ဖန္ႁပြန္သေႏၶသား

Thursday, August 8, 2013

သဘာ၀အတိုင္း ေမြးဖြားျခင္း

  ပံုမွန္ဆိုလွ်င္ မမ်ိဳးဥႏွင့္ ဖိုသုတ္ေကာင္သည္ အမ်ိဳးသမီး ၏ ခႏၶာကုိယ္အတြင္းတြင္ သေႏၶေအာင္ပါသည္။ သေႏၶေအာင္ ၿပီးေသာ မ်ိဳးဥသည္သားအိမ္၏ အတြင္းနံရံတြင္ ေအာင္ျမင္စြာ တြယ္ကပ္ႏိုင္ပါက သေႏၶသားအျဖစ္ ဆက္လက္ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး ၉ လ ၾကာေသာအခါ ကေလးေမြးဖြားပါသည္။ ၎ျဖစ္စဥ္ကို သဘာ၀ အတိုင္း ေမြးဖြားျခင္း သို႔မဟုတ္ ျပင္ပအကူအညီမပါဘဲ ေမြးဖြား ျခင္းဟု ေခၚပါသည္။

ျပင္ပအကူအညီျဖင့္ေမြးဖြားျခင္း သို႔မဟုတ္ ဖန္ႁပြန္သေႏၶသား

ဖန္ႁပြန္သေႏၶသားဆိုသည္မွာ ဓာတ္ခြဲခန္းအကူအညီျဖင့္ ကေလးေမြးဖြားသည့္ နည္းပညာျဖစ္ပါသည္။ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦး ကုိယ္၀န္ ရရွိရန္အတြက္ အထူးျပဳလုပ္ထားေသာ ေဆးပညာဆိုင္ရာနည္းပညာမ်ားကို အသံုးျပဳျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ဖန္ႁပြန္သေႏၶသားေမြးဖြားျခင္းကို ၁၉၇၈ ခုႏွစ္မွစတင္၍ ေအာင္ျမင္စြာေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့ပါသည္။ ကေလးမရႏိုင္ေသာ စံုတြဲမ်ားအား အျခားေသာေငြေၾကးကုန္က်သက္သာသည့္ နည္း ပညာမ်ားျဖင့္ ကေလးရေအာင္ မျပဳလုပ္ႏိုင္ေသာအခါ ဖန္ႁပြန္သေႏၶသားနည္းပညာကို အသံုးျပဳရပါသည္။

ဖန္ႁပြန္သေႏၶသားဖန္တီးရန္အတြက္ အဆင့္ ၅ ဆင့္ ရွိပါသည္။

အဆင့္ (၁) - လႈံ႕ေဆာ္ျခင္း

အမ်ိဳးသမီး၏ ခႏၶာကိုယ္မွ မမ်ိဳးဥထုတ္လုပ္မႈကို အရွိန္အဟုန္ျမႇင့္တင္ရန္အတြက္ အမ်ိဳးသမီးအား သေႏၶေအာင္ရန္ လႈံ႕ေဆာ္ေသာေဆး မ်ား တိုက္ေကၽြးရပါသည္။ ပံုမွန္သဘာ၀အတုိင္းဆိုလွ်င္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးသည္ တစ္လလွ်င္ မမ်ိဳးဥတစ္လံုး ေႂကြက်ပါသည္။ သေႏၶေအာင္ ရန္ လႈံ႕ေဆာ္ေသာေဆးမ်ားသည္ မမ်ိဳးဥေပါင္း ေျမာက္ျမားစြာ ေႂကြက်ေအာင္ လႈံ႕ေဆာ္ပါသည္။ ဤအဆင့္တြင္ တယ္လီေဗးရွင္းဓာတ္မွန္ (Ultrasound) ႐ိုက္ျခင္း၊ ေဟာ္မုန္းပမာဏ စစ္ေဆးျခင္းတို႔ကို အႀကိမ္ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ရပါမည္။

