အေသာကမင္း၏ဘာသာေသြး
ဓမၼာေသာကမင္းသည္ ဘာသာေသြး အလြန္ထက္သန္လွ၏၊ ထိုသို႔ ထက္သန္ေသာေၾကာင့္ပင္ ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ ေက်ာင္းတိုက္ေစတီမ်ားကို တည္ေဆာက္ပူေဇာ္႐ံုျဖင္႔ အားမရဘဲ အိမ္ေရွ႕မင္းေလာင္း သားေတာ္ကို ရဟန္းျပဳေပးႏိုင္ေလာက္ေအာင္ သာသနာေတာ္ ထြန္းကားေစလိုေသာ သဒၶါ ဆႏၵ ျပင္ျပေလသည္။
ဗုဒၶဘာသာျဖစ္သည္မွ စ၍ တိုင္ျပည္ကိုလည္း ဗုဒၶတရားေတာ္ႏွင့္အညီ အုပ္ခ်ဳပ္၏၊ လူႏွင့္ ဆိုင္ေသာ တရားစာ တစ္ခ်ိဳ႕ကိုလည္း ေက်ာက္စာထြင္း၍ လူျမင္ကြင္းမွာ စိုက္ထူထား၏၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္ျဖစ္၍ တိုင္ျပည္ကို သိမ္သိမ္ေမြ႕ေမြ႕ အုပ္ခ်ုဳပ္ခါမွသာ တိုင္ျပည္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားပါေသးသတဲ့။
ထိုဓမၼာေသာက မင္း၏ သားေတာ္ျဖစ္ေသာ အ႐ွင္မဟိႏၵသည္ သီဟိုဠ္ကြ်န္းသို႔ သာသနာျပဳၾကြေတာ္မူေသာအခါ ဓမၼေသာကမဟာရာဇာ၏အၾကည္ေတာ္ [အေဆြေတာ္] ျဖစ္ေသာ ေဒဝါနံ ပိယတိႆမဟာရာဇာသည္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ကို လြယ္ကူစြာ လက္ခံ၍ မၾကာမီပင္ သီဟိုဠ္တစ္ကြ်န္းလံုးကို ဗုဒၶသာသနာ လႊမ္းဖံုးေစပါသည္။ ဤနည္းအားျဖင္႔ ဓမၼေသာကမဟာရာဇာ၏ ဘာသာေသြးသည္ ေဒဝါနံပိယတိႆမဟာရာဇာသို႔ ကူးစက္ျပန္႔ပြားခဲ႔ေလသည္။
ဒု႒ဂါမဏိမင္း၏ ဘာသာေသြး
အရွင္မဟိႏၵ၏ ႀကိဳးစားမႈေၾကာင့္ သီဟိုဠ္ကြ်န္း၌ သာသနာေတာ္ ခိုင္ၿမဲေသာအခါ ကြ်န္းသူ ကြ်န္းသားႏွင့္ ဘုရင္ မိဖုရားတို႔သည္ ဘာသာေသြး ထက္သန္ၾက၏၊ ဒု႒ဂါမဏိမင္းကား ထူးထူးျခားျခား ဘာသာေသြးမ်ားေသာ မင္းေပတည္း၊ သာသနာေတာ္ကို အႏၱရာယ္ျပဳ မည့္ ေက်းကုလားတို႔ကို ႏွိမ္နင္းဖို႔ စစ္တိုက္ထြက္ရာ၌ပင္ ရဟန္းေတာ္မ်ားကို ပင့္၍ သြား၏၊ ထိုမင္းသည္ စစ္တိုက္ထြက္ခါနီး၌ ေအာက္ပါအတိုင္း အဓိ႒ာန္ျပဳေလ့ရွိ၏၊
“ငါ့တြက္မ်ားေျမာက္, ခ်မ္းသာေရာက္ဖို႔, ခုေလာက္ ႀကိဳးကုတ္, အားမထုတ္ဘူး၊ ဗုဒၶျမတ္စြာ, သာသနာ၏, ရွည္ၾကာအဓြန္႔, ေရာင္လွ်ံကြန္႔ဖို႔, စြန္႔စြန္႔စားစား, ငါႀကိဳးစား သည္...စိတ္ထား ငါ့မွာ အၿမဲတည္း။”
