သစ္ေတာ ျပဳန္းတီးမႈႏွင့္ မုန္တိုင္း သံသရာ

 2015 ေမလတစ္လအတြင္း သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈ 
 

၂၀၁၄ ေမလတစ္လအတြင္း သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈ

 
၂၀၁၃ ေမလတစ္လအတြင္း သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈ

 
၂၀၁၀ ေမလတစ္လအတြင္း သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈ
 
 သစ္ေတာျပဳန္းတီးမႈ
 
ဘဂၤလာပင္လယ္ေအာ္မွ ျဖစ္ေပၚလာေသာ မုန္တိုင္းသည္ အားေကာင္းလာၿပီး ကိုမန္ အမည္ရ အပူပိုင္း ေဒသ ဆိုင္ကလုန္း မုန္တိုင္း အျဖစ္ ႀကီးထြားခဲ့သည္။ အာရွတိုက္ ေတာင္ဘက္ရွိ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္၊ ျမန္မာ ႏွင့္ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံမ်ားမွာ အစဥ္လိုက္ မုန္တိုင္း ဒဏ္ကို အမ်ားဆံုး ခံေနရပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မိုးရြာသြန္းမႈ လြန္ကဲျခင္းေၾကာင့္ ေရလႊမ္းမိုးမႈ ႏွင့္ ေျမၿပိဳမႈမ်ား ဝမ္းနည္းဖြယ္ ၾကံဳေတြ႕ေနၾကရပါတယ္။ ေရလႊမ္းမိုး ခံေနရေသာ ေဒသမ်ားတြင္ အေရးေပၚ အကူအညီမ်ား လိုအပ္လ်က္ ရွိေနပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္၊ ခ်င္းျပည္နယ္၊ မေကြးတိုင္းႏွင့္ စစ္ကိုင္းတိုင္း ေဒသမ်ားကို အထူး အေရးေပၚ ဇုန္ေနရာမ်ား အျဖစ္ ေၾကျငာထားပါတယ္။

အပူပိုင္း ဆိုင္ကလုန္း မုန္တိုင္း ျဖစ္ရန္ ပင္လယ္ေရ မ်က္ႏွာျပင္ အပူခ်ိန္ > 26°C၊ ေလထု မတည္ၿငိမ္မႈ၊ ျမင့္မားေသာ စိုထိုင္းမႈ၊ ေလဖိအားနည္း ရပ္ဝန္း ျဖစ္ေပၚေလာက္ေသာ အား၊ ေလတိုက္ႏႈန္း အေျပာင္းအလဲ အစရွိသည္တို႔ လိုအပ္ပါတယ္။

သဘာဝ ေဂဟ စနစ္ကို ပ်က္စီးေစေသာ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုဒ္ ျဒပ္ေပါင္း CO2 ဟာ ကမ႓ာႀကီး ပူေႏြးလာမႈရဲ႕ အဓိက အေၾကာင္းတရား ျဖစ္ၿပီး သစ္ေတာမ်ားကသာ ထိုျဒပ္ေပါင္းကို ေလ်ာ့က်ေစႏိုင္ပါတယ္။ ေက်ာက္မီးေသြး၊ ေလာင္စာဆီ အမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႕မ်ား အသံုးျပဳမႈကေန CO2 မ်ား ျဖစ္ေပၚလာေစပါတယ္။ ေက်ာက္မီးေသြးကေတာ့ အဆိုးဝါးဆံုး ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ ေက်ာက္မီးေသြး စက္ရံုမ်ားကို ပိတ္သိမ္းလာၾကပါတယ္။

ကမ႓ာလံုးဆိုင္ရာ သစ္ေတာမ်ား ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေရး အဖြဲ႕၏ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြက္ သစ္ေတာ ျပဳန္းတီးမႈ မွတ္တမ္း ဂရပ္မ်ားဟာ ထိတ္လန္႔ဖြယ္ ေကာင္းလွပါတယ္။ ၂၀၀၀ ခုႏွစ္ စစ္တမ္းတြင္ ျမန္မာ့ သစ္ေတာဟာ တစ္ႏိုင္ငံလံုး၏ ၆၅% (ဟက္တာ 43 သန္း) ထိရွိပါတယ္။ ၂၀၀၁-၂၀၁၃ ၾကား သစ္ေတာ ျပဳန္းတီးမႈမွာ 1,699,749 ဟက္တာ ျဖစ္ၿပီး ၁၂ ႏွစ္ အတြင္း အဆိုးဝါးဆံုး သစ္ေတာ ျပဳန္းတီးမႈမွာ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး 216,295 ဟက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ သစ္ေတာ ျပန္လည္ ႀကီးထြားမႈ ၂၀၀၁-၂၀၁၂ ဟာ 314,914 ဟက္တာ သာရွိပါတယ္။ သစ္ေတာ ျပဳန္းတီးမႈ ဂရပ္ ပံုရိပ္မ်ားကို ပူးတြဲ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ Ha က ဟက္တာ (hectare) ေျမဧရိယာတိုင္း ယူနစ္ ျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၀၂ ခုႏွစ္ 02B၊ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ 01B၊ ၂၀၀၄ခုႏွစ္ BOB01၊ ၂၀၀၆ခုႏွစ္ Mala မာလာ မုန္တိုင္း၊ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ေသဆံုးမႈအျမင့္ဆံုး Nargis နာဂစ္ မုန္တိုင္း၊ ၂၀၁၀ခုႏွစ္ Giri ဂိရိ မုန္တိုင္း၊ ၂၀၁၅ခုႏွစ္ Komen ကိုမန္ မုန္တိုင္း။ ယခင္က သစ္ေတာ ျပဳန္းတီးမႈေတြဟာ မိမိတို႔ႏွင့္ တိုက္႐ိုက္ ပတ္သတ္လာလိမ့္မည္ဟု ထင္ၾကမည္ မဟုတ္ေပ။ သစ္ ခိုးထုတ္မႈ အတြက္ ဥပေဒကလည္း မွန္ခ်င္သူေပၚမွန္ၿပီး မမွန္ခ်င္သူေပၚ မမွန္ခဲ့ေပ။ တရားဝင္ေကာ၊ တရား မဝင္ေကာ သစ္ခုတ္မႈမ်ားေၾကာင့္လည္း ေတာင္ကတံုးမ်ား ဝန္းရံထားေသာ အင္းေလးကန္ကို ျမင္ေတြ႕ခဲ့ရပါတယ္။ သစ္ျပဳန္းတီးမႈဟာ ယေန႔တြင္ တစ္ႏိုင္ငံလံုးရွိ ႏိုင္ငံသားတိုင္း အေလးအနက္ထားသင့္ေနပါၿပီ။
1Ha (hectare ဟက္တာ) = 2.47 acres (ဧက)
1M Ha = 1,000,000 Ha
Ref : Global Forest Watch, PNAS, Forestry Commission UK
Stacy Chan (႐ိုးရာေလး)

https://www.facebook.com/yoyarlaydotcom/posts/933359196707333