Pages

ဥာဏ္ ၈ မ်ိဳးအေၾကာင္း...


"ေအာက္စ္ဖို႕တကၠသိုလ္ရဲ႕ ဥာဏ္ေတာ္သူေတြက သိရန္လိုသမွ်ကို အကုန္သိၾကပါ၏။
သို႕လင့္ကစား စစၥကာတုတ္ဒ္ သိသမွ်တစ္၀က္ေလာက္ကိုသာ သိၾကပါ၏။
(ကက္နက္ဂရာဟိန္း၏ ရိုးကံရနံ႔ကဗ်ာ။)



ဤကဗ်ာကိုကိုးကားရသည္မွာ ဥာဏ္ intelligence သည္တမ်ိဳးတည္းေသာရွိျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္းကို ေပၚလြင္ လို၍
ျဖစ္သည္။ ဥာဏ္အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိေလ၏။ ဥာဏ္၏မ်က္ႏွာသည္ တစ္မ်က္ႏွာတည္းသာရွိသည္မဟုတ္။ မ်က္ႏွာ အမ်ားအျပား
ရွိပါသည္။ သိပၸံပညာရွင္တို႕သည္ တစ္ခုတည္းေသာဥာဏ္ရည္စံခ်ိန္ကိုသံုး၍ လူတို႕ကိုအမ်ိဳးအစားခြဲျခားလာခဲ့သည္မွာ
ႏွစ္ေပါင္း အေတာ္ၾကာပါၿပီ။ အေမရိကန္ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ မွ စိတ္ပညာရွင္ေဟာင္၀ါဒ္ဂါနာက ဤအျမင္ကို
ဆန့္က်င္လိုက္ေလၿပီ။




ဂါနာ၏သီအိုရီအရ ဥာဏ္ရွစ္မ်ိဳးရွိေလသည္။ ဂါနာ၏သီအိုရီသည္ေတာ္လွန္ေရးတစ္ရပါဟု ေ၀ဖန္ၾကကုန္သည္။
ဥာဏ္အဓိပၸာယ္ပညာ knowledge အေၾကာင္းကိုသိၾကသည္။ သို႕ေသာ္ ဥာဏ္အေၾကာင္းကိုမူ ဂဃာနဏမသိၾကေပ။
ယင္းသို႕ ျဖစ္ရသည္မွာလည္း ဥာဏ္ကိုအနက္အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုရန္ အလြန္ခက္ခဲလွေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေလသည္။
ပညာႏွင့္ ဥာဏ္မတူေပ။ ပါေမာကၡဂါနာက ဥာဏ္ကိုအနက္အဓိပၸာယ္ဖြင့္ျပသည္။ တိုတိုရွင္ျပရလွွ်င္ ဥာဏ္သည္
ျပႆနာတို႕ကိုေျဖရွင္း ေပးႏိုင္ေသာ စြမ္းရည္ ablitity to solve problems ကိုေခၚျခင္းျဖစ္သည္။
(သို႕တည္းမဟုတ္) ယဥ္ေက်းမႈ တစ္ခုတြင္ျဖစ္ေစ၊ ယဥ္ေက်းမႈအမ်ားအျပားတြင္ျဖစ္ေစ လူေတြတန္ဖိုးထားေသာအရာ
ပစၥည္းတို႕ကို ပံုသြင္းပံု ေဖာ္ေပးႏိုင္ေသာ စြမ္းရည္ကိုေခၚသည္။




လူအသီးသီးသည္ အထက္ေဖာ္ျပပါ ဥာဏ္ရွစ္မ်ိဳးကို ကိုယ္အတိုင္းအတာႏွင့္ကိုယ္ ပိုင္ဆိုင္ၾကကုန္သည္။
ဤ ဥာဏ္တုိ႕ကိုဓါးေသြးေက်ာက္ေပၚတင္ၿပီး ထက္ေအာင္ေသြးႏိုင္ၾကကုန္ေလ။ ပါေမာကၡ ဂါနာက ဥာဏ္အေၾကာင္း၊
တီထြင္ေ၀ဖန္မႈအေၾကာင္း၊ ေခါင္းေဆာင္မႈအေၾကာင္းတို႕ကို စာအုပ္မ်ား ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့ေလရာ ယခုအခါ
သူ၏အျမင္တို႕သည္ တကၠသိုလ္ပရ၀ုဏ္တို႕ကိုပင္ ေက်ာ္သြားေလၿပီ။




