သမုိင္း၀င္ေရေဘးႏွင့္ မုိဘုိင္းဖုန္းမ်ားမွ အကူအညီ

ေရေဘးကာလတြင္ ပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့သည့္ အထင္ကရဓာတ္ပံုမ်ား

ျဖစ္ရပ္(၁)
ကေလးၿမိဳ႕စတင္ ေရႀကီးၿပီး ေနာက္တစ္ေန႔တြင္ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ေပၚမွ အေရးေပၚအကူအညီေတာင္းခံသည့္ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုတက္လာသည္။ ယင္းအေၾကာင္းအရာက ကေလးၿမိဳ႕ ကြန္ပ်ဴတာ တကၠသုိလ္တြင္ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ၊ ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားအပါအဝင္ ေက်ာင္းအနီး ေက်းရြာမ်ားမွ ေဒသခံ ၁၀၀ ေက်ာ္ ပိတ္မိေနေၾကာင္း ယင္းအေဆာက္ အအံုအတြင္းရိွ လူအခ်ိဳ႕က မိုဘိုင္းဖုန္းျဖင့္ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္အသံုးျပဳကာ အကူအညီ ေတာင္းခံလာျခင္းၿဖစ္သည္။

အကူအညီေတာင္းခံၿပီး နာရီပိုင္းအတြင္း ေရႀကီးေနသည့္ ကေလးတကၠသိုလ္ဓာတ္ပံုႏွင့္ အကူအညီေတာင္းေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ေပၚတြင္ တစ္ႏုိင္ငံလံုးမွ လူမ်ားသိရွိကူညီခြင့္ရခဲ့သည္။ ရက္ပိုင္းအတြင္း ကေလးေဒသရိွ  ေက်းရြာမ်ားသာမက ေက်ာင္းအတြင္း ပိတ္မိေနသည့္ဒုကၡသည္မ်ားထံ အကူအညီမ်ား ေရာက္ရွိခဲ့သည္။
ထို႔ျပင္ ယင္းအေဆာက္အအံုမွပင္ မီးဖြားရန္အေရးတႀကီးလိုအပ္ေနသည့္ ကိုယ္၀န္ေဆာင္တစ္ဦးကိုလည္း အခ်ိန္မီကယ္တင္ႏိုင္ ခဲ့သည္။

ျဖစ္ရပ္(၂)
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေရေဘးသင့္ေဒသမ်ားသုိ႔ တပ္မေတာ္(ေလ)မွဆန္အိတ္မ်ား ပုိ႔ေပးရာတြင္ အျမင့္မွ ခ်ေပးသည့္အတြက္ ရံႊ႕မ်ားေပ၍ ကူညီသည့္ ဆန္မ်ားပ်က္စီးသြားသည့္ ပံုမ်ားတစ္မုဟုတ္ခ်င္းပ်ံ႕ႏွံ႔သြားခဲ့သည္။ ရြာခံေနထိုင္သူႏွင့္ ကူညီသူအခ်ဳိ႕ထံမွထြက္ေပၚလာသည့္ ယင္းဓာတ္ပံုမ်ားေၾကာင့္ တစ္ႏိုင္ငံလံုးက အေျခအေနမွန္ကိုမသိရွိဘဲ ကူညီကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႕မ်ားကို ၀ိုင္း၀န္ျပစ္တင္ၾကသည္။

အဆုိပါျဖစ္စဥ္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး  ေရေဘးသင့္ေဒသမ်ားတြင္ ရဟတ္ယာဥ္ဆင္းမရသည့္အတြက္ ဆန္အိတ္မ်ားကုိအျမင့္မွခ်ေပးရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႀကိဳးျဖင့္ ခ်ေပးရန္မွာလည္း အဆင္မေျပသည့္အတြက္ ယခုလိုုခ်ေပးရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း စစ္တပ္ဘက္မွ တာဝန္ရွိသူမ်ားသည္ အြန္လိုင္းေပၚမွ ခ်က္ခ်င္းျပန္လည္ေျဖရွင္းခဲ့ၾကသည္။

