္ၾကီး၊ အၾကပ္ အမႈထမ္း။ (၄) ရဲေလွအစု။ ။ရဲေလွႏွင့္ ခတ္ေလွမတူ၊ ေလွပံု ခ်င္းလည္း မတူ။ (၅) ခတ္ေလွအစု။ ။ေထာင္ကဲ၊ ပဲ့နင္း၊ ေသြးေသာက္ၾကီး၊ ဦးစီး၊ တက္မကိုင္း၊ လက္ေအာက္အမႈ ထမ္းမ်ား။ (၆) ေလွလ်င္အစု။ ။ေလွလ်င္ဆိုသည္မွာ ေလွာ္ ေလွႏွင့္ ေလွာ္ေလာင္းတို႔ကို ဆိုလိုသည္။ ဓာတ္ေလွလည္း ပါဝင္သည္။
ေနျပည္ေတာ္ေစာင့္တပ္ (၁) နန္းတြင္းေစာင့္။ ။ေတာင္ထားဝယ္အစု၊ ေျမာက္ထားဝယ္အစု၊ ေတာင္ တစ္ရာ့ငါးဆယ္အစု၊ ေျမာက္ တစ္ရာ့ငါးဆယ္အစု၊ ေျမာက္မာရဘင္၊ ေရႊျပည္မွန္ကင္း၊ ေနာက္ ဝန္းက်င္အစုမ်ားႏွင့္ တံခါးနီ၊ ဝင္း ေလးမ်က္ႏွာ လည္း ပါဝင္သည္။ (၂) ၿမိဳ႕တြင္း ၁၂ ကြက္ေစာင့္။ ။တစ္ကြက္လွ်င္ တစ္ကင္းက် ေစာင့္ရသည္။ ယခုကာလရိွ ကင္းဂတ္မ်ားႏွင့္ တူသည္။ (၃) အုတ္ၿမိဳ႕ ၁၂ တံခါးေစာင့္။ ။တံခါးဗိုလ္၊ တံခါးမွဴးမ်ားအျပင္ စုၾကီး ေျခာက္ေၾကာင္းက အလွည့္က် ေစာင့္ရသည္။ အစုၾကီးမ်ားမွာ နတ္စု လက္ဝဲ၊ နတ္စု လက္ယာ၊ ေရြးလက္ဝဲ၊ ေရြးလက္ယာ၊ လက္ဝဲေၾကာင္း၊ လက္ယာေၾကာင္းတို႔ ျဖစ္သည္။ (၄) ေျမၿမိဳ႕ ၅၇ တံခါးေစာင့္၊ ေျမၿမိဳ႕အတြင္း အေစာင့္။ ။တံခါးတစ္ေပါက္လွ်င္ တံခါးမွဴး ၁၊ တံခါး ေစာင့္ ၁၊ တစ္ကြက္လွ်င္ အရာေထာက္ (ရပ္ကြက္သူၾကီး)၊ အကဲြေထာက္ (ရပ္ကြက္သူၾကီး)၊ ဆယ္အိမ္ေခါင္းႏွင့္ အစု ေသနတ္တို႔က ေစာင့္ရသည္။ အစုေသနတ္မွာ ေတာင္မာ ရဘင္၊ ေရႊလံွ နတ္ရွင္၊ ေရြးလင္းဇင္း၊ ေရႊျပည္၊ ဘုန္းေတာ္ ျဖစ္၊ ဘုန္းေတာ္တိုး၊ သူရဲအမႈထမ္းမ်ား ျဖစ္သည္။ (၅) ၿမိဳ႕ေတာ္ေစာင့္။ ။ၿမိဳ႕ေတာ္ကို အစုေသနတ္၊ သို႔မဟုတ္ တာဝန္ခ်ထားေသာ ေကာင္ဟုန္စု၊ ယြန္းစု စသည္ တို႔က ေစာင့္ရသည္။
အေဝးၿမိဳ႕ေစာင့္ (၁) ၿမိဳ႕တြင္းအျမဲေစာင့္အမႈထမ္
