ကယန္းအလွကုိ ဘယ္လိုထိန္းသိမ္းမလဲ

ကယန္း(ပေဒါင္) တုိင္းရင္းသားတုိ႔၏ ႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈအတုိင္း လည္ပင္းတြင္ ေၾကးကြင္းစြပ္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးကုိ သူမ၏သားငယ္ႏွင့္အတူ ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု- ေနလင္းေအာင္)

ေၾကးေညႇာ္အထပ္ထပ္ျဖင့္ အုိေဟာင္းေနသည့္ သစ္သားျပားေပၚတြင္ ပန္ပက္ေက်းရြာအုပ္စုဟု အဓိပၸာယ္ရသည့္ စာလံုးမ်ားကုိ ကယန္းဘာသာျဖင့္ ေရးသားထားသည္။

 ေက်းရြာဆုိင္းဘုတ္လြန္သည္ႏွင့္ ေပႏွစ္ဆယ္ခန္႔ျမင့္သည့္ ႐ုိးရာတံခြန္တုိင္မ်ားကုိ ရြာအ၀င္အ၀တြင္ ထိုးထုိးေထာင္ေထာင္ ေတြ႕ရသည္။ တံခြန္တုိင္ကြင္းျပင္၏ တစ္ဖက္ျခမ္းတြင္ ၿခံ၀င္းက်ယ္မ်ားႏွင့္ ေျခတံရွည္အိမ္အမ်ားအျပားရိွသည္။ ေျခတံရွည္ေနအိမ္ၿခံ၀င္းမ်ားအတြင္းမွာေတာ့ ေရႊေရာင္ေတာက္ေနသည့္ ေၾကးကြင္းမ်ား လည္တုိင္တြင္ ရစ္ပတ္ထားသည့္ ကယန္းပေဒါင္တုိင္းရင္းသူမ်ားကို တစ္ဦးစ၊ ႏွစ္ဦးစ ျမင္ေတြ႕ရသည္။ အခ်ိဳ႕က ၿခံအတြင္း အမိႈက္မ်ားရွင္းလင္းေနသလို အခ်ိဳ႕က လက္ရက္ကန္းထည္မ်ား ရက္လုပ္ေနၾကသည္။

ယင္းျမင္ကြင္းမ်ားက လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ရွစ္မုိင္ခန္႔အကြာ ေတာင္ကုန္းေတာင္ၾကားမ်ားကုိ ေက်ာ္ျဖတ္ၿပီးေနာက္ ျမင္ေတြ႕ရသည့္ ကယန္း(ပေဒါင္)တုိင္းရင္းသားမ်ား၏ ေက်းရြာျဖစ္သည္။ ႏုိင္ငံတကာက လည္ပင္းရွည္(Long Neck) လူမ်ိဳးမ်ားဟု သိၾကေသာ ကယန္း(ပေဒါင္)တုိင္းရင္းသားမ်ားေနထိုင္သည့္ ေက်းရြာျဖစ္ၿပီး  ကယားျပည္နယ္အတြင္း ေၾကးကြင္းပတ္တုိင္းရင္းသားအမ်ားဆံုးေနထိုင္သည့္ ေက်းရြာျဖစ္သည္။

တစ္ခါတစ္ရံ ျပည္ပခရီးသြားမ်ား လာေရာက္ေလ့ရိွသည့္ ပန္ပက္ေက်းရြာမွာ တကယ္တမ္းတြင္ ႏိုင္ငံျခားသားမ်ား ေလ့လာလိုေသာ ႐ုိးရာ၀တ္စံုျဖင့္ လည္ပင္းႏွင့္ ေျခေထာက္တို႔တြင္ ေၾကးကြင္းပတ္ထားသည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ ေက်းရြာအတြင္း မ်ားမ်ားစားစားမက်န္ေတာ့ပါ။
‘‘သိပ္မက်န္ေတာ့ဘူး။ အကုန္လံုး ထုိင္းဘက္ေရာက္ကုန္ၿပီ’’ဟု ေဒသခံ ပန္ပက္ေက်းရြာဥကၠ႒ ဦးေအာင္ကုိကေျပာသည္။
ပန္ပက္ေက်းရြာအုပ္စုတြင္ ေက်းရြာငါးရြာရိွၿပီး လူဦးေရ ႏွစ္ေထာင္ခန္႔ရိွသည့္အနက္ ႐ိုးရာဓေလ့ ေၾကးကြင္းပတ္အမ်ိဳးသမီးမ်ား အေရအတြက္မွာ ရာဂဏန္းမွ်ပင္မရိွေတာ့။