‘‘အခ်ိဳ႕ေသာ ေထာက္ပံ့ေရးပစၥည္းမ်ားမွာ ရႊံ႕ဗြက္ထဲသို႔ လည္းေကာင္း၊ ကြဲႏိုင္သည့္ ပစၥည္းအခ်ိဳ႕ပ်က္စီးမႈမ်ား ရွိခဲ့သည္ကိုလည္းေကာင္း သိရွိရသည့္အတြက္မ်ားစြာ စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိပါသည္။ ေနာင္တြင္ အလားတူ ကိစၥရပ္မ်ိဳး ထပ္မံမျဖစ္ပြားေစေရး စီမံေဆာင္ ရြက္လ်က္ရွိပါသည္။ ယခုကဲ့သို႔ လိုအပ္ခ်က္မ်ား၊ အႀကံျပဳခ်က္ မ်ားရရွိသည့္အတြက္ အလြန္ တရာေက်းဇူးတင္ရွိပါေၾကာင္း၊ လိုအပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားအား ႀကိဳဆိုလ်က္ရွိပါေၾကာင္း အသိေပးေၾကညာအပ္ပါသည္’’ ဟူ၍ျဖစ္သည္။

ျဖစ္ရပ္္ (၃)
နီညိဳေရာင္ ရႊံ႕ေရျပင္ေပၚ မွျဖတ္၍ ကမ္းဆီသုိ႔ ကပ္လာေသာ ကယ္ဆယ္ေရးစက္ေလွတစ္စီးကို ဝါးခေမာက္ေဆာင္းထားသည့္ သနပ္ခါးပါးကြက္က်ားျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးငယ္ အခ်ိဳ႕ႏွင့္ အမ်ိဳးသား အခ်ိဳ႕တို႔က ၎တို႔၏ ဖုန္းမ်ားျဖင့္ ဓာတ္ပုံ႐ုိက္ေနၾကသည္။

‘‘ရန္ကုန္က ပစၥည္းလာလွဴ တဲ့ လူေတြ လာေနၿပီ။ ရြာထဲက လူေတြ ထြက္လာခဲ့ၾကဖုိ႔ ေျပာလုိက္ ပါဦး’’ဟု စက္ေလွကမ္းကို ကပ္လာသည့္ႏွင့္ တစ္ၿပိဳက္နက္ စြပ္က်ယ္အျဖဴေရာင္ဝတ္ထားသည့္ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးက ရြာထဲမွ လူမ်ားကို အားရဝမ္းသာျဖင့္ ဖုန္းဆက္ေခၚသည္။ အဆုိပါ စက္ေလွသည္ ေရႀကီးမူေၾကာင့္ ေဘးလြတ္ရာသုိ႔ ေခတၱေရွာင္တိမ္းေနရသည့္ ျပည္သူမ်ားအား ရန္ကုန္မွ လာေရာက္ေထာက္ပံ့သည့္ အဖြဲ႕တစ္ ခုျဖစ္သည္။

ပစၥည္းလာလွဴသူမ်ားကို ရြာသူရြာသားမ်ားက ဖုန္းကင္မရာမ်ားျဖင့္ ဓာတ္ပံုတဖ်ပ္ဖ်ပ္္႐ုိက္ၾကသည္။ အဆိုပါရြာမွာ ေကာ လင္းၿမိဳ႕မွ ခုနစ္မုိင္ခန္႔ ကားျဖင့္သြားရၿပီး မိနစ္၂၀ ခန္႔ ေလွစီးကာ ေျခသလုံးေက်ာ္နစ္သည့္ ရြံ႕မ်ားထဲတြင္ ႏွစ္မုိင္ခန္႔ လမ္းေလွ်ာက္သြားရသည့္ ကသစ္ကုန္းေက်းရြာျဖစ္သည္။

 ၿပီးခဲ့သည့္ ဇူလိူင္လလယ္ခန္႔မွစ၍ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္တြင္ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ ကုိမန္မုန္တုိင္း အရွိန္ေၾကာင့္ ႏုိင္ငံတစ္ဝန္း ၌ မုိးသည္းထန္စြာရြာသြန္းခဲ့ၿပီး ျပည္နယ္ႏွင့္ တုိင္း ၁၂ခုတြင္ ေရႀကီးမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚကာ စစ္ကုိင္း ၊မေကြး  တုိင္းေဒသႀကီး၊ ခ်င္းႏွင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္တုိ႔အား သဘာဝေဘးအႏၲရာယ္က်ေရာက္ေသာ ေဒသမ်ားအျဖစ္ အစိုးရက တရားဝင္ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့ရသည္။
 ေရေဘးအႏၲရာယ္ က် ေရာက္သည့္ ရက္မ်ားအတြင္း သတင္းမီဒီယာမ်ား မေရာက္ရွိမီ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ေပၚတြင္ လူအမ်ားေတြ႕ျမင္ခြင့္ရေသာ ဓာတ္ပံုအမ်ားစုမွာ ေဒသအသီးသီးသုိ႔ ေရာက္ရွိပ်ံ႕ႏွံ႔လ်က္ရွိသည့္ လက္ကိုင္ဖုန္း မ်ားမွျဖစ္သည္။

ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႕၀င္မ်ားေရာက္ရွိသည့္ ေက်းရြာနီးပါးတိုင္းတြင္ စမတ္ဖုန္းကိုယ္စီကိုင္ေဆာင္ထားသူမ်ားကိုေတြ႕ ျမင္ရသည္။ ထို႔ျပင္ေရေဘးက် ေရာက္သည့့္္ ေဒသမ်ားႏွင့္ နီးစပ္သည့္ ၿမိဳ႕ရြာမ်ားတြင္ ေနထိုင္သူမ်ားထံမွလည္း ပံုအမ်ားအျပားပ်ံ႕ႏွံ႔ခဲ့သည္။ ယင္းဓာတ္ပံုႏွင့္သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားက  သမိုင္း၀င္သည့္ယခုေရေဘးတြင္ ကူညီကယ္ဆယ္ေရးလုပ္ကိုင္သူမ်ား၊ မီဒီယာမ်ားႏွင့္ အာဏာပိုင္မ်ားအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္သကဲ့သို႔ အစိုးရက အေရးတယူမရွိသည့္ေဒသမ်ား၏ ပကတိအေျခအေနမ်ားကိုပါ ဖြင့္ထုတ္ျပခဲ့သည္။
၂၀၁၄ ႏွစ္လယ္ခန္႔တြင္ စတင္အသက္ဝင္လာၿပီး အေျခခံလူတန္းစားမ်ားဆီသုိ႔ အမွန္တ ကယ္ေရာက္ရွိလာခဲ့သည့္ တန္ဖုိးနည္းဖုန္းမ်ားသည္ ေရေဘးေရွာင္ ေဒသခံမ်ားအတြက္ အသုံးဝင္ သည့္  ကိရိယာမ်ား ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ႏုိ္င္ငံအႏ႔ွံအျပားတြင္ ေရႀကီးမူမ်ား ျဖစ္ပြားၿပီး ရက္ပုိင္းအတြင္း ေဒသအသီးသီးမွ မုိဘုိင္းဖုန္း အသုံးျပဳသူမ်ားသည္ ေရေဘးအေျခအေနမ်ား ကို စာမ်ား၊ ဓာတ္ပုံမ်ားျဖင့္ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ကဲ့သုိ႔ လူမူကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာမ်ားေပၚသို႔ အခ်ိန္ႏွင့္ တစ္ေျပးညီ တင္ေပးႏုိ္င္ခဲ့သည့္အတြက္အခ်ိန္တုိအတြင္း သတင္းဌာနမ်ား ႏွင့္ ႏုိင္ငံတစ္ဝန္းမွ လူမ်ား သိရွိႏုိင္ေစရန္ မွ်ေဝေပးႏုိင္ခဲ့သည္။

‘‘ေဒသခံေတြက ေရႀကီးတာကို ဖုန္းေတြနဲ႔ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ေပၚက တစ္ဆင့္ ျဖန္႔ေဝေပးႏုိင္တဲ့ အတြက္အခ်ိန္တိုအတြင္း တစ္ႏုိင္ငံလုံးကိုပ်ံ႕သြားၿပီး ေရေဘးသင့္သူေတြကို ကူညီကယ္ဆယ္ေရးေတြ အျမန္လုပ္ႏုိင္ခဲ့တယ္’’ဟု မေကြးတုိင္း အတြင္း၌ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ေထာက္ပံ့ေရးလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ ECODEV ပရဟိတအဖြဲ႕မွ ဦးေသာင္းဝင္းကေျပာသည္။

‘‘ဒါက ေကာင္းမြန္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ဖြံ႕ၿဖိဳးလာမူပဲ။ အခုလို အေျခအေနမွန္ကို ျပည္သူေတြက မသိဘူးဆုိရင္ ဘာလုပ္ရမယ္ဆုိတာ သူတုိ႔စဥ္းစားမိမွာမဟုတ္ဘူးေလ။ ေရေဘးအေျခအေနကို အခ်ိန္တုိအတြင္းမွာ သိရေတာ့ အားလုံးက ဝုိင္းၿပီး လုပ္ေပးၾကတာကို ေတြ႕ရပါတယ္’’ ဟုျမန္မာႏုိင္ငံကြန္ပ်ဴတာလုပ္ငန္းရွင္အသင္း အတြင္းေရးမွဴး ဦးမ်ိဳးျမင့္ထြန္းကေျပာသည္။
ျမန္မာႏုိ္င္ငံတြင္ အဆုိးရြား ဆုံးေသာ သဘာဝေဘးဒဏ္ကို ၂၀၀၈ နာဂစ္မုန္တုိုင္းဝင္ေရာက္ ခ်ိန္တြင္ ႀကဳံေတြ႕ခဲ့ရၿပီး သဘာဝေဘးႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ား အခ်ိန္မီမရရွိခဲ့သည့္အတြက္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈ အားနည္းခဲ့ေသာေၾကာင့္ လူေပါင္း တစ္သိန္းသုံးေသာင္းေက်ာ္ ေသဆုံးခဲၿပီး လူဦးေရ ၁ ဒသမ ၄သန္းေက်ာ္ သဘာဝေဘးဒဏ္ခံခဲ့ရသည္။

