ေရာဂါပြဲစား ပိုးမႊားမ်ားအတြက္ အဆီးအတား အစီအရင္

ေဒါက္တာသက္ဦး


“အနီးကပ္ဆံုး ရန္သူကို တိုက္ၾက” ဆိုတဲ့ စကားသံေလးၾကားရင္ ေဘးနားက ဝီခနဲအသံကို ၾကားလိုက္မိမယ္ ထင္ပါ တယ္။ မိသားစု စာရင္းဝင္ မဟုတ္ဘဲ အတူေနရတဲ့ တအိမ္တည္းေန သတၱဝါ ေဝေနယ်ေတြက အမ်ားသား မဟုတ္လား။ ဧည့္ခန္းနံရံမွာ၊ မ်က္ႏွာၾကက္မွာ ေနတတ္တဲ့ အိမ္ေျမႇာင္ေလာက္က ျပႆနာ မရွိလွေပမယ့္ ျခင္၊ ယင္၊ ၾကမ္းပိုး၊ ပိုးဟပ္နဲ႔ ႂကြက္ေတြကေတာ့ လူေတြအတြက္ ဆိုးက်ိဳးဒုကၡေတြကို ယူေဆာင္ လာတတ္ပါတယ္။

သူ႔ဘာသာ ေနရင္းကပဲ အနံ႔အသက္၊ အသံဗလံနဲ႔ ပစၥည္းပစၥယေတြ ပ်က္စီးေစတာေၾကာင့္ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ ျဖစ္ရတာသာမက သူတို႔က တဆင့္ သယ္ေဆာင္လာတတ္တဲ့ ေရာဂါပိုးေတြေၾကာင့္ ေဝဒနာေပါင္းစံုလည္း ျဖစ္ေစ တတ္တာကိုး။
တကယ္ေတာ့ အဲဒီ ကပ္ပါးသတၱ၀ါေတြကို ေရာဂါပိုး သယ္ေဆာင္ေသာ ပိုးမႊား (Vector) မ်ားလို႔ စာစကားနဲ႔ ဆိုၾက ပါတယ္။ သူတို႔ေၾကာင့္ တိုက္႐ိုက္ ေရာဂါမရတတ္ေပမယ့္ သူတို႔က သယ္ေဆာင္လာတဲ့ ေရာဂါပိုးေတြေၾကာင့္ ကူးစက္ ေစတာပါ။ ျခင္ဆိုရင္ ေရာဂါပိုးေတြကို ေသြးကေနတဆင့္ ကူးစက္ေစတဲ့ သတၱ၀ါမ်ိဳး ျဖစ္ၿပီး ယင္ေကာင္၊ ပိုးဟပ္၊ ႂကြက္ေတြကေတာ့ သူတို႔ ထိေတြ႔မိလို႔ ကပ္ပါလာတာမ်ိဳးနဲ႔ သယ္ေဆာင္ၾကတာပါ။ တကယ္ေတာ့ ေရာဂါပြဲစားေတြေပါ့။ အဲဒီလို မေခၚဘဲလာ၊ ႏွင္လည္း မသြားတဲ့ ဧည့္သည္အေပါင္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ေတာ့ နည္းလမ္းေတြ ရွိပါတယ္။

ယင္ေကာင္

ယင္ေကာင္ ဆိုတာနဲ႔ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာ ျဖစ္ေစမွန္း သိေနၾကမွာ ျဖစ္သလို မိုးဦးက်တာနဲ႔ အိမ္မွာ၊ ဆိုင္မွာ စိတ္ပ်က္စရာ ေကာင္းေအာင္ အစားကို ေျဖာင့္ေျဖာင့္ စားမရေအာင္ ဒုကၡေပးတာေတြ ျမင္ေယာင္လာမွာပါ။ ယင္ေကာင္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ ႏွိမ္နင္းဖို႔ရာ အေကာင္းဆံုးနည္းကေတာ့ ေပါက္ပြားစရာ ေနရာမရွိေအာင္ လုပ္တာပါပဲ။