ဆိုလိုရင္းမွာ-“ငါခ်မ္းသာဖို႔ အက်ိဳးငွါ စစ္တိုက္ျခင္းျဖင့္ ယခုလို အပင္ပန္းခံသည္ မဟုတ္၊ ဗုဒၶျမတ္စြာ၏ သာသနာေတာ္ တာရွည္စြာ တည္ႏိုင္ဖို႔ အက်ိဳးငွါသာ ဗုဒၶဘာသႀကို အႏၲရာယ္ျပဳမည့္ ရန္သူမ်ားကို ႏွိမ္နင္းရပါသည္”ဟု ဆိုလိုသည္၊ ထိုမင္းသည္ပင္ စုေတခါနီး၌ စစ္တိုက္စဥ္က အလြန္အားကိုးရေသာ ထိုအခ်ိန္မွာ ရဟန္းျပဳ၍ ရဟႏၲာျဖစ္ေသာ အဘယမေထရ္၏ တရားကို နာယူရင္း စုေတ၍ တုသိတာနတ္ျပည္၌ ျဖစ္ေလသည္။
၆။ ျမန္မာႏိုင္ငံေရွ႕ပိုင္းသာသနာခန္း
အရွင္အရဟံႏွင့္ အေနာ္ရထာ
အိႏၵိယ-သီဟိုဠ္ဝယ္ ေရွးေရွးရဟႏၱာအရွင္ျမတ္မ်ားႏွင့္ ေရွးေရွး သာသနာျပဳမင္း အမ်ားတို႔ သာသနာေရး ဘာသာေသြးကို ေႏႊးခဲ့ၾက သကဲ့သို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဟန္းေတာ္အရွင္ျမတ္မ်ားႏွင့္ မင္းတရားတို႔လည္း ဘာသာေသြး မေအးခဲ့ၾကပါ။
အရွင္အရဟံႏွင့္ အေနာ္ရထာမင္း တို႔သည္ ယုတ္မာညစ္ညမ္းေသာ အရည္ႀကီးေခၚ ရဟန္းအတုမ်ားကို အတင္း ျပဳျပင္ခဲ့ၾကပါသည္၊ ဆက္ပါဦးမည္-အစစ္ အမွန္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ အတုအပ အေယာင္အေဆာင္မ်ား ရွိေနျခင္းမွာ ထံုးစံဓမၼတာလို ျဖစ္ေန၏၊
ဥပမာ-ေရႊအစစ္ စိန္အစစ္၏ အဖိုးတန္မႈကို အေၾကာင္း ျပဳ၍ ေရႊအတု စိန္အတုမ်ား ေပၚေပါက္လာသကဲ့သို႔တည္း၊ အစစ္ႏွင့္ အတုႏွစ္မ်ိဳး ရွိျပန္လွ်င္ အသိဉာဏ္ရွိသူ သို႔မဟုတ္ ကံေကာင္းသူတို႔သာ အစစ္ကို သံုးစြဲရ၍ ဉာဏ္မရွိ-ကံမရွိသူတို႔မွာ အတုကိုသာ သံုးစြဲရေလသည္။
ဤသာသနာေရး၌လည္း ေရွးေရွးပင္ အစစ္ႏွင့္အတု ဒြန္တြဲကာ ဉာဏ္ရွိသူ ကံရွိသူတို႔သည္ အစစ္ဘက္မွာ ပါဝင္၍ ဉာဏ္မရွိသူ ကံမရွိသူတို႔ကား မတုဘက္၌ ေရာက္ရရွိေနၾကေလသည္၊ ထို႔ေၾကာင့္ အရွင္အရဟံႏွင့္ အေနာ္ရထာ မင္းတရားတို႔ အရည္ႀကီးမ်ားကို မႏွိမ္နင္းရေသးမီ အခ်ိန္က ဉာဏ္မရွိေသာ/ဉာဏ္ရွိေသာ္လည္း ကံမရွိေသာ တိုင္းသူျပည္သားတို႔သည္ အရည္ႀကီးတို႔ ေဟာေျပာသမွ်ကို သေဘာက်က်/မက်က် လိုက္နာ၍ ေနခဲ့ၾကရေလသည္။
ဘုန္းကံလည္း ရွိ၊ ဉာဏ္လည္း ရွိေသာ အေနာ္ရထာမင္း လက္ထက္က်မွ အရွင္အရဟံ ၾကြလာ၍ သာသနာအစစ္အမွန္ကို သိသျဖင့္ ယုတ္မာ ညစ္ညမ္း ဆိုးသြမ္းေသာ အရည္ႀကီးတို႔ကို ဖယ္ရွားလွ်က္ အစစ္အမွန္ သာသနာကို ကိုးကြယ္ၾကရသည္။