လက္နက္တိုက္ (၁) ေနျပည္ေတာ္လက္နက္တိုက္။ ။လႊတ္ေတာ္က ၾကီးၾကပ္စီမံ၍ လက္နက္တိုက္ဝန္၊ လက္နက္တိုက္စာေရး၊ ေသြးေသာက္ၾကိးအမႈထမ္းမ်ားက အုပ္ခ်ဳပ္သည္။ (၂) အေဝးလက္နက္တိုက္မွဴး။ ။ေဒသဆိုင္ရာ အရာရိွမ်ားႏွင့္ အမႈထမ္းမ်ားက အုပ္ခ်ဳပ္ရသည္။ ဤသည္တို႔ကား ျမန္မာ့စစ္တပ္ သမိုင္းႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း ၍ သိသင့္သိထိုက္ေသာ အေၾကာင္းအခ်က္အခိ်ဳ႕ ျဖစ္သည္။ ဤတြင္ 'ျမန္မာ့စစ္တပ္သမိုင္း'အေၾက
စစ္ထြက္ရေတာ့မည္ဟု အမိန္႔ရၾကသည္ႏွင့္ တျပိုင္ နက္ ဗမာစစ္သည္ေတာ္မ်ားသည္ ေကာက္စိုက္ျခင္း၊ ေကာက္ ရိတ္ျခင္းႏွင့္ စစ္မဲ့အခိ်န္တြင္ ဝမ္းစာအတြက္ ရွာမီွးလုပ္ကိုင္ လ်က္ ရိွၾကေသာ မည္သည့္အလုပ္အကိုင္မိ်ဳးကို
အိပ္သည္ဆိုရာ၌လည္း ခဏ ေခတၱေလာက္ သာ အိပ္ၾကသည္။ အိပ္ရာမွ ထလာျပန္လွ်င္လည္း မိမိတို႔ ကိုယ္တိုင္ ကိုယ္က် ထမင္းကို ခ်က္၍ မိမိတို႔ ကိုယ္တိုင္ ကိုယ္က်ပင္ စစ္သားမ်ားႏွင့္ ခရီးသြားတိုင္း အျမဲေဆာင္ထား ေလ့ ရိွသည့္ ငါးပိအနည္းငယ္ႏွင့္ ေရာေသာဟင္းသီးဟင္းရြက္ ေရလံုျပဳတ္တစ္မိ်ဳးကို ျပဳတ္ကိ်ဳကာ စားေသာက္ၾကျပီးေနာက္ နံနက္ ကိုးနာရီဆိုလွ်င္ ဆက္လက္ခီ်တက္ၾကျပန္သည္။ ည အခိ်န္တြင္မူ သူတို႔သည္ ေျမၾကီးေပၚ၌ပင္ တိုက္ခတ္လ်က္ ရိွေသာ ေလေပြ ေလျပင္း၊ က်ဆင္းလ်က္ရိွေသာ ႏွင္းမႈန္ ႏွင္းခဲ၊ ေစြၾကဲလ်က္ရိွေသာ မိုးသီးမိုးေပါက္တို႔ကို သစ္ရြက္ ဆူးခံ်ဳတို႔ျဖင့္သာ ကာ၍ ရံ၍ အိပ္ၾကကုန္သည္။ တစ္ခါတစ္ရံ တိုက္ပဲြစစ္ပဲြမ်ားကို ေရွ့လာမည့္ႏွစ္သို႔ ေရြ႕ဆိုင္းလိုက္ၾကျပန္ျပီ ဆိုလွ်င္ ထိုစစ္သည္ေတာ္မ်ားသည္ ရဲေဘာ္ရဲဘက္ အားလံုး စားသံုးႏိုင္ရန္အတြက္ ရန္သူ႔နယ္ပယ္အတြင္း၌ပင္ လယ္ထြန္ ျခင္း၊ စပါးစိုက္ျခင္းစေသာ အမႈကိစၥတို႔ကို ျပဳလုပ္ၾကရျပန္ ေလသည္။
ေ၀ဟင္ခ်စ္သူ
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=423284777769359&set=a.351047714993066.7
No comments:
Post a Comment