စီးပြားေရးေလာက၊ ကြန္ပ်ဴတာေလာက၊ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာ ေလာကတို႕ကပင္လွ်င္ သူ၏ သီအိုရီကိုအသံုးခ်လာၾက၏။
သူ႕ကို ထုးခြ်န္းသူပါရမီရွင္ genius အျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳထားၾကသည္။ မေရာ၊ မထပ္ သီအိုရီအေဟာင္းတို႕အရ
ဥာဏ္တို႕သည္ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု ခြဲျခားရခက္လွသည္။ ဥာဏ္တို႕သည္ ေရာေနသည္။ ထပ္ေနသည္။




ပါေမာကၡ ေဟာင္၀ါဒ္ဂါနာက ဤအျမင္ကိုရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ ပယ္ပစ္လိုက္၏။ သူေဖာ္ျပေသာဥာဏ္ ရွစ္မ်ိဳးတို႕သည္ တစ္ခုႏွင့္
တစ္ခု ထူးထူးျခားျခား ကြဲျပားျခားနားၾကကုန္သည္။ ေရာမေန၊ ထပ္မေန။




ဂါနာ၏ဥာဏ္ရွစ္မ်ိဳးမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္။
(၁) ဘာသာေဗဒဥာဏ္ linguistic (ကဗ်ာဥာဏ္၊ စာေရးဆရာဥာဏ္ပါ၀င္သည္။)
(၂) ယုတၱိေဗဒႏွင့္သခ်ၤာဥာဏ္
(၃) ဂီတဥာဏ္ musical
(၄) အာကာသဥာဏ္ special
(၅) ကာယလႈပ္ရွားမႈဥာဏ္ (အကာသဥာဏ္ပါ၀င္သည္) kinesthetic
(၆) လူ႕အတြင္းစိတ္ဥာဏ္ (စိတ္ပညာဥာဏ္ပါ၀င္သည္)
(၇) လူအခ်င္းခ်င္းဆက္ဆံေရးဥာဏ္ interpersonal (ႏိုင္ငံေရးဥာဏ္ပါ၀င္သည္)
(၈) သဘာ၀သမားဥာဏ္ naturalist (သဘာ၀ကိုခြဲျခားႏိုင္ေသာဥာဏ္ပါ၀င္သည္။)




ပါေမာကၡ ေဟာင္၀ါဒ္ဂါနာက ဥာဏ္တမ်ိဳးစီတြင္ ထင္ရွားေသာ ကမၻာေက်ာ္ပုဂိဳလ္ႀကီးတို႕ကိုလည္း ကိုယ္စားျပဳ
ေဖာ္ျပပါသည္။ ကိုယ္စားျပဳေဖာ္ျပပံုမွာ ေအာက္ပါအတိုင္းျဖစ္သည္။


(၁) ဘာသာေဗဒဥာဏ္ - တီအက္စ္အီးလီးေရာ့
(၂) ယုတၱိေဗဒႏွင့္သခ်ၤာဥာဏ္ - အယ္လ္ဘတ္အိန္းစတိန္း
(၃) ဂီတဥာဏ္ - အိုင္ဂါစတရာဗစင္စကီး
(၄) အာသာသဥာဏ္ - ပတ္ဘလို ပီကာဆို
(၅) ကာယလႈပ္ရွားမႈဥာဏ္ - မာသာဂရာဟမ္
(၆) လူဥအတြင္းစိတ္ဥာဏ္ - ဆစ္မန္ဖရိြဳက္
(၇) လူအခ်င္းခ်င္းဆက္ဆံေရးဥာဏ္ - မဟတၱမဂႏီၵ
(၈) သဘာ၀သမားဥာဏ္ - ခ်ားလ္ဒါ၀င္တို႕ျဖစ္ၾကသည္။