ျမန္မာဆရာ ဒကာမ်ား
ပုဂံေခတ္မွ စ၍ ေကာင္းမြန္လာေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ သာသနာေတာ္သည္ သာသနာ့ဝန္ေဆာင္ ဆရာေတာ္မ်ားႏွင့္ သာသနာျပဳမင္း မွဴးမတ္မွစ၍ ရပ္သူရြာသား ဒါယကာဒါယိကာမမ်ားတိုင္ေအာင္အရွိန္ မပ်က္ခဲ့ပါ၊ အလြန္သဒၶါတရားေကာင္းေသာ မင္းတုန္းမင္း၏ လက္ထက္မွာမူ ပရိယတ္(စာေပ သင္ၾကား ပို႔ခ်မႈ)ဘက္က တိုးတက္၍ လာသကဲ့သို႔ ထင္ရ၏၊ မင္းတုန္းမင္းတရားသည္ သာသနာေတာ္သို႔ ၾကာရွည္စြာ တည္ေစလိုသျဖင့္ ပိဋက ပါဠိေတာ္မ်ားကို ေက်ာက္ျပား၌ ထြင္းကာ ပၪၥမသံဂါယနာကိုပင္ တင္ပါေသးသည္။
ပဋိပတ္(အက်င့္အႀကံ) ဘက္၌လည္း ဉာဏ္မီသမွ် အားေပးခဲ့ပါသည္၊ ဓမၼဝိနယျပန္တမ္း ထုတ္၍ “ရဟန္း သာမေဏတို႔ ပြဲမၾကည့္ရ, ေဈးမဝယ္ရ, ပိုက္ဆံမကိုင္ရ” စသည္ျဖင့္ ထိုေခတ္အလိုက္ အျမင္မေတာ္မႈမ်ားကိုလည္း အတင္းအၾကပ္ ႏွိပ္ကြပ္ တားျမစ္ခဲ့ပါသည္။
မွတ္ခ်က္။ ။ မဟာဂႏၶာ႐ံုဆရာေတာ္၏ ဘာသာေသြး စာအုပ္မွ ပူေဇာ္ပါသည္။
ဓမၼာေသာကမင္းသည္ ဘာသာေသြး အလြန္ထက္သန္လွ၏၊ ထိုသို႔ ထက္သန္ေသာေၾကာင့္ပင္ ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ ေက်ာင္းတိုက္ေစတီမ်ားကို တည္ေဆာက္ပူေဇာ္႐ံုျဖင္႔ အားမရဘဲ အိမ္ေရွ႕မင္းေလာင္း သားေတာ္ကို ရဟန္းျပဳေပးႏိုင္ေလာက္ေအာင္ သာသနာေတာ္ ထြန္းကားေစလိုေသာ သဒၶါ ဆႏၵ ျပင္ျပေလသည္။
ဗုဒၶဘာသာျဖစ္သည္မွ စ၍ တိုင္ျပည္ကိုလည္း ဗုဒၶတရားေတာ္ႏွင့္အညီ အုပ္ခ်ဳပ္၏၊ လူႏွင့္ ဆိုင္ေသာ တရားစာ တစ္ခ်ိဳ႕ကိုလည္း ေက်ာက္စာထြင္း၍ လူျမင္ကြင္းမွာ စိုက္ထူထား၏၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္ျဖစ္၍ တိုင္ျပည္ကို သိမ္သိမ္ေမြ႕ေမြ႕ အုပ္ခ်ုဳပ္ခါမွသာ တိုင္ျပည္ၿငိမ္ဝပ္ပိျပားပါေသးသတဲ့။
ထိုဓမၼာေသာက မင္း၏ သားေတာ္ျဖစ္ေသာ အ႐ွင္မဟိႏၵသည္ သီဟိုဠ္ကြ်န္းသို႔ သာသနာျပဳၾကြေတာ္မူေသာအခါ ဓမၼေသာကမဟာရာဇာ၏အၾကည္ေတာ္ [အေဆြေတာ္] ျဖစ္ေသာ ေဒဝါနံ ပိယတိႆမဟာရာဇာသည္ ဗုဒၶသာသနာေတာ္ကို လြယ္ကူစြာ လက္ခံ၍ မၾကာမီပင္ သီဟိုဠ္တစ္ကြ်န္းလံုးကို ဗုဒၶသာသနာ လႊမ္းဖံုးေစပါသည္။ ဤနည္းအားျဖင္႔ ဓမၼေသာကမဟာရာဇာ၏ ဘာသာေသြးသည္ ေဒဝါနံပိယတိႆမဟာရာဇာသို႔ ကူးစက္ျပန္႔ပြားခဲ႔ေလသည္။
