Pages

စိတ္က်န္းမာေရး အာဟာရ

ေန႔စဥ္ တဒဂၤေလာက္ ျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ့္ရဲ႕ အာ႐ံုကို သတိထားၾကည့္ပါ
ေန႔စဥ္ တဒဂၤေလာက္ ျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ့္ရဲ႕ အာ႐ံုကို သတိထားၾကည့္ပါ

  ေဒါက္တာသက္ဦး

က်န္းမာေရးရဲ႕ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္မွာ ႐ုပ္ေရာ စိတ္ပါ အက်ံဳးဝင္ပါတယ္။ စိတ္က်န္းမာေရးဆိုတာ ဘယ္လိုမ်ိဳးလို႔ ယူဆပါသလဲ။ စိတ္ၾကည္လင္ ရႊင္ပ်ေနတာ၊ ေန႔စဥ္လုပ္ေဆာင္ရတဲ့ လုပ္ငန္းေဆာင္တာေတြကို ႏိုင္ႏိုင္နင္းနင္း လုပ္ေဆာင္ႏိုင္တာ ေတြနဲ႔ အခက္အခဲေတြ၊ စိန္ေခၚမႈေတြကို အခြင့္အလမ္းေပၚ မူတည္ၿပီး ရင္ဆိုင္ႏိုင္ဖို႔ ယံုၾကည္ခ်က္ေတြ ရွိေနတယ္ ဆိုရင္စိတ္က်န္းမာေရး ပံုမွန္ရွိ ေနတယ္ လို႔ ဆိုရမွာပါ။ ကိုယ္ခႏၶာက်န္းမာဖို႔ လုပ္ေဆာင္ၾကသလို စိတ္က်န္းမာဖို႔လည္း လုပ္ေဆာင္ လို႔ရတဲ့ အခ်က္ေလးေတြ ရွိပါတယ္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ တပတ္က စိတ္က်ေရာဂါ အေၾကာင္းကို ေရးၿပီးခဲ့ၿပီမို႔ ဒီတပတ္ေတာ့ လြယ္ကူ႐ိုးရွင္းတဲ့ နည္းနာေလးေတြနဲ႔ စိတ္က်န္းမာေရး တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းေလးေတြကို ေဖာ္ျပေပးလိုပါတယ္။

တျခားသူေတြနဲ ့ေပါင္းသင္းဆက္သြယ္ပါ
ကိုယ့္ကို ကူညီေဖးမျခင္းေရာ၊ စိတ္ရႊင္လန္းမႈပါ ေပးႏိုင္မယ့္ ကိုယ့္ဝန္းက်င္က လူေတြနဲ႔ ခိုင္မာၿမဲၿမံတဲ့ ဆက္ဆံေရး တည္ေဆာက္ ၾကည့္ပါ။ လူသားခ်င္း ေပါင္းသင္းဆက္သြယ္မႈက စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ က်န္းမာေရးကို ေထာက္ကူေပး ပါတယ္။ အဲသလို ေပါင္းသင္း ဆက္ဆံေရးအတြက္ အခ်ိန္နဲ႔ စိတ္အား စိုက္ထုတ္မႈက အခ်ည္းႏွီး မျဖစ္ဘဲ အက်ိဳး ရွိတာကို ေတြ႔ရမွာပါ။

ေပ်ာ္ရႊင္ဖို ့အခ်ိန္ေပးပါ
ကိုယ့္အတြက္ ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ရာ၊ ဝါသနာပါရာေလးေတြ လုပ္ဖို႔ အခ်ိန္ေပးပါ။ အဲဒါက တီထြင္ဖန္တီး မႈေတြနဲ႔ အလို အေလ်ာက္ ေဆာင္ရြက္မႈေတြ အတြက္ တြန္းအားပါပဲ။ ကိုယ္စိုက္ထားတဲ့ သစ္ပင္ေတြ အၾကား လမ္းေလွ်ာက္တာ၊ ကိုယ္ႏွစ္သက္တဲ့ စာအုပ္တအုပ္ဖတ္တာ၊ ပံုဆြဲတာ၊ ဇာထိုးပန္း ထိုးလုပ္တာ၊ ကေလးေတြနဲ႔ ေဆာ့ကစားတာ၊ အိမ္ေမြး တိရစၧာန္ေတြနဲ႔ ေဆာ့ကစားတာေတြ အားလံုးလိုလိုက စိတ္ေပ်ာ္ရႊင္ေစပါတယ္။