အဆင့္ (၂) - မမ်ိဳးဥ ထုတ္ယူျခင္း

အမ်ိဳးသမီးခႏၶာကုိယ္အတြင္းမွ မမ်ိဳးဥမ်ားကို ထုတ္ယူရန္အတြက္ (Follicular Aspiration) မ်ိဳးဥစုပ္ယူျခင္း ျပဳလုပ္ရပါသည္။ မ်ိဳးဥ စုပ္ယူျခင္း ျပဳလုပ္ရာတြင္ ေဆး႐ံုတက္စရာမလိုပါ။ ျပဳလုပ္ေနစဥ္အတြင္း မနာက်င္ေစေသာ ေဆး၀ါးမ်ားေပးထားမည္ ျဖစ္ပါသည္။ မ်ိဳးဥစုပ္ယူ ျခင္း ျပဳလုပ္ေနစဥ္အတြင္း ေနရာတိက်ေစရန္အတြက္ တယ္လီေဗးရွင္းဓာတ္မွန္ျဖင့္ ၾကည့္ေနမည္ျဖစ္ပါသည္။ ေသးသြယ္ေသာ မ်ိဳးဥစုပ္ယူသည့္ ပိုက္ကို ေမြးလမ္းေၾကာင္းမွတစ္ဆင့္ သားဥႁပြန္ကိုျဖတ္၍ သားဥအိမ္သို႔ေရာက္ေအာင္ သြင္းလိုက္ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ သားဥအိမ္အတြင္းမွ မမ်ိဳးဥမ်ားကို စုပ္ယူလိုက္ပါသည္။ သားဥအိမ္ႏွစ္ဖက္စလံုးမွ မ်ိဳးဥမ်ားကို တစ္လွည့္စီ စုပ္ယူပါသည္။ သားဥစုပ္ယူမႈၿပီးေသာအခါ ၀မ္းဗိုက္ပိုင္း တြင္ နာက်င္မႈ အနည္းငယ္ရွိႏိုင္ေသာ္လည္း မၾကာမီ ေပ်ာက္ကြယ္သြားမည္ျဖစ္ပါသည္။
အကယ္၍ သေႏၶေအာင္ရန္ လႈံ႕ေဆာ္ေသာေဆးမ်ား တိုက္ေကၽြးသည့္တိုင္ေအာင္ မမ်ိဳးဥမေႂကြႏိုင္ေသာ အမ်ိဳးသမီးျဖစ္ပါက အျခား အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးဦးထံမွ မမ်ိဳးဥကို ရယူရပါမည္။

အဆင့္ (၃) - သုတ္ေကာင္ထည့္သြင္း၍ သေႏၶေအာင္ေစျခင္း

စုပ္ယူရရွိလာေသာ မမ်ိဳးဥမ်ားထဲမွ အရည္အေသြး အေကာင္းဆံုးမ်ိဳးဥမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ပါသည္။ ထို႔ေနာက္ သုတ္ေကာင္မ်ားႏွင့္ အတူေရာေႏွာကာ ဖန္ႁပြန္အတြင္းသို႔ ထည့္သြင္းပါသည္။ မိခင္၀မ္းဗိုက္အတြင္းရွိ အေျခအေနမ်ားႏွင့္ တူေအာင္ ဖန္တီးထားသည့္ ပတ္၀န္း က်င္အေနအထားတြင္ ဖန္ႁပြန္သေႏၶသားကို ထားရွိပါသည္။ မမ်ိဳးဥႏွင့္ သုတ္ေကာင္ကို အတူေရာေႏွာထားၿပီး နာရီအနည္းငယ္ၾကာေသာအခါ သုတ္ေကာင္မ်ားသည္ မမ်ိဳးဥအတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္ကာ သေႏၶေအာင္ပါသည္။ အကယ္၍ သုတ္ေကာင္သည္ မမ်ိဳးဥအတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္ရန္ အခြင့္အေရးနည္းသည္ဟု ဆရာ၀န္မွ ယူဆပါက ဓာတ္ခြဲခန္းကၽြမ္းက်င္သူသည္ သုတ္ေကာင္အား မမ်ိဳးဥအတြင္းသို႔ တိုက္႐ိုက္ထည့္သြင္း လိုက္ပါသည္။ ၄င္းလုပ္ေဆာင္ခ်က္ကို ဆိုက္တိုပလာဆမ္အတြင္းသို႔ သုတ္ေကာင္ထိုးသြင္းျခင္း (Intracytoplasmic Sperm Injection ; ICSI) ဟုေခၚပါသည္။ တခ်ိဳ႕ဓာတ္ခြဲခန္းမ်ားတြင္ သုတ္ေကာင္ႏွင့္ မမ်ိဳးဥမ်ား ပံုမွန္ျဖစ္ေသာ္လည္း ICSI နည္းကို အသံုးျပဳၾကပါသည္။