ဒု႒ဂါမဏိမင္း၏ ဘာသာေသြး
အရွင္မဟိႏၵ၏ ႀကိဳးစားမႈေၾကာင့္ သီဟိုဠ္ကြ်န္း၌ သာသနာေတာ္ ခိုင္ၿမဲေသာအခါ ကြ်န္းသူ ကြ်န္းသားႏွင့္ ဘုရင္ မိဖုရားတို႔သည္ ဘာသာေသြး ထက္သန္ၾက၏၊ ဒု႒ဂါမဏိမင္းကား ထူးထူးျခားျခား ဘာသာေသြးမ်ားေသာ မင္းေပတည္း၊ သာသနာေတာ္ကို အႏၱရာယ္ျပဳ မည့္ ေက်းကုလားတို႔ကို ႏွိမ္နင္းဖို႔ စစ္တိုက္ထြက္ရာ၌ပင္ ရဟန္းေတာ္မ်ားကို ပင့္၍ သြား၏၊ ထိုမင္းသည္ စစ္တိုက္ထြက္ခါနီး၌ ေအာက္ပါအတိုင္း အဓိ႒ာန္ျပဳေလ့ရွိ၏၊
“ငါ့တြက္မ်ားေျမာက္, ခ်မ္းသာေရာက္ဖို႔, ခုေလာက္ ႀကိဳးကုတ္, အားမထုတ္ဘူး၊ ဗုဒၶျမတ္စြာ, သာသနာ၏, ရွည္ၾကာအဓြန္႔, ေရာင္လွ်ံကြန္႔ဖို႔, စြန္႔စြန္႔စားစား, ငါႀကိဳးစား သည္...စိတ္ထား ငါ့မွာ အၿမဲတည္း။”
ဆိုလိုရင္းမွာ-“ငါခ်မ္းသာဖို႔ အက်ိဳးငွါ စစ္တိုက္ျခင္းျဖင့္ ယခုလို အပင္ပန္းခံသည္ မဟုတ္၊ ဗုဒၶျမတ္စြာ၏ သာသနာေတာ္ တာရွည္စြာ တည္ႏိုင္ဖို႔ အက်ိဳးငွါသာ ဗုဒၶဘာသႀကို အႏၲရာယ္ျပဳမည့္ ရန္သူမ်ားကို ႏွိမ္နင္းရပါသည္”ဟု ဆိုလိုသည္၊ ထိုမင္းသည္ပင္ စုေတခါနီး၌ စစ္တိုက္စဥ္က အလြန္အားကိုးရေသာ ထိုအခ်ိန္မွာ ရဟန္းျပဳ၍ ရဟႏၲာျဖစ္ေသာ အဘယမေထရ္၏ တရားကို နာယူရင္း စုေတ၍ တုသိတာနတ္ျပည္၌ ျဖစ္ေလသည္။
၆။ ျမန္မာႏိုင္ငံေရွ႕ပိုင္းသာသနာခန္း
အရွင္အရဟံႏွင့္ အေနာ္ရထာ
အိႏၵိယ-သီဟိုဠ္ဝယ္ ေရွးေရွးရဟႏၱာအရွင္ျမတ္မ်ားႏွင့္ ေရွးေရွး သာသနာျပဳမင္း အမ်ားတို႔ သာသနာေရး ဘာသာေသြးကို ေႏႊးခဲ့ၾက သကဲ့သို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဟန္းေတာ္အရွင္ျမတ္မ်ားႏွင့္ မင္းတရားတို႔လည္း ဘာသာေသြး မေအးခဲ့ၾကပါ။
အရွင္အရဟံႏွင့္ အေနာ္ရထာမင္း တို႔သည္ ယုတ္မာညစ္ညမ္းေသာ အရည္ႀကီးေခၚ ရဟန္းအတုမ်ားကို အတင္း ျပဳျပင္ခဲ့ၾကပါသည္၊ ဆက္ပါဦးမည္-အစစ္ အမွန္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ အတုအပ အေယာင္အေဆာင္မ်ား ရွိေနျခင္းမွာ ထံုးစံဓမၼတာလို ျဖစ္ေန၏၊