ပန္ပက္ေက်းရြာအုပ္စုအျပင္ ဒီးေမာ့ဆုိၿမိဳ႕နယ္၊ ဖယ္ခံုၿမိဳ႕နယ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ႏွင့္ မုိးၿဗဲၿမိဳ႕နယ္မ်ားတြင္လည္း ကယန္း(ပေဒါင္) တုိင္းရင္းသားမ်ား ေနထုိင္သည္။ ႐ုိးရာ၀တ္စံုႏွင့္ ေၾကးကြင္းအမ်ားအျပား ေလးလံစြာ ၀တ္ဆင္ထားသည့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားမွာ အသက္ႀကီးပုိင္းအရြယ္မ်ားသာရိွၿပီး အမ်ားစုက အုိမင္းေနၾကၿပီျဖစ္သည္။ ဆယ္ေက်ာ္သက္ အမ်ိဳးသမီးငယ္အခ်ဳိ႕ကမူ ၿမိဳ႕ေပၚရိွ မိန္းကေလးမ်ား ၀တ္စားဆင္ယင္ပံုႏွင့္ သိပ္မကြာျခားလွ။ တီရွပ္ႏွင့္ လံုခ်ည္၀တ္ဆင္ထားသည့္ အမ်ိဳးသမီးငယ္အခ်ိဳ႕ကုိလည္း ျမင္ရသည္။ ေခတ္ကာလ အေျခအေနႏွင့္ ေက်ာင္းပညာသင္ယူသည့္ လူငယ္မ်ား မ်ားျပားလာသည့္ေနာက္ ေၾကးကြင္းပတ္ဓေလ့မွာ ကယန္း(ပေဒါင္)မ်ိဳးဆက္မ်ားၾကား အေလးထားမႈ ေလ်ာ့ပါးလာသည္။

ကယန္းမ်ိဳးႏြယ္မ်ား၏ မူလအမည္မွာ ကန္ယန္ျဖစ္ၿပီး ကန္ယန္၏ အဓိပၸာယ္မွာ နယ္ေျမေဒသတစ္ခုအတြင္း အတည္တက် စြဲစြဲၿမဲၿမဲေနထုိင္တတ္သည့္ လူမ်ိဳးဟု အဓိပၸာယ္ရသည္။

ကယန္းမ်ိဳးႏြယ္စုတြင္ မ်ိဳးႏြယ္ခဲြေလးမ်ိဳးရိွၿပီး ကယန္း (ပေဒါင္)၊ ကယန္း(ကငံ)၊ ကယန္း (ေကခို)ႏွင့္ ကယန္း(လထာ)တုိ႔ ျဖစ္သည္။ ယင္းတုိ႔အနက္ ပေဒါင္ဟူ၍ လူသိမ်ားသည့္ ကယန္း(ပေဒါင္)လူမ်ိဳးမ်ားမွာမူ ၎တို႔မ်ိဳးႏြယ္အား ေတာင္မ်ား၏ အရွင္သခင္ဟု အဓိပၸာယ္ရေသာ ေကာင္း၊ ေခါင္း၊ ဒိုဟူေသာအမည္ျဖင့္ ေခၚၾကေၾကာင္း ကယန္းလူမ်ိဳးစုမွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရသည္။ ထုိကဲ့သုိ႔ အစဥ္အလာသမုိင္းေၾကာင္းႀကီးမားခဲ့သည့္ နယ္ေျမေဒသတစ္ခုအတြင္း စြဲစဲြၿမဲၿမဲေနထိုင္သည့္ လူမ်ိဳးအမ်ားစုမွာ ယေန႔ေခတ္တြင္မူ အျခားႏုိင္ငံတစ္ခုတြင္ ေရာက္ရိွေနထိုင္ေနၾကသည္။
‘‘လူငယ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက သူတို႔သိပ္မႀကိဳက္ေတာ့ဘူး။ ေက်ာင္းသြား၊ ဘာသြားနဲ႔ဆိုေတာ့ သူတို႔အဆင္မေျပဘူးေလ။ ပြဲေတြ ဘာေတြရွိမွပဲ ၀တ္ၾကေတာ့တယ္’’ဟု ရြမ္းကူေက်းရြာမွ အသက္ (၅၀)ေက်ာ္ ကယန္းအမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးကေျပာသည္။

႐ုိးရာယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ၀တ္ ားဆင္ယင္ပံုေျပာင္းလဲလာသည္မွာ အျခားတုိင္းရင္းသားမ်ိဳးႏြယ္မ်ား ႀကံဳေတြ႕ေနရေသာ ျပႆနာျဖစ္ၿပီး ကယန္း(ပေဒါင္)တုိင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ အႀကီးမားဆံုးေသာ အျခားျပႆနာမွာ ႏွစ္ရွည္လမ်ား ႐ုိးရာဓေလ့အတုိင္း ေနထုိင္ခဲ့ၾကသည့္ ၎တို႔၏ ေဆြမ်ိဳးမိတ္ေဆြမ်ား ဇာတိကုိ တျဖည္းျဖည္း စြန္႔ခြာသြားျခင္းျဖစ္သည္။