အဆင့္ (၄) - သေႏၶသားေလာင္း စစ္ထုတ္ျခင္း


သေႏၶေအာင္ေသာ မ်ိဳးဥမ်ား ႀကီးထြားလာေသာအခါ ၎တို႔ကို သေႏၶသား ေလာင္းမ်ားဟု ေခၚပါသည္။ သေႏၶသားေလာင္းမ်ား စဥ္ဆက္မျပတ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးႀကီးထြားမႈ ရွိ/မရွိကို ဓာတ္ခြဲကၽြမ္းက်င္သူမွ အခ်ိန္မွန္မွန္ စစ္ေဆးေပးပါသည္။ သေႏၶသားေလာင္း သည္ ၅ ရက္သားခန္႔အတြင္း ဖြံ႕ၿဖိဳးႀကီးထြားေနေသာ ဆဲလ္မ်ားစြာကို ပိုင္ဆိုင္လာပါသည္။
မ်ိဳး႐ိုးဗီဇေၾကာင့္ ေရာဂါတစ္ခုခု လက္ဆင့္ကမ္းႏိုင္ေသာ စံုတြဲမ်ားတြင္ သေႏၶသားေလာင္းအား မိခင္၀မ္းဗိုက္အတြင္းသို႔ ျပန္လည္ ထည့္သြင္းျခင္း မျပဳမီ မ်ိဳး႐ိုး ဗီဇေရာဂါ ရွိ/မရွိကို ႀကိဳတင္စစ္ေဆးႏိုင္ပါသည္။ ထိုသို႔စစ္ေဆးျခင္းကို Pre-inplantation Genetic Diagnosis ; PGD ဟု ေခၚၿပီး သေႏၶေအာင္ၿပီး ၃-၄ ရက္အၾကာတြင္ ျပဳလုပ္ႏိုင္ပါသည္။
ဓာတ္ခြဲခန္းမွ သိပၸံပညာရွင္မ်ားသည္ သေႏၶသားေလာင္းတစ္ခုစီမွ ဆဲလ္တစ္ခုစီကို ထုတ္ယူၿပီး မ်ိဳး႐ိုးဗီဇ ခၽြတ္ယြင္းခ်က္ ရွိ/မရွိကို စစ္ေဆးပါသည္။ PGD ျပဳလုပ္ျခင္းအားျဖင့္ မိဘမ်ားသည္ မည္သည့္သေႏၶသားေလာင္းကို ၀မ္းဗိုက္အတြင္း ထည့္သြင္းမည္ဟု ဆံုးျဖတ္ႏိုင္ၿပီး မိဘမ်ားမွ သားသမီးသို႔ မ်ိဳး႐ိုးဗီဇေရာဂါ လက္ဆင့္ကမ္းမႈကို ေလ်ာ့က်ေစသည္ဟု American Society for Reproductive Medicine မွ ဆိုပါသည္။ ၎အဆုိကို လက္မခံသူမ်ားရွိၿပီး PGD မလုပ္ ေပးေသာေနရာမ်ားလည္း ရွိပါသည္။