ထုိ႔အျပင္ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ အကူအညီေပးေရးမွာလည္း ေနာက္က်မွ ရရွိခဲ့ၿပီး သတင္း အခ်က္အလက္ ျဖန္႔ေဝမူ အားနည္းခဲ့သည့္အတြက္ ႏုိင္ငံတကာအကူအညီမ်ားလည္း ထိေရာက္စြာ မရရွိခဲ့ေပ။ ယခုျဖစ္ေပၚေနေသာ ႏုိင္ငံအႏွွံ႔အျပား ေရလႊမ္းမုိးမူသည္ ျမန္မာ့သမုိင္းတြင္ အဆုိးရြားဆုံးေသာ သဘာဝေဘး အႏၲရာယ္မ်ား ထဲမွ တစ္ခုအျဖစ္ပါဝင္ခဲ့ၿပီး မုိဘုိင္းဖုန္းမ်ားသည္ အခ်က္အလက္မ်ား မွ်ေဝရာတြင္ အေကာင္းဆုံးကိရိယာအေနျဖင့္ အသုံးျပဳႏုိင္ခဲ့သည့္အတြက္ လိုအပ္သည့္ ကယ္ဆယ္ေရးႏွင့္ ပစၥည္းမ်ား လွဴဒါန္း ေရးအတြက္ ျပည္သူမ်ား ပူးေပါင္းပါဝင္ႏုိင္ခဲ့သည္။

အစိုးရ၏ တရားဝင္ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ ႏုိင္ငံအႏွံ႔အျပားတြင္ ေရလႊမ္းမုိးမူမ်ားေၾကာင့္ ေရေဘးသင့္ျပည္သူ ကုိးသိန္းေက်ာ္အထိ ရွိလာၿပီး ေသဆုံးသူ ၉၉ ဦးအထိ ရွိလာၿပီျဖစ္သည္။
‘‘ေဒသခံေတြနဲ႔ ကယ္ဆယ္ေရးအဖြဲ႕ေတြက ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ေပၚကေနတစ္ဆင့္ မွ်ေဝေပးတဲ့ အ တြက္ ဘယ္ေနရာမွာ ေရက်ေနၿပီ၊ဘာေတြလုိအပ္ေနတယ္ဆုိတာ သိရတဲ့အတြက္ ႀကိဳၿပီး ျပင္ဆင္လို႔ရတယ္။ သတင္းထုတ္ျပန္တာေစာင့္ေနမယ္ဆုိရင္ေတာ့ ေရျမဳပ္ၿပီးမွပဲ သြားကယ္ႏုိင္မယ့္ အေျခ အေနရွိတယ္’’ဟု ဦးမ်ိဳးျမင့္ထြန္း ကေထာက္ျပသည္။

ေရႀကီးမူျဖစ္ေပၚၿပီး ရက္ ပုိင္းအတြင္း ႏုိင္ငံတစ္ဝန္းမွ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ား၊ပရဟိတအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အႏုပညာရွင္မ်ားသည္ ေရေဘးေရွာင္ျပည္သူမ်ားအတြက္ အလွဴခံၿပီး လွဴဒါန္းမူမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ကာ စီး ပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားကလည္း ပါဝင္လွဴဒါန္းခဲ့ၾကသည္။

ထုိ႔အျပင္ ႏုိင္ငံအႏွံ႔အျပား တြင္ ေရလႊမ္းမုိးမူ ေဘးအႏၲရာယ္မ်ားႀကဳံေတြ႕ေနသည့္အတြက္ ျပည္တြင္းမွ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္အသုံးျပဳသူမ်ားသည္ ေရေဘးႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ား ႏွင့္ ဓာတ္ပုံမ်ားကို HashTag(#)မ်ားျဖင့္ တြဲ၍ ႏုိင္ငံတကာမွ ပုိသိလာေစရန္ႏွင့္ အလွဴရွင္မ်ားရႏုိင္ ရန္ ကမ္ပိန္းတစ္ခုကိုလည္း ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။