‘‘ဒီအိမ္ေတြက ထုိင္းဘက္ေရာက္သြားတဲ့ လူေတြရဲ႕ အိမ္ေတြေပါ့’’ဟု ရြာလမ္းအတိုင္းလမ္းေလွ်ာက္ရင္း လူသူမဲ့ေနသည့္ ေနအိမ္သံုးလံုးကုိ ေက်းရြာဥကၠ႒က ၫႊန္ျပသည္။
ထုိကဲ့သိ႔ု လူသူမဲ့ေနသည့္ ေနအိမ္အမ်ားအျပားရိွေနသည္။ ဇာတိေျမအား စြန္႔ခြာသြားသူအားလံုးနီးပါးမွာ ကယားျပည္နယ္ နယ္စပ္ ထုိင္းႏုိင္ငံ တခ္ခ႐ုိင္အတြင္းရိွ ထုိင္းအစိုးရစီစဥ္ေပးထားသည့္ ကယန္း(ပေဒါင္)ေက်းရြာမ်ားသို႔ စစ္ေဘးဒုကၡသည္အျဖစ္ သြားေရာက္ခုိလႈံၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ပန္ပက္ေက်းရြာအုပ္စုမွ အေနာက္ျခမ္းတစ္ရြာထဲမွာပင္ သြားေရာက္ေနထိုင္သူ ၈၀ ခန္႔ရိွသည္ဟု ၎ကဆက္ေျပာသည္။

အခ်ိဳ႕က မယ္ေဟာင္ေဆာင္ေဒသသုိ႔ ေရာက္ရိွသြားၾကေၾကာင္း ဦးေအာင္ကုိကေျပာသည္။ အစိုးရႏွင့္ ေဒသခံလက္နက္ကုိင္တိုင္းရင္းသားတပ္ဖဲြ႕မ်ား ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရယူမီကာလမ်ားက နယ္ေျမမတည္ၿငိမ္မႈေၾကာင့္ ေရွာင္ပုန္းခဲ့ၾကရာမွ ယခုမူ စီးပြားေရးအရေျပာင္းေရႊ႕ေနထုိင္မႈအသြင္ ျဖစ္လာသည္။ စစ္ေဘးဒုကၡသည္အျဖစ္သာ အမည္တပ္ထားေသာ္လည္း ေဒသခံကယန္း(ပေဒါင္)တုိင္းရင္းသားမ်ားမွာ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ အေထာက္အပံ့မ်ား၊ လစာခံစားခြင့္မ်ားႏွင့္ မ်ားစြာအဆင္ေျပၾကသည္။ ေၾကးကြင္းပတ္ ပေဒါင္တုိင္းရင္းသားမ်ားရိွသည့္ ထုိင္းႏိုင္ငံရိွ ေက်းရြာမ်ားတြင္ ျပည္ပခရီးသြားကုမၸဏီမ်ားအတြက္ အဓိကေမာ္ဒယ္မ်ားျဖစ္လာပါသည္။

‘‘ဟုိမွာက လိုေလေသးမရိွဘူးပဲ။ ဒီမွာနဲ႔ ဘာမွမဆိုင္ဘူး။ ဟုိေရာက္တာ ဘ၀တစ္ခုေျပာင္းသလိုပဲ။ လမ္းေတြဆို အက်ယ္ႀကီး။ ေရနဲ႔ မီးနဲ႔၊ နိဗၺာန္လိုပဲ’’ဟု ထုိင္းႏိုင္ငံ မဲ့စရိန္းရိွ ကယန္းရြာတြင္ သြားေရာက္ေနထုိင္သည္မွာ ၂ ႏွစ္္ခန္႔ရိွၿပီျဖစ္ေသာ ေဒၚမူဆိုးက ျပန္လည္မွ်ေ၀သည္။ ေဒၚမူဆိုးမွာ တံခြန္တုိင္ပဲြေတာ္ကာလျဖစ္၍ ဇာတိရြာသုိ႔ ျပန္လာျခင္းျဖစ္သည္။

‘‘လစာ ဘတ္ႏွစ္ေထာင္ေလာက္ရတယ္။ ဧည့္သည္ေတြကုိ ရက္ကန္းေရာင္းလို႔ရတာရယ္၊ သူတုိ႔ မုန္႔ဖုိးေပးၾကတာရယ္ဆုိ တစ္လကို အနည္းဆံုး ဘတ္ေလးေထာင္၊ ငါးေထာင္ (က်ပ္တစ္သိန္းသံုးေသာင္းငါးေထာင္ေက်ာ္) ေလာက္ရတယ္’’ဟု သူကဆုိသည္။ အဆိုပါ၀င္ေငြက သူတုိ႔ကဲ့သုိ႔ အလုပ္အကုိင္အခြင့္အလမ္းနည္းေသာ တုိင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ မက္ေလာက္ဖြယ္ရာျဖစ္သည္။