ခက္ခက္ခဲခဲလည္း မဟုတ္လွပါဘူး။ အစား အေသာက္ထည့္တဲ့ ဘူးေတြကို လံုေအာင္ တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ပိတ္ထားရ ပါမယ္။ အမိႈက္သ႐ိုက္ ထည့္တဲ့ ပံုးေတြကို အေပါက္အၿပဲ မရွိ၊ ယင္ဝင္လို႔ မရေအာင္ ဂ႐ုစိုက္ရမယ္။ အမိႈက္ကို မွန္မွန္ စြန္႔ပစ္ေပးရမယ္။ အမိႈက္ပံုးကို ေသေသခ်ာခ်ာ ပံုမွန္ ဖံုးအုပ္ထားရပါမယ္။
အိမ္သာက ယင္လံု အိမ္သာ ျဖစ္ေနေစရပါမယ္။ ေတာမွာလို ပလတ္စတစ္ခြက္ သံုးရင္လည္း အဖံုးရွိရပါမယ္။ ၿမိဳ႕က အိမ္သာေတြ ဆိုရင္လည္း အိမ္သာက်င္းေတြ အေပါက္အၿပဲ မရွိ လံုေနေအာင္ အၿမဲ စစ္ေဆးေပးရပါမယ္။ အနံ႔ထြက္ ပိုက္ေတြလည္း ယင္လံုမွ ျဖစ္မွာပါ။ တိုက္ေလွကားေတြ၊ အိမ္ၿခံဝင္းေတြနဲ႔ လမ္းေပၚက တိရစၧာန္ အညစ္အေၾကးေတြ ကို ပံုမွန္ ရွင္းလင္း မေပးႏိုင္ဘူး ဆိုရင္ ယင္ေကာင္ေတြ အႀကိဳက္ပဲေပါ့။

တခုေတာ့ ရွိတာေပါ့ေလ။ ကိုယ့္အိမ္ထဲက ကိစၥကို ကိုယ္လုပ္ႏိုင္ေပမယ့္ လမ္းေပၚက ကိစၥကို တာဝန္ရွိ လခစား၊ ဌာနဆိုင္ရာ ဆိုသူမ်ားက ဘယ္ေလာက္ တာဝန္ယူႏိုင္ၾကပါသလဲ ဆိုတာကေတာ့ ေတြးဆမရတဲ့ ကိစၥ ျဖစ္ေနျပန္ပါ ေရာ။

ပိုးဟပ္

သူကလည္း စိတ္ညစ္စရာ ေကာင္းေအာင္ ျမင္ေနက်ျဖစ္ေနတဲ့ အေကာင္ေပါ့။ သူ႔ေၾကာင့္ တိုက္႐ိုက္ ခံစားရတာက အနံ႔ဆိုးပါ။ ၿပီးေတာ့ သူထိေတြ႔သမွ် အစားအေသာက္နဲ႔ ပစၥည္းေတြဆီကေန ေရာဂါပိုးေတြ ျဖန္႔ခ်ိေပးသူပါပဲ။ သူ႔ေၾကာင့္ အစားအေသာက္က ကူးစက္တဲ့ ေရာဂါေတြ စံုေအာင္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ယင္ေကာင္ကို ထိန္းခ်ဳပ္တဲ့ နည္းေတြနဲ႔ပဲ သူ႔ကို ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္သလို တျခားနည္းလမ္းေတြလည္း သံုးႏိုင္ပါေသးတယ္။