HashTag (#) ကမ္ပိန္းတြင္ဟားခါးၿမိဳ႕၌ ေရႀကီး၍ ေျမပ်ိဳမူေၾကာင့္ အေဆာက္အအံုမ်ား ၿပိဳက်သည့္ဓာတ္ပုံမ်ား၊ ေရေအာက္သို႔ ေရာက္ေနၿပီး အေပၚပုိင္းအနည္းငယ္သာ ေပၚေနေသာ ကေလးၿမိဳ႕ဆုိင္းဘုတ္ပုံ၊မေကြးၿမိဳ႕တြင္ ေရေဘးေၾကာင့္ ကဲြၽႏြားမ်ားႏွင့္ အိမ္ေမြးတိရစၧာန္မ်ားကို ေရႊ႕ေျပာင္းေနသည့္ ပုံမ်ားႏွင့္ေကာလင္းၿမိဳ႕တြင္ ေရေဘးေၾကာင့္ စာသင္ေက်ာင္းနစ္ျမဳပ္ေနပုံစသည့္ ဓာတ္ပုံမ်ားကို တြဲ၍ တင္ခဲ့ၾကသည္။ ၎တုိ႔၏ ႀကိဳးစားမူေၾကာင့္ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္မွ ျမန္မာႏုိင္ငံေရေဘးအတြက္ လိုအပ္သည့္အကူအညီမ်ား ရရွိရန္အတြက္ ကနဦးလွဴဒါန္းေငြ က်ပ္သိန္း၆,၀၀၀ ေက်ာ္ (ကန္ေဒၚလာငါးသိန္း) ကိုမတည္လိုက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာမွ လွဴဒါန္းႏုိင္ရန္ ျမန္မာေရေဘးအတြက္ DonateButtonပါဝင္သည့္ သီးသန္႔စာမ်က္ႏွာတစ္ခုကို ၾသဂုတ္ ၇ရက္တြင္ ျပဳလုပ္ေပးခဲ့သည္။

 ‘‘ဒါကို အစိုးရပုိင္းက လူႀကီးေတြက အျမင္မမွားဖို႔လိုတယ္။ ေရေဘးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သတင္းမွားေတြ ျဖန္႔ရင္ အေရးယူသြားမယ္ဆုိၿပီး သတင္းေတြ ထြက္လာတယ္။ တကယ္ဆုိ ျပည္သူအားလုံး ပူးေပါင္းပါဝင္ၾကဖုိ႔၊ အခ်က္အလက္မွန္ေတြကို ျဖန္႔ေဝေပးဖို႔ ဆုိၿပီး တုိက္တြန္းသင့္တယ္။

ၿခိမ္း ေျခာက္တာမ်ိဳးမျဖစ္သင့္ဘူး’’ဟုဦးမ်ိဳးျမင့္ထြန္းက အႀကံျပဳေျပာ ၾကားသည္။
ၿပီးခဲ့သည့္ ၂၀၀၇ က နာဂစ္မုန္တိုင္းတိုက္ခတ္ခဲ့ခ်ိန္တြင္ ေဘးသင့္ရာ ေဒသမ်ားမွသတင္းအ ခ်က္အလက္ရရွိရန္ ေႏွာင့္ေႏွးခဲ့မႈေၾကာင့္  အခ်ဳိ႕ေက်းရြာမ်ား၌ လူအခ်ဳိ႕အသက္မဆံုး႐ႈံးသင့္ဘဲဆံုး႐ႈံးခဲ့ရသည္။ ကူညီေပးရန္လိုအပ္မည့္အရာမ်ားကို ကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္စံုစမ္းခဲ့ရသည္။ အထူးသျဖင့္ သတင္းအခ်က္အလက္ ေႏွာင့္ေႏွးမႈေၾကာင့္ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အကူအညီမ်ား ေႏွာင့္ေႏွးခဲ့ရသည္။

ယခုေရေဘးတြင္ေတာ့ မိုဘိုင္းဖုန္းမ်ားမွရသည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားသည္ ဒုကၡ သည္မ်ားအတြက္မ်ားစြာ အကူ အညီရခဲ့သည္။ ဒုကၡသည္မ်ားထံမွရရိွသည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို အေျခခံ၍ အကူအညီမ်ား သြားေရာက္ေပးအပ္လ်က္ရွိေနပါသည္။

http://7daydaily.com/story/44140