ေဒၚမူဆုိးကဲ့သုိ႔ပင္ ကယားျပည္နယ္တြင္းမွ ထုိင္းႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္ၾကသူမ်ားတြင္ အဆင္ေျပၾကသူ အမ်ားအျပားရိွသည္။ ေက်းရြာအတြင္း သြပ္မိုးပ်ဥ္ေထာင္ေျခတံရွည္အိမ္မ်ားၾကားတြင္ လက္လုပ္အုတ္မ်ားျဖင့္ ခံ့ခံ့ထည္ထည္ တည္ေဆာက္ထားသည့္ ႏွစ္ထပ္တိုက္အိမ္ေလးမ်ားစြာရိွေနသည္။ အဆုိပါအိမ္မ်ားအနက္ အခ်ိဳ႕မွာ ထိုင္းႏိုင္ငံတြင္ သြားေရာက္ေနထုိင္ၿပီး ရရိွလာသည့္ ေငြမ်ားျဖင့္ တည္ေဆာက္ထားၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေက်းရြာဥကၠ႒ ဦးေအာင္ကုိကေျပာသည္။

အခ်ိဳ႕မွာ ထိုင္းႏွင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ ကူးခ်ည္သန္းခ်ည္သြားလာေနထိုင္ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ျပည္နယ္တစ္ခုလံုးတြင္ က်င္းပၿမဲျဖစ္သည့္ တံခြန္တုိင္႐ုိးရာပြဲေတာ္ကာလျဖစ္သည့္ မတ္လႏွင့္ ဧၿပီလမ်ားတြင္ ဇာတိေျမသုိ႔ ျပန္လာၾကၿပီး ပြဲေတာ္အတြင္း ေဆြမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ ေခတၱေတြ႕ဆံုၿပီးေနာက္ ထုိင္းႏုိင္ငံဘက္သုိ႔ ျပန္သြားၾကသည္ဟု ရြာခံတစ္ဦးကေျပာသည္။
အသက္ (၅၀)ခန္႔အရြယ္ ေဒၚမူဆိုးမွာလည္း ထုိင္းႏုိင္ငံသုိ႔ ၂၀၁၃ က အမ်ားနည္းတူ သြားေရာက္ခဲ့သည္။ ၀င္ေငြေကာင္းေသာ္လည္း တကယ္တမ္းတြင္ သူမ၏ ေနရပ္ေဒသမဟုတ္သည့္အတြက္ ေပ်ာ္သည္ေတာ့မဟုတ္။

‘‘ဟုိမွာက အဆင္ေျပတယ္ဆိုေပမယ့္ မေပ်ာ္ဘူးေလ။ ကုိယ့္ေဒသမဟုတ္ေတာ့ မေပ်ာ္ဘူး။ ဒီကိုပဲ ျပန္လာခ်င္တယ္။ ခဏခဏျပန္လာဖုိ႔ ႀကိဳးစားတယ္။ ဒီႏွစ္ေတာ့ ပဲြေတာ္ရက္အတြင္း အေရာက္ျပန္လာတာ။ အခု ရြာျပန္ေရာက္တာ တစ္လေလာက္ရိွၿပီ။ ဘာမွလုပ္စရာလည္း မရိွဘူး။ လက္ထဲမွာလည္း တစ္ျပားမွမရိွဘူး’’ဟု ေဒၚမူဆိုးကေျပာသည္။

သူမနည္းတူ ေနရပ္ျပန္လိုသည့္ ကယန္း(ပေဒါင္)တုိင္းရင္းသားအမ်ားအျပား ထုိင္းႏုိင္ငံဘက္တြင္ရိွေနၿပီး အမ်ားစုကေတာ့ ေက်းရြာသုို႔ ျပန္လာၿပီး ေနထိုင္စားေသာက္မႈ အဆင္မေျပျဖစ္မည္ကုိ စိုးရိမ္ၾကေၾကာင္း သူမကေျပာသည္။ ႐ုိးရာေတာင္ယာလုပ္ငန္းႏွင့္ လက္ရက္ကန္းလုပ္ငန္းမ်ားသာ အမ်ားဆံုးလုပ္ကုိင္ၾကသည့္ ကယန္း(ပေဒါင္)တုိင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ ယင္းလုပ္ငန္းမ်ားမွာ မိသားစုစား၀တ္ေနေရးအတြက္ အဆင္မေျပေတာ့ေၾကာင္း ရြာလူႀကီး ဦးေအာင္ကုိက ရွင္းျပသည္။ ေတာင္ယာလုပ္ကိုင္ရန္ ေနရာရွားပါးျခင္းက တုိင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ အခက္အခဲျဖစ္သည္။ ထို႔အျပင္ ေက်းရြာအတြက္ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားမွာလည္း မျပည့္စံုေသးေပ။ ဧၿပီအတြင္းမွာပင္ ၿမိဳ႕နယ္မွ စီစဥ္ေပးသည့္ ဆုိလာမီးမ်ားသြယ္တန္းရန္ ျပင္ဆင္ေနသည္ကုိ ေတြ႕ရသည္။ ေက်းရြာသုိ႔ ႏုိင္ငံျခားသားဧည့္သည္မ်ား ရံဖန္ရံခါ လာေရာက္ေလ့လာၾကေသာ္လည္း ထုိင္းႏုိင္ငံကဲ့သို႔ အမ်ားအျပားလာေရာက္ျခင္းမဟုတ္ေပ။