ဥပမာ-ေရႊအစစ္ စိန္အစစ္၏ အဖိုးတန္မႈကို အေၾကာင္း ျပဳ၍ ေရႊအတု စိန္အတုမ်ား ေပၚေပါက္လာသကဲ့သို႔တည္း၊ အစစ္ႏွင့္ အတုႏွစ္မ်ိဳး ရွိျပန္လွ်င္ အသိဉာဏ္ရွိသူ သို႔မဟုတ္ ကံေကာင္းသူတို႔သာ အစစ္ကို သံုးစြဲရ၍ ဉာဏ္မရွိ-ကံမရွိသူတို႔မွာ အတုကိုသာ သံုးစြဲရေလသည္။
ဤသာသနာေရး၌လည္း ေရွးေရွးပင္ အစစ္ႏွင့္အတု ဒြန္တြဲကာ ဉာဏ္ရွိသူ ကံရွိသူတို႔သည္ အစစ္ဘက္မွာ ပါဝင္၍ ဉာဏ္မရွိသူ ကံမရွိသူတို႔ကား မတုဘက္၌ ေရာက္ရရွိေနၾကေလသည္၊ ထို႔ေၾကာင့္ အရွင္အရဟံႏွင့္ အေနာ္ရထာ မင္းတရားတို႔ အရည္ႀကီးမ်ားကို မႏွိမ္နင္းရေသးမီ အခ်ိန္က ဉာဏ္မရွိေသာ/ဉာဏ္ရွိေသာ္လည္း ကံမရွိေသာ တိုင္းသူျပည္သားတို႔သည္ အရည္ႀကီးတို႔ ေဟာေျပာသမွ်ကို သေဘာက်က်/မက်က် လိုက္နာ၍ ေနခဲ့ၾကရေလသည္။
ဘုန္းကံလည္း ရွိ၊ ဉာဏ္လည္း ရွိေသာ အေနာ္ရထာမင္း လက္ထက္က်မွ အရွင္အရဟံ ၾကြလာ၍ သာသနာအစစ္အမွန္ကို သိသျဖင့္ ယုတ္မာ ညစ္ညမ္း ဆိုးသြမ္းေသာ အရည္ႀကီးတို႔ကို ဖယ္ရွားလွ်က္ အစစ္အမွန္ သာသနာကို ကိုးကြယ္ၾကရသည္။
ျမန္မာဆရာ ဒကာမ်ား
ပုဂံေခတ္မွ စ၍ ေကာင္းမြန္လာေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ သာသနာေတာ္သည္ သာသနာ့ဝန္ေဆာင္ ဆရာေတာ္မ်ားႏွင့္ သာသနာျပဳမင္း မွဴးမတ္မွစ၍ ရပ္သူရြာသား ဒါယကာဒါယိကာမမ်ားတိုင္ေအာင္အရွိန္ မပ်က္ခဲ့ပါ၊ အလြန္သဒၶါတရားေကာင္းေသာ မင္းတုန္းမင္း၏ လက္ထက္မွာမူ ပရိယတ္(စာေပ သင္ၾကား ပို႔ခ်မႈ)ဘက္က တိုးတက္၍ လာသကဲ့သို႔ ထင္ရ၏၊ မင္းတုန္းမင္းတရားသည္ သာသနာေတာ္သို႔ ၾကာရွည္စြာ တည္ေစလိုသျဖင့္ ပိဋက ပါဠိေတာ္မ်ားကို ေက်ာက္ျပား၌ ထြင္းကာ ပၪၥမသံဂါယနာကိုပင္ တင္ပါေသးသည္။
ပဋိပတ္(အက်င့္အႀကံ) ဘက္၌လည္း ဉာဏ္မီသမွ် အားေပးခဲ့ပါသည္၊ ဓမၼဝိနယျပန္တမ္း ထုတ္၍ “ရဟန္း သာမေဏတို႔ ပြဲမၾကည့္ရ, ေဈးမဝယ္ရ, ပိုက္ဆံမကိုင္ရ” စသည္ျဖင့္ ထိုေခတ္အလိုက္ အျမင္မေတာ္မႈမ်ားကိုလည္း အတင္းအၾကပ္ ႏွိပ္ကြပ္ တားျမစ္ခဲ့ပါသည္။
မွတ္ခ်က္။ ။ မဟာဂႏၶာ႐ံုဆရာေတာ္၏ ဘာသာေသြး စာအုပ္မွ ပူေဇာ္ပါသည္။
No comments:
Post a Comment