ပူးေပါင္းပါဝင္ မွ်ေဝေစခ်င္
ကိုယ္နဲ႔ စိတ္ဝင္စားမႈ တူညီတဲ့ အသင္း အပင္း အဖြဲ႔အစည္း တခုခုမွာ ပူးေပါင္း ပါဝင္ပါ။ အဲဒီလို လုပ္တာက ကိုယ္နဲ႔ ဝါသနာတူေတြနဲ႔ အတူ စုေပါင္း ပိုင္ဆိုင္တဲ့ ပိုင္ဆိုင္မႈတခု ရရွိသလို ခံစားၾကည္ႏူးရ ပါတယ္။ အားကစား အသင္း၊ တီးဝိုင္းတဝိုင္း၊ နံနက္ခင္း လမ္းေလွ်ာက္တဲ့ အုပ္စု၊ အကအဖြဲ႔၊ သီခ်င္းဝိုင္းဖြဲ႔ဆိုတာ၊ စာအုပ္ဝိုင္းၿပီးဖတ္ၾကတာ စသျဖင့္ လႈပ္ရွားမႈေတြက စိတ္က်န္းမာေရး အေထာက္အကူေတြ ပါပဲ။

ပရဟိတ ေဆာင္ရြက္ၾကစို ့
ေစတနာ့ဝန္ထမ္း အလုပ္တခုခု အတြက္ အခ်ိန္ေပးတာ ကလည္း စိတ္ကို က်န္းမာေစပါတယ္။ အိမ္နီးခ်င္းကို လိုအပ္တာေလး ကူညီတာက အစ၊ အရပ္ထဲမွာ သာေရးနာေရး လုပ္တာအဆံုး၊ အားလံုးလုပ္ သင့္ပါတယ္။ ပါဝင္ကူညီ ေဆာင္ရြက္သင့္တဲ့ အလုပ္ေတြက တပံုႀကီးပါ။
အဲဒီ အလုပ္ေတြ ေဆာင္ရြက္တာ ကလည္း ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ စိတ္ေက်နပ္မႈ ျဖစ္ေစသလို ကမၻာႀကီးမွာ ကိုယ္လည္း တေထာင့္တေန ရာ ပါဝင္ေနပါလား ဆိုတဲ့ အသိေလးနဲ႔ အားရေစပါတယ္။ အမ်ားအက်ိဳးေဆာင္ ကိုယ့္အက်ိဳးေအာင္ ဆိုတာမ်ိဳးလို တျခားဘဝေတြ တိုးတက္ေအာင္ ျဖည့္ဆည္း ေပးရင္းက ကိုယ့္ဘဝလည္း တိုးတက္ေစပါတယ္။

မိမိကိုယ္မိမိ ဂ႐ုစိုက္ပါ
တက္ၾကြလႈပ္ရွားေနသူ ျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳးစားၿပီး အာဟာရျပည့္ေအာင္ စားေသာက္တတ္ပါေစ။ ဒါမွလည္း ႐ုပ္ပိုင္း ဆိုင္ရာ က်န္းမာေရး ျပည့္စံုမွာ ပါ။ ႐ုပ္က်န္းမာမႈနဲ႔ စိတ္က်န္းမာမႈက ဒြန္တြဲေနရမယ့္ ကိစၥေတြ မဟုတ္လား။ စိတ္နဲ႔ ႐ုပ္က်န္းမာေရးက တခုနဲ႔တခု အမွီသဟဲ ျပဳ ေနၾကရ တာပါ။ကိုယ္လက္ လႈပ္ရွားဖို႔ အားကစား႐ံုသြား ေနစရာ မလိုပါဘူး။ ၿခံဝင္းေလးရွိရင္ သစ္ပင္စိုက္၊ ေရေလာင္း၊ ခ်ံဳရွင္းေပါ့။ တိုက္ခန္းနဲ႔ ေနရရင္လည္းဖုန္သုတ္၊ အမိႈက္ လွဲေပါ့။ ကိုယ္လက္ လႈပ္ရွားတာရယ္၊ အာဟာရ မွ်တတဲ့ အစာေတြ စားတာရယ္က ႐ုပ္ေရာစိတ္ပါ က်န္းမာေနေအာင္ ထိန္းေပးတာ ပါပဲ။