 ေဒၚမူဆိုးကုိယ္တုိင္လည္း ေက်းရြာတုိးတက္မႈ အေျခအေနကိုၾကည့္ၿပီး ျပန္လည္အေျခခ်ရန္ လာေရာက္ျခင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း သူမ ျပန္လည္ေရာက္ရိွခ်ိန္တြင္ ေက်းရြာအတြင္း ႀကီးႀကီးမားမား အေျပာင္းအလဲဟူ၍ ရြာကုိျဖတ္၍ ေဖာက္ထားသည့္ ဒီးေမာ့ဆုိ- ေတာင္ငူ ေက်ာက္ေခ်ာလမ္းမႀကီးကုိသာ ေတြ႕ရသည္ဟု ဆုိသည္။
‘‘ဒီကုိ ျပန္လာေတာ့ ရြာထိပ္မွာ မီးတုိုင္တစ္တုိင္ေတြ႕တယ္။ ေနာက္ . . . ဒါရယ္ (ေနအိမ္ေရွ႕ရိွ လမ္းမကုိၫႊန္၍) ဟုိနားက ပါတီ႐ံုးရယ္’’ဟု သူမ ေနအိမ္အနီးမွ ျမင္ရသည့္ လမ္းမႏွင့္ အင္န္အယ္လ္ဒီပါတီ႐ံုး အေဆာက္အအံုမ်ားကုိ ၫႊန္ျပေျပာဆုိသည္။

ေဒသခံမ်ားေက်းရြာကုိ စြန္႔ခြာလာၾကသျဖင့္ သက္ဆုိင္ရာ ေဒသအာဏာပုိင္မ်ားသုိ႔ ေက်းရြာဥကၠ႒အေနျဖင့္ တင္ျပေတာင္းဆိုမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း အေထာက္အပံ့၊ အကူအညီမ်ား ထင္သေလာက္မရရိွေၾကာင္း ဦးေအာင္ကုိကေျပာသည္။

‘‘ကြၽန္ေတာ္ေျပာတယ္။ ဒီမွာေတာ့ ဒီလိုဒီလိုအေျခအေနေတြ  ျဖစ္ေနၿပီဆုိၿပီး ရြာအတြက္ လုိတာေတြ တင္ျပတယ္။ အဓိကက ေရ၊ မီးနဲ႔ ဒီမွာေနတဲ့ အဆင္မေျပတဲ့သူေတြကုိ ေထာက္ပံ့ေပးဖုိ႔ဆုိၿပီး ေတာင္းတယ္။ စာနဲ႔လည္းတင္တယ္။ အဆင္မေျပဘူး’’
ေက်းရြာအတြင္း အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားျဖစ္သည့္ ေရ၊ မီး စသည္တို႔အျပင္ စား၀တ္ေနေရး အဆင္မေျပသူမ်ားအတြက္ လစဥ္ေထာက္ပံ့ေငြမ်ားေပးႏုိင္ပါက သင့္ေတာ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေအာင္ကိုက သံုးသပ္သည္။

‘‘သိပ္အမ်ားႀကီးမလိုဘူး။ တစ္ဦးကုိ လစဥ္သံုးေသာင္းေလာက္ ေထာက္ပံ့ရင္ကုိ သူတုိ႔ အဆင္ေျပတယ္။ သူတို႔အလုပ္လုပ္စရာမလုိေအာင္ အဆင္ေျပေအာင္ လုပ္ေပးရင္ကုိ ဒီကိုျပန္လာၾကမွာပဲ’’ဟု ၎ကဆိုသည္။

ထို႔အျပင္ အျခားနည္းလမ္းတစ္ခုမွာ ကယန္းလူမ်ိဳးမ်ား၏ မူလေဒသမ်ားျဖစ္သည့္ ေက်းရြာမ်ားကုိ ခရီးသြားမ်ား ဆဲြေဆာင္ရာေဒသအျဖစ္ စီမံၿပီး ဧည့္သည္အမ်ားအျပားလာေရာက္မည္ဆုိလွ်င္ပင္ မ်ားစြာအဆင္ေျပမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးေအာင္ကုိက ေျပာသည္။ ယခုလက္ရိွတြင္ ခရီးသြားမ်ားအတြက္ ယင္းေက်းရြာမ်ားသုိ႔သြားလွ်င္ လမ္းခရီးေကာင္းမြန္ေနၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ျပည္ပဧည့္သည္လာေရာက္လည္ပတ္ရန္ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ားစြာရိွသည္။

လက္ရိွတြင္ အီတလီ၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမနီစေသာ ႏိုင္ငံမ်ားမွ ဧည့္သည္မ်ားအတြက္ ကယားျပည္နယ္သုိ႔ ခရီးစဥ္၀န္ေဆာင္မႈေပးသည့္ ကုမၸဏီမ်ားရိွေနၿပီး လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ေပၚတြင္ ဟုိတယ္မ်ားႏွင့္ စားေသာက္ဆုိင္အသစ္မ်ား ထပ္မံလိုအပ္လ်က္ရိွေနေသးေၾကာင္း သိရသည္။