လူတို႕တြင္ ဆိုခဲ့ပါဥာဏ္ရွစ္မ်ိဳးတို႕သည္ အတိုင္းအတာလိုက္ၿပီးရွိၾကေလရာ ဤဥာဏ္တို႕က အလုပ္ခြင္တြင္
မည္သို႕ေလ့လာႏိုင္သည္။ မည္သို႕အလုပ္ျဖစ္၍ေအာင္ျမင္ႏိုင္သည္ကို အဆံုးအျဖတ္ေပးႏိုင္ဖြယ္ရွိပါသည္။ မိမိ တြင္
ရွိေသာ ပင္ကိုဥာဏ္ကို သံုးစြဲရန္လစ္ဟင္းပါက ဤဥာဏ္တို႕သည္ ေမွးမိွန္ေပ်ာက္ကြယ္သြားႏိုင္သည္။ ဓါးကဲ့ သို႕
ဥာဏ္တို႕ကို ေသြးလို႕ရ၏။ ဂါနာ၏ စီအိုရီကို ေယးလ္တကၠသိုလ္နွ စိတ္ပညာရွင္ ေရာဘတ္စတန္ဘတ္က ယဥ္ေက်း
စြာ ေ၀ဖန္ပါသည္။ ဂါနာ၏ သီအိုရီေၾကာင့္ ျပႆနာတို႕ကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ၾကည့္လာရ၍ ေကာင္းပါသည္။


သို႕ေသာ္ ဂီတဥာဏ ္ႏွင့္ကာယလႈပ္ရွားမႈဥာဏ္တို႕ကိုဥာဏ္ဟုဆိုျခင္းထက္ ပင္ကိုစြမ္းရည္ talent ဟုဆိုျခင္းက ပို၍
မွန္ကန္ပါလိမ့္ မည္ဟု ေ၀ဖန္သည္။ ပါေမကၡ စတန္ဘတ္က ဥာဏ္ႏွင့္ပင္ကိုယ္စြမ္းရည္တို႕ကို ခြဲျခားနားလည္ဟန္ရွိ
သည္။ တစ္ နည္းေျပာရလွ်င္ ဂီတႏွင့္အကတို႕ကို ဥာဏ္စာရင္းထဲ ထည့္သြင္းခ်င္ပံုမရေခ်။ ဘက္လိုက္သေလာ
စတန္ဘတ္၏ ေ၀ဖန္ခ်က္ကို ဂါနာကလက္မခံေပ။ ဂီတဥာဏ္ႏွင့္ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈဥာဏ္ တို႔သည္ အျခား ဥာဏ္
တို႕ကဲ့ပင္ ဥာဏ္တမ်ိဳးစီျဖစ္ပါသည္။

သို႔ေသာ္ျခားနားသည္မွာ ဤဥာဏ္ တမ်ိဳးစီအေပၚ တန္ဖိုးထားၾကပံု တြင္ ျခားနားၾကျခင္းသာျဖစ္သည္ဟု
ေထာက္ျပသည္။ ဥာဏ္တမ်ိဳးစီအေပၚတန္ထိုးထားရာတြင္ ေရာက္ရွိေနေသာယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ လူေတြေနထိုင္ အလုပ္လုပ္ေနၾက သည့္ အေျခအေနတို႕က အဓိကရစကားေျပာပါသည္။ ဤအေနအထား ႏွစ္ရပ္ဟာ ဥာဏ္တမ်ိဳးအေပၚ
အျခား ဥာဏ္အမ်ိဳးအစားတို႕ထက္ လူမႈေရးတန္းဘိုး social value ပိုၿပီးထားရွိရန္ ေစ့ေဆာ္တတ္ပါသည္။ ဥာဏ္တိုင္း
တြင္ ကိုယ္စီကိုယ္ငွပင္ရင္တန္ဖိုး intrinsic value မ်ားရွိကုန္၏။ လူမႈေရးတန္ဖိုးမွာမူ အေျခအေနအားေလ်ာ္စြာျဖစ္တန္ရာသည္။


အိုင္အို၀ါ တကၠသိုလ္မွ ပါေမကၡ လူဘင္စကီးက ဥာဏ္တစ္မ်ိဳးစီကိုပင္ ႏိႈင္းယွဥ္ႏိုင္ရန္ အလို႔ငွာ စံတစ္ခုခုကို ေတာင္းဆိုသည္။ အညႊန္းကိုေတာင္းဆိုသည္။ ထို႔အျပင္ဥာဏ္အမ်ိဳးအစားခ်င္း ႏိႈင္းယွဥ္ခ်ိန္ထိုးၾကည့္ရန္ အတြက္ လည္းအညႊန္းတို႔ကို ေတာင္းဆိုျပန္သည္။ ဂါနာတြင္ ဤစံႏွင့္ ဤအညႊန္းမ်ားမရွိပါဟု ေ၀ဖန္တိုက္ခိုက္သည္။ ပါေမကၡ ဂါနာက ခပ္ေအးေအးပင္ ျပန္ေျဖသည္။