အဆင့္ (၅) - သေႏၶသားေလာင္းအား မိခင္၏ ၀မ္းဗိုက္အတြင္းသို႔ ထည့္သြင္းျခင္း

သေႏၶေအာင္ၿပီး ၃ ရက္မွ ၅ ရက္ၾကာေသာအခါ ေရြးခ်ယ္ထားေသာ သေႏၶသားေလာင္းအား မိခင္၏၀မ္းဗိုက္အတြင္းသို႔ ထည့္သြင္း ရပါသည္။ ထိုသို႔ေဆာင္ရြက္ေနစဥ္အတြင္း မိခင္ျဖစ္သူအား ေမ့ေဆးေပးစရာမလိုပါ။ သေႏၶသားေလာင္း ပါ၀င္ေသာပိုက္ႁပြန္ကို မိခင္ျဖစ္သူ၏ ေမြးလမ္းေၾကာင္းမွတစ္ဆင့္ သားအိမ္ေခါင္းကိုျဖတ္ကာ သားအိမ္အတြင္းသို႔ ထည့္သြင္းပါသည္။ သားအိမ္အတြင္းသို႔ ထည့္သြင္းလိုက္ေသာ သေႏၶသားေလာင္းသည္ သားအိမ္နံရံသို႔ တြယ္ကပ္ၿပီး ႀကီးထြားေသာအခါ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ျခင္း စတင္ပါသည္။ အျမႊာပူးကေလးမ်ား လိုခ်င္ ပါက ကိုယ္၀န္ေဆာင္မိခင္၏ ခံႏိုင္ရည္ေပၚ မူတည္၍ လိုခ်င္ေသာ အေရအတြက္အတိုင္း သေႏၶသားေလာင္းအေရအတြက္ကို ထည့္သြင္းရပါ သည္။ အသံုးမျပဳေသာ သေႏၶသားေလာင္းမ်ားကို လိုခ်င္သူရွိပါက လွဴဒါန္းႏိုင္ၿပီး မရွိပါက အလိုအေလ်ာက္ ပ်က္စီးသြားေစမည္ျဖစ္ပါသည္။

သတိျပဳစရာမ်ား

သေႏၶေအာင္ရန္ လႈံ႕ေဆာ္ေသာေဆးမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေသာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ားမွာ -

(၁) သားဥအိမ္ကို အလြန္အကၽြံ လႈံ႕ေဆာ္မိပါက ၀မ္းဗိုက္ပိုင္းႏွင့္ ရင္အုပ္ပိုင္းတြင္ အရည္မ်ားစုျခင္းျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ အက်ိဳးဆက္အားျဖင့္ ခႏၶာကိုယ္ ၀ေဖာင္းေဖာင္းျဖစ္ျခင္း၊ ဗိုက္ေအာင့္ျခင္း၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္တိုးျခင္းတို႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ဆီးနည္းျခင္း၊ ပ်ိဳ႕အန္ျခင္းႏွင့္ ေမာျခင္း တုိ႔ကို ခံစားရႏိုင္ပါသည္။ မျပင္းထန္ပါက အိပ္ရာေပၚတြင္ အနားယူျခင္းျဖင့္ သက္သာေစႏုိင္ပါသည္။ ျပင္းထန္ပါက ၀မ္းဗိုက္ပိုင္းတြင္ စုေသာအရည္မ်ားကို စုပ္ထုတ္ရန္ လုိအပ္ပါသည္။

(၂) စိတ္ဓာတ္တက္ႂကြလိုက္၊ စိတ္ဓာတ္က်ဆင္းလိုက္ျဖစ္ျခင္း

(၃) ေခါင္းကိုက္ျခင္း စသည္တို႔ျဖစ္ၾကပါသည္။

သားဥအိမ္အတြင္းမွ မမ်ိဳးဥမ်ား ထုတ္ယူျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္ေသာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ားမွာ -

(၁) ေမ့ေဆးထံုေဆးေၾကာင့္ရေသာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ား

(၂) ေသြးထြက္ျခင္း

(၃) ပိုး၀င္ျခင္း

(၄) သားဥအိမ္အနီးတစ္၀ိုက္မွ အစိတ္အပိုင္းမ်ားအား ထိခိုက္မိျခင္း စသည္တို႔ ျဖစ္ၾကပါသည္။

ကိုယ္၀န္ေဆာင္ၿပီးေသာအခါ -

(၁) အခ်ိန္မတိုင္မီ ေမြးဖြားျခင္း

(၂) ကိုယ္အေလးခ်ိန္ မျပည့္ျခင္း စသည္တို႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။

ကိုယ္အဂၤါခ်ိဳ႕တဲ့ေသာကေလး ေမြးႏိုင္၊ မေမြးႏုိင္ကိုမူ ဆံုးျဖတ္ႏုိင္ျခင္း မရွိေသးပါ။

Yangon Health Guide

https://www.facebook.com/photo.php?fbid=453738961390607&set=a.351047714993