ကယန္း (ပေဒါင္) တိုင္းရင္းသူမ်ား ႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈအတိုင္း လည္ပင္းတြင္ ေၾကးကြင္း၀တ္ဆင္ထားစဥ္ (ဓာတ္ပံု − ေနလင္းေအာင္)

ခရီးသြားအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ေတာ့ ပန္ပက္က ႏိုင္ငံျခားသားေတြအတြက္ အဆင္ေျပတယ္။ အခုက လမ္းေကာင္းသြားၿပီဆုိေတာ့ အဆင္ေျပတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ျမင္တာကေတာ့ ယုိးဒယားဘက္လုိ ေသခ်ာက်က်နနနဲ႔ ေဒသထြက္ အစားအစာ ေရာင္းတာမ်ိဳးေတြ၊ ေနာက္ရြာေတြ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္းထားရင္ ေကာင္းမယ္။ ေနာက္ျပည္နယ္အစိုးရအေနနဲ႔ သူတုိ႔ကုိ ႐ုိးရာဓေလ့အတုိင္း ၀တ္ခ်င္စိတ္ရိွေအာင္ လုပ္ေပးမယ္၊ အေထာက္အပံ့ေတြ ဘာေတြလုပ္ေပးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒီဥစၥာက ၿမဲလိမ့္မယ္’’ဟု ကယားျပည္နယ္ေဒသမ်ားသုိ႔ ျပည္ပဧည့္သည္မ်ားအတြက္ ၀န္ေဆာင္မႈေပးသည့္ အီတလီဧည့္လမ္းၫႊန္တစ္ဦးျဖစ္သူ ကိုေအာင္ထြန္းလင္းက ၎၏အျမင္ကိုေျပာသည္။

အဓိကအားျဖင့္ ေဒသတြင္းရိွေနသည့္ လက္က်န္ ကယန္းပေဒါင္တုိင္းရင္းသားမ်ား ျပည္ပမထြက္ေစရန္ႏွင့္ ျပည္ပေရာက္တုိင္းရင္းသားမ်ား ျပန္လာေစရန္အတြက္ အစိုးရတစ္ခုတည္းအေနျဖင့္ တာ၀န္ရိွသည္မဟုတ္ဘဲ ခရီးသြားကုမၸဏီမ်ားပါ ၀ုိင္း၀န္းကူညီသင့္ေၾကာင္း၊ ခရီးသြားကုမၸဏီမ်ားအေနျဖင့္ ေဒသခံတုိင္းရင္းသားမ်ား ႏွစ္သက္သည့္ လက္ေဆာင္ႏွင့္ ၎တို႔ေက်းရြာအတြက္ လိုအပ္သည့္ အေထာက္အပံ့မ်ားေပးေစလိုေၾကာင္း ကိုေအာင္ထြန္းလင္းကဆုိသည္။

‘‘အဲဒီက ပေဒါင္မေလးေတြဆို ေရေမႊးတို႔၊ ဘာတုိ႔ႀကိဳက္ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ေတြဆို ဟုိတယ္က လက္ေဆာင္ေပးတဲ့ အေသးအဖဲြေလးေတြ၊ ဘာေတြေပးတာ ဒါမ်ိဳးေတြေတာ့ မလုပ္ေစခ်င္ဘူး။ ခရီးသြားကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ကလည္း သူတို႔ကို ႐ုိးရာအတိုင္း ေနေပ်ာ္ေအာင္ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္မွပဲ သူတို႔ေပ်ာ္ၾကလိမ့္မယ္’’ဟု ကိုေအာင္ထြန္းလင္းကေျပာသည္။
ပန္ပက္ေက်းရြာအုပ္စုအတြင္းရိွ ရြမ္းကူ၊ ေဒါေကဒ၊ ကတဲကူ၊ စလံုးကနာ၊ ပုိင္မဆုိင္ဟူေသာ ေက်းရြာငါးရြာရိွသည္။ ရြာတုိင္းလိုလုိတြင္ အေျခခံလိုအပ္ခ်က္မ်ား အမ်ားအျပားရိွေနဆဲျဖစ္သည္။ ေသာက္သံုးေရရရိွေရးအတြက္ ကူညီေနသည့္ အင္န္ဂ်ီအုိအခ်ိဳ႕ရိွသည္။ ထုိင္းႏိုင္ငံ မဲ့စရိန္းေက်းရြာတြင္ ေနထုိင္လုပ္ကုိင္ေနေသာ ေဒၚမူဆုိးက ေက်းရြာအေျခအေနမ်ားေျပာျပရင္းက စကားတစ္ခြန္းဆိုသည္။