ဥာဏ္ရည္စြမ္းမႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး အကုသိုလ္တစ္ပါး sin of intelligence ရွိေလသည္။ ဤအကုသိုလ္မွာ ေအာင္ျမင္
မႈကို စစ္ေဆးၾကည့္မႈ achievement test ႏွင့္လည္း ပတ္သက္ေလ၏။ ဤအကုသိုလ္သည္ တျခားမဟုတ္ေပ။
ဘာသာေဗဒဥာဏ္ႏွင့္ ယုတၱိေဗဒႏွင့္သခ်ၤာဥာဏ္တို႕အေပၚ မ်က္ႏွာသာေပး၊ ပို၍ဘက္လိုက္ ေနျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။
မ်ိဳးစံုဆန္းသစ္စိတ္ ဂါနာ၏ စီအိုရီကို ဥာဏ္မ်ိဳးစံုသီအိုရီဟု ေခၚၾကသည္။ ဤသီအိုရီသည္ ပညာေရးေလာကထဲတြင္
ဂယက္ရိုက္ေန သည္ႏွင့္အတူ စီးပြားေရးေလာထဲတြင္လည္း အႀကီးအက်ယ္ ဂယက္ရိုက္ခတ္လာ၏။ ဂါနာ၏သီအိုရီ
ကို လိုက္နားလွ်င္ ကေလးသူငယ္တို႕အား ေလ့က်င့္သင္ၾကားေပးမႈပံုစံတို႕ကို တစ္မ်ိဳးျပင္ရမည့္ သဖြယ္ရွိသည္။
အလုပ္သမားတို႕အားကြ်မ္းက်င္ေအာင္ ေလ့က်င့္ေပးမႈတြင္ကား ဥာဏ္မ်ိဳးစံုသီအိုရီက တစ္စ တစ္စထက္တစ္စ
က်ယ္ျပန္႔စြာေနရာယူလာသည္။ စီမံခန္႔ခြဲမႈဂုရုတို႕သည္ ဂါနာ၏ဥာဏ္မ်ိဳးစံုသီအိုရီကို အေျပးအလႊားဖတ္ရႈ႕ကာ အလုပ္
သမားတို႕အား ဥာဏ္ရည္ ထက္ျမက္ေရးေလ့က်င့္မႈတို႕အတြက္ သင္ရိုးမ်ားကို ျပင္ဆင္ျပဳစုလ်က္ရွိ ၾကသည္။


ကြန္ပ်ဴတာပစၥည္းတို႕ကို ဒီဇိုင္းဆြဲသူတို႔ကလည္း ဥာဏ္မ်ိဳးစံုသီအိုရီကိုအသံုးျပဳလ်က္ ကြန္ပ်ဴတာဒီဇိုင္းအသစ္တို႕ကို
ေရးဆြဲလာၾကရသည္။ တီထြင္ဖန္တီးမႈႏွင့္ အသစ္အဆန္းတီထြင္မႈတို႔သည္ ေခတ္သစ္စီးပြားေရးေလာက၏ မဟာ
အင္အားမ်ားျဖစ္ေလ ၏။ ေဟာင္၀ါဒ္ဂါနာ၏ ဥာဏ္မ်ိဳးစံုသီအိုရီသည္ ဤအရာႏွစ္ခုကို စူးရွထက္ျမက္လာေအာင္
ျပဳလုပ္ႏိုင္စြမ္းရွိလိမ့္ မည္ဟု တြက္ေနၾကသည္။


ပညာေရးေလာက၏ သင္ၾကားမႈပံုသဏန္တို႕သည္လည္း ေျပာင္းလည္းသြားစရာရွိလိမ့္မည္ဟု တြက္ေနၾကသည္။
ယခုအခ်ိန္ထိ လက္ကိုင္ျပဳထားေသာ စိတ္ပညာသည္ ေနရာဖယ္ေပး ရမည့္ဟန္ ရွိေလၿပီ။  ေဟာင္၀ါဒ္ဂါနာကို
သူ၏သီအိုုရီကိုအေၾကာင္းျပဳ၍ မ်ိဳးစံုျပန္လည္ဆန္းသစ္စိတ္ရွိသူ ဟု ၾသဘာေပးၾကသည္။        

ကိုတိုးၾကီး

No comments:

Post a Comment