အစားအေသာက္ ထည့္သိုတဲ့  ဘူးေတြကို လံုေအာင္ တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ပိတ္ထားပါ။ အစားအေသာက္ ကိုင္တြယ္မယ့္ ဇြန္းလို ပစၥည္းေတြကို ပိုးဟပ္ မထိေတြ႔ေအာင္ ထားပါ။ နံရံ၊ ၾကမ္းခင္း အားလံုးမွာ ပိုးဟပ္ပုန္းခိုႏိုင္တဲ့ အက္ေၾကာင္းေတြ၊ အေပါက္ေတြကို ပိတ္ဆို႔ပါ။ အထူးသျဖင့္ နံရံေပၚက ပိုက္လံုးေတြ အနီးမွာ သူတို႔ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတတ္ပါတယ္။ ဗီ႐ိုေတြကို အေပၚ၊ ေအာက္အၿမဲ ရွင္းလင္း သန္႔စင္ပါ။

အစာ အႂကြင္းအက်န္ေတြ ေၾကာင္အိမ္ ထဲမွာ၊ မီးဖိုထဲမွာ ျပန္႔က်ဲ မေနပါေစနဲ႔။ ဘယ္လိုမွ ထိန္းမရေအာင္ အိမ္မွာ ေဖာင္းပြလာၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ ရက္စက္ရပါေတာ့မယ္။ သိပ္မျပင္းတဲ့ ပိုးသတ္ေဆးေတြ သံုးၿပီး ႏွိမ္နင္းရေတာ့မွာပါ။ ပိုးဟပ္ ပုန္းေအာင္းရာ ဗီ႐ို၊ ေၾကာင္အိမ္၊ ေရခဲေသတၱာေအာက္ စတဲ့ ေနရာ အစံုကို ပိုးသတ္ေဆး ဖ်န္းရမွာပါပဲ။

အခုေတာ့ ပိုးဟပ္ႏွိမ္နင္းႏိုင္တဲ့ ဖ်န္းေဆးေတြ အမည္စံုနဲ႔ ေပၚေနပါၿပီ။ သတိထားရမွာက အဲဒီေဆးေတြကို သံုးၿပီးရင္ လက္ကို ေျပာင္စင္ေအာင္ ေဆးေၾကာဖို႔၊ ေဆးဘူးကို ကေလးေတြနဲ႔ ေဝးရာမွာထားဖို႔၊ အစားအေသာက္ ေတြေပၚ မဖ်န္းမိေစဖို႔ ဆိုတာေတြပါပဲ။

ျခင္

ျခင္ ကလည္း အမ်ားသိတဲ့ အတိုင္း ငွက္ဖ်ား၊ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး၊ ဆင္ေျခေထာက္ ေရာဂါေတြရဲ႕ သယ္ယူပို႔ ေဆာင္ေရးႀကီးေပါ့။ ျခင္ကို ႏွိမ္နင္းတာကလည္း ဟိုအရင္ ေသြးလြန္တုပ္ေကြး ကာကြယ္ေရးမွာ ေျပာခဲ့ဖူးသလို ေပါက္ဖြားရာ ေနရာေတြကို ရွင္းလင္းဖို႔က အဓိက ပါပဲ။ ျခင္ေပါက္ပြားရာ ေနရာေတြျဖစ္တဲ့ ေရစီးေရလာ ပိတ္ေနတဲ့ ေနရာေတြကို အိမ္တြင္းအိမ္ျပင္ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ရွိမေနေစေအာင္ လုပ္ရမွာပါ။

ဘူးခြံ၊ ပုလင္းခြံ၊ အိုးခြက္ေဟာင္း၊ ကားတာယာေဟာင္းေတြ ရွိေနတာ ကလည္း ျခင္ေပါက္ပြားဖို႔ ေနရာေပးထားတာ ပါပဲ။ အိမ္မွာ ေရသိုေလွာင္ သံုးရတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး ဆိုရင္ အဖံုးကို မျပတ္ဖံုးအုပ္ ထားရပါမယ္။ ေရဘံုဘိုင္ေခါင္းေတြ စိမ့္ယိုေနရာမွာ အိုင္ဖြဲ႔ေနတဲ့ ေရအိုင္ေရကြက္ ေသးေသးကေလးက ျခင္ေပါက္ဖြားရာ ေနရာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္ ဆိုတာကို သတိရွိရမွာပါ။ အိမ္သာက်င္းေတြ၊ အနံ႔ထြက္ေပါက္ေတြမွာ အဖံုး မရွိရင္လည္း ျခင္ေတြ ေပါက္ပြားတတ္ပါ ေသးတယ္။