‘‘နင္တုိ႔ ဗမာျပည္ကုိ တုိးတက္ေအာင္ လုပ္ခုိင္းေပါ့။ နင္တုိ႔ တအားေနာက္က်ေနၿပီ’’ဟု ရယ္ရယ္ၿပံဳးၿပံဳးျဖင့္ဆုိသည္။ သူမအေနျဖင့္ မူလရည္ရြယ္ခ်က္က မိမိေက်းရြာသုိ႔ ျပန္လာၿပီး အဆင္ေျပပါက ဆက္လက္ေနထုိင္သြားရန္ ရည္ရြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း ရြာသုိ႔ ျပန္ေရာက္ခ်ိန္တြင္မူ စိတ္ႏွစ္ခြျဖစ္ေနပါသည္။
‘‘အခုအဆင္မေျပေတာ့ ဘာလုပ္ရမလဲမသိေသးဘူး။ အေျခအေနေစာင့္ၾကည့္မယ္။ လံုး၀အဆင္မေျပရင္ေတာ့ ဟုိကုိျပန္သြားဖို႔ စဥ္းစားရမယ္။ တကယ္လို႔ နင္တု႔ိအစုိးရက ဟုိမွာလုိ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္လုပ္ေပးရင္ေတာ့ ေက်းဇူးတင္ရမယ္’’ဟု ၎ကဆုိပါသည္။
ပန္ပက္ေက်းရြာအတြင္း ေဒၚမူဆုိင္းကဲ့သုိ႔ ေနရပ္ကိုစြန္႔ခြာ၍ အဆင္ေျပရာ ေရႊ႕ေျပာင္းေနသူမ်ားရိွသကဲ့သုိ႔ ေက်းရြာအား ႏွစ္ရွည္လမ်ား ဖက္တြယ္ေနထုိင္ၾကသူမ်ားလည္းရိွေနသည္။ မည္မွ်ပင္ အဆင္မေျပၾကေသာ္လည္း ေက်းရြာမွ မဖယ္ခြာလိုသူ အမ်ားအျပားရိွေနဆဲျဖစ္သည္။

ရြမ္းကူေက်းရြာတြင္ ႐ုိးရာ၀တ္စံုျဖင့္ အသက္(၅)ႏွစ္အရြယ္ကတည္းက ၀တ္ဆင္ေနထိုင္ခဲ့သည့္ ရြာ၏ အသက္အႀကီးဆံုး အမ်ိဳးသမီးႀကီးတစ္ဦးရိွသည္။ သူမမွာ ရြာအတြင္း ေၾကးကြင္းအမ်ားဆံုး ၀တ္ဆင္ႏိုင္သူမ်ားတြင္ တစ္ဦးအပါအ၀င္ျဖစ္ၿပီး ေၾကးကြင္း ၂၃ ကြင္းအထိ ၀တ္ဆင္ထားသည္။ အမည္က ေဒၚမူနီျဖစ္ၿပီး အသက္ (၈၀) ရိွေနၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း  သန္သန္စြမ္းစြမ္းရိွေနဆဲ။
သမီးႏွစ္ဦးမွာလည္း ငယ္စဥ္ကတည္းက ေၾကးကြင္းမ်ား၀တ္ဆင္ထားၾကၿပီး သူတို႔တစ္မိသားစုလံုးမွာ လက္ရိွေနထုိင္သည့္ ရြမ္းကူေက်းရြာမွ အျခားမည္သည့္ေနရာကုိမွ် မေရာက္ဖူးေၾကာင္းဆုိသည္။
‘‘ငယ္ငယ္ကတည္းက အခုအခ်ိန္အထိ ဒီရြာကလဲြၿပီး ဘယ္ကိုမွ မသြားဘူး။ သြားလည္း မသြားခ်င္ဘူး။ ေယာက္်ားကလည္း ဒီမွာပဲေသေတာ့ ငါလည္း ဒီမွာပဲေသမယ္’’ဟု ေဒၚမူနီကဆုိသည္။ သုိ႔ေသာ္ လူငယ္အမ်ားအျပားကမူ ေဒၚမူနီႏွင့္ ဆန္႔က်င္ဘက္ လိြဳင္ေကာ္ၿမိဳ႕ေပၚႏွင့္ အျခားေဒသမ်ားသုိ႔ သြားေရာက္အလုပ္လုပ္ကိုင္ေနၾကၿပီး ေၾကးကြင္း၀တ္ဆင္ထားသူ လူငယ္မ်ား အလြန္ေတြ႕ရခဲေနၿပီျဖစ္သည္။