မိမိကိုယ္မိမိ စိန္ေခၚပါ
လုပ္စရာ အသစ္အဆန္းေလး တခုခုကို ရည္ရြယ္ခ်က္ ထားၿပီး ကြ်မ္းက်င္မႈအသစ္ေတြ သင္ယူ ၾကည့္ပါ။ ကိုယ္ လုပ္ေနက် ကိုယ့္ရဲ႕ လုပ္ငန္းခြင္က အရာေတြနဲ႔ ကြဲျပားတာမ်ိဳး ေပါ့။ ဥပမာ- အားကစားနည္း တခုခု လုပ္ၾကည့္တာ၊ ဟင္းအမည္ တမ်ိဳးမ်ိဳးစမ္း ခ်က္ၾကည့္တာ မ်ိဳးေတြပါ။ သင္ယူမႈက စိတ္ပိုင္း ဆိုင္ရာႀကံ့ခိုင္မႈ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ကိုယ္လုပ္ ခ်င္တာေလး ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ၾကည့္မယ္ ဆိုတဲ့ ဆႏၵနဲ႔ ယံုၾကည္မႈက ကြ်မ္းက်င္မႈနဲ႔ ယံုၾကည္မႈေတြ ရရွိ ေစၿပီး အလုပ္မွာ ၿပီးေျမာက္ေအာင္ျမင္မႈနဲ႔ တိုးတက္မႈေတြ ရေစႏိုင္ပါတယ္။

စိတ္ဖိစီးမႈကို ရင္ဆိုင္ပါ
ကိုယ့္ကို စိတ္ဖိစီးမႈ ျဖစ္ေစတာ ဘာေတြလဲ လို႔ သတိျပဳၿပီး ဘယ္လို တံု႔ျပန္မလဲ ဆိုတာ ဆံုးျဖတ္ရမွာ ပါ။ တခ်ိဳ႕ စိတ္ဖိစီးမႈ ျဖစ္စရာေတြကို ေရွာင္ၾကဥ္ႏိုင္ သလို တခ်ိဳ႕ကိုက်ေတာ့လည္း ေျဖရွင္းဖို႔ ႀကိဳတင္ ျပင္ဆင္ႏိုင္လာမွာ ပါ။ စိတ္ဖိစီးမႈ ဆိုတာကလည္း ဘဝရဲ႕ အစိတ္အပိုင္းတခု အျဖစ္ လူေတြကို ပံုစံအမ်ိဳး မ်ိဳးနဲ႔ ထိခိုက္ေစတာ မဟုတ္လား။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ့္အတြက္ သိပ္ခက္ခဲၿပီး မေျဖရွင္းႏိုင္တဲ့ အေျခအေန ေရာက္မွသာ ျပႆနာအျဖစ္ မွတ္ယူရမွာပါ။ ေယာနိေသာ မနႆီကာရ ဆိုသလို သင့္တင့္မွ်တတဲ့ သေဘာထား ခံယူခ်က္ရွိရင္ စိတ္ဖိစီးမႈကို ခံႏိုင္ၾကမွာပါ။ စိတ္ မသက္မသာ ျဖစ္လာခ်ိန္ေတြမွာ တရားထိုင္၊ ႐ႉ႐ႈိက္၊ ေယာဂေလ့က်င့္မႈ ေတြနဲ႔ ေလ်ာ့ေျပေအာင္ ႀကိဳးစားလို႔ ရပါတယ္။

လန္းဆန္းဖို႔ အားျဖည့္ပါ
ယာဥ္ေတြမွာ ဆီျဖည့္သလိုမ်ိဳး လူမွာလည္း စြမ္းအင္ ျဖည့္တင္းၿပီး ေမာင္းႏွင္မွ အဆင္ေျပႏိုင္မွာပါ။ အိပ္ေရးဝ၀ အိပ္ပါ။ ေန႔စဥ္ အိပ္ရာဝင္ခ်ိန္ မွန္ေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးတာက ေကာင္းမြန္စြာ အိပ္စက္ႏိုင္ေရးမွာ အေရးပါဆံုး ေပါ့။ အိပ္ေရးဝမွ ကိုယ္ေရာ စိတ္ပါ လန္းဆန္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အိပ္ေရးဝတဲ့ တိုင္ေအာင္ ႏြမ္းနယ္ႏံုးခ်ည့္ေနတဲ့ ခံစားမႈမ်ိဳး လည္း ရွိေနတတ္ပါတယ္။ ဒီလိုဆိုရင္ေတာ့ ေန႔စဥ္ လန္းဆန္းမႈရဖို႔ အခ်ိန္တခုေတာ့ ေပးရပါ လိမ့္မယ္။ ဥပမာ- စိတ္ကို လႊင့္ၿပီး ထားလိုက္တာမ်ိဳး၊ ေန႔လယ္ ခင္းမွာ ေတြးခ်င္ရာ ေတြးေနလိုက္တာမ်ိဳး၊ တိမ္ေတြကို ခဏေငးၾကည့္ ေနလိုက္တာမ်ိဳး ေပါ့။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ တေန႔တာ လုပ္ရမယ့္ အခ်ိန္ဇယားမွာ ဘာမွမလုပ္ရန္ဆိုတဲ့ အခ်ိန္ေလးတခု ထည့္သြင္းသင့္တာ ပါပဲ။