ျခင္ေပါက္ပြားမႈကို ထိန္းခ်ဳပ္႐ံုနဲ႔ မလံုေလာက္ ေသးရင္  အိမ္ထဲမွာ  မခိုေအာင္းဖို႔  စီမံရပါလိမ့္မယ္။ ျပတင္းေပါက္ ေတြမွာ ျခင္လံု ဆန္ခါရွိေနရင္ အေကာင္းဆံုး ပါပဲ။ ျခင္မကိုက္ေအာင္ ျခင္မကိုက္တဲ့ လူးေဆးေတြ လူးတာမ်ိဳး၊ ျခင္ေထာင္နဲ႔ အိပ္တာမ်ိဳး၊ အဝတ္အစား လံုလံုလဲလဲ ဝတ္တာမ်ိဳးေတြကလည္း အေထာက္အကူ ျပဳပါတယ္။
ျခင္ေဆးေခြကေတာ့ အသက္႐ႉလမ္းေၾကာင္းကို ဒုကၡေပးတတ္တာမို႔ အားမကိုးသင့္လွ ပါဘူး။ ပိုးေလာက္လန္းေတြ ေပါက္ဖြားႏိုင္တဲ့ ေရသိုေလွာင္ရာ ေတြကို စစ္ေပးတာ၊ သြန္ပစ္တာ၊ ျခင္ေတြ သိပ္မ်ားရင္ ေဆးမႈတ္တာ ေတြကလည္း ႏွိမ္နင္းနည္းေတြပဲ ေပါ့။

ႂကြက္

ႂကြက္ကလည္း အစာေတြ၊ ပစၥည္းေတြကို ကိုက္ျဖတ္ ေႏွာင့္ယွက္တဲ့ အျပင္ သူျဖတ္သန္း ထိေတြ႔မိတဲ့ အရာေတြက ပိုးမႊားေတြကို ကူးသန္း သယ္ေဆာင္ေပးတဲ့ အတြက္ အစားအေသာက္က တဆင့္ ကူးစက္တဲ့ အစာအဆိပ္ သင့္တာ မ်ိဳးေတြပါ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္ ေလာင္ကၽြမ္းသလို ေလာင္ကၽြမ္းျခင္းကိုလည္း အားေပးတယ္ ဆိုတာမ်ိဳးေပါ့။ သူတို႔ကို ကာကြယ္ဖို႔ကလည္း သန္႔ရွင္းေရး အေလ့အက်င့္က ပဓာနက်တာပါပဲ။
စားႂကြင္းစားက်န္ေတြက သူတို႔ကို အဓိက ဖိတ္ေခၚတာပါ။ အေဆာက္အအံုေတြရဲ႕ ပံုသဏၭာန္ကလည္း အေရးပါျပန္ပါ တယ္။ ႂကြက္ ခိုေအာင္းႏိုင္မယ့္ ေနရာေတြ မ်ားရင္မ်ားသလို အိမ္ဖြဲ႔ေနၾကတာကိုး။ ေပါမ်ားလြန္း ရင္ေတာ့လည္း ႂကြက္ေထာင္ေခ်ာက္ေတြ၊ ႂကြက္သတ္ေဆးေတြ သံုးရပါေတာ့တယ္။ ဒီေနရာမွာ ကေလးေတြနဲ႔ အိမ္ေမြး တိရစၧာန္ေတြ အႏၲရာယ္ မျဖစ္ဖို႔ကိုလည္း သတိႀကီးႀကီး ထားရမွာပါ။