ကမၻာလွည့္ခရီးသြားမ်ား စိတ္၀င္တစားျဖင့္ ေလ့လာလိုၾကၿပီး ယဥ္ေက်းမႈအစဥ္အလာရိွေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ ကယန္းတုိင္းရင္းသားမ်ားသည္ ကယားျပည္နယ္အတြင္း အနည္းငယ္သာ က်န္ရိွေတာ့သည္။ သုိ႔ေသာ္ႏုိင္ငံတကာမွ ခရီးသြားဧည့္သည္အမ်ားစုကမူ ေၾကးကြင္းပတ္ထားသည့္ လည္ပင္းရွည္ ကယန္းလူမ်ိဳးမ်ားဟုဆုိသည္ႏွင့္ ထုိင္းႏုိင္ငံကုိသာ လွမ္းျမင္ၾကသည္။ အနီးစပ္ဆံုး ဂူးဂဲလ္ရွာေဖြေရး၀က္ဘ္ဆိုက္တြင္ပင္ ကယန္းအမည္ျဖင့္ ရွာေဖြပါက ထုိင္းႏုိင္ငံသုိ႔ ေရာက္ရိွေနၾကသည့္ ကယန္းတုိင္းရင္းသားမ်ား၏ ဓာတ္ပံုမ်ားကုိသာ ျမင္ေတြ႕ရမည္ျဖစ္သည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ျပည္တြင္းနာမည္ႀကီး ႐ုပ္ရွင္ဒါ႐ုိက္တာ ဦးေအာင္ကုိလတ္က ကယန္းလူမ်ိဳးမ်ား၏ ဓေလ့႐ုိးရာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ႐ုိက္ကူးပံုေဖာ္ခဲ့သည့္ ကယန္းအလွဟူေသာ ႐ုပ္ရွင္ကားႀကီးတစ္ကားေပၚထြက္ၿပီး ယင္းကားမွာ ၂၀၁၂ ျမန္မာ့႐ုပ္ရွင္ထူးခြၽန္ဆုေပးပဲြတြင္ အေကာင္းဆံုး႐ုပ္ရွင္ဓာတ္ပံုဆုရရွိခဲ့သည္။ ၂၀၁၃ အတြင္း မေလးရွားႏုိင္ငံတြင္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ အာဆီယံ ႏိုင္ငံတကာ႐ုပ္ရွင္ပြဲေတာ္တြင္မူ အကဲျဖတ္ဒုိင္မ်ားက ေပးအပ္သည့္ Best Of Jury ဆုကို ဒါ႐ုိက္တာေအာင္ကုိလတ္က ရရိွခဲ့ေသးသည္။

ကယန္းေဒသခံအစစ္မ်ားျဖင့္ ႐ုိက္ကူးပံုေဖာ္ခဲ့သည့္ ယင္းဇာတ္ကား၏ အဓိကရည္ရြယ္ရင္းမွာ ကယန္း(ပေဒါင္) တုိင္းရင္းသားမ်ားသည္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွ လူမ်ိဳးစုျဖစ္ေၾကာင္းကုိ ႏိုင္ငံတကာမွ သိရိွရန္ႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာမွ ထိုင္းႏုိင္ငံ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးအျဖစ္ ထင္ေယာင္ထင္မွားျဖစ္ေနျခင္းကုိ ေဖာ္ထုတ္ရန္ဟူေသာ ရည္ရြယ္ရင္းျဖစ္ေၾကာင္း မီဒီယာမ်ားသုိ႔ ေျဖၾကားခဲ့သည္။ ပန္ပက္ကဲ့သု႔ိေသာ ေက်းရြာမွာလည္း အဆိုပါ ကယန္းအလွဇာတ္ကားတြင္ ျမင္ေတြ႕ရသည့္ ပံုရိပ္မ်ားအတုိင္း ေက်းရြာ၊ လူမ်ိဳး၊ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့မ်ားရိွေနဆဲျဖစ္သည္။

ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ ကယန္းလူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ ေရွးေခတ္ပံုစံ ညီညီညာညာ ဖန္တီးထားသည့္ ခပ္ကုပ္ကုပ္ တဲအိမ္မ်ားမွာ ကယန္း (ပေဒါင္)တုိင္းရင္းသားမ်ား၏ မူရင္းေနထိုင္သည့္ ကယားျပည္နယ္ေက်းရြာမွ ေနအိမ္မ်ားႏွင့္မူ လြန္စြာကြာျခားသည္။ တဲသာသာေနအိမ္ အလြန္ရွားပါးၿပီး ေျခတံရွည္ႏွစ္ထပ္အိမ္ခ့ံခ့ံထည္ထည္မ်ားသာျဖစ္သည္။ ၿခံႏွင့္၀င္းႏွင့္ျဖစ္သည္။ အခ်ိဳ႕ေနအိမ္မ်ားတြင္ လိေမၼာ္ေရာင္ ႏွစ္ေပစေလာင္းမ်ားတပ္ဆင္ထားသည္။ မည္သည့္ေနအိမ္ကိုမွ် ဧည့္သည္မ်ား စိတ္၀င္စားလာရန္ ဖန္တီးပံုေဖာ္ထားျခင္းမရိွ။ ပကတိ႐ုိးရာအတုိင္း ေနထုိင္သည့္ ကယန္း(ပေဒါင္) တုိင္းရင္းသား အနည္းငယ္ ပန္ပက္ေက်းရြာအုပ္စုတြင္ က်န္ရိွေနပါေသးသည္။

http://7daydaily.com/story/35562#.VTe8G5MXW1l