ပစၥဳပၸန္ကိုသတိျပဳပါ
ေန႔စဥ္ တဒဂၤေလာက္ျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ့္ရဲ႕ အာ႐ံုကို သတိထားၾကည့္ပါ။ ႐ိုး႐ိုးေလးပဲ ပစၥဳပၸန္ကို ခံစား ၾကည့္လိုက္ပါ။ မ်က္ႏွာေပၚကို ထိုးက်ေနတဲ့ေနေရာင္ ျခည္နဲ႔ ပါးျပင္ကို တိုးေဝွ႔ေနတဲ့ ေလျပည္၊ ၿပီးေတာ့ ႏွာသီးဖ်ားေလးကေန ဝင္ထြက္ေနတဲ့ ေလ အစရွိတာ ေလးေတြကို ခံစားၾကည့္႐ံုပါပဲ။ သိပ္ေတာ့ လြယ္တဲ့ ကိစၥ မဟုတ္လွပါဘူး။ အတိတ္က အေၾကာင္းေတြ ေတြးရတာ၊ အနာဂတ္ကို ႀကိဳၿပီး စိတ္ကူးယဥ္ ေတြးေတာရတာက လြယ္ကူသလို လူတိုင္းလည္း လုပ္ျဖစ္ ၾကေပမယ့္ ပစၥဳပၸန္မွာ ေနဖို႔ကေတာ့ အေတာ္ေလး ႀကိဳးစားရမွာပါ။

ဒါေပမယ့္ အခ်ိန္တိုေလးေတြ ေလ့က်င့္ေပးတာကေန စတင္ၾကည့္ပါ။ ကိုယ့္ရဲ႕ အတြင္းအပ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေလးေတြ ကို သတိျပဳမိတာကလည္း  စိတ္က်န္းမာေရးကို  အေတာ္ေလး အေထာက္အကူျပဳပါတယ္။ သမထ တရား ႐ႈမွတ္တာ ကလည္း အဆင္ေျပ တာပါပဲ။

အကူအညီေတာင္းခံပါ
႐ိုး႐ိုး စင္းစင္းေလးပါ ပဲ။ ကိုယ့္မိတ္ေဆြကို မအားလပ္တဲ့  အခိုက္မွာ ကေလးထိန္းကူဖို႔ အကူအညီ ေတာင္းတာမ်ိဳး၊ ကိုယ့္ရဲ႕ ျပေနက်ဆရာ ဝန္ကို စိတ္နဲ႔ပတ္သက္ ၿပီးတိုင္ပင္ ႏွစ္သိမ့္ေဆြး ေႏြးမႈခံယူဖို႔ ဘယ္ကိုသြား သင့္သလဲ ေမးျမန္းတာမ်ိဳး ေပါ့။ လူတိုင္းမွာ ခက္ခဲတဲ့ အခိုက္အတန္႔ေတြ ႀကံဳတတ္ တာပါပဲ။ ကိုယ္ကလည္း ကူညီဖို႔ ဝန္မေလး သင့္ သလို ကိုယ့္ အတြက္ အကူအညီ ေတာင္းခံဖို႔လည္း ဝန္မေလး သင့္ပါဘူး။ တလံုးတဝ မရႏိုင္ပါဘူး ဆိုတဲ့ တိုင္ေအာင္ အကူအညီ ေတာင္းတတ္တဲ့ အေလ့ေလး လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။

တကယ္တမ္း က်ေတာ့လည္း ဘယ္သူမွ ၿပီးျပည့္ စံုၿပီး ခ်မ္းေျမ့ေနတဲ့ဘဝကို ရေနၾကတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ႐ုပ္ပိုင္း၊ စိတ္ပိုင္း က်န္းမာေရး အတြက္ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရွိသလို ျဖည့္ဆည္းေပးလို႔ ရတာေတြလည္း ရွိပါတယ္။ အခု တင္ျပခဲ့တာ ေလးေတြကို ၾကည့္ရင္ ေငြကုန္ ေၾကးက် မရွိဘဲ စိတ္က်န္းမာေရးကို အေထာက္အကူျပဳမွာ ေလးေတြ ပါပဲ။ အမူအက်င့္ေလးေတြ၊ အေတြးအျမင္ ေလးေတြ ျပင္ဆင္သင့္တာ ျပင္ဆင္ရတာမ်ိဳးက မလြယ္ကူလွေပမယ့္ ေလ့က်င့္ေပးရင္ အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ႔လို႔ စိတ္ေရာကိုယ္ပါ က်န္းမာၾက လိမ့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္မိပါရဲ႕။     ။

No comments:

Post a Comment