ၾကမ္းပိုး

ဒီေကာင္ကေတာ့ အနံ႔နဲ႔ ႏွိပ္စက္သလို အိပ္မေပ်ာ္ေသာညမ်ား ျဖစ္ေအာင္လည္း လုပ္တတ္သူပါ။ ယားယံတာသာ မက ကုတ္ဖဲ့ရာက ပိုးဝင္ၿပီး အနာရင္းတာလိုမ်ိဳး အေရျပား ျပႆနာေတြ ျဖစ္ေစတာေပါ့။ သူ႔ကို ထိန္းခ်ဳပ္ရမယ့္ နည္းေတြထဲမွာ သူ ေပါက္ပြား ခိုေအာင္းရာေတြကို အေသအခ်ာ စစ္ေဆးရွင္းလင္းဖို႔က အဓိကက် ျပန္ပါတယ္။

အထူး သျဖင့္ အိပ္ရာခင္း၊ ခုတင္ အႀကိဳအၾကားေတြက အေရးႀကီးတာေပါ့။ ရံဖန္ရံခါလည္း ကိုယ့္အိမ္ကို တျခားကေန လိုက္ပါလာ တတ္တာမို႔ ခရီးက ျပန္တဲ့အခါ ခရီးေဆာင္အိတ္ေတြကို အေသအခ်ာ စစ္ေဆးဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။ ၾကမ္းပိုး တေကာင္တေလ ေတြ႔ၿပီ ဆိုတာနဲ႔ တအိမ္လံုးကို စစ္ဆင္ေရးလို လုပ္ၿပီး ႏွိမ္နင္းမွ စိတ္ခ်ရေတာ့မွာပါ။

ၾကမ္းပိုးသတ္ေဆးေတြ ဖ်န္း႐ံုနဲ႔က ဥေတြကို မေသေစတာမို႔ ေဆးဖ်န္းၿပီး ေရေႏြးေငြ႔နဲ႔ပါ အခန္းေတြထဲ လႊတ္ေပး ရပါတယ္။ အေတာ္ေလးေတာ့ ကရိကထ မ်ားတာေပါ့ေလ။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္  အခုလို  မိမိေနအိမ္တြင္းမွာ ခိုေအာင္းေနထိုင္တတ္တဲ့ ေရာဂါသယ္ေဆာင္တဲ့ ပိုးမႊားေတြကို ထိန္းခ်ဳပ္ ႏွိမ္နင္းမွလည္း အိမ္မွာ ေနရင္း ေရာဂါဘယေတြ ရႏိုင္တဲ့ အေျခအေနကို ကာကြယ္ႏိုင္မွာပါ။ အဓိက က်တာကလည္း အိမ္ကို ပံုမွန္ရွင္းလင္း သန္႔စင္ေပးဖို႔ပဲ ဆိုတာ ျမင္သာမွာပါ။

အဲဒီေလာက္ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ မလုပ္ႏိုင္လို႔ အိမ္ထဲမွာ ေပါက္ပြားလာၾကၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ ဓာတု ေဆးဝါးေတြ သံုးၿပီး သတ္ရ ျဖတ္ရပါေတာ့မယ္။ ေရာဂါပြဲစားေတြေၾကာင့္ က်န္းမာေရးထိခိုက္၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး က်ဆင္းတာေတြ မျဖစ္ဖို႔ ကိုယ့္အိမ္ကိုယ့္ရာ သန္႔ရွင္းသပ္ရပ္ေအာင္ လုပ္တာက ေရာဂါ ကာကြယ္ေရး သာမက အျမင္တင့္တယ္ စိတ္ႏွလံုး ၾကည္လင္ဖြယ္ ျဖစ္မွာလည္း အေသအခ်ာပါပဲ။     ။


http://burma.irrawaddy.org/article/2014/08/09/62943.html