၂၀၁၃ ျမန္မာ့ သဘာဝဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ထူးျခားမႈမ်ား

ေဒၚခင္မ်ဳိးသက္

27.12.2013
၂၀၁၃ ခုႏွစ္အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဝန္းက်င္ထိမ္းသိမ္းေရးဆိုင္ရာအတြက္ အစိုးရပိုင္းကေရာ အစိုးရမဟုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြကပါ ထူးထူးျခားျခား လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့သလို လိုအပ္တာေတြလည္း အမ်ားႀကီးရွိေနေသးတယ္လို႔ EcoDev သဘာဝဝန္းက်င္ထိမ္းသိမ္းေရး အဖြဲ႔တာဝန္ခံ ေဒါက္တာဝင္းမ်ိဳးသူက ေျပာပါတယ္။

သဘာဝဝန္းက်င္နဲ႔ သစ္ေတာဆိုင္ရာ ထိမ္းသိမ္းေရးေတြအတြက္ အစိုးရခ်ထားေပးတဲ့ ဘတ္ဂ်က္ေငြ က ဒႆမ တစ္ ရာႏႈံး ေလာက္ပဲရွိေနတာမို႔ ျဖစ္ျဖစ္ေျမာက္ေျမာက္ မလုပ္ေဆာင္ႏိုင္ပဲ ဌာနဆိုင္ရာဓါတ္ခြဲခန္းလို တကယ္အေရးအႀကီးဆံုး ထားသင့္တာမ်ိဳးေတြ မရွိပဲျဖစ္ေနရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

သစ္ေတာျပဳန္းၿပီး အရည္အေသြးက်ရာကေန ထြက္လာတဲ့ ကာဗြန္ဒိုင္ေအာက္ဆိုက္ေတြ ေလ်ာ့နဲေအာင္လုပ္တဲ့ အစီအစဥ္ REDD အတြက္ အစိုးရပိုင္းက ကုလသမဂၢ UNDP နဲ႔ လက္တြဲေဆာင္ရြက္ေနသလို သစ္ေတာ ဥပေဒျပင္ဖို႔ က်ိဳးစားေနတာနဲ႔ ဝန္ႀကီးဌာနေတြၾကား ေျမယာသံုးစြဲမႈဆိုင္ရာ ျပႆနာေတြ မေပၚေအာင္ ေျမယာစီမံခန္႔ခြဲေရးအတြက္ ဥပေဒေတြ ျပဌာန္းၿပီး ေကာ္မတီတရပ္ ဖြဲ႔စည္း လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မႈေတြဟာ တုိးတက္မႈေတြ လို႔ ဆိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သစ္ခိုးထုတ္မႈ မရွိေစဖို႔ အီးယူ ဥေရာပ သမဂၢနဲ႔ လက္တြဲလုပ္ေဆာင္ေနၿပီး သဘာဝသယံဇာတ တြင္းထြက္ေတြနဲ႔ ပါတ္သက္ၿပီး ထင္သာျမင္သာ ရွိေအာင္လုပ္ေဆာင္တဲ့ ကမာၻ႔အဖြဲ႔အစည္းမွာ ပါဝင္ႏုိင္ဖုိ႔ပါ အစိုးရပိုင္းက က်ိဳးပမ္းေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။

အစိုးရမဟုတ္တဲ့အဖြဲ႔အစည္းေတြထဲမွာဆိုရင္ေတာ့ သဘာဝဝန္းက်င္နဲ႔ ပါတ္သက္ၿပီး Environmental Justic လို႔ေခၚတဲ့ ပါတ္ဝန္းက်င္ေရးရာ တရားမွ်တမႈရွိေစဖို႔ လုပ္ေဆာင္တဲ့အဖြဲ႔ေတြ ဥပမာ ပိုက္လိုင္းကိစၥ၊ ေျမယာသိမ္းတဲ့ကိစၥ၊ ကုလားတန္စီမံကိန္းလိုမ်ိဳး ေဒသဆိုင္ရာ လႈပ္ရွားတဲ့အဖြဲ႔ေတြ တရာေက်ာ္ေက်ာ္ ေတြ႔လာရပါတယ္။ သူတိုု႔ အဓိကႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ အခက္အခဲကေတာ့ အစိုးရအထက္ပိုင္း တာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ ဆက္ဆံရတာ ေျပလည္သေလာက္ ေအာက္ေျခအဆင့္မွာေတာ့ ေဒသဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ေတြရဲ့ အျမင္မၾကည္လင္မႈနဲ႔ ႀကဳံေနရတာပါ။

ထူးျခားတာက တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈမရွိရင္ သဘာဝဝန္းက်င္က ဓါးစာခံျဖစ္ေနတာမို႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေတာင္းဆိုမႈပါ။ ေနာက္ ေရႊ႕ေျပာင္းေတာင္ယာ ဆိုင္ရာသုေတသနေတြ၊ ဧရာဝတီက ျမစ္ဆံုလို ျမစ္ေၾကာင္းဆိုင္ရာ ဇလေဗဒ သုေတသန လုပ္ေဆာင္မႈေတြကို လုပ္ေဆာင္လာၾကတာပါ။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္ သဘာဝသိပၸံဆိုင္ရာ ထူးျခားတဲ့ ေတြ႔ရွိခ်က္တခုကေတာ့ မ်ိဳးတုန္းလုနီးပါးျဖစ္ေနတဲ့ ဒီေရေရာက္အပင္ မ်ိဳးစိတ္ေတြကို ရခိုင္ျပည္နယ္ ဂြမွာေဒသခံေတြကိုယ္တုိင္ ထိမ္းသိမ္းထားတာေတြ႔ခဲ့ရသလို မ်ိဳးစိတ္အသစ္ေတြကိုပါ ေတြ႔ရွိခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။

အစိုးရပိုင္းက ဥပေဒေတြကိုေရာ ဌာနဆိုင္ရာမွာပါ ျပဳျပင္ဖုိ႔ က်ိဳးစားေနေပမယ့္ ဒီျပဳျပင္မႈက လက္ေတြ႔ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ျပဳန္းတီးမႈနဲ႔ စီးပြါးေရးပြင့္လင္းမႈေၾကာင့္လာတဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြနဲ႔ ယွဥ္ရင္ ျမင့္မိုရ္ေတာင္နဲ႔ ဇီးေစ့လို ကြာေနတာမို႔ ဌာနဆိုင္ရာေတြက လူထုအတြက္ အျပည့္အဝ အကာအကြယ္မေပးႏုိင္ေသးခ်ိန္မွာ လူထုက ကိုယ္ထူကိုယ္ထ အရည္အေသြး ျမွင့္တင္ၾကဖို႔ပါ တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။

Irrawaddy-

 

https://www.facebook.com/photo.php?fbid=518036488294187&set=a